رسوم و سنت های كهن در همه جای دنیا نشانگر هویتی جوامع است ، شناسنامه ای كه هیچگونه نمود مادی خارجی ندارد و در هر حالتی اعم از حاضر و غایب ، می تواند معرف شخصیت آن جامعه باشد.
حفظ این نشانگر هویتی ، ضروری ترین اقدام برای حفاظت از میراث ، آداب ، رسوم و فرهنگ هر منطقه است و مهم تر از همه بیشترین نقش را در انسجام و پیوستگی اجتماعی بر عهده دارد.
به فراموشی سپرده شدن رسوم و سنت كهن به دلیل فرهنگی بودن آنها برایش مقیاس و یا میزانی وجود ندارد اما با نگاهی به رفتار غالب مردم مازندران یا این رسوم را به یاد ندارند و اگر هم به یاد دارند تنها با این حس كه یكسری كارها را برحسب عادت و بدون اطلاع درست از آن انجام می دهند ، می توان دید .
در حالیكه بسیاری از رسوم و سنت مازندرانی ریشه و سابقه ای در فرهنگ منطقه دارند به طوریكه در برگزاری این رسوم سعی شده تا فرهنگ جامعه این استان به نمایش گذاشته شود .
تیرگان ، 26 عَیدِماه یا عید مردگان ، نوروز بل ، نورگون ، جشن های خرمن و نشا ، مراسم های مخصوص مازندران كه هرچند هنوز ردپایی از آنها در خانواده های این خطه از شمال كشور دیده می شود كه به اظهار نظركارشناسان و پژوهشگران حوزه علوم اجتماعی ، شناخت درست و صحیح مردم از این آداب و رسوم می تواند در پایداری آن تاثیر بگذارد .
پژوهشگران و كارشناسان آیین و رسوم كهن مازندران تاكید برای احیای آیین ها و سنت های این استان را به آن پیوستی با عنوان 'ضرورت آگاهی بخشی به مردم ' زده اند تا با این كار حساسیت بیشتری را نسبت به آشنایی بیشتر جامعه در این خصوص را ایجاد بكنند .
*** كم اطلاعی ، رنج مضاعف بر گردن رسوم و سنت های كهن
یكی از پژوهشگران و كارشناسان حوزه فرهنگ مازندران به خبرنگار ایرنا گفت : هر یك از رسوم و سنن كهن این استان ریشه در فرهنگ و آداب این استان دارد .
فرهود جلالی هدف از برگزاری مراسم هایی درآمیخته با رسوم و سنت های كهن را به نوعی حفظ و انتقال فرهنگ و تمدن هر منطقه به نسل های بعدی برای باقی نگه داشتن یك فرهنگ ذكر كرد .
وی افزود : جدا از كمرنگ شدن انجام برخی رسوم و سنت های كهن در میان مردم مازندران آنچه در این میان مهم به نظر می رسد عدم شناخت و آگاهی از این آداب و سنت است .
جلالی با اشاره به اینكه هرچند اكثر آیین های مازندران ریشه تاریحی ندارد ، ادامه داد : اما دراین آیین ها بسیاری از آداب و رسوم استان گنجانده شده است كه می تواند در انتقال این فرهنگ تاثیر بگذارد .
*** اجرای درست همراه با آگاهی پیوست ضروری برای احیای فرهنگ بومی
یكی دیگر از پژوهشگران فرهنگ بومی مازندران به خبرنگار ایرنا گفت كه پررنگ تر نشان دادن رسوم و سنت استان باعث شده تا در گذر زمانه این فرهنگ ها از حافظه مردم پاك نشود .
محمدرضا حسن پور از نداشتن اطلاع و آگاهی كافی و درست از مسائل مربوط به فرهنگ و تمدن مازندران به عنوان آسیبی نام برد و افزود : اصلی ترین ضربه آن دور افتادن و بی اطلاعی نسل آینده از فرهنگ این استان است .
به گفته این پژوهشگر فرهنگ بومی همانطور كه آیین و رسوم بومی استان طی سالها از میان رفت احیای دوباره آنها نیز نیاز به صرف زمان است تا با پختگی آیین ها و رسوم به نسل بعدی تحویل داده شود .
وی از اطلاع رسانی درست در خصوص مسائل فرهنگ بومی به عنوان بازگشت به اصل خویش ذكر كرد و گفت كه این مساله می تواند باعث تعالی و ترقی رسوم و سنت های مازندران شود .
*** تشكل های مردمی شفابخش رسوم كهن
احمد ولیپور از فعالان حوزه آداب و سنت كهن مازندران از تشكل و اینجوهای فعال در حوزه فرهنگ و هنر به عنوان مجموعه هایی نام برد كه می توانند در شناساندن و احیای این رسوم و سنت در جامعه تاثیر بگذارند.
وی با تاكید بر اینكه آداب و سنت كهن بخشی از شناسنامه هر منطقه و استانی به شمار می روند ، افزود : فعالیت این تشكل ها برای آگاهی بخشی به جامعه و مردم در خصوص این رسوم و سنت می تواند در حفظ شناسامه مناطق تاثیر بگذارد .
این پژوهشگر حوزه رسوم و سنت مازندران از آگاه نبودن مردم به عنوان عاملی تاثیر گذار در فراموشی فرهنگ وتمدن هر كشوری نام برد و ادامه داد : می بایست از تمامی ظرفیت های موجود در این بخش برای جلوگیری از این مساله استفاده كرد .
این عضو شورای سیاستگذاری روز مازندران گفت : از دهه 80 تاكنون اقدام جمعی تشكل های فرهنگی و هنری فعال مازنی در داخل و خارج از استان بر این بوده با برگزاری مراسم ها با هدف معرفی و شناساندن آداب و رسوم ها تاثیر بگذارند .
وی اظهار داشت : جشن های تیرماه سیزده شو ، 26 عَیدِماه ، خرمن ، نیشكر و دیگر مراسم از جمله برنامه های آیینی است كه برای احیای آداب و رسوم در شهرها و روستاهای این خطه از شمال كشور برگزار می شود .
به گفته ولیپور ادامه دار و سریالی بودن برگزاری این آیین و مراسم ها باعث شده تا تلنگری به فرهنگ جامعه زده شد و به نوعی رجعت به اصل خویش را در آنان فراهم كرده است .
خبرنگار : فاطمه قنبری قادیكلایی ** انتشاردهنده : محسن حسن نیا
2096/1899
ساری – ایرنا - كمرنگ شدن رسوم و سنت مازندرانی در سرزمین مادریش را می توان در كم فروغ شدن برگزاری این آداب و سنت ها دید تا بدانجا كه عدم آگاهی افراد با آنها غریبگی در موطن را برای آنها رقم زده است .
