پنجمین همایش بین‌المللی خلیج فارس؛

تاریخ از خلیج فارس می‌گوید؛ روایت فرهنگ و فنون دریانوردی

مهدی احمدی

پژوهش تاریخیتهران- ایرنا- خلیج فارس فقط آبی آرام در جنوب ایران نیست؛ این پهنه آبی در طول تاریخ، صحنه صید گرانبهاترین گوهرها، رقابت قدرت‌های جهانی و انتقال دانشی بوده که دریانوردان ایرانی را به دورترین بنادر چین رسانده است. این خلیج روایت‌گر شکوه…

معرفی بیست‌وسومین دفتر از یک کتاب؛

آغازگر فصلی نوین در پژوهش‌های ایران‌شناسی

پژوهش تاریخیتهران- ایرنا- در یکی از مقالات دفتر بیست و سوم از «پژوهش‌های ایران‌شناسی» می‌خوانیم: دوره طولانی سلطنت فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه قاجار بستری نسبتا باثبات برای رشد هنرهای معماری و تزئینی در ایران فراهم کرد. یکی از جلوه‌های این ثبات…

خلاصه‌ای از یک پژوهش تاریخی؛

تاریخ از راه‌های ناهموار کولبری سخن می‌گوید

پژوهش‌خوانتهران- ایرنا- ریشه‌های پدیده کولبری به زمانی بازمی‌گردد که سیاست‌های انحصاری حکومت، نخستین کولبران را به چرخه قاچاق کشاند. در واقع بعد از اجرای قانون انحصار تجارت خارجی و افول و ناتوانی بازرگانان و تجار سنتی در غیاب شرکت‌های تجاری…

سرنوشت موقوفات امام علی(ع) پس از شهادت چه شد؟

پژوهش‌خوانتهران- ایرنا- مقاله «وصیت‌نامه علی بن ابی‌طالب(ع) و سرنوشت املاک ایشان» نشان می‌دهد که بررسی املاک امام علی(ع) علاوه بر مهم بودن به لحاظ مذهبی، می‌تواند به درک بهتر ساختار اقتصادی و اجتماعی صدر اسلام نیز کمک کند.

گزارشی از یک پژوهش؛

زد و بندهای بین‌المللی بعد از ملی شدن صنعت نفت

پژوهش‌خوانتهران- ایرنا- در دوران جنگ سرد و میان تضادهای جهانی، دکتر مصدق با سیاست موازنه منفی کوشید صنعت نفت ایران را از چنگ قدرت‌های غربی رها سازد؛ اقدامی که به نوعی قدرت‌های رقیب را در مقابل اهداف و منافع ایران کنار هم قرار داد.

نشست «مصدق، پس از کودتا»؛ (بخش دوم)

مصدق به ایران مستقل و آزاد اعتقاد داشت

پژوهش تاریخیتهران- ایرنا- به گفته «سیدهاشم آقاجری» مصدق براین باور بود که در نظم موجود جهانی، ایران باید همچون دیگر کشورها، مستقل و آزاد باشد. راه مصدق و تز او تنها این است که اجازه ندهیم دیگران برای ما تصمیم بگیرند و بر سرنوشت ما تسلط یابند.…

در نشست «مصدق، پس از کودتا» پاسخ داده شد (بخش نخست)؛

دکتر مصدق سیاستمدار ساده یا بنیان‌گذار یک مکتب فکری؟

پژوهش تاریخیتهران- ایرنا- بیش از ۷۰ سال پس از کودتای ۲۸ مرداد، همچنان بحث‌ها درباره نقش و جایگاه دکتر محمد مصدق در تاریخ ایران داغ است. پژوهشگران و تحلیلگران بر این باورند که او نه‌تنها در دوران نخست‌وزیری بلکه حتی در دادگاه، همچون یک استاد تاریخ،…

خلاصه یک پژوهش تاریخی؛

چه شد که «همافران» قبل از همه، پشت «اعلی‌حضرت» را خالی کردند؟

پژوهش‌خوانتهران- ایرنا- دیدار همافران نیروی هوایی در ۱۹ بهمن ۱۳۵۷ با امام خمینی(ره)، نقطه عطفی در روند تحولات انقلاب اسلامی بود؛ دیداری که نه‌تنها حمایت بخش مهمی از نیروی نظامی را از انقلاب به نمایش گذاشت، بلکه آغازگر شکاف‌ عمیق در ارتش شاهنشاهی…

گزارشی از یک پژوهش؛

اوضاع و احوالی که زنان را به مرز خودکشی می‌کشاند

پژوهش‌خوانتهران- ایرنا- بر اساس یافته‌های پژوهشی تاریخی «خودکشی زنان در عصر قاجار بیش از آنکه صرفا تلاشی برای پایان دادن به زندگی باشد، روشی اعتراضی به منظور مقابله با ساختار مردسالارانه و خشونت خانگی به شمار می‌رفت».

مرگ رئیس‌جمهور پیشین آمریکا در سال‌روز سفر معروفش به ایران

کارتر و ایران؛ تقابل سیاست و سرنوشت

پژوهش تاریخیتهران- ایرنا- در دوران ریاست‌جمهوری «جیمی کارتر»، روابط آمریکا و رژیم پهلوی با تحولات پیچیده‌ای روبه‌رو شد. کارتر که با شعارهای حقوق بشری وارد کاخ سفید شده بود، ابتدا به نقد رژیم‌های دیکتاتوری و محدودسازی فروش تسلیحات به کشورهای مستبد…

سرگذشت‌های ناتمام زن­‌کُشی در تاریخ

پژوهش تاریخیتهران- ایرنا- در دل تاریخ بسیار زنانی قربانی خشونت‌هایی بی‌رحمانه‌ شده‌اند که نه تنها از سوی همسرانشان اعمال شده بلکه حمایت نانوشته نظام مردسالارانه و قوانین ناعادلانه به توجیه آن پرداخته است. روایت‌های تلخ این زنان که در لفافه سکوت…

بخش نخست نشست «کنش‌گری عالمان اجتماعی در حوزه عمومی و سیاستگذاری»

جامعه‌شناسی ویترینی یا چاره‌جویی مسائل مدنی؟

پژوهش تاریخیتهران- ایرنا- «داریوش رحمانیان» استاد تاریخ دانشگاه تهران ضمن اشاره به لطمات بی‌توجهی به این رشته، دوگانه علم و عمل در حوزه جامعه‌شناسی را مطرح ساخت و تصریح کرد: عالمان علوم اجتماعی وظیفه دارند در حوزه عمومی حضوری فعال داشته باشند…

میرزا کوچک‌ خان: صدای آزادگی در طوفانِ تاریخ

پژوهش تاریخیتهران- ایرنا- میرزا کوچک‌ خان با جنبش جنگل که ترکیبی از آمال مردمان ساده‌زیست و مبارزان خستگی‌ناپذیر بود، پرچم قیامی را بر دوش کشید که ریشه در آرمان‌های آزادی‌خواهانه و مقاومت در برابر بیگانه‌پرستی داشت و سرانجام روح بلند خود را به…

بریده‌ای از یک پژوهش تاریخی؛

ازدواج، فرزندآوری و اوضاع زنان در ایران باستان

پژوهش‌خوانتهران- ایرنا- اسناد و شواهد تاریخی می‌گویند زنان در ایران باستان پرده‌نشین نبودند و در امور مختلف مشارکت داشتند. در این دوران، ازدواج و فرزندآوری بایسته‌هایی بود که از دل خانواده تا سیاست‌های حاکمیتی مورد تاکید و حمایت قرار می‌گرفت.