سد نرماب چهل چای مینودشت از مهمترین پروژه‌های ملی وزارت نیرو در گلستان به شمار می‌رود که عملیات رسمی ساخت آن از سال ۱۳۹۰ با اعتبار اولیه سه هزار ۷۳۰ میلیارد ریال ( ۸۵ درصد فاینانس داخلی و سهم قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا سپاه پاسداران و ۱۵ درصد سهم دولت) بر روی رودخانه "نرماب" این شهرستان آغاز شد و قرار بود تا سال ۱۳۹۷ به بهره‌برداری برسد اما به سبب عدم تخصیص کامل اعتبارات مورد نیاز هم اکنون پیشرفت فیزیکی بدنه اصلی آن به ۹۸ درصد رسیده است.
همچنین قرار است بخشی از آب ۲ رودخانه "چهل چای" مینودشت و "خرمالو" آزادشهر هم هر کدام تا سقف ۵۰ میلیون متر مکعب در سال، با حفر تونل‌هایی به مخزن سد نرماب منتقل شود که هم اکنون فقط سد انحرافی و تونل انتقال آب چهل چای احداث شده است.
این سد که از نوع خاکی همگن به ارتفاع ۶۰ متر، عرض تاج سد ۱۰ متر و طول تاج ۸۰۷ متر یکی از طرح‌های مهم عمرانی و زیربنایی گلستان به شمار می‌رود، ظرفیت ذخیره ۱۲۵ میلیون مترمکعب آب و قابلیت تنظیم حدود ۱۸۰ میلیون مترمکعب آب را در سال دارد، علاوه بر تامین آب آشامیدنی پایدار افزون بر ۵۵۰ هزار نفر جمعیت شرق استان، تامین بخشی از آب صنایع و آب هزاران هکتار اراضی زراعی منطقه و کنترل و ذخیره سیلاب‌های فصلی را برعهده خواهد داشت.
تقویت سفره‌های آب زیرزمینی منطقه مینودشت، تولید برق آبی و توسعه گردشگری از دیگر اهداف مهم ساخت سد نرماب چهل چای مینودشت اعلام شده است.
به اعتقاد کارشناسان، تکمیل و بهره‌برداری از سد نرماب چهل چای مینودشت با اهداف پیش بینی شده برای آن یک تیر و چند نشان خواهد بود که تاثیرات مثبتی بر زندگی، اقتصاد، درآمد و اشتغال جمعیت ۲ میلیون نفری گلستان بویژه مردمان نواحی شرق آن که نیمی از ساکنان این استان شمالی را تشکیل می‌دهند، برجا خواهد گذاشت.
با این حال روند تخصیص اعتبار به این پروژه ملی که هم اکنون به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان برای تکمیل کامل آن شامل "بدنه سد، اجرای شبکه‌های انتقال و آبرسانی، استملاک اراضی و جابجایی سه روستای باقی مانده از پنج روستای واقع در کاسه سد" بالغ بر ۳۴ هزار میلیارد ریال نیاز دارد، اگرچه در ۲ سال اخیر روند تزریق اعتبارات خوب بوده اما کافی نیست.
سیدمحسن حسینی به خبرنگار ایرنا بیان داشت: تاکنون برای این سد مخزنی که بدنه آن ۹۸ درصد پیشرفت فیزیکی دارد ۱۲ هزار میلیارد ریال هزینه شده، ضمن اینکه ۵ هزار میلیارد ریال هم توسط پیمانکار مازاد بر مبلغ فوق هزینه شده که در قالب دیون باقی مانده که با احتساب دیون پیمانکار درمجموع به ۳۴ هزار میلیارد ریال اعتبار برای تکمیل این پروژه ملی اعتبار نیاز می‌باشد.
وی بابیان اینکه تکمیل سد نرماب مینودشت به اهتمام ویژه دولت و وزارت نیرو نیاز دارد، افزود: یکی از محاسن تکمیل این پروژه بحث تامین آب آشامیدنی پایدار برای اهالی شهرها و روستاهای واقع در مناطق شرق و شمال شرق گلستان با مجموع جمعیت ۵۵۰ هزار نفر است که باتوجه به کمبود منابع آبی و خشکسالی‌ها در این استان، قابل توجه می‌باشد.
حسینی به نقش سد نرماب چهل چای در کنترل سیلاب‌های فصلی هم اشاره کرد و گفت: اگر تکمیل این سد تسریع شود، از سیلاب‌های فصلی و خسارات ناشی از آن که هر چند وقت یکبار در نواحی شرقی استان رخ می‌دهد، جلوگیری خواهد شد کما اینکه اگر این سد در موعد مقرر یعنی سال ۱۳۹۷ تکمیل می‌شد، از بخش قابل توجهی از خسارات ۴۸ هزار میلیارد ریالی سیل سال ۱۳۹۸ به زیرساخت‌ها، کشاورزی و مسکن شهرها و روستاهای این استان جلوگیری می‌شد.
وی با اشاره به سفر ۱۳ اسفند سال قبل رییس جمهور و برخی اعضای هیات دولت به گلستان و تصویب ۱۰ هزار میلیارد ریال برای تکمیل سد نرماب مینودشت، گفت: قرار است این منابع طی سه سال اختصاص یابد که در سال نخست و تا کنون ۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد ریال آن تخصیص یافته است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان ادامه داد: هرچه تخصیص اعتبار برای تکمیل سد نرماب اندک و به اصطلاح قطره چکانی باشد، باتوجه به شرایط اقتصادی و افزایش سالانه قیمت‌ها، مصالح، زمین و دستمزدها، اعتبارات مورد نیاز هم افزایش می‌یابد به گونه‌ای که هم اکنون میزان اعتبار مورد نیاز این پروژه برای تکمیل شدن به ۳۴ هزار میلیارد ریال افزایش یافته است.
وی، بیشترین هزینه مورد نیاز برای تکمیل سد و شبکه‌های آن را استملاک اراضی درون کاسه سد و جابجایی سه روستای باقی مانده با جمعیت تقریبی ۷۰۰ خانوار دانست و گفت: از ۵۶۰ هکتار زمین مورد نیاز مخزن سد تا کنون ۲۷۰ هکتار آن تملک شده و هرچه زمان بگذرد، قیمت زمین‌ها هم افزایش می‌یابد، زمینی که چند سال پیش قیمت آن هکتاری ۶۰ میلیون تومان بود الان به بالای یک میلیارد تومان رسیده است.
حسینی ادامه داد: از مجموع ۳۴ هزار میلیارد ریال اعتبار مورد نیاز برای تکمیل سد نرماب چهل چای مینودشت، نیمی از آن فقط برای جابجایی سه روستای "محمدزمان خان، پس پشته و باقرآباد" نیاز است.
وی به اراضی کشاورزی اهالی روستاهای واقع در کاسه سد هم اشاره کرد و گفت: تاکنون ۱۰۰ هکتار زمین به اهالی تحویل شده ضمن اینکه اخیرا هم ۱۱۵ هکتار زمین دیگر به صورت یکپارچه و با هزینه ۹۰۰ میلیارد ریال خریداری و قرار است در قالب شرکت تعاونی به اهالی واگذار تا از قطعه قطعه شدن آن جلوگیری شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان همچنین برلزوم همکاری بیشتر اداره منابع طبیعی و آبخیزداری استان و سازمان جنگل‌ها جهت صدور مجوز قطع درختان جنگلی کاسه سد تاکید کرد و گفت: درصورت صدور مجوز، پیمانکار سد نسبت به ریشه کنی درختان و جابجا کردن خاک‌ها جهت آماده شدن بستر سد برای آبگیری اقدام خواهد کرد.
حسینی گفت: مخزن سد نرماب ۶۷۰ هکتار وسعت دارد که ۱۱۰ هکتار آن اراضی ملی و بقیه در تملک اشخاص است و درختان باید قبل از آبگیری قطع و ریشه‌های آن و نیز خاک نباتی به طور کامل جمع آوری تا مقدمات تامین آب آشامیدنی از آن محقق شود.
وی اضافه کرد: شرکت آب منطقه‌ای گلستان پیش از این و برای دریافت بخشی از مجوز قطع درختان کاسه سد در سطح ۷۰۰ هکتار از اراضی که اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مشخص کرده، اقدام به غرس نهال نموده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان با تاکید دوباره بر ضرورت اهتمام ویژه دولت و وزارت نیرو برای تسریع در تکمیل سد نرماب چهل چای مینودشت، خاطرنشان کرد: تخصیص اعتبار از منابع مختلف از جمله "تهاتر نفت" و ماده موسوم به ۵۶ که اعتبارات این پروژه نیز از همین ماده است و نیاز به تقویت دارد، می‌تواند گره‌گشا باشد.
اهتمام به تکمیل سد نرماب چهل چای مینودشت با مزایا و محاسنی که کارشناسان و مسوولان متولی به آن اشاره کردند و نیز با توجه به مسائل و مشکلات کمبود منابع آبی گلستان، می‌تواند گره‌گشای بخش قابل توجهی از مشکلات حوزه آبی استان و همچنین گام بزرگی در مسیر توسعه و رفع کمبودهای منطقه کمتر توسعه یافته نواحی شرقی آن باشد.
گلستان ۲ میلیون نفر جمعیت دارد که نیمی از مردمان این استان شمالی در نواحی شرقی آن سکونت دارند.
نظر شما