گونه ارزشمند «کفتار» در فیروزه خراسان رضوی مشاهده شد

حمید جوانبخت روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: پیرو گزارش‌های مردمی مبنی بر مشاهده یک خانواده کفتار در روزهای ابتدایی سال جاری واقع در ضلع جنوبی شهرستان فیروزه، پس از بررسی موضوع و گشت و پایش میدانی کارشناسان حفاظت محیط زیست، لانه این جانور گوشتخوار پیدا شد که با نصب یک دستگاه دوربین تله‌ای و پس از ۱۵ روز انتظار، تصاویر یک قلاده کفتار ثبت گردید.

وی بیان کرد: همچنین پس از پیمایش مسیری به صورت پیاده و با رعایت همه جوانب لازم در طبیعت، عکس و فیلم یک قلاده کفتار نر به وسیله دوربین عکاسی نیز ثبت شد.

این مقام مسوول در حفاظت محیط زیست شهرستان فیروزه اظهار کرد: کفتار با نام علمی "Hyaena hyaena" از راسته گوشت‌خواران و خانواده کفتارها، جانوری لاشه‌خوار بوده و نقش عمده ای در پاکسازی طبیعت بر عهده دارد.

جوانبخت گفت: تا پیش از این، آخرین مرتبه مشاهده کفتار در حوزه شهرستان فیروزه مربوط به سال ۱۳۹۷ بود که از آن تاریخ تاکنون مشاهده و ثبت این گونه گزارش نشده است.

وی ادامه داد: بدیهی است اقداماتی از قبیل افزایش آمار دستگیری شکارچیان غیرمجاز در سالهای اخیر ، افزایش گشت و پایش در عرصه‌های طبیعی حساس و زیستگاههای حیات وحش، تعامل مناسب با ادارات و ارگانهای ذیربط و همچنین گسترش برنامه های آموزشی و فرهنگ سازی در مدارس و جوامع  پیرامون نقش حیات وحش در زندگی انسان و چرخه طبیعت، در احیاء نسل این گونه نادر کفتار موثر بوده است.

به گفته وی، تلاش در جهت یافتن و مستندسازی از سایر اعضاء خانواده این گونه ارزشمند کفتار همچنان ادامه دارد.

باورهای غلط بقای نسل کفتار را در معرض تهدید قرار داده است

رییس نمایندگی حفاظت محیط زیست شهرستان فیروزه افزود: این گونه جثه‌ای شبیه به سگ داشته و قوی ترین آرواره را در میان جانوران دارا است، دم متوسط و پر مو و دستها قوی و از پاها بلندتر است؛ طول سر و تنه این گونه ۹۰ تا ۱۲۰ سانتیمتر و وزن آن بین ۲۵ تا ۵۵ کیلوگرم است.

وی با بیان اینکه کفتار جانوری شبگرد است اما در اوایل غروب و صبح نیز مشاهده می شود؛ به صورت انفرادی و گاهی جفت و خانوادگی زندگی می‌کند و معمولا در غارها و حفره های طبیعی و یا انسان ساخت ساکن می‌شود.

جوانبخت گفت: کفتار حس بویایی بسیار قوی دارد و قادر است از فاصله چند کیلومتری بوی غذا را حس کند! ضمن اینکه این پستاندار از لاشه حیوانات اهلی و وحشی، پستانداران کوچک، خزندگان، تخم پرندگان و همچنین از میوه‌هایی مانند هندوانه و خرما نیز تغذیه می‌کند.

وی با بیان اینکه معده کفتار بسیار اسیدی بوده و قادر به هضم بخش عمده‌ای از غذای خورده شده نظیر استخوان است و بخش های هضم نشده غذا از قبیل شاخ و سم را به صورت «ریمه» یا توده هضم نشده غذا بر می گرداند، افزود: کفتار در زمستان جفت گیری می‌کند و پس از ۹۰ روز دوران آبستنی، معمولا تعداد ۲ تا ۶ بچه کور بدنیا می آورد.

وی گفت: با کمال تاسف برخی باورهای غلط در خصوص این جانور بقای نسل این گونه با ارزش را در معرض تهدید قرار داده است.

۲۰ درصد گستره ۱۱۷ هزار و ۷۶۹ کیلومتر مربعی خراسان رضوی زیر پوشش اداره‌ کل حفاظت محیط زیست این استان قرار دارد.

مساحت زیستگاههای طبیعی و وحوش در خراسان رضوی ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار است.

خراسان رضوی دارای ۴۱ منطقه چهارگانه و شکار ممنوع شامل ۲۸ اثر ملی طبیعی، پارک ملی، پناهگاه حیات وحش، مناطق حفاظت شده و ۱۳ منطقه شکار ممنوع است.

حدود ۸۰ گونه پستاندار، ۲۸۵ گونه پرنده، ۲ گونه دوزیست، ۶۸ گونه خزنده و ۲۴ گونه ماهی در طبیعت خراسان رضوی زیست می‌کنند.

گونه‌های شاخص حیات وحش این استان شامل بز وحشی، قوچ، گوسفند وحشی، آهو، پلنگ، یوزپلنگ، گرگ، کفتار و انواع پرندگان از قبیل پرندگان شکاری، هوبره و کبک است.