وجود اختلاف ارتفاع موجود در شهرستان سياهكل كه آن را هم در جلگه و هم كوهستان كشيده است باعث شكل گيري فرهنگ و تمدن متفاوتي در اين سرزمين تاريخي و سرسبز شده است .
وجود بخش زيباي ديلمان كه مينياتوري از ديلمستان بزرگ است همواره گردشگران زيادي را در تمامي ايام سال به سوي خود كشانده است ؛ ديلمستان بزرگ كه در گذشته از زنجان شروع شده و رودبار ، مازندران و قسمتي از قزوين را در برمي گرفت كه طبق كاوش هاي غار يسلمان در بخش ديلمان ، قدمت اين منطقه مربوط به دوران پارينه سنگي يعني حدود 200 تا 250 هزار سال قبل از ميلاد مسيح تخمين زده شده است.
طبيعت زيباي سياهكل همراه با آثار تاريخي و ديدني به جامانده از دوران قديم ، علاقه مندان زيادي را به سوي خود مي كشاند.
وجود جاده ي رويايي و زيباي سياهكل به ديلمان كه علاوه بر سرسبزي منطقه وجود آثار تاريخي زيباي واقع در اين مسير ميزبان گردشگران زيادي مي باشد.
جدا از طبيعت بكر و سرسبز وجود آثار تاريخي شامل بناها و محوطه هاي تاريخي ، توريست هاي زيادي را مشتاق ديدار از اين منطقه مي كند .
*كاروانسراي تي تي
اولين مكان ديدني مسير جاده سياهكل به ديلمان كاروانسراي تي تي مي باشد.
تي تي كاروانسرا ؛ نمايانگر جلوه اي كوچك از تاريخ درخشان سياهكل است كه در 10 كيلومتري مسير جاده سياهكل به ديلمان درست در سمت راست رودخانه ي شمرود و محل تلاقي آب رودخانه بابا كو و شمرود واقع شده كه در گذشته مسير تجاري و ارتباطي شرق گيلان به بخش مركزي ايران همين كاروانسرا بوده است.
تي تي در اصطلاح محلي به معني شكوفه است بنابراين تي تي كاروانسرا به معني كاروانسراي شكوفه مي باشد.
بناي اين كاروانسرا از جنس سنگ هاي رودخانه اي ،آجر و ملات به كار رفته در آن از جنس ساروج مي باشد كه وجود كاروانسرا در دل طبيعت زيبا و سرسبز جذابيت آن را براي هر بيننده اي چند برابر مي كند.
اين كاروانسرا
از ويژگي هاي معماري اين بنا مي توان گفت كه كاروانسرا از نوع كاروانسراهاي برون شهري و دو ايوان و داراي حياطي مركزي ، ورودي هشتي شكل و دو ايوان در اطراف هشتي داراست .
در وسط اين كاروانسرا حوض كوچكي قرار دارد و در چهار كنج آن اتاق هاي مربعي شكل به مساحت 14 متر مربع قرار دارد كه محل حفاظت كاروانيان از راهزنان و حيوانات وحشي بوده است .
ساخت تي تي كاروانسرا در اين منطقه آن هم در زماني كه كاروانسراهاي اندكي در شمال كشور ساخته مي شده گوشه اي از اهميت مسير عبوري سياهكل و موقعيت راهبردي اين شهرستان است چراكه در گذشته شمال ايران از مناطق توليد ابريشم بوده كه از اين كاروانسرا و از طريق اين مسير به بخش مركزي فرستاده مي شد.
تي تي كاروانسرا با حدود 600 سال قدمت در دوران حكومت محلي كيايي در قلب طبيعت زيباي سياهكل ساخته شده و سال 1375 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است . اين بناي زيبا در سال 80 توسط ميراث فرهنگي از مالك خصوصي خريداري شده و تا اكنون دو بار مرمت شده و بعنوان جلوه گاهي از تاريخ ميزبان گردشگران است.
*آبشار لونك
آبشار زيبا و ديدني لونك ديگر مكان ديدني شهرستان سياهكل مي باشد. براي پا گذاشتن در دنيايي از زيبايي ها بايد سياهكل را 25 كيلومتر به سمت ديلمان طي كرد و از مسيري كه دوطرف آن انبوهي از جنگل هاي زيباي هيركاني است گذشت تا به نگين گردشگري منطقه سياهكل يعني همان آبشار لونك رسيد.
منطقه زيبا و گردشگري لونك هرچند امكانات رفاهي كافي ندارد اما واقع شدن آن در دل جنگل و داشتن آبشاري چهارفصل ميزبان همگان و حتي مهمانان خارجي از كشورهاي اروپايي در همه ايام سال مي باشد .
آبشار لونك متشكل از دو آبشار متوسط است كه همانند فرزندان دوقلو در آغوش طبيعت قرار گرفته اند آب پس از سقوط از اين آبشار 6 متري به رودخانه شمرود مي ريزد رودخانه اي كه از اول تا آخر آن براي كشاورزان منطقه مثمر ثمر است.
آبشار لونك نام خود را از روستايي به همين نام در 500 متري بالاي آبشار گرفته است و از كوههاي بالاي سرخود سرچشمه مي گيرد .
اختلاف آبشار تا دره لونك گاه به 100 متر هم مي رسد كه يكي از زيباترين تصاوير طبيعي را پيش روي هر بيننده اي قرار مي دهد.
در كنار آبشار لونك رستوران ، سرويس بهداشتي و آلاچيق و البته صنايع دستي وجود دارد اما يكي از جذاب ترين جاذبه هاي انساني كنار اين آبشار زيبا ، وجود غرفه عكاسي با لباس محلي است كه طرفداران زيادي از ميان گردشگران را داراست .
*حمام تاريخي ديلمان
از ديگر جاذبه هاي ديدني و البته تاريخي شهرستان سياهكل حمام تاريخي ديلمان مي باشد .
اين حمام در 50 كيلومتري شهر سياهكل و درست در بافت شهري ديلمان قرار دارد كه يكي از آثار مهم به جامانده از تاريخ ديلمان مي باشد كه طبق كاوش هاي صورت گرفته از دل خاك بيرون كشيده شده و مرمت شده تا براي جلب گردشگر در اختيار شهرداري ديلمان قرار گيرد تا از آن به عنوان موزه اي براي مردم شناسي و گردشگري استفاده شود .
حمام تاريخي ديلمان به نام حمام مير بلوك نيز شهرت دارد چراكه اين بناي تاريخي در دوره قاجار توسط ميرزا علي اكبر مير بلوك از زير خروارها خاك بيرون كشيده شده و با حمايت مالي و شخصي وي مورد بازسازي و مرمت قرار گرفته است .
اين حمام كه در داخل بافت شهري ديلمان قرار دارد داراي يك صحن 8 ضلعي است كه 4 ضلع بزرگ و 4 ضلع كوچك آن به صورت يكي پس از ديگري قرار گرفته است. در يكي از اضلاع بزرگ خزينه آب گرم و در سه ضلع بزرگ ديگر ؛ سه سكو به چشم مي خورد. و درهاي هريك از اضلاع كوچك به گرم خانه ، سرد خانه و سربينه يا رختكن و تنوير خانه باز مي شود.
در گذشته حمام ديلمان براي شست و شو و استحمام اكثر ساكنان ديلمان و كاروانيان و مسافران مورد استفاده قرار مي گرفت.
اين حمام با توجه به موقعيت كوهستاني و اقليم سرد منطقه ساخته شده و جز بناهاي محسوب مي شود كه با شرايط خاص كوهستاني طراحي و ساخته شده و به عبارتي بيشترين توجه به مسئله آب و هوا و سرما و مقابله با آن معطوف شده و اين بنا داراي ساختماني ساده ولي بي پيرايه است كه بيشترين سعي معمار آن به استحكام و عوامل كاربردي معطوف شده است . شالوده ي اصلي بنا از سنگ و ديوارهاي آن از جنس آجر و ملات به كار رفته از جنس ساروج است.
تمام قسمت هاي بنا جز سقف مرمت شده و البته مرمت كلي صورت گرفته است.
حمام ديلمان در دوران حكومت محلي كيايي همزمان با صفويه ساخته شده و حدود 500 سال قدمت دارد و در سال 83 دو مرحله مرمت شده و براي جلب گردشگر در اختيار شهرداري ديلمان است .
*امامزاده تورار
اگر مسير سياهكل به ديلمان را تا انتها بپيماييد. يكي از زيباترين مكان هاي كه در انتهاي اين جاده ي رويايي مي بينيد بناي امامزاده تورار در كنار دشت هاي زيبا و سرسبز آن مي باشد.
امامزاده ابراهيم ملقب به امامزاده تورار يكي از قديمي ترين بناهاي تاريخي و مذهبي استان گيلان واقع در بخش پيركوه شهرستان سياهكل است . اين بناي متبركه به اين علت به تورار معروف است كه در اطراف آن كوه هاي تورار وجود دارند و به همين علت به اين بقعه ؛ امام زاده تورار مي گويند . در اطراف اين امامزاده دشت هاي وسيعي وجود دارد و تا شعاع 10 كيلومتري آن هيچ آبادي يافت نمي شود البته در فاصله 10 كيلومتري آن روستاي جليسه و بعد كليشوم واقع شده است .
اين بناي تاريخي و مقدس همواره از قديم تا به اكنون مورد احترام افراد روستاهاي اطراف و حتي بخش مركزي سياهكل بوده است ؛ طوري كه اگر مسيري ميخواستند بروند و بار سنگيني داشتند درآنجا به امانت مي گذاشتند و شش ماه ديگر برمي گشتند و بار خود را صحيح و سالم تحويل مي گرفتند و اين نشان از اعتقاد بالاي مردم به اين امامزاده دارد.
بقعه ي تاريخي امام زاده تورار به قرن پنجم هجري قمري برمي گردد كه در اين دوران حكومت غالب سلجوقيان بوده اند.
به گفته رئيس ميراث فرهنگي سياهكل بناي امامزاده تورار در سال1384 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.
در گذشته اين امامزاده مسير ارتباطي استراتژيك بود كه كاروانيان و افراد از مسير اين امامزاده به روستاي كليشم و بعد از آن به بخش مركزي ايران از جمله قزوين مي رفتند .
اين بنا تا اكنون چندين بار به صورت خودجوش توسط مردم مرمت شده است و آخرين بار مرمت آن به سال 1396برمي گردد .
براي زيارت و ديدار اين بناي تاريخي و پر قدمت مي بايست به بخش پيركوه شهرستان سياهكل وارد شويد و بعد از گذشتن از روستاي جليسه به اين مكان تاريخي و مذهبي رسيد كه زيبايي دشت هاي اطراف آن مكاني مناسب براي زيارت و تفريح افراد را فراهم مي كند.
اينها جلوه هاي كوچكي از زيباترين مناطق ديدني سياهكل بود كه تركيبي از تاريخ ، تمدن همراه با طبيعت بكر و زيبا بوده است طبيعتي كه به دوران سوم زمين شناسي برمي گردد چرا كه وجود جنگل هاي هيركاني موجود در منطقه سياهكل به ديلمان كه از ابتداي جاده تا انتهاي آن مسافران را همراهي مي كند كه جلوه اي زيبا از تاريخ و طبيعت است.
7297 /6030
لاهيجان-ايرنا- سياهكل سرزمين گيل و ديلم به لحاظ طبيعت بكر و زيبا و آثار تاريخي فراوان همواره ميزبان گردشگران داخلي و خارجي است.
