سیر تحول تئاتر نوین در سوریه
#
دمشق ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 06/01/85
خارجی.سوریه.فرهنگی.تئاتر.گزارش.
"احمد ابوخلیل قبانی ( -1833 1902 میلادی )، بنیانگذار تئاتر مدرن در
سوریه بود. هنر تئاتر با شکل گیری تئاتر ملی در سال 1959 میلادی در این
کشور روبه رشد گذارد و به مرور از حالت آماتوری به شکل حرفه یی درآمد.
پیشگامان تئاتر با تاسیس باشگاه های هنری و گروه های نمایش توانستند، به
مرور مفاهیم این هنر را نهادینه و آن را وارد بافت اجتماعی جامعه ی سوری
سازند.
در پایان سال 1959 میلادی "مدیریت هنر" وابسته به وزارت فرهنک تمامی
فعالان در عرصه ی هنر نمایشی را به نشستی دعوت کرد تا درباره ی تاسیس یک
گروه ملی مشابه گروه نمایش ملی در مصر گفت وگو کنند.
پس از مدتی، بسیاری از باشگاه های هنری و گروه های تئاتر مانند باشگاه
شرقی، تالار آزاد، باشگاه هنری، یاران تئاتر ، این دعوت را اجابت کردند و
پیرو آن، "گروه هنری تئاتر و نمایش" در دمشق، پا به صحنه ی هنری گذاشت.
نخستین نمایش این گروه ملی در سال 1960 میلادی با عنوان "براکسا جورا"
اثر "اریستوفان" با اقتباس از "توفیق حکیم" روی صحنه رفت .
پس از چند ماه، فرمانی از سوی وزارت فرهنک سوریه برای تاسیس تالارها و
گروه های نمایشی صادر شد. این تالارها شامل: "المسرح القومی (تئاتر ملی )،
"فرقه امیه للفنون الشعبیه" (گروه هنرهای ملی، سنتی ) و "مسرح العرائس"
(نمایش های عروسکی ) بود.
در همین زمان، تئاتر ملی در وزارت فرهنک تاسیس شد و شماری هنرمندان
حرفه یی را در خود جای داد که در سال 1969 میلادی در گروه ملی تئاتر ادغام
شد.
در دهه ی 60 قرن بیستم میلادی، هنرمندانی که بیشتر در مصر و شوروی (سابق )
تحصیلات دانشگاهی خود را گذرانده بودند، روانه ی تئاتر ملی شدند و زمینه ی
نگرش نوینی را در مسوولان فرهنگی و برنامه ریزان هنری، نسبت به تئاتر
فراهم ساختند.
دیدگاه های ایدئولوژیک نیروهای تازه نفس و بویژه متاثر از ایده های
سوسیالیستی، گونه ی خاصی از تئاتر را پدید آورد که با مخاطبان خود ارتباط
خوبی برقرار ساخت تا جایی که شمار تماشاچی ها در تالارهای تئاتر ملی به بیش
از 30 هزار نفر رسید که از آن به دوران طلایی تئاتر یاد می شود.
بدین ترتیب تئاتر ملی، به عنوان بیانی هنری در بازگویی مشکلات و
انتقادات مردم و انتقال ایده های سیاسی، اجتماعی آنان به کار گرفته شد.
علاوه بر تئاتر ملی، تئاترهای استانی نیز در شهرهای "حلب"، "طرطوس" و
"لاذقیه" فعال هستند. در کنار آن می توان به آمفی تئاترهای عروسکی کودکان
آزمایشی، و سیار و تئاتر کودک اشاره کرد که در سال 1980 میلادی تاسیس شد.
جشنواره های تئاتر
****************
جشنواره ی دمشق
اولین دوره ی جشنواره ی تئاتر در دمشق در سال 1969 میلادی با ابتکار
سندیکای هنرمندان و با همکاری وزارت فرهنک برگزار شد. اهداف جشنواره
عبارت بود از:
- تبلور یافتن هنر تئاتر عربی که تمامی اقشار و آحاد ملت عرب را مخاطب
خود سازد و چشم اندازهای آن را منعکس نماید.
- تثبیت اصالت فرهنگی و ریشه یابی در عمق تاریخ تمدنی امت عرب از راه
ارایه هنر تئاتر عربی
- ارایه هنر تئاتر عربی انسان گرا و انسان دوست
این جشنواره تا سال 1988 میلادی (دوره ی یازدهم ) ادامه یافت و سپس متوقف
شد.
جشنواره ی بین المللی بصری
این جشنواره ی بین المللی در سال 1978 میلادی در کاخ "عظم" گشایش یافت.
در سال 1979 میلادی در آمفی تئاتر بزرک بصری برگزار شد و از آن پس،
سالانه در ماه نهم میلادی، در همین مکان برپا می شد. در سال های اخیر این
جشنواره، هر دو سال یک بار برگزار می شود.
جشنواره ی بهار کودکان
دوره ی نخست جشنواره ی بهار کودکان در ماه دوم سال 2004 میلادی برپا شد و
سال های بعد در استان های دمشق، حلب و لاذقیه ادامه یافت .
این جشنواره براساس برنامه ی مدیریت تئاتر در تعطیلی نیمه ی سال برگزار
می شود.
خاورم 6/ 290