فرمولی برای ساختن آینده‌ کودکان + فیلم

به گزارش ایرنا، این غفلت زمانی احساس می‌شود که بزرگسال مستعد و باتجربه در برقراری ارتباط بیرونی موثر با دیگران و انتقال آنچه در فکر و ذهنش می‌گذرد، دچار مشکل است، بزرگسالی که مشکلات خفته و حل نشده‌ای در کودکی داشته و همان مشکل امروز او را در مواجهه با دنیا و ارتباط با دیگران دچار چالش کرده است.

اینجاست که ضرورت کسب مهارت های ارتباطی نرم در کودکی بیش از گذشته احساس می‌شود تا از کودکان امروز، بزرگسالان موفق‌تری برای آینده کشور بسازد، کسانی که به‌ویژه در حوزه کسب و کار بتوانند تجارت بزرگ و موفقی راه بیندازند، چرا که با توجه به پیشرفت امروز و جایگزینی ربات‌ها و سامانه‌ها به جای انسان‌ در بسیاری از مشاغل، بی‌تردید در آینده، تجارت مهم‌ترین و بزرگ‌ترین کسب و کار و حجم عمده از مشاغل را به خود اختصاص خواهد داد.

پرورش شخصیت و خلق و خوی کودک یکی از اصلی ترین شیوه های تربیت مناسب کودکان است که سبب شناسایی بهتر استعدادها و تمایلات آنان نیز می شود. روش های متفاوتی برای تربیت کودک وجود دارد که والدین می‌توانند با آگاهی از آنها مسیر موفقی را بپیمایند، اما در این میان روش تربیتی با عنوان "مهارت‌های نرم" به مفهوم "ویژگی‌های شخصی که فرد را قادر می‌سازد به طور موثر و هماهنگ با افراد دیگر تعامل داشته باشد" وجود دارد که مفهومی عمیق و ضروری برای آموزش کودکان است.

یک روانشناس و روان درمانگر در مشهد اقدام به راه‌اندازی مرکزی برای آموزش "مهارت‌های نرم" کرده که مورد استقبال خانواده ها نیز قرار گرفته است، وی حتی کتابی با همین عنوان از "نانسی آرمسترنگ ملسر" نیز ترجمه کرده و آن را محور اکثر فعالیت های خود قرار داده است، کتابی که در آن مهارت های نرم برای کودکان در مدارس، منازل و به صورت برخط را تشریح می‌کند.

"مصطفی دریادار"، ابتدا بخش های مختلف این مرکز را به خبرنگار ایرنا نشان داد. مرکز فضایی مانند مهدکودک اما با تفاوت های جزیی در چیدمان و وسایل مورد استفاده داشت. رنگهای شاد و کودکانه بر دیوارها نقش بسته بود و نیز عروسک هایی که گویا وسیله ارتباطی مربیان با کودکان این مرکز برای انتقال برخی آموزش ها بودند.

مهارتهای نرم" به مفهوم "ویژگی‌های شخصی که فرد را قادر می‌سازد به طور موثر و هماهنگ با افراد دیگر تعامل داشته باشد"این روانشناس به تشریح مبانی مهارت های نرم و علت سوق یافتن خود به این موضوع پرداخت و گفت: برگزاری دوره مهارت های نرم برای بزرگسالان به ویژه در سازمان ها و محیط های تجاری و کارآفرینی، من را با این ایده مواجه کرد که چه اتفاق خوبی است اگر همین مسائل و دغدغه ها از سنین پایین تر و دوران کودکی پیاده سازی و آموزش داده شود تا وقتی افراد به بزرگسالی رسیده و نیاز واقعی به آن پیدا می‌کنند به کارشان بیاید.

دریادار افزود: همیشه افراد در دوره بزرگسالی با سختی های زیادی برای آموزش دیدن مواجه می‌شوند که بی تردید اگر یادگیری و تسلط بر برخی مهارت ها در کودکی و نوجوانی اتفاق می‌افتاد، می‌توانست به مراتب ساده تر و عمیق تر باشد.

به گفته این روانشناس، ۲ دهه است که مهارتهای نرم یا soft skills در دنیا مطرح شده است و در ایران نیز یک دهه می‌‍گذرد که کتاب های مربوط بدان با عنوان "مهارتهای نرم" برای کسب و کار ترجمه می‌شود، به این معنا که صاحبان سرمایه به این نتیجه رسیده‌اند که بهره‌وری نیروی انسانی را زمانی می‌توان افزایش داد که آنان مهارت های نرم را آموخته باشند، در واقع اقتصاد و آینده کسب و کارها در ایران زمانی به موفقیت می‌رسد که تقویت مهارتهای نرم به عنوان پایه اصلی افزایش بهره وری نیروی انسانی مورد توجه قرار گیرد.

وی اظهار کرد: در صورتی که ارتباطات اجتماعی یا مهارت های ارتباطی فرد خوب نباشد، در زمانی که مسوولیت اجرای یک طرح یا کار جمعی را برعهده می‌گیرد، قادر نیست آن را به موفقیت برساند، دنیا به این نتیجه رسیده است که باید بخشی از سرمایه خود را برای افزایش بهره‌وری از طریق توسعه مهارتهای نرم هزینه کند.

دریادار گفت: زمانی که کار روان درمانی را انجام می‌دهی، همه گمان می‌کنند که حتما فرد دچار مشکلی است که روان درمانی روی او انجام می‌گیرد، به همین سبب تصمیم گرفتم روان درمانی افراد را در کنار ارایه یک کار هنری انجام دهم، در واقع در کنار یک نقاش، یک فیلمساز، یک بازیگر یا ... قرار می گرفتم و کارگاه میان رشته ای برای بزرگسالان برگزار می کردم تا دیگران این کار را در قالب یک سرگرمی تصور کنند و در واقع یک سرگرمی هدایت شده باشد.

این روانشناس گفت: در خلال کار روان درمانی بزرگسالان به این قضیه پی بردم که اگر یک بزرگسال در کودکی در حوزه مهارت های ارتباطی آموزش می دیده و یا هدایت‌گری (Coach) برای او اتفاق می‌افتاده است، اکنون می توانست فرد موفق تری باشد، برخی اوقات بزرگسالان نخبگانی هستند که ضعف آنان در مهارتهای ارتباطی، که از کودکی آنان نشات می‌گیرد، مانع موفقیت آنان در بزرگسالی شده است.

برای انتقال مهارتهای نرم از نمایش‌های عروسکی، نقاشی، داستان نویسی، تئاتر و برنامه‌های دیگر استفاده می‌کنیم تا بچه ها سرگرم شوند و از این طریق مهارتهای نرم را به بچه ها آموزش می‌دهیم. وی ادامه داد: بعد از ۱۳ یا ۱۴ سال کار روانشناختی روی بزرگسالان و کسب تجربه های مختلف، این ایده به نظرم آمد که باید انجام مهارتهای نرم را برای کودکان دنبال کنم تا آنان در بزرگسالی در کسب و کار خود موفق باشند، اما تا ۲ سال قبل منبعی مطالعاتی در این زمینه نیافتم، دلیل اینکه چرا این موضوع در دنیا در چهارچوب مسائل آموزشی قرار نگرفته بود، آن بود که آنان راه‌حل هایی برای تقویت مهارتهای نرم دارند اما هیچگاه آن را در مقوله کسب و کار ندیده بودند.

دریادار خاطرنشان کرد: در نهایت وقتی کتاب مربوطه را یافته و ترجمه کردم، دیدم مهارت های نرم همان چتر بزرگی است که می‌تواند همه فعالیت ها را ذیل خود قرار دهد، همین موضوع ایده راه‌اندازی مرکزی برای گردآوری کودکان و نوجوانان و آموزش مهارتهای نرم به آنان شد.

این روان درمانگر اضافه کرد: در این مرکز تلاش می‌شود از فعالیت‌های میان رشته‌ای برای آموزش مهارتهای نرم به بچه‌ها استفاده شود، فعالیت هایی که بچه‌ها را به طور مستقیم درگیر آموزش نکند، اگر بخواهیم از مفاهیم پیچیده ای مانند مهارت آموزی شخصیتی برای آموزش مهارت های نرم به کودکان و نوجوانان استفاده کنیم، ممکن است با آن ارتباط برقرار نکنند لذا برای انتقال این مهارت ها از نمایش‌های عروسکی، نقاشی، داستان نویسی، تئاتر و برنامه‌های دیگر استفاده می‌کنیم تا بچه ها سرگرم شوند و از این طریق مهارت های نرم را به آنان آموزش می‌دهیم.

یکی از پیشکسوتان عرصه کسب و کار و از فعالان و مدیران باسابقه تشکل های اقتصادی خراسان رضوی، "محمدحسین روشنک" به عنوان مهمان یکی از برنامه‌های سرگرم کننده این مرکز برای بچه ها، در میان کودکان قرار گرفت و داستان کارآفرینی و کسب و کار خود را برای آنان تعریف کرد.

او از دوران کودکی و علاقه مفرطش به موفقیت در حوزه‌های مختلف سخن گفت، از اینکه از فرش بافی شروع کرده و امروز چندین کارخانه بزرگ دارد و برای صدها نفر شغل ایجاد کرده است، بعد بچه ها با آقای روشنک نشست پرسش و پاسخ به راه انداختند و از او سوال های مختلفی پرسیدند، آقای روشنک هم با صبر و حوصله به همه آنها جواب داد.

به گفته روشنک، مهارت های نرم یک عبارت جذاب در دنیای تجارت است، وب سایت ها و کتاب های متعددی در باره مهارت های نرم وجود دارد که در زمینه کاریابی و آمادگی شغلی کاربرد دارد، کارفرمایان به دنبال متقاضیان ماهری هستند که مهارت های سخت یا اطلاعات پیش زمینه و مهارت های فنی لازم برای مشاغل را در اختیار داشته باشند، در عین حال آنان به دنبال افرادی با مهارت های نرم نیز هستند.

نانسی آرمسترنگ در کتاب "مهارتهای نرم برای کودکان" می گوید که "به عنوان استاد تربیت معلم در مدت تقریبا ۳۰ سال متوجه شدم با اینکه اکثر معلمان پیش از خدمت من فوق العاده و آماده بودند، همیشه تعداد انگشت شماری از آنان مهارت های نرم در زمینه تدریس را کسب می کردند، در واقع بخش اعظم معلمان آینده فاقد اعتماد به نفس، حرفه ای بودن و اخلاق کاری خوب بودند".

بحث مهارت های نرم را در حوزه آموزش و پرورش دنبال کردم، به سراغ معاون ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی رفتم و از او اهمیت آموزش مهارت های نرم به کودکان و نوجوانان را به ویژه در مدارس جویا شدم.

آذر رشیدی گفت: در نظام های موفق تعلیم و تربیت، آموزش مهارت های زندگی به کودکان پس از تامین نیازهای اولیه، از اولویت‌های تربیتی آنان است، البته در ابتدای صحبت هایم لازم است به این موضوع اشاره کنم که تربیت فرزندان یکی از مهم ترین وظایف والدین است. کودکانی که امروز در محیط امن خانواده و زیر مراقبت والدین قرار دارند، به زودی وارد اجتماع شده و تشکیل خانواده می‌دهند.

به گفته وی، والدین الگوی اصلی فرزندان خود هستند و تمامی رفتار و کارهایشان در ذهن کودکان ثبت می‌شود و تاثیر بسیار زیادی بر شخصیت آن‌ها می‎‌گذارد. از این رو بهتر است که والدین با مهارت های زندگی و آموزش آشنایی داشته باشند تا بتوانند آنها را به خوبی به کودکان خود منتقل کنند.

معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی معتقد است که مهم ترین گام والدگری و آموزش خانواده آن بوده است که کودکستان‌های زیرمجموعه این معاونت در سطح استان با الگوهای آموزشی و تربیتی اعلام شده از سوی سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک گام بر می‌دارند و تاکنون کارگاه های زیادی در این زمینه به صورت گروهی برگزار شده است.

بچه ها بزودی بزرگ می‌شوند، کار می‌کنند، ازدواج می‌کنند و با مسائل مختلف روبرو می‌شوند، آنان در صورتی می‌توانند مواجهه درست با مسائل و مشکلات مختلف داشته باشند که از قبل برای آن آماده شده باشندرشیدی ادامه داد: بچه ها به زودی بزرگ می‌شوند، کار می‌کنند، ازدواج می‌کنند و با مسائل مختلف روبه رو می‌شوند، آنان در صورتی می‌توانند مواجهه درست با مسائل و مشکلات مختلف داشته باشند که از قبل برای آن آماده شده باشند، تعاملات میان خواهر و برادرها و دوستان تمرینی بسیار موثر برای رویارویی آنان با مشکلات در آینده زندگی است. کودکان باید بیاموزند تا در عین احترام گذاشتن به دیگران و کنترل خود، حق خود را بگیرند و نظر خود را به راحتی بیان کنند.

وی اظهار کرد: آموزش مهارت های نرم به کودکان باعث افزایش موفقیت شخصی و اجتماعی آنان می‌شود. این مهارت‌ها توسط والدین، مربیان و روان‌شناسان قابل آموزش است، ۱۰ مهارت زندگی از جمله خودآگاهی، همدلی، تفکر خلاق و انتقادی، مدیریت استرس، تنظیم هیجانات، روابط بین‌فردی، ارتباط موثر، حل مساله و تصمیم‌گیری وجود دارد که آموزش آنها به کودکان در اولویت قرار دارد.

این مسوول در اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی تاکید کرد: نباید آموزش مهارت‌های زندگی یا نرم به کودکان را ناچیز شمرد؛ این مهم بیش از آموزش‌های درسی در موفقیت کودکان سهیم‌ است، امید داریم با برنامه های جامع سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک و همچنین بسته های محتوایی و تربیتی استان به این سو حرکت کنیم.

نتیجه آنکه دنیا دائما در حال تغییر است، فناوری های جدید هر روز در حال معرفی به بازار هستند و مهارت ها و استعدادهای جدیدی برای کمک به افراد به منظور رسیدن به موفقیت در تحصیل و شغل مورد نیاز است، والدین و معلمان باید از نیازهای در حال تغییر جهان آگاه و آماده آموزش و تطبیق برنامه درسی و مهارت های نرم برای رفع این نیازهای همیشه در حال تغییر در کودکان باشند، با این حال برخی از مهارت ها برای کودک در هر محیط آموزشی و در هر انتخاب شغلی مورد نیاز خواهد بود.