دکتر امیرحسین زندی دوشنبه درگفت‌وگو با خبرنگارایرنا با بیان این که مسوولیت جامعه و نهادهای اجتماعی ، دولت و آموزش و پرورش در بحث تربیت کودکان و نوجوانان بسیار افزایش یافته است گفت: این نهادها می‌توانند ضمن آگاهی‌بخشی به خانواده‌ها نقش نظارتی و آموزشی خود را جدی تر دنبال کنند.لذا بخش قابل ملاحظه‌ای از تاثیر محیط امروز برکودکان و نوجوانان ازطریق رسانه‌ها بوده و رسانه ها به مثابه شمشیر دولبه می‌توانندکارکرد مثبت و یا منفی داشته باشند.
وی با اشاره به این که تاثیرمحیط اجتماعی درقرن بیست ویکم بسیارمتفاوت ترازگذشته است بیان کرد:جهان امروزبه واسطه رشد شتابان تکنولوژی زندگی ما انسان ها راچنان دستخوش دگرگونی کرده که محصور درانواع شبکه ها و رسانه ها شده ایم . شاید در دهه‌های گذشته وقتی از محیط وتأثیرآن بر کودک و نوجوان می‌گفتیم بعد ازخانواده به گروه‌های همسالان و نقش تاثیر گذارآن می رسیدیم اما امروزه رسانه ها واردمرحله کودکی و نوجوانی فرزندان ما شده‌اند و حتی روابط آنها با همسالانشان را نیز دستخوش تغییر کرده اند.
زندی افزود: درگذشته ارتباطات ازنوع درون گروهی و با نزدیکان بود والگوها و گروه‌های مرجع برای کودکان نیزازهمین گروه بود ولیکن امروزه الگوی یک کودک می‌تواند قهرمان جامعه دیگر از طریق برنامه‌های مختلف که می بیند باشد.همچنین محیط اجتماعی کنونی به واسطه ارتباطات گسترده دچار یک کثرت و پلورالیسم است و فرزندان ما با انواع ارزشها، هنجارها و الگوها تعامل و برخورد می‌کنند.
این مدرس جامعه شناسی با اشاره به نقش جامعه و محیط اجتماعی و چگونگی تاثیرآن برشخصیت کودک و نوجوان بیان کرد:دررشد شخصیت کودک و نوجوان دو فاکتوروراثت ومحیط موثرند که وراثت خارج از نقش فرد از طریق ژنتیک به ارث می‌رسد و مورد بحث ما نیست، ولیکن محیط و جامعه نقش اساسی در شکل گیری شخصیت دارند و ازآن جا که انسان موجودی اجتماعی است برای زنده ماندن و بقا به جامعه و محیط نیاز وافر دارد.
وی افزود: انسان از بدو تولد عضوی از گروه‌های اجتماعی است، ازگروه اجتماعی به نام نهاد خانواده تا گروه همسالان،دوستان، اقوام ودین می‌توان وجود و نقش جامعه و محیط اجتماعی را برای رشدو اعتلای فرد ببینیم. این نقش محیط اجتماعی آنچنان پررنگ است که حتی بیماری‌هایی که بر انسان عارض می‌شود نیزازآن متاثر است به عنوان مثال وقتی شما عضوی از گروه اجتماعی یا طبقه اجتماعی پایین جامعه هستید و دسترسی کافی به بهداشت و تغذیه مناسب نداشته باشید دچار بیماری‌های مختلف شده لذا می بینیم که از بدو تولد تا مرگ ما با محیط اجتماعی و در تاثیر و تاثر با آن هستیم.
زندی با اشاره به این که جامعه از نهادهای مختلف و گروه های اجتماعی مختلف تشکیل شده که هر یک کارکردهای خاص خود را دارد گفت: نهادهای پنجگانه که به عنوان پنج نهاد اصلی جامعه شناخته می شوند،هر یک در درون خود کنش‌ها و گروه‌های مختلف اجتماعی مانند گروه‌های مرجع ،گروه‌های فشار، گروه‌های اولیه ،ثانویه و غیره را دارند که به نوبه خود می‌توانند نقش مهمی در تربیت و شکل گیری شخصیت کودکان و نوجوانان داشته باشند.
وی افزود: خانواده یکی از نهادهای اصلی پنج گانه و اولین محیطی است که باعث شکل گیری شخصیت کودک می‌شود و کارکردهای مختلف چون تامین نیازهای اولیه کودک تا حمایت‌های عاطفی و تعلیم مهارت‌های ارتباطی و غیره در آن شکل می گیردو امروزه برای شناخت انسان عقیده بر آن است که باید کودکی وی بررسی شود.
زندی با اشاره به این که بسیاری از وظایف خانواده را مراجعی چون مهدکودک‌ها و اولیای تربیتی بر عهده گرفته اند گفت: این خانواده است که در انتخاب این مراجع حرف اول را می‌زند لذا اهمیت خانواده را در تمام این مباحث می توان دید.خانواده کارکردهایی چون محافظت، جامعه پذیری، انتقال ارزش ها و هنجارها، تنظیم روابط جنسی و عاطفی، فراهم کردن پایگاه اجتماعی و غیره را نسبت به فرزندان دارد.
وی ادامه داد: نهادهای اجتماعی و نقش تربیتی آنها با گذشته متفاوت شده اند، در گذشته نهادهای اجتماعی مانند خانواده، همسایه و نهایتاً محله بود که تأثیر مهمی بر شکل گیری شخصیت کودک و نوجوان داشت اما امروزه به واسطه حجم گسترده ارتباطات و تاثیر رسانه‌ها بر زندگی ما محیط اجتماعی و نهادهای اجتماعی فراتر از شهر و حتی کشور معنا پیدا می‌کنند و ما در یک دهکده جهانی درتاثیر با هم هستیم .
نظر شما