موسسه رازي راهكار توليد مصنوعي سم از مارهاي در اسارت را عملياتي كند

به گزارش ايرنا از پايگاه اطلاع رساني سازمان حفاظت محيط زيست، سيد مجيد خرازيان مقدم در نشست مشترك دفتر تنوع زيستي و حيات وحش سازمان حفاظت محيط زيست با موسسه واكسن و سرم سازي رازي
افزود: مديريت صحيح برداشت از جمعيت مارهاي سمي ايران به منظور استحصال سم و رها سازي آنها از اهميت زيادي برخوردار است.
وي با برشمردن اهميت حفاظت از مارهاي سمي ايران در تفاهم ‌نامه معاونت محيط زيست طبيعي با موسسه واكسن و سرم سازي رازي، گفت: در مدت پنج سالي كه از انعقاد اين تفاهم نامه مي ‌گذرد مشكلات، معضلات و كمبودهايي در اجراي بندهاي اين تفاهم نامه مشاهده شد كه قطعا اصلاح برخي از بندها و افزودن ضمايمي به آن در كنار اجراي مسوولانه تعهدات از سوي طرفين تنها راهكار حفاظت و مديريت گونه‌ هاي با ارزش مارهاي ايران است.
وي ادامه داد: ظرفيت سنجي مناطق و اجراي اصولي سم ‌گيري در محل و رها سازي علمي مارهاي صيد شده در زيستگاه اصلي، بايد در دستور كار قرار گيرد.
مقدم با تاكيد بر اهميت حفاظت از مارهاي سمي ايران، گفت: با توجه به كاهش جمعيت مارهاي كشور، موسسه رازي بايد مطابق تفاهم نامه معاونت محيط زيست طبيعي با موسسه واكسن و سرم سازي رازي، راهكارهاي توليد مصنوعي سم و تهيه سم از طريق تكثير در اسارت را در برنامه هاي عملياتي خود تنظيم و اجرا كند.
همچنين مسعود ابراهيم تهراني، مسوول بخش خزندگان و دوزيستان دفتر تنوع زيستي و حيات وحش سازمان حفاظت محيط زيست با تشريح تعهدات موسسه رازي در اجراي اين تفاهم‌نامه و كاهش فشار بر جمعيت‌ مارها در طبيعت، بر لزوم تكثير در اسارت گونه‌ هاي مورد برداشت از مارهاي سمي كه براي توليد سرم ضد مارگزيدگي در موسسه رازي استفاده مي شوند، تاكيد كرد.
در ادامه محمد كابلي استاد دانشكده محيط زيست دانشگاه تهران گفت: لازم است مكان‌ هاي مارگيري و تعداد قابل برداشت مارهاي سمي تعيين شوند و مشخصات دقيق زماني و مكاني براي گرفتن مارها براي صدور مجوز لحاظ شوند.
وي افزود: همچنين لازم است براي جلوگيري از بروز اختلالات اكولوژيكي و برهم خوردن توازن زيستي در طبيعت، پس از سم گيري از مارها، نسبت به رهاسازي آن ها در محل اقدام شود.
كابلي ادامه داد: مطالعات ما نشان مي دهد كيفيت سم تهيه شده از افعي تازه متولد شده و افعي سه ساله در آزمايشگاه با نمونه سم‌ تهيه شده از اين مارها در طبيعت هيچ ‌گونه تفاوتي ندارد و امكان سم ‌گيري با همان كيفيت در محيط آزمايشگاهي ميسر است.
همچنين هوشنگ ضيايي مشاور معاون محيط زيست طبيعي گفت: بهره‌ گيري از سمن‌ها (تشكل‌هاي غيردولتي محيط زيستي) و كارشناسان متخصصي كه داوطلبانه حاضر به همكاري هستند در برنامه ‌هاي برداشت مار و سم ‌گيري، در كنار محيط‌ بانان و مارگيران به حفاظت از مارها كمك مي كند.
وي برگزاري كارگاه‌ هاي آموزشي براي مارگيران پيش از صدور مجوز را راهكاري جهت اجراي دقيق و موفق برنامه‌ هاي حفاظتي دانست.
هانيه غفاري، استاد دانشگاه كردستان نيز خواستار ايجاد پايگاه اطلاعاتي آنلاين براي اعلام آمار از جمعيت مارهاي ايران شد تا با دسترسي دانشجويان، اساتيد دانشگاهي و كارشناسان سازمان حفاظت محيط زيست، بتوان فعاليت موثري در جهت حفاظت از خزندگان ايران به ويژه مارها داشت.
ناصرمحمد پور رييس بخش جانوران سمي موسسه رازي، افزايش سالانه درخواست‌ها براي توليد پادزهر را از معضلات پيش رو در حفاظت از مارهاي سمي دانست و خواستار بررسي دقيق‌تر اين موضوع از طريق نشست ‌هاي تخصصي با مركز مديريت بيماري‌هاي وزارت بهداشت و درمان شد.
*** انواع مارهاي ايران
تا آنجايي كه مشاهده و مطالعه شده است، مارهاي بزرگ ايران حدود دو متر هستند و مارهاي كوچك از چند سانتيمتر تجاوز نمي‏ كنند.
در ايران بيش از 21 گونه مار سمي و نيمه سمي و 35 گونه مار غير سمي و بيش از 5 گونه مار دريايي وجود دارد.
مارهاي ايران به اسامي مختلفي از جمله افعي البرزي، افعي پلنگي، طلحه مار، يله مار، تيرمار، آلوسر، كورمار، مارشتري، مار درفشي، مار پلنگي، گرگ مار، گوند مار، لوس مار، سياه سوجه، مار آتشي، قمچه مار، مار قيطاني، مار خالدار، كك مار، افعي زنجاني، افعي دماوندي، افعي تكابي، افعي آذربايجاني، كوتوله مار، مارگورخري، مارخاكي ناميده مي شوند.
در ايران چهار گروه مار سمي به شرح زير وجود دارد كه ممكن است گزش آنها عوارض نامطلوبي به بار آورد:
گروه افعي ‏ها مانند افعي و گرزه مار، مارهاي كبرا مانند كبرا و كفچه مار، مارهاي دريايي و مارهاي نيمه سمي.
معمولا مارهاي غير سمي سهم بيشتري در به وجود آوردن حوادث مارگزيدگي دارند. گزش هاي خطرناك مارگزيدگي در ايران بيشتر مربوط به گروه افعي‏ها و به خصوص گزش گرزه مار يا افعي است كه غالبا در چراگاه ها و مناطق كشاورزي اتفاق مي‏افتد.
علمي 9014**1440