نخبگان مهاجری که می توانستند در شرایط کرونا منشا خدمت باشند

شاید شما یا یکی از اطرافیانتان سر و کارتان به یک آزمایشگاه تشخیص طبی برای انجام یک آزمایش افتاده باشد. مجموعه ای که چندین نفر از متخصصان علوم پزشکی در بخش های مختلف آن مشغول کار هستند.

سلسله مراتب سازمانی و پست های مختلف یک آزمایشگاه طبق ضوابط فعلی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شامل موسس آزمایشگاه، مسئول فنی، سوپروایزر، مسئولین بخش ها، کارکنان واحد فنی و نمونه گیری و کارکنان خدماتی، اداری و پشتیبانی است.

بر اساس همین ضوابط، موسس و مسوول فنی یک آزمایشگاه می تواند متخصص رشته پاتولوژی (تشریحی، بالینی) یا دکترای علوم آزمایشگاهی یا متخصص رشته علوم آزمایشگاهی باشد. سوپروایزر آزمایشگاه نیز باید کارشناس علوم آزمایشگاهی و مسوول هر بخش نیز می تواند کاردان علوم آزمایشگاهی باشد.

اما نکته سوال برانگیز ضوابط وزارت بهداشت برای راه اندازی یک آزمایشگاه به گفته این متخصص میکروب شناسی کشورمان آن است که حتی در این مجموعه در بکارگیری کارکنان فنی مسوول انجام آزمایشات نیز اولویت جذب با فارغ التحصیلان کاردانی رشته علوم آزمایشگاهی است و اگر شرایط جذب آنها فراهم نباشد، کارشناس رشته میکروب شناسی می تواند جذب شود.

شرایطی که به گفته دکتر محمدمهدی فیض آبادی استاد دانشکده پزشکی دانشگاه تهران، سال هاست موجبات اعتراض و رنجش بسیاری از فارغ التحصیلان و متخصصان رشته میکروب شناسی و شاخه های مختلف این رشته از جمله ویروس شناسی، ایمنی شناسی، باکتری شناسی، قارچ شناسی، انگل شناسی و زیست مولکولی را به دنبال داشته است.

این متخصص میکروب شناسی و استاد دانشگاه ساساری ایتالیا به ایرنا، می گوید: این ضوابط و نبود بازار کار مناسب حتی در بیمارستان ها برای این دسته از رشته های مهم پزشکی باعث مهاجرت بسیاری از این متخصصان و نخبگان به خارج از کشور شده است چراکه جایگاه میکروب شناسی و شاخه های آن در بسیاری از کشورها به درستی تعیین شده است.

وی اضافه کرد: در حال حاضر رشته هایی همچون میکروب شناسی، انگل شناسی، ویروس شناسی، بیوشیمی، ایمنی شناسی، هماتولوژی، ژنتیک و انتقال خون از جمله علومی هستند که هریک در دنیا توسعه فراوانی یافته اند اما در فضای بیمارستانی، دانشگاه ها و مراکز مختلف پزشکی کمتر مجال عمل و خدمت به جوانان تحصیلکرده این رشته ها می دهند.

فیض آبادی با اشاره به اینکه، در حال حاضر یک متخصص و پی اچ دی ایمنی شناسی در بیمارستان های ما جایگاه خاصی ندارد، افزود: این درحالی است که همکاران کارشناس علوم آزمایشگاهی در مراکز درمانی حضور دارند و یکسری کارهای روتین را انجام می دهند اما در برخی موارد اشراف علمی و تخصصی که باید در کار وجود داشته باشد و موجب ارتقای کار شود، وجود ندارد.

استاد دانشکده پزشکی دانشگاه تهران در خصوص چرایی این وضعیت می گوید: متخصصان آسیب شناسی معتقدند تنها یک پزشک آسیب شناس دانش لازم را برای مدیریت یک مجموعه آزمایشگاهی دارد، اما برخلاف نظر آنها ما معتقدیم آسیب شناسی یکی از رشته های مهم علوم آزمایشگاهی است که در پاتولوژی جایگاه مهمی دارد اما نمی تواند همه رشته های علوم آزمایشگاهی را پوشش دهد و به آنها اشراف داشته باشد.

بر اساس این گزارش، در طول سال‌های گذشته بین پاتولوژیست‌ها یا متخصصان آسیب شناسی بالینی که دوره پزشکی عمومی را طی کرده و بعد در رشته تخصصی پاتولوژی ادامه تحصیل داده‌اند و دارندگان مدرک دکترای علوم آزمایشگاهی که دوره کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای این رشته را گذرانده‌اند، برای تاسیس آزمایشگاه در کشور اختلاف نظر وجود دارد.

خدمات آزمایشگاه‌های تشخیص طبی دو بخش دارد، یک بخش پاتولوژی اناتومیکال و کار با نسوج و بافت‌هاست که شامل گرفتن نمونه و کار با میکروسکوپ و بررسی تغییرات آسیبی در سطح نسوج است که فارغ التحصیلان رشته پاتولوژی کاملا دوره‌های آن را سپری می‌کنند و یک بخش مسائل بالینی و کلینیکال است که شامل انجام آزمایشات تخصصی روی نمونه های بیمار و ارائه نتایج به متخصصین بالینی است که در این خصوص متخصصین رشته های مختلف علوم آزمایشگاهی در آن صاحب نظر هستند.

در سال ۱۳۶۷ مجلس شورای اسلامی لایحه ای را تصویب کرد که به موجب آن دارندگان مدرک دکترای پی اچ دی در یکی از رشته های تخصصی علوم آزمایشگاهی پزشکی در صورتی که دوره تکمیلی بالینی را بگذرانند، می توانند به صورت تک نفره نیز مجوز تاسیس آزمایشگاه طبی بگیرند.

این مصوبه مجلس یک بار در سال ۱۳۷۵-۱۳۷۴ در وزارت بهداشت اجرا شد، اما به دلایل مختلف از جمله کمبود متقاضی متوقف شد اما بعد از آن فارغ التحصیلان علوم آزمایشگاهی به دیوان عدالت اداری شکایت کردند و این دیوان حکم داد و وزارت بهداشت را ملزم به اجرای قانون مصوب مجلس کرد.

سال ۱۳۹۰ بود که رییس وقت انجمن علمی میکروب شناسی ایران در نخستین کنگره بین المللی میکروب شناسی در کرمانشاه خواستار دنبال کردن آیین نامه قانون دایر کردن مراکز آزمایشگاهی توسط دیگر افراد دارای PHD مرتبط با رشته های علوم پزشکی شد و گفت: توقف اجرای این آیین نامه به یک دغدغه برای ما تبدیل شده است.
دکتر غلامرضا ایراجیان گفت: در سال ۱۳۶۷، تبصره ای به قانون دایر کردن مراکز آزمایشگاهی اضافه و تصویب شد که بر اساس آن، همکاران مرتبط با رشته های علوم پزشکی و افراد دارای PHD نیز می توانستند اقدام به تاسیس آزمایشگاه کنند.
وی با بیان اینکه این قانون دو دوره اجرا شد اما به واسطه نداشتن آیین نامه متوقف شد، گفت: پس از حدود دو سال تلاش آیین نامه این دوره ها نیز نوشته شد و در نهایت شورای عالی وزارت بهداشت این آیین نامه مصوب را به تمام دانشگاه های علوم پزشکی ابلاغ و دوباره این قانون در کشور اجرایی شد.

قانونی که البته مورد اعتراض پاتولوژیست های کشور قرار گرفت و اجرای آیین نامه آن متوقف شد و میکروب شناسان کشور نیز در ادامه از اینکه وزارت بهداشت تحت تاثیر برخی گروه های پزشکی اجرای این آئین نامه را متوقف کرد، معترض شدند.

مناقشه‌ای بین پاتولوژیست ها و تخصص های مختلف علوم آزمایشگاهی و از جمله میکروب شناسان که گویا چندسالی است ادامه دارد.

در دولت یازدهم با تدبیر معاونت آموزشی برای رفع این مشکل و اجرای قانون، آیین نامه ای تدوین شد که بر اساس آن افراد دارای مدرک دکترای تخصصی تک رشته ای با مدرک پی اچ دی علوم آزمایشگاهی باید در آزمون دوره تکمیلی شرکت کنند و در صورت قبولی و گذراندن دو سال دوره تکمیلی می توانند به صورت تک نفره مجوز تاسیس آزمایشگاه طبی بگیرند.

سال ۱۳۹۶ باز هم جمعی از پاتولوژیست‌ها (پزشکان متخصص پاتولوژی) در اعتراض به صدور مجوز فنی تاسیس آزمایشگاه برای دارندگان مدرک دکترای علوم آزمایشگاهی در صورت گذراندن دوره بالینی که بر اساس قانون انجام می‌شود، مقابل مجلس تجمع کردند.

تجمع اعتراضی که حسن امامی رضوی قائم مقام وقت دبیر شورای آموزش پزشکی و تخصصی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی آن را نوعی انحصارطلبی متخصصان پاتولوژی برای در اختیار داشتن انحصاری بازار آزمایشگاه‌های تشخیص طبی دانست.

بر اساس این آیین نامه، وزارت بهداشت برگزاری این آزمون را به صورت فراخوان اعلام عمومی می کند تا حق کسی ضایع نشود. آزمون دوره تکمیلی نیز برای این افراد دو دفترچه جداگانه دارد. سوالات آناتومی و کلینیکال به صورت جداگانه در این آزمون وجود دارد و در صورتی که افرادی بتوانند نمره قبولی را در این آزمون کسب کنند، وارد دوره دو ساله تکمیلی می شوند.
طبق اعلام وزارت بهداشت برگزاری آزمون ورود به این دوره و دروس ارائه شده در دوره تکمیلی بسیار سختگیرانه است و افرادی که بتوانند این دوره را سپری کنند، کاملا صلاحیت تاسیس آزمایشگاه را خواهند داشت.

برای تشخیص ۸ میکروب که نباید دوره تخصصی میکروب شناسی گذراند  

اما صحبت های دکتر فیض آبادی متخصص میکروب شناسی و رییس انجمن میکروب شناسی کشورمان و استاد دانشکده پزشکی دانشگاه تهران را با یکی از آزمایشگاه داران تهران و محقق انستیتو پاستور ایران در میان گذاشتیم و جویای نظر وی شدیم.

دکتر علی اسلامی فر که متخصص آسیب شناسی تشریحی و بالینی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است، ضمن پذیرش تلویحی این مساله که در طول سال های گذشته در حق فارغ التحصیلان رشته های گروه میکروب شناسی اجحاف صورت گرفته است، گفت: هم اکنون تجهیزات آزمایشگاهی کار متخصصان حوزه آزمایشگاهی را تسهیل کرده است. آن مواردی که در حال حاضر بیشتر آزمایشگاه ها با آن سرو کار دارند حدود هشت پاتوژن و میکروب است که با دستگاه های آزمایشگاهی قابل تشخیص است.

وی می گوید: به طور حتم شناسایی این تعداد میکروب آزمایشات نیاز به مطالعه و گذراندن واحدهای دروس حوزه میکروب شناسی ندارد و فارغ التحصیلان رشته های مختلف شاخه میکروب شناسی باید در مراکز علمی و پژوهشی منشاء خدمت و اثر باشند.

اسلامی فر، ضمن تاکید بر اینکه مدیریت یک آزمایشگاه باید تحت نظر یک پزشک و متخصص آسیب شناسی باشد، علت آن را جایگاه رشته آسیب شناسی و پاتولوژی و تا حدودی اشراف این رشته بر همه رشته های علوم آزمایشگاهی عنوان کرد.

وی با ذکر مثالی ادامه داد: اگر یک ساختمان را در نظر بگیرید، یک متخصص آسیب شناس به عنوان معمار و مهندس این ساختمان مطرح است و سایر رشته های علوم آزمایشگاهی در این ساختمان در واقع وظایف مکمل همچون برق کشی، جوشکاری، لوله کشی و ... را عهده دار هستند.

این عضو انستیتو پاستور ایران در ادامه با تاکید بر اینکه، در حال حاضر ظرفیت های فراوانی در حوزه ساخت واکسن و کیت های آزمایشگاهی برای فارغ التحصیلان رشته های میکروب شناسی وجود دارد، افزود: حیف است که توان این متخصصان با حقوقی پایین محدود به کار در آزمایشگاه شود.

وی می گوید: در حال حاضر توسعه روزافزون عرصه دانش بنیان در کشور بستر مناسبی را برای بخش های مختلف از جمله حوزه پژوهش و ساخت تجهیزات پزشکی فراهم کرده که از درآمد و بازار مناسبی نیز برخوردار است و متخصصان علوم میکروبیولوژی می توانند از این فضا بهره لازم را داشته باشند.

اسلامی فر در عین حال گفت: البته در حال حاضر برخی آزمایشگاه ها در کشورمان در حوزه علوم آزمایشگاهی به صورت تخصصی فعال هستند و فارغ التحصیلان رشته های گروه میکروب شناسی می توانند از وزارت بهداشت مجوز کار اخذ کنند.

آزمایشگاه‌های پزشکی باید از همه متخصصان برخوردار باشند

اما فیض آبادی در خصوص صحبت های این پزشک آسیب شناس که معتقد است تعداد میکروب ها برای شناسایی در یک آزمایشگاه هشت تا ۱۰ عدد است که آن هم دستگاه تشخیص می دهد و ظرفیت کار برای میکروب شناسان در آزمایشگاه ها وجود ندارد، می گوید: این طبیعی است چراکه آنها می خواهند تنها درآمد حوزه آزمایشگاه ها برای پزشکان آسیب شناس باشد.

وی با تاکید بر اینکه، تنها در روده انسان حداقل ۴۰۰ گونه میکروب شناخته شده وجود دارد، افزود: در دهان به طور متوسط ۲۵۰ گونه مختلف میکروب وجود دارد که اینها شرایط ایجاد فیزیولوژی اکولوژی سالم را برای ما فراهم می کنند که اگر به هم بخورند، در اثر رشد این میکروب ها هر کدام می توانند عارضه ای همچون سرطان و سایر بیماری ها را به دنبال داشته باشد و اینها همه کار میکروب شناسان است و آسیب شناسان در این بخش هیچ نقشی ندارند.

استاد بین الملل دانشگاه ساساری ایتالیا می گوید: این هشت میکروب که این متخصص آسیب شناس به آن اشاره کرده است، تنها مربوط به عفونت های بیمارستانی است، درحالی که روز به روز تنها در خود دستگاه گوارش انواع و اقسام بیماری ها ظهور می کند.

وی ادامه داد: این درست است که حدود هشت پاتوژن در این بین مهم هستند که عفونت های بیمارستانی ایجاد می کنند اما آیا تنها این هشت میکروب برای انسان و حیوان مشکل ایجاد می کنند؟ خیر، بسیار بیشتر از اینها میکروب وجود دارد و این بحث بسیار پیچیده ای است.

استاد دانشکده پزشکی دانشگاه تهران می گوید: این تنها مربوط به میکروب است و در صورتی که خود ویروس نیز از بحث پیچیده و مفصلی برخوردار است که مثال آن ویروس کرونا است که در حال حاضر دنیا را به هم ریخته است. باید پرسید جایگاه آسیب شناسی در این عرصه کجاست و چکار کرده است؟

فیض آبادی با تاکید بر اینکه، آزمایشگاه های پزشکی باید از همه متخصصان برخوردار باشند، توضیح داد: در خصوص تک تک بیماری ها از جمله تب مالت یا سل پس از گذشت ده ها سال هنوز سرجای اول هستیم. متخصصان عفونی کشورمان در مناطق مختلف همواره می گویند تب مالت ما را بیچاره کرده است، یا سل می تواند عفونت بیمارستانی بدهد اما اثرش بیشتر خارج از بیمارستان است و مقاومت سل برای آنها مشکل ایجاد کرده است.

رییس انجمن میکروب شناسی اظهار کرد: اگر دوستان پای صحبت های میکروب شناسان در کلاس ها و وبینارهای بین المللی بنشینند، مشاهده خواهند کرد که نمونه ها و کیس هایی را همکاران ما در خصوص بیماری های مختلفی که به انسان منتقل می شود، ارائه می دهند و دانشگاه های اروپایی ایمیل می زنند و از ما تشکر می کنند، حتی در کنگره های خارج از کشور اساتید خارجی به اسلایدهای تحقیقاتی محققان ایرانی رفرنس می دهند.  

وی گفت: آزمایشگاه ها تخصصی هستند و جایی است که به همه رشته های میکروب شناسی و انگل شناسی و ویروس شناسی و از جمله آسیب شناسی که رشته بسیار مهمی است، نیاز دارد. ما در تحقیقات میکروب شناسی خود از کار آسیب شناسان دانشمند بهره می بریم و اصلا نگاه صنفی به این مساله نداریم.

فیض آبادی افزود: بحث بیوشیمی با همه پیچیدگی های خود با ایمنی شناسی و ژنتیک کلا متفاوت است و ارتقای کیفی و توسعه این رشته ها باید به دست متخصصان خود این حوزه باشد.

این متخصص میکروب شناسی می گوید: یک پاتولوژیست می تواند کار پاتولوژی را ارتقا دهد و یک میکروب شناس نمی تواند در کار هماتولوژیست دخالت کند. بنابراین این مسائل متاسفانه وجود دارد و ما معتقدیم اینها همه باید کنار هم باشند و کار کنند.

وقتی پای منافع مادی و صنفی درمیان است

فیض آبادی گفت: متاسفانه برخی همکاران آسیب شناس عنوان می کنند که میکروب شناس برود تنها واکسن یا کیت بسازد و آزمایشگاه ها به دلیل اینکه ما پزشک هستیم و آسیب شناسی خوانده ایم، باید تنها دست ما باشد. این صحیح نیست و به طور حتم اینگونه اظهارات تنها می تواند به دلیل منافع مادی و صنفی مطرح شود.

این متخصص میکروب شناسی می گوید: این در حالی است که دوره های آموزشی رشته کلینیکال پاتولوژی ناقص است و آنها در دانشکده پزشکی به صورت تخصصی دروس مربوط به کلینیکال پاتولوژی را به صورت بالینی آموزش نمی بینند و بدون گذراندن دوره های آموزشی بیوشیمی و ایمنی شناسی، میکروب شناسی، هماتولوژی، انگل شناسی، ویروس شناسی، قارچ شناسی و تنها با طی کردن یک دوره چندین ماهه کوتاه مدت در آزمایشگاه ها مشغول بکار شده اند.

وی با تاکید بر اینکه، تحقیر کردن و کوچک شمردن سایر رشته های پزشکی کار صحیحی نیست، گفت: درحالی که در بیمارستان ها همکاری آسیب شناسی خوانده و دیگری میکروب شناسی خوانده است اما از حقوق و امتیازات مساوی برخوردار نیستند.

اقدامات تشخیصی ویروس کرونا در کشور برعهده متخصصان میکروب شناسی

رییس انجمن میکروب شناسی با بیان اینکه، از شروع بیماری کووید۱۹ در کشور از اواخر بهمن ماه سال گذشته، محققان و پژوهشگران حوزه میکروبیولوژی در آزمایشگاه های مرجع ویروس شناسی دانشکده های بهداشت، انستیتوپاستور ایران و همچنین آزمایشگاه های سراسر کشور در استان ها در کار تشخیص این ویروس مستقیما درگیر کار هستند، افزود: هم اکنون آمارهایی که روزانه از سوی وزارت بهداشت اعلام می شود به اتکای نتایج آزمایشگاهی همکاران ما است که با استفاده از روش های مختلف انجام می دهند.

فیض آبادی ادامه داد: این متخصصان آزمایشگاهی و افرادی که ممکن است کمتر در رسانه ها مطرح شده باشند، به صورت شبانه روز و به شکل مناسبی توانسته اند اقدامات تشخیصی مربوط به بیماری کووید ۱۹ را انجام دهند و آمار و اطلاعات مورد نیاز وزارت بهداشت و تصمیم گیران کشور را برای کنترل بیماری در اختیار آنها قرار دهند.

وی تاکید کرد: تشخیص های قطعی پزشکان در خصوص بیماران کرونایی به طور قطع مبتنی بر پایه اقدامات آزمایشگاهی و نظرات ارائه شده از سوی متخصصان حوزه میکروب شناسی و ویروس شناسی است که با وجود قرار گرفتن خودشان در معرض انواع و اقسام خطرات ناشی از تماس مستقیم با نمونه های آلوده به این ویروس کشنده به فعالیت خود ادامه می دهند.   

این متخصص میکروب شناسی ادامه داد: علاوه بر جنبه تشخیصی، همکاران میکروب شناس ما در تمام دانشگاه های علوم پزشکی مختلف سراسر کشور فعالانه در حوزه تحقیقات میکروب شناسی در خصوص ویرس کرونا دست به کار شده اند و همینطور بخش هایی نیز در کار طراحی روش های تشخیصی بومی کشور چه روش های سرولوژی و چه روش های مولوکولی تشخیصی ویروس فعالیت می کنند و این کارها به خوبی پیش رفته و معرفی شده است.

فیض آبادی می گوید: بحران و اپیدمی کرونا باعث شد که متخصصان حوزه میکروب شناسی و فارغ التحصیلان مختلف دانشگاه های کشور از اندوخته های علمی خود به سرعت استفاده کنند. به همین دلیل نیز شبکه های تشخیص بیماری ویروسی کرونا بسیار سریع در کشور توسعه یافت و ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای دارای شبکه های آزمایشگاهی کووید ۱۹ بسیار موفق عمل کرد.

استاد دانشکده پزشکی دانشگاه تهران در عین حال گفت: از وزارت بهداشت توقع داریم که تنها در زمان اپیدمی و پاندمی ها، سراغ میکروب شناسان و ویروس شناسان به عنوان کسانی که دانش های پایه تشخیصی را در اختیار دارند، نیایند و از دانش آنها در شرایط عادی نیز استفاده شود. 

مهاجرت بسیاری از فارغ التحصیلان گروه میکروب شناسی به خارج از کشور

این متخصص میکروب شناسی با بیان اینکه، جایگاه میکروب شناسان در بسیاری از کشورها به درستی تعیین شده است، گفت: این در حالی است که متاسفانه این موضوع در کشورمان به درستی تعریف نشده است و به نظر می رسد یک تمامیت خواهی از سوی برخی رشته های پزشکی وجود دارد.

فیض آبادی معتقد است: متخصصان گروه میکروب شناسی هرجایی که توانسته اند به صورت متخصص جایگاهی پیدا کنند، آن مجموعه از جمله آزمایشگاه یا بیمارستان به لحاظ عملکرد عالی شده است.

استاد دانشگاه ساساری ایتالیا تاکید کرد: لازم است متخصصان گروه میکروب شناسی در مراکز درمانی و آزمایشگاه ها حضور پیدا کنند و کارهای فنی و تخصصی مربوطه را آنها به دست گیرند چراکه دانش و تخصص اینکار را دارند.

فیض آبادی با اشاره به اینکه، بسیاری از متخصصان آزمایشگاهی در طول سال های گذشته از دانشکده های پزشکی با هزینه های گزاف مربوط به بیت المال فارغ التحصیل شده اند، تاکید کرد: متاسفانه با برخی کج سلیقگی ها بسیاری از نخبگان و سرآمدان این رشته در شرایطی که امروز می توانستند با شیوع بیماری کرونا برای کشور منشاء اثر و خدمات ارزنده ای باشند، به خارج از کشور مهاجرت کرده اند. فارغ التحصیلانی که بسیاری از آنها دارای دکترا هستند و باید از آنها استفاده می شد.

وی با بیان اینکه، بحران کووید ۱۹ به خوبی ارزش رشته هایی همچون میکروبیولوژی، ایمونولوژی، ژنتیک و بیولوژی مولکولی را در تشخیص و کنترل این بحران نمایان ساخت، گفت: به طور قطع به یقین این نیروهای متخصص و نخبه ای که مهاجرت کردند، اگر در کنار همکاران خود حضور می داشتند، علاوه بر ارتقای خدمات تشخیصی و تحقیقاتی در حوزه کرونا، می توانستند به عنوان یک دلگرمی از خستگی محققان این گروه پزشکی بکاهند.

این متخصص میکروب شناسی با تاکید بر اینکه، صنفی نگری در حوزه پزشکی باید کنار گذاشته شود، افزود: لازم است اگر جوانان تحصیلکرده حوزه آزمایشگاهی صلاحیت داشتند برای جلوگیری از دلسردی آنها گواهی لازم برای فعالیت در آزمایشگاه ها به آنها داده شود. همان کاری که در دنیا هم انجام می شود. به محض اینکه فردی فارغ التحصیل شد، یک ارزیابی از دانش فرد گرفته می شود و لیسانس در آزمایشگاه تشخیص پزشکی می دهند و آن فرد نیز با دانش و تخصص خودش کار می کند و نتیجه اش هم از سوی متخصصان مختلف حوزه پزشکی قابل قبول است.

وی گفت: بیشتر کارکنان موجود در آزمایشگاه های بیمارستان ها و همچنین بسیاری از آزمایشگاه های بخش خصوصی تنها تکنسین و کارشناس آزمایشگاه هستند، در صورتی که باید متخصصان گروه میکروب شناسی نیز در این آزمایشگاه ها حضور داشته باشند.

استاد دانشکده پزشکی دانشگاه تهران افزود: چراکه علوم پزشکی به شدت در حال توسعه و دگرگونی است و ایران به عنوان کشوری که نیازمند تحقیقات در حوزه فناوری های نو است، باید با در اختیار گذاشتن فضای بیمارستان ها و کیس های قابل مطالعه از توان و اندوخته های این نیروی ارزشمند بهره مند شود.

فیض آبادی در پاسخ به اینکه چه پیشنهادی برای بهبود این وضعیت دارید، گفت: به دلیل اینکه علوم بسیار گسترده شده، پیشنهاد بنده این است که بخش های تخصصی آزمایشگاه های بالینی از جمله بخش های ایمنی شناسی، باکتری شناسی، ویروس شناسی، انگل شناسی و هماتولوژی به متخصصان مربوطه هر رشته واگذار شود و در راس آنها یک کلینیکال پاتولوژیست یا آسیب شناس باشد.