خدایا! مرا از موجبات خشم خودت دور کن

پیامبر اکرم (ص) در ششمین روز از ماه مبارک رمضان این گونه دعا کردند: اَللّهُمَّ لاتَخْذُلْنِی فِیهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِیتِک وَ لاتَضْرِبْنِی بِسِیاطِ نَقِمَتِک وَ زَحْزِحْنِی فِیهِ مِنْ مُوجِبَاتِ سَخَطِک بِمَنِّک وَ أَیادِیک یا مُنْتَهَی رَغْبَةِ الرَّاغِبِینَ، یعنی خدایا مرا در این ماه به خاطر نزدیک شدن به نافرمانی‌ات وا مگذار، و با تازیانه‌های انتقامت عذاب مکن، و از موجبات خشمت دورم بدار، به فضل و عطاهایت، ای نهایت دلبستگی دلشدگان.

به اعتقاد برخی کارشناسان دینی، یکی از آثار گناه علاوه بر خشم الهی، از دست دادن موقعیت اجتماعی انسان است. حجت الاسلام حسن عامری در این باره به خبرنگار معارف ایرنا گفت: سه مساله است که زندگی، انسان را بسیار تهدید می‌کند، حتی اگر انسان مشغول عبادت و کارهای مستحب باشد. یکی از این موارد از دست دادن موقعیت‌های اجتماعی یعنی آبروی انسان است، دیگری حوادث بدخیم است. چون معمولا حوادث در زندگی انسان موجب رشد او می‌شود، ولی برخی حوادث انسان را از درجاتی که دارد، ساقط می کند و سومین مساله آن است که انسان موجبات خشم الهی را بوجود آورد.

وی افزود: اگر انسان بتواند از آفاتی که موجب پیدایش این سه آسیب می‌شود، دوری گزیند، در واقع یکی از موانع بزرگ برای رسیدن به قرب الهی را از سر راه خود برداشته است. چون در دعاهای روزهای قبل یا دعاهای بعدی، مواردی که باعث برداشته شدن این موانع می شود و انسان را به مقام تقرب می رساند، ذکر شده است.

این استاد حوزه علمیه حضرت عبدالعظیم (ع) افزود: پیامبر اکرم (ص) در دعای روز ششم از خدا می خواهد تا او را به خاطر نزدیک شدن به گناهان، خوار و بی آبرو نکند. بنابر این یکی از آثار گناه از دست دادن موقعیت اجتماعی و از بین رفتن آبرو میان مسلمانان است. همچنین آن حضرت عرضه می دارد که خدایا مرا با شلاق های انتقامت نزن. چون دومین آثار بد گناهان، همان حوادث بدخیمی است که نقمت ها را بوجود می آورد و سقوط انسان را درپی دارد؛ نه آن حوادثی که موجب ترقی انسان می شود.

عامری ادامه داد: از طرف دیگر معصیت ها موجب سخط الهی می شود. بنابراین پیامبر می‌خواهد تا او را از همه معصیت‌هایی که موجب سخط الهی می‌شود، دور کند، اما این که چگونه از معصیت‌ها دور شویم، موضوعی است که در دعای روز هفتم به آن می‌پردازیم. رسول خدا(ص) دوری از معصیت ها را به منت خدا و عنایت های الهی می خواهد و موضوع دیگر آن است که وسائل  و ابزار نیز به دست خداست که می تواند انسان را از عذاب حفظ کند. البته یکی از ابزار دوری از خشم الهی و اسباب آبروریزی و خواری انسان، روزه ماه رمضان است. چون به میهمانی خدا فراخوانده می شود. گاهی رفتن به یک میهمانی به انسان اعتبار می دهد و حضور در آن باعث افتخار انسان است و دومین چیزی که سبب می شود انسان از موجبات خشم الهی دور شود، نماز به معنای واقعی است.

برخی نیز معتقدند یکی از آثار گناه، علاوه بر خواری، بازماندن انسان را رشد و تعالی است. حجت الاسلام علی‌رضا شاه فضل قمصری گفت: بندگان الهی در دعای روز ششم نسبت به سه مقوله مختلف هشدار دریافت می‌کنند. مقوله اول معصیت الهی است که می فرماید کسانی که گناه می‌کنند، گرفتار خذلان و خواری می شوند. یکی از آثار گناه این است که انسان را از تعالی و رشد باز می دارد و او را در برابر دیدگان الهی و بندگان خدا خوار و کوچک می‌گرداند. اگرچه گناه کردن لذت بخش است ولی هویت انسانی را از او می گیرد و انسان را از جایگاه والای انسانیت دور می کند.

وی افزود: دومین نکته ای که در این دعا به انسان هشدار داده شده این است که انسان گناهکار، گرفتار خشم الهی شود و خدا او را با تازیانه های انتقام، مورد خشم و غضب خود قرار می دهد. یکی از آثار گناه کردن این است که انسان مستوجب عذاب و تازیانه الهی می گردد و کسانی که گرفتار عذاب الهی می شوند، مشکلات فراوانی در دنیا و آخرت برای ایشان بوجود می آید و زندگی آنها در معرض سقوط و نابودی معنوی قرار می‌گیرد.

این حافظ قرآن کریم ادامه داد: سومین مقوله‌ای که در این دعا نسبت به آن هشدار داده شده این است که انسان گرفتار سخط الهی شود. راه نجات برای کسانی که در خشم الهی گرفتار می شوند، وجود ندارد و روز به روز از دایره رحمت الهی دور می شوند و در گرداب گناه می افتند. در این فراز از خدا می‌خواهیم به ما توفیق بدهد که اولاً از گناه دوری کنیم تا در سایه دوری از گناه از تازیانه های عذاب الهی دور شده و از گرفتار شدن در خشم و غضب الهی نجات پیدا کنیم. تمام این خواسته‌ها را در فراز پایانی دعا از منت الهی بر ما و یاری خداوند طلب می کنیم.