افزون بر حاشیه‌ها، محلات قدیمی و عمدتا بافت فرسوده و حتی تاریخی در کلان‌شهری همچون شیراز از مناطق آسیب‌پذیر و پرخطر شهری در حوزه اعتیاد به‌شمار می‌روند.
سبک زندگی سنتی، اشتغال افراد به مشاغل فصلی و حضور مهاجران در این نواحی مشکلات بسیاری برای ساکنان این مناطق در پی دارد. ترک تحصیل کودکان برای کمک اقتصادی به خانواده نیز این مناطق را پرخطرتر می‌سازد.
عموما آماری رسمی از ساکنان حاشیه‌ها وجود ندارد؛ اما از میان آسیب‌های اجتماعی، طلاق و ترک تحصیل و اعتیاد درزمره آسیب‌های جدایی‌ناپذیر زندگی در این مناطق کم‌برخوردار شهری است.
چنین وضعیتی امکان فعالیت را برای ایجاد گروه‌های کوچک و بزرگ تبه‌کاری فراهم می‌سازد؛ از سوی دیگر و در نقطه مقابل نباید از حضور سازمان‌های مردم‌نهاد و فعالیت آن‌ها و همچنین آغاز مطالعات اجتماعی از سوی نهادهای مسوول به‌صورت همه‌جانبه نیز غافل شد.
اخیراً با تصمیمی که شهرداری شیراز برای واگذاری سرای محلات برای اولین بار در کشور گرفته است، ایجاد شبکه حمایتی مردمی در محلات محقق خواهد شد که تاثیری بسزا بر کاهش آسیب‌های اجتماعی و به‌ویژه ارائه آموزش و خدمات در زمینه مبارزه با مواد مخدر دارد.
واگذاری سرای محلات به سمن‌ها، فعالیت‌های اجتماعی را محله‌محور خواهد کرد
رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز در گفت‌وگو با ایرنا در خصوص اهمیت این طرح عنوان کرد: سازمان‌ها و نهادهای فعال در عرصه فعالیت‌های اجتماعی و مبارزه با مواد مخدر فعالیت‌های چشمگیری در محلات مختلف داشته‌اند و این فعالیت‌ها ادامه خواهد یافت؛ اما با واگذاری سرای محلات عرصه خدمت‌رسانی در حوزه‌های یادشده بسیار گسترده‌تر خواهد شد؛ زیرا سمن‌های فعال می‌توانند به‌صورتی سازمان‌یافته‌تر به فعالیت بپردازند.
مرتضی جعفری با بیان اینکه در حال حاضر بالغ بر ۳۰ سازمان مردم‌نهاد در با معاونت اجتماعی و مشارکت‌های مردمی شهرداری شیراز همکاری می‌کنند، ابراز داشت: این سمن‌ها در حوزه‌های گوناگون اجتماعی ازجمله مبارزه با مواد مخدر، اجرای برنامه‌های کودک‌محور، ارائه برنامه‌های شهر دوستدار سالمند، کاهش آسیب‌ها، کارآفرینی و تحلیل بحران‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند.
وی افزود: سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری شیراز تاکنون درقالب پشتیبانی از این گروه‌های مردمی فعالیت می‌کرده است؛ برای مثال در واگذاری مکان و تخصیص فضا برای فراهم آوردن امکانات و تسهیل‌بخشی به امور یا ارائه خدمات به گروه‌های هدف و اختصاص ظرفیت‌ها، مکان‌های آموزشی، تفریحی و فراغتی.
معاون فرهنگی شهردار شیراز با بیان اینکه بسیاری از برنامه‌های اجتماعی مجموعه شهرداری با مشارکت سمن‌ها صورت می‌گیرد، ابراز داشت: این همکاری‌ها در سال جاری بسیار جدی‌تر پیگیری می‌شود؛ چراکه طرحی با موضوع تسهیل‌گری اقتصادی برای خانواده‌های درگیر اعتیاد در دست اجراست.
ایجاد رصدخانه اجتماعی آسیب‌های اجتماعی را داده‌کاوی می‌کند
جعفری با اشاره به اینکه الگوی مدیریتی حمایت مشارکتی، ضرورت همکاری با سمن‌ها را به مثابه نمایندگان مردم فراهم می‌سازد، اظهار کرد: طرح "رصدخانه اجتماعی" که در سال جاری به ثمر خواهد رسید، در این حوزه گامی فراتر از تحقیقات و یافته‌های میدانی برمی‌دارد و داده‌های تحقیقات این رصدخانه به‌صورت داده‌های نرم افزاری در یک شبکه به‌منظور طراحی نقشه راه پیاده‌سازی می‌شود.
وی با بیان اینکه نمودارها، تحلیل مسیر و تحلیل اجتماعی در رصدخانه اجتماعی صورت می‌گیرد، گفت: بر این اساس می‌توان آسیب‌های اولویت‌دار را شناسایی کرد.
رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز همچنین با اشاره به کاهش سن اعتیاد و زنانه‌شدن آن و نیز تغییر الگوی مصرف از مواد مخدر سنتی به صنعتی و روانگردان، افزود: سبک زندگی پرخطر که در جریان جهانی‌شدن و توسعه تکنولوژی به دلیل فقدان سواد رسانه‌ای به‌ویژه در میان اقشار آسیب‌پذیر فرهنگی افزایش یافته است، زاییده زندگی مدرن است و در کنار آن آموزش و فرهنگ‌سازی، ارتقای سواد اجتماعی مانند سواد رسانه‌ای بسیار حائز اهمیت است.
نظر شما