ازدياد برداشت از ميادين نفتي با كمك نانوذرات

به گزارش روز سه شنبه گروه علمي ايرنا از روابط عمومي دانشگاه صنعتي اميركبير، ساناز تاجيك مجري طرح با اشاره به آخرين برآوردهاي آژانس بين‌المللي انرژي، گفت: تقاضاي جهاني انرژي تا 20 سال آينده در حدود 50 درصد افزايش خواهد يافت و در اين ميان نفت خام و ساير انرژي‌هاي فسيلي مانند گاز طبيعي و زغال سنگ مهمترين نقش را در تامين نياز آتي انرژي جهان بر عهده دارند.
وي با اشاره به افزايش نياز جهاني به انرژي‌هاي فسيلي، بر نقش ايران به عنوان يكي از بزرگ رين دارندگان ذخاير متعارف نفت و گاز جهان تاكيد كرد و يادآور شد: به دليل استمرار و افزايش توليد از مخازن عظيم كشور، بعضي از چاه‌ها در نيمه دوم عمر توليدي خود بوده و نيازمند اجراي طرح‌هاي توسعه يافته براي افزايش برداشت نفت خام هستند.
تاجيك اضافه كرد: از اين رو براي پاسخ به تقاضاي روزافزون انرژي و با توجه به آمار موجود درباره كمبود آن، بايد به موازات اكتشاف مخازن جديد، برداشت حداكثري از مخازن نفت را در نظر بگيريم.
به گفته اين محقق با استفاده از روش‌هاي مرسوم برداشت نفت (مراحل اوليه و ثانويه) حدود 50 تا 70 درصد نفت در يك مخزن دســت نخورده باقي مي‌ماند. بنابراين انتظار مي‌رود روش‌هاي ازدياد برداشت نفت در اكثر مخازن نفتي براي بازيافت مقدار زيادي نفت استفاده شود.
وي رهاسازي چاه‌ها و ميادين نفتي حاوي مقاديري از نفت را مشكلي در حوزه‌ انرژي دانست و خاطر نشان كرد: با اعمال روش‌هاي كارآمد بايد براي ازدياد برداشت نفت از مخازن تلاش شود. با پيشرفت‌هاي روزافزون فناوري نانو در صنايع بالادستي نفت، توجه ويژه‌اي به كاربرد نانوذرات با اندازه، شكل و خواص سطحي مطلوب به عنوان يك افزودني مؤثر و كارآمد در روش‌هاي مختلف ازدياد برداشت نفت شده است.
اين محقق از اجراي تحقيقاتي در اين زمينه در دانشگاه صنعتي اميركبير خبر داد و گفت: اين تحقيق با عنوان ساخت و ارزيابي نانوساختارهاي بر پايه هيبريد سيليس-گرافن جهت پايدارسازي امولسيون‌هاي آب و نفت حاصله براي ازدياد برداشت نفت اجرايي و تلاش شد با استفاده از نانوذرات هيبريدي راهكاري براي بهبود برداشت نفت از مخازن نفتي كشور ارائه كنيم.
وي با بيان اينكه در اين تحقيق با مطالعه نانو ذرات هيبريدي، سيليس-گرافن با روش رسوب نشاني بخار شيميايي تهيه شدند كه قابليت توليد انبوه با اين روش امكان پذير است، يادآور شد: براي استفاده از نانوذرات در مخازن نفتي بايد اين نانو ذرات در محيط‌هاي آبي در شرايط مخزن (شوري، دما و pH) پايدار باشند. لذا براي بهبود پايداري اين نانو هيبريد در محيط‌هاي آبي از روش‌هاي نوين براي عامل‌دار كردن آن از جمله بخار مخلوط اسيدهاي نيتريك و سولفوريك همچنين اسيدهاي ضعيف استفاده شد.
مجري طرح اضافه كرد: در اين طرح با تكيه بر دانش داخلي به فناوري كاملا بومي براي ازدياد برداشت از ميادين نفتي ايران دست يافتيم. ميادين نفتي ايران در سخت‌ترين شرايط ممكن زمين شناختي نسبت به ساير نقاط دنيا قرار دارند.
به گفته وي با توجه به نوآوري‌هاي طرح در زمينه استفاده از نانو ذرات جديد در زمينه ازدياد برداشت نفت، ثبت اختراع امريكايي (US patent) دستاوردهاي اين طرح با حمايت ستاد نانو در حال بررسي است.
اين دانش آموخته دانشگاه صنعتي اميركبير، تاكيد كرد: آناليز پتانسيل زتا از اين ماده نشان داد نانو ذرات در محيط‌هايي با شوري بسيار بالا پايدار است.
وي مهمترين چالش پس از تهيه نانوذرات، پايدار نگهداشتن آنها در محيط‌هاي آبي نزديك به شرايط مخزن نفتي ذكر كرد و گفت: نتايج اين طرح قابل استفاده در ازدياد برداشت نفت در حوزه بالادستي صنعت نفت كشور و يكي از اولويت‌هاي اصلي صنعت نفت كشور و دولت است.
تاجيك با اشاره به مزاياي نانو ذرات عاملدار شده افزود: اين نانو ذرات قابليت پايداري در شرايط مخزن از نظر دما، شوري و pH را بدون نياز به افزودن مواد اضافي ديگر همچون سرفكتانت‌ها يا پليمرها را دارد و بنابراين مي‌توان آن را به مخازن نفتي تزريق كرد. همچنين با توجه به شرايط ساخت اين نانو ذرات قابليت توليد انبوه را دارند.
به گفته وي مطالعات در زمينه استفاده از نانو ذرات در ازدياد برداشت نفت در كشورهاي امريكا، كانادا، نروژ و عربستان در حال بررسي است اما تاكنون گزارشي مبني بر استفاده از نانو ذرات به تنهايي در شرايط مخازن نفتي وجود ندارد.
اين طرح در قالب رساله دكتري ساناز تاجيك به راهنمايي دكتر بهرام ناصرنژاد از اعضاي هيات علمي دانشگاه صنعتي اميركبير و دكتر عليمراد رشيدي از اعضاي هيات علمي پژوهشگاه صنعت نفت اجرا است.
علمي**9157**1440
تنظيم: منصوره شوشتري** انتشار: گلشن
براي اطلاع از اخبار متنوع علمي و فناوري، با كانال علمي ايرنا در تلگرام همراه شويد:
irnaelm@
https://telegram.me