شهريار از نوادري است كه يك بار نصيب ملتي مي شود

علي جنتي عصر شنبه در كنگره روز ملي شعر و ادب در تالار وحدت افزود: ادبيات فارسي از نخستين شعري كه به يادگار مانده تا شعرِ شهريار، محصولِ مشترك تمامي اقوامِ ساكن در جغرافيايِ وسيع زبانِ شيرينِ فارسي است كه روزگاري حدود آن دامان به يَمَن مي بُرد و سري بر اندام سيبري مي سائيد.
به گزارش روابط عمومي و اطلاع رساني وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، جنتي ادامه داد: امروز نيز قلمروي اين شعر همچنان در آن جغرافيا بالنده است.
وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي گفت: همة گروه هاي قوميِ فارسي زبان از قفقاز و فرارود تا كرانه هاي خليج فارس همدل و همزبان در تقويتِ بنيانِ قويمِ اين ميراثِ عظيمِ مشترك اهتمام داشته اند.
وي افزود: اگر يكي از شعراي اين بناي فخيم را از ادبيات ايران كم كنيم، گويي حلقه اي از اين سلسلة گرانقدر را برداشته ايم كه موجبِ انقطاع و پارگي آن مي شود و اين نيز غيرممكن است.
جنتي گفت: شعرِ فارسي از «رودكي» تا شعر معاصر چون ساقة صدبرگي هزار پيچ و تاب خورده و صدها شاعرِ شهير به خود ديده تا در دورة معاصر بر خيالِ نازك و انديشة بلند شاعراني چون شهريار رسيده است.
وي ادامه داد: گويي از سپيده دمِ افقِ تمدنِ ايران تا كنون هزار سال است كه چشم بر تابشِ يك نورِ درخشنده از ستارگانِ سخن سَرا داشته ايم و به تماشاي اين باغ نشسته ايم. اين كريم طبعان چنان در هم تنيده اند كه در تنِ شهريار، همة آن قافلة سِترگ را مي توان ديد؛ زيرا آبشخور و منبعِ مَنيعِ الهام آن همه سرچشمة قرآن و كلام وحي بوده است، چندان كه لسان الغيب شيرازي گويد: «صبح خيزي و سلامت طلبي چون حافظ / هرچه كردم همه از دولت قـرآن كردم»
وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي اظهار داشت: امروز براي تجليل از چنين موهبتي در زادروز شهريارِ سخن و در روزي كه به عنوان روز شعر و ادب فارسي نام گرفته است، فراهم آمده ايم.
وي گفت: ايران در زمرة ثروت هاي معنوي و ذخائر گرانقدري مانند حكمت و فلسفه، نجوم و هيأت، هندسه و رياضيات، فقاهت و ديانت، معماري و جميع صنايع فرهنگي و هنرهاي مستظرفه، خزانة زوال ناپذيري از شعر و شاعران عاشق و عارف و فيلسوف دارد و با تكيه بر چنين گنجينة ارزشمندي خود را در ميان ساير ملل جهان ممتاز مي دارد، و شهريار نيز در اين گنجينة ممتاز است تا آنجا كه ملك الشعراي بهار در بيست و سه سالگي اش او را «نه تنها افتخار ايران، كه افتخارِ شرق» پيش بيني كرده بود.
جنتي تصريح كرد: آري، مهم ترين رمز آن خوش نوشي از همان سرچشمه اي است كه ديگر شاعرانِ متقدّم نيز از همان نوشيده اند. شهريار نيز مانند حافظ كه «با چارده روايت قرآن زِ بَر مي خوانْد» نخست به تعلّم علوم ديني و حفظ قرآن كريم اهتمام كرده بود. از نخستين شعرش خشيت الهي در دلش خانه كرده بود. نخستين شعر فارسي اش را در نُه سالگي چنين سروده بود: «من گنه كار شدم واي به من / مــردم آزار شـدم واي به من»
عضو كابينه دولت تدبير و اميد افزود: اشعار ديني، مذهبي و ولائيِ شهريار چندان فراوان است كه مي توان از آن ديواني جداگانه ساخت و اين نشانگرِ وابستگيِ مستمر و مداوم او به اهل بيت (ع) است.
عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي اظهار داشت: يكي ديگر از ويژگي هاي چشمگير شهريار، عشق و تعلّق خاطر او به ايران و كيان اين مُلك است. او در اين محبت و ميهن دوستي نيز چون ديگر اديبان بزرگ ايران عمل مي كند.
به گفته وي، اين دغدغة همة شاعران ايران زمين از گذشته هاي دور تا امروز بوده است. تمامِ همّ و غمِ شهريار، كيانِ ايران بوده و در هر مُخاطره اي نهيـبي مَهيب بر سر دشمنان ميهن و ملت زده و شمشيرِ قلم آخته و به ستيز با بيگانه و اَذنابش پرداخته است.
جنتي گفت: شهريار شاعري اجتماعي و داراي داغ و دغدغة ملت بوده كه هرگز خود را به دور و بركنار از مشكلات و مصائب مردم نمي دانست.
وي تاكيد كرد: او در تمامي مضامين و موضوعات شعري، اعم از شعرهاي خيال انگيز، اخلاقي، حماسي، ملي، ديني و مذهبي، قومي و بومي، طبيعي و توصيفي، مناظره و منظره پردازي، سوگواره و ديگر محورها، سروده هاي بي نظير يا كم نظيري پديد آورده كه از آن زمره، اشعار سياسي و اجتماعي ا ست كه او را در جرگة يكي از شعراي موضوع مقاومت قرار مي دهد.
وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي گفت: آنچه مسلم است شهريار همواره در انتظارِ ظفر و غلبة اسلام بوده است و از اين روست كه در روز تاريخيِ مراجعتِ امام خميني به ايران كه تمام جهان ملتهب و همه ملت ايران منتظر اين واقعة مبارك بودند، نخستين شعر خود را در تجليل از اين رهبرِ كبير و غلبة انقلابِ بشكوهِ مردمي سرود.
وي گفت: شاعرِ ٧٠ ساله از آن پس مدام و مستمر به مناسبت تمامي وقايع انقلاب اسلامي شعرهاي ارزنده اي مي سرايد كه امروزه به مثابة گنجينة معنوي و پربهاي انقلاب و نظام به شمار مي رود. تجليل از امام خميني و رياست جمهور اديب و فرهنگ پرورِ آن زمان، تجليل از شهداي دفاع مقدس، تشجيع رزمندگان، تسلا بخشيدن به خانواده هاي شهدا، آزادگان و جانبازان، تعزيت سران شهيد نظام مانند شهداي محراب و دولت و حزب جمهوري اسلامي، همچنين يادآوري ايام الله و حتي مؤسسات و نهادهاي انقلابي همواره مورد نظر ايشان قرار داشته و تا واپسين روزهاي عمر خود لحظه اي از جهادِ قلمي باز نايستاده است.
جنتي افزود: وجهة ديگر اين شاعر بزرگ ملي بُعد تركي سرائي اوست كه در كنار ديگر آثار و اشعارش در اشتهار و بيشتر شهريار مؤثر بوده است. آثار او، به ويژه شاهكار جهاني حيدربابا، به بيش از يكصد زبان دنيا ترجمه شده است.
وي تاكيد كرد: انتسابِ شهريار به يكي از گروه هاي قوميِ برجسته و تاريخ سازِ ايراني يكي از مهم ترين مزاياي او و اقبالِ مردمي از اين شاعر تُرك تبار يكي از مهم ترين نشانه ها و حلقه هاي پيوند و وفاق ملي ايران است.
جنتي گفت: شهريار مانند همة اسلافِ بومي و زباني خود از نظامي و خاقاني و قطران و هُمام گرفته تا پروين اعتصامي، زبان فارسي را به مثابة زبان ملي و مشترك براي خلاقيتِ ادبي خود برگزيد و اين سنتِ حسنه و پيوند ملي با او ادامه يافت. ذوق و ظرافت ادبي او در زبان فارسي، اوراقِ زريني بر ادبياتِ شكوهمند اين مرز و بوم افزود و در بالندگي بيشتر و توانمندتر شدنِ ادبيات تُركي نيز نقش و تأثير بزرگي ايفاء كرده است.
وي ادامه داد: شهريارِ ما از نادر چهره هايي ست كه در قرون و اعصار يك بار نصيبِ ملتي مي شود. اينك خود شاهديم كه دهه ها طي شد اما هنوز سلطنتِ شعر در قُرُقِ شهريار مانده است. ازين رو با توجه به تأكيدِ مقام معظم رهبري كه فرمودند: «هر كاري براي شهريار بكنيم باز كم كرده ايم» بايد تلاش بيشتري براي تجليل، معرفي و تعليم آثار و احوال شاعر كرد.
جنتي گفت: همچنان كه در زمرة اهداف اين بنياد هم آمده است، تأسيس كرسيِ شهريارپژوهي و تأليف و درج دروس مربوط به اين شاعر در كتاب هاي تحصيليِ مقاطع مختلف، همچنين تشريحِ اشعار و تأليف آثاري در حولِ احوال و دقائق و ظرائف ادبي و افكار استاد شهريار از مهم ترين اقداماتي است كه بايد صورت پذيرد و از انتشار شايعات درباره شخصيت و شعر شهريار و تحريف اشعار و آثار و افكار او ممانعت شود.
وي در خاتمه اين روز مبارك، روز ملي شعر و ادب فارسي، را به همة اصحاب قلم و صاحبانِ سخن شادباش گفت و از همة حضارِ اديب و ادب پرور، رجال علمي و اجتماعيِ حاضر و شعرا و هنرمندانِ گرانقدر تشكر كرد.
در اين آيين كه هم اكنون در تالار وحدت تهران در حال برگزاري است جمعي از مسئولان فرهنگي و اهالي قلم و نشر و همچنين شعرا و اديبان نيز حضور دارند.
خبرنگار : علي اكبر قزوينيان و امين كمالي فر
دبير:طاهره نبي اللهي
فراهنگ** 1355 **1823