" کپوبافی " ، هنری که ریشه در فرهنگ دیرینه مردم دزفول دارد
..........................................................
دزفول، خبرگزاری جمهوری اسلامی 11/10/86
داخلی.فرهنگی .صنایع دستی.کپو بافی
در شمال خوزستان در میان دامنه های رشته کوههای زاگرس آنجا که روزنه ای
بسوی دنیای پر رمز و راز زندگی گشوده شده مردمانی ساکن هستند با هویتی
به بزرگی تاریخ که دست بافته های آنها زینت بخش خانه هاست.
این دست بافته ها موسوم به " کپو" برای مردم این منطقه نه تنها هنر و ذوق
است بلکه زندگی است و محل مناسبی برای امرار معاش زنان زحمت کشی است که در
کنار کار طاقت فرسای روزانه ، به تهیه آن می پردازند.
بانوان تلاشگری که در روستاهای کوهستانی در منطقه سردشت در سرما و گرما
هیچگاه این هنر بازمانده از سالهای دیرین را رها نکرده و همواره بعنوان
یک میراث آن را حفظ کرده اند.
کپو بعنوان یکی از صنایع دست بافت منطقه از دیر بازدرنواحی شمالی دزفول
رواج داشته و با ذوق و ابتکار خاص هنرمندان روستایی تهیه و به بازار عرضه
می شود.
این صنعت دستی ازبافته های حصیری ومواداولیه آن کرتک وبرگ نخلهای خرماست
که ازسالیان متمادی بیشتر در دهستان شهیون در شمال دزفول رواج داشته است.
کرتک نوعی گیاه خودرو است که در حاشیه نهرها و رودخانه ها و دشتهای منطقه
مزبور به وفور یافت می شود.
روستای پامنار از توابع این دهستان در گذشته با داشتن نخلستانهای زیاد
مرکز مهمی برای تهیه مواد اولیه آن بود اما با آبگیری سد دز در سال 1342
نخلستانهای این منطقه به زیر آب رفت و خسارتهای زیادی متوجه روستاییان
این منطقه بویژه در تهیه برگ نخل شد.
در منطقه پامنار در حاشیه دریاچه سد دز برخی نخلها از آب بیرون زده شده
که نشان و بخشی از نخلستانهای آن زمان است.
در پی بروز این مشکل صنعتگران کپو باف با توجه به اینکه این هنر دستی
ریشه در فرهنگ و آداب آنها داشت و بخش مهمی از هنر و کارشان مسوب می شد
مواد اولیه خود یعنی برگ نخلهای خرما را ناگزیر شدند از سایر مناطق بویژه
مناطق جنوبی کشور تهیه کنند.
صنعتگران کپوباف در دزفول از حمایت جدی برخوردار نیستند و با مشکلات
زیادی از جمله تهیه مواد اولیه، عدم بیمه،مشکلات مالی و نبود جایگاه مناسب
برای عرضه مستقیم کالاهای خود روبرو می باشند.
به گفته برخی از کپوبافان، نبود جایگاه عرضه مستقیم کالا باعث شده تا
کالاهای تولیدی آنهاتوسط واسطه عرضه شود که در این بین سهم بسیار ناچیزی
از فروش آن عاید تولیدکنندگان می شود.
این عده افزوند: محصولات تولیدی کپو به سایر نقاط کشور بویژه تهران و
شهرهای شمالی ارسال می شود و این واسطه هاهستندکه سودهای خوبی از آن می برند.
معاون صنایع دستی اداره میراث فرهنگی وگردشگری دزفول با تایید مشکلات
کپوبافان منطقه گفت: در زمان حاضر بدلیل اینکه صنعتگران جزو کارگاهها به
شمار نمی روند تسهیلات اعتباری به آنها تعلق نمی گیرد.
" عبدالرضا حسن پور" افزود: صنعتگران کپوباف نیاز به حمایت جدی دارند
و باید بعنوان کارگاههای خانگی با استفاده از تبصره هایی و یا وضع قوانین
همانند کارگاههای کوچک زودبازده از تسهیلات اشتغال برخوردار شوند.
وی گفت: تا چهار سال پیش به کپوبافهای منطقه به صورت انفرادی تسهیلاتی
اعطا می شد لیکن اکنون در اعطای تسهیلات به آنها مشکلاتی وجود دارد.
حسن پور ایجاد جایگاه مناسبی برای عرضه محصولات صنایع دستی در منطقه را
ضروری دانست گفت: تنها صنعتگران کپوباف نیستند که با این مشکل روبروهستند
بلکه کلیه هنرمندان صنایع دستی برای عرضه مستقیم محصولاتشان محل مناسبی
ندارند.
وی با اشاره به ارزش هنر کپو بافی و قدمت آن افزود: محصولات زیادی توسط
کپوبافان در زمینه های مختلف بویژه ظروف تزیینی و سنتی با استفاده ازرنگها
و نقوش سنتی ، از دیر باز تولید می شود.
حسن پور انواع این تولیدات را شامل اشکال مسطح، بیضی و دایره ای و با
کاربردهای مختلف بویژه مصنوعات صنعتی از جمله گلدان ،جا دستمالی،زیرکتری
زیرقوری، میوه خوری و انواع دیگر محصولات حصیری بافت اعلام کرد.
به گفته معاون صنایع دستی اداره میراث فرهنگی و گردشگری دزفول در این
شهرستان سه هزار نفر در زمینه کپوبافی فعالیت می کنند.
حسن پور افزود: این افراد بیشتر در دهستانها و روستاهای منطقه از جمله
بخشهای سردشت و چغامیش استقرار دارند و به کار گپو بافی می پردازند.
وی اشاره ای به میزان تولیدات کپو در منطقه نکرد اما گفت: نوع تولیدات
کپو در منطقه از نظر کمی و کیفی در سطح بسیار خوبی قرار دارد.
معاون صنایع دستی اداره میراث فرهنگی و گردشگری خاطرنشان کرد که در جهت
حمایت از هنرمندان صنایع دستی و ایجادانگیزه بیشتر بین آنهایک دوره مسابقه
کپوبافی و نمایشگاهی برگزار شد.
وی افزود: این مسابقه و نمایشگاه در روستای پامنار دهستان شهیون جمعه
گذشته با هدف ارایه توانمندی های زنان و دختران منطقه در امرکپوبافی و
بافته های حصیری برگزار شد و از آن گردشگران زیادی دیدن کردند.
حسن پور گفت: از نکات قابل توجه در این برنامه هنری وجود یک دختر 9 ساله
کپو باف بود که دست بافته های بسیار زیبایی را تولید می کرد که موردتحسین
بازدیدکنندگان قرار گرفت.
وی با اشاره به سابقه دیرینه کپوبافی در منطقه خواستار ثبت "کپو" به نام
دزفول که در کشور منحصرا در این شهرستان بافته می شود، شد.
538/ 546
شماره 127 ساعت 11:46 تمام
