کشاورزی حفاظتی؛ راهکاری که خاک گلستان را از فرسایش نجات می‌دهد
اجرای کشاورزی حفاظتی در استان گلستان

گرگان- ایرنا - کشاورزی حفاظتی سامانه‌ای نوین و نمایان­گر اجزای اصلی یک الگوی جایگزین به شمار می‌رود که توسعه آن نیازمند تغییر اساسی در روش­های مربوط به عوامل تولید است که انجام صحیح و به‌کارگیری درست اجزای آن به حفظ خاک از خطر فرسایش، افزایش بهره­‌وری و دستیابی به کشاورزی پایدار منجر خواهد شد که در گلستان ظرفیت اجرای آن تا ۱۰۰ هزار هکتار وجود دارد.

به گزارش ایرنا، انجام سامانه کشاورزی حفاظتی فوایدی از جمله ایجاد بهره‌وری و عملکرد بیشتر، کاهش هزینه تولید و در نتیجه درآمد بیشتر، کاهش تخریب خاک، نرمش در مقابل تنش‌های محیطی و افزایش ماده آلی دارد که این اثرگذاری قابل توجه مورد توجه کشاورزان قرار گرفته و در نتیجه سطح زیر کشت این شیوه از ۲.۸ میلیون هکتار در سال ۱۹۷۳ به بیش از ۱۸۰ میلیون هکتار در جهان افزایش یافت.

فرسایش خاک یکی از معضلات زیست محیطی کشاورزی در فرایند تولید غذا است که در سال‌های اخیر با افزایش جمعیت و دگرگونی فعالیت‌های انسانی شدت یافته و این مساله در ایران به‌دلیل قرار گرفتن آن در منطقه خشک و نیمه‌خشک و محدودیت منابع آب و خاک از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است.

سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل در سال ۲۰۰۰ با توجه به قابلیت‌ و محدودیت‌های منابع اراضی بر اساس هفت معیار مهم به رتبه‌ بندی ۱۶۰ کشور جهان پرداخت و در این مورد ایران در رتبه ۱۵۳ قرار گرفت که این وضعیت بیانگر محدودیت‌های شدید منابع خاک در ایران است که در این شرایط انجام اقدامات حفاظت از منابع پایه از جمله خاک به‌عنوان مهمترین بستر تولید محصولات کشاورزی در راستای دستیابی به کشاورزی پایدار ضروری است.

یکی از راهکارهای موثر برای افزایش بهره‌وری و دستیابی به کشاورزی پایدار، بکارگیری سامانه‌های کشاورزی حفاظتی است.

این روش، یک الگوی کشت جدید و سازگار با محیط زیست شامل حداقل دستکاری خاک، مدیریت و حفظ بقایای گیاه قبلی و رعایت اصول تناوب زراعی است که با راهکارهایی برای حفظ ساختار خاک و استفاده بهینه از آب به اجرا در می‎‌آید.

رییس مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان گفت: براساس داده‌های علمی، این استان شمالی ظرفیت اجرای ۱۰۰ هزار هکتار کشاورزی حفاظتی را برای تولید محصول دارد.

علیرضا صابری روز سه‌شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: در زمین‌های مستعد کشاورزی حفاظتی در استان ۱۲ محصول زراعی پاییزه از جمله گندم، جو و کلزا قابلیت کشت دارند.

وی ادامه داد: محققان مرکز تحقیقات گلستان در زمینه گسترش کشاورزی حفاظتی طی چندین سال اخیر فعالیت‌های زیادی انجام دادند که می‌توان به اجرای طرح مزبور در سطح هفت هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی منطقه در سال زراعی جاری که عمده آن کشت پاییزه گندم و کلزا بود اشاره کرد.

صابری با اشاره به این که کشاورزی حفاظتی بدون شخم اجرا می‌شود، گفت: از جمله مزایای اجرای این طرح، کاهش ورود ماشین آلات، کاهش سوخت، کاهش فرسایش بادی و خاکی و افزایش مواد آلی است.

وی یادآور شد: گسترش اجرای این طرح در کشاورزی گلستان به ایجاد زیرساخت‌هایی از جمله تامین ماشین‌های کشت مستقیم احتیاج دارد.

صابری گفت: کشاورزی حفاظتی راهکاری مناسب برای حفظ و اصلاح منابع کشاورزی با هدف افزایش تولید و پایداری محصول همراه با حفظ محیط زیست است.

رییس مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان افزود: در این روش به جای استفاده از روش‌های خاک‌ورزی رایج، از خاک‌ورزی حفاظتی استفاده می‌شود به این معنا که زیر و رو شدن خاک در این روش مثل سیستم رایج خاک‌ورزی نبوده و ۳۰ درصد بقایای محصول قبل در خاک حفظ می‌شود.

وی ادامه داد: این روش کشاورزی بر پایه حفاظت از خاک، آب و گیاه بنا شده و یکی از راه‌های موثر برای برون رفت از بحران خشکسالی، مدیریت آب و جبران مواد آلی خاک برای اقتصادی کردن کشاورزی است.

صابری گفت: این طرح به عنوان شیوه جدیدی از کشت، چند دهه است که در میان برخی از کشورهای جهان رواج پیدا کرده و در ایران نیز از اوایل دهه ۱۳۸۰ به عنوان یک روش نوین کشاورزی مورد توجه قرار گرفت.

براساس یافته‌های محققان کشاورزی، اجرای این طرح به عنوان روشی مطلوب برای صرفه جویی در مصرف آب، سوخت و کاهش هزینه استهلاک ماشین‌آلات کشاورزی بوده و به گفته مسوولان جهادکشاورزی گلستان، بهره‌برداران این استان پیشرو اجرای کشاورزی حفاظتی در کشور به شمار می‌روند.

استان گلستان افزون بر ۲۲۰ هزار بهره بردار کشاورزی دارد که دست کم ۱۵۰ هزار آنها در حوزه زراعی و باغی مشغول هستند.

گلستان که اقتصاد اصلی آن بر پایه کشاورزی استوار است ۶۶۰ هزار هکتار زمین کشاورزی دارد که سالانه حدود پنج میلیون تُن انواع محصول شامل تولیدات زراعی،دامی، باغی،جنگل و مرتع و صید و ماهیان پرورشی تولید می‌شود.

اخبار مرتبط

سرخط اخبار استان‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha