به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، در حکم مقام معظم رهبری، تصریح بر تاسیس مرکزی به نام مرکز ملّی فضای مجازی کشور شده بود که وظیفه آن اشراف کامل و به روز نسبت به فضای مجازی در سطح داخلی، جهانی و تصمیم‌گیری نسبت به نحوه مواجهه فعال و خردمندانه کشور با این موضوع از حیث سخت‌افزاری، نرم‌افزاری و محتوایی در چارچوب مصوبات شورای عالی و نظارت بر اجرای دقیق تصمیمات در همه سطوح بود.
اما علت چرایی شوراهای عالی چیست و چرا رهبر انقلاب بر شکل‌گیری یک شورای عالی ویژه فضای مجازی تاکید داشتند؟
فلسفه تشکیل شوراهای عالی در کشور
بنا بر بند ۷ اصل ۱۱۰ قانون اساسی که در خصوص حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‌گانه است، مقام معظم رهبری می‌تواند شوراهای عالی و یا هیات حل اختلاف تشکیل دهد.
این اقدام در دوران رهبری امام خمینی (ره) نیز سابقه داشت. در آن دوران به دستور امام خمینی (ره) شوراهایی تشکیل شد که برخی از آنان موقتی و یکی از آنان یعنی شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنان به کار خود ادامه می‌دهد.
سال ۱۳۶۱ و به دلیل ناهماهنگی‌هایی که به دلیل تداخل وظایف ستاد انقلاب فرهنگی و وزارت فرهنگی و آموزش عالی پیش آمد، طرحی از سوی وزیر وقت به هیئت دولت ارائه و پس از تصویب در دولت با قید یک فوریت به صورت لایحه به مجلس داده شد تا اینکه در سال ۶۳، امام خمینی (ره) دستور تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی را داد.
در تاریخ ۴۰ سال گذشته در برهه‌های مختلف و بنا بر نیاز کشور و یا بر اساس درخواست دولت‌ها، شوراهایی عالی و هیات‌هایی به دستور رهبران انقلاب تشکیل شده که به طور نمونه می‌توان به شورای عالی پشتیبانی جنگ، هیئت عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‌گانه، شورای عالی فضای مجازی و شورای عالی هماهنگی اقتصادی اشاره کرد.
اهمیت فضای مجازی در نگاه مقام معظم رهبری
«اگر من امروز رهبر انقلاب نبودم حتماً رئیس فضای مجازی کشور می‌شدم.» این جمله از حضرت آیت‌الله خامنه‌ای کٌنه اهمیت فضای مجازی در نگاه ایشان را ترسیم می‌کند. رهبر انقلاب از ابتدای زعامت‌شان یکی از گلوگاه‌های نظام که همواره بر آن تاکید داشتند فضای مجازی بود تا حدی که یک بار فرمودند «این فضا به اندازه انقلاب اسلامی اهمیت دارد.»
رهبر معظم انقلاب از سال ۱۳۶۸ با تأسیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، حضوری فعال و تأثیرگذار در فناوری اطلاعات کشور داشته‌اند. این دوراندیشی ایشان در ۳۴ سال پیش قابل توجه است. همچنین در تغییر سیاست‌های سازمان تبلیغات اسلامی و بهره‌مندی از فناوری اطلاعات در این سازمان نیز توصیه‌هایی مهمی داشته‌اند.
رهبر انقلاب در تمام سیاست‌های ابلاغی به تمام حوزه‌ها و از جمله حوزه‌های فرهنگی، دولتی و قضایی همواره لزوم استفاده‌ی حداکثری از فناوری اطلاعات و ارتباطات را گوشزد کرده‌اند.
یکی دیگر از سیاست‌گذاری‌های مهم، تصویب سیاست‌های شبکه‌های اطلاع‌رسانی رایانه‌ای در سال ۱۳۷۷ است که رهبر معظم انقلاب آن را ابلاغ کردند و هنوز بسیاری از بندهای آن شایسته‌ی توجه ویژه در این حوزه است.
آیت‌الله خامنه‌ای همچنین سال ۱۳۸۹ سیاست‌های کلی نظام در امور «امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات و ارتباطات(افتا)» را ابلاغ کردند که پیش‌نویس این سیاست‌ها پیش از این در مجمع تشخیص مصلحت نظام تهیه شده بود و این سیاست‌های ابلاغی به عنوان راهنمای دستگاه‌های اجرایی، تقنینی و نظارتی، خط مشی و جهت‌گیری نظام را در بخش مذکور تعیین می‌کند که از جمله آنها باید به «ایجاد نظام جامع و فراگیر در سطح ملی و سازوکار مناسب برای امن‌سازی ساختارهای حیاتی و حساس و مهم در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، و ارتقاء مداوم امنیت شبکه های الکترونیکی و سامانه‌های اطلاعاتی و ارتباطی در کشور» اشاره کرد.
کلیت نگاه رهبر انقلاب به عرصه فضای مجازی یک نگاه فرصت محور در عین مراقبت از تهدیدات آن است. ایشان در یکی از سخنرانی‌هایشان می‌فرمایند: «فضای مجازی یک ابزار است؛ یک ابزار بسیار کارآمد برای اینکه شما بتوانید پیام‌تان را به اقصی‌نقاط دنیا برسانید، به گوش همه برسانید. این [امکان] دیروز نبود، امروز هست. یکی از امتیازات این است».
در عین حال بر مدیریت این فضا تاکید دارند: «ما نمی‌توانیم مردممان را که با فضای مجازی ارتباط دارند، بی‌پناه رها کنیم در اختیار آن مدیری که دارد پشت پرده، فضای مجازی را اداره می‌کند. عوامل مسلط بین‌المللی در این زمینه‌ها بشدت فعالند؛ از لحاظ خبردهی، خبررسانی، تحلیل داده‌ها و امثال گوناگون؛ هزاران کار دارد انجام می‌گیرد روی فضای مجازی.»
اهمیت بالای فضای مجازی نزد رهبر معظم انقلاب اسلامی موجب شد تا ایشان مانند حوزه‌های پر اهمیت دیگری مانند فرهنگ و اقتصاد اقدام به تاسیس شورای عالی فضای مجازی کنند. اهمیت این موضوع آن‌قدر فوق‌العاده است که رهبر انقلاب لازم دیدند یک شورای خاص و یک سازمان مستقل ویژه تشکیل شود که فقط کارکردش در زمینه فناوری فضای مجازی و مدیریت آن باشد.
در اولین حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی برای تشکیل شورای عالی فضای مجازی بر گسترش فزاینده فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی بویژه شبکه‌ی جهانی اینترنت و آثار چشمگیر آن در ابعاد زندگی فردی و اجتماعی، لزوم سرمایه‌گذاری وسیع و هدفمند در جهت بهره‌گیری حداکثری از فرصت‌های ناشی از آن در جهت پیشرفت همه جانبه کشور و ارائه خدمات گسترده و مفید به اقشار گوناگون مردم و همچنین ضرورت برنامه‌ریزی و هماهنگی مستمر به منظور صیانت از آسیب‌های ناشی از آن اشاره شده است.
تاکنون رهبر انقلاب در دو مقطع سال‌های ۹۰ و ۹۴ اقدام به انتصاب اعضای جدید برای شورای عالی فضای مجازی کردند. ایشان در حکم سال ۹۴ دستور به انحلال شوراهای عالی مصوب در گذشته که موازی این شورا بود، دادند تا جایگاه فراقوه‌ای و موقعیت محوری و کانونی شورای عالی تحکیم شود.
همچنین بر تثبیت و تقویت جایگاه مرکز ملی فضای مجازی به عنوان بازوی شورای عالی فضای مجازی در جهت تحقق تصمیمات آن شورا تصریح کردند.
رصد وضعیت جاری فضای مجازی و پیش‌بینی و آینده‌نگری تحولات در این فضا در سطح ملی و بین‌المللی، ایجاد هماهنگی و هم‌افزایی میان وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و نهادهای مختلف ذی‌ربط در ابعاد علمی، فنی، اقتصادی، بازرگانی، حقوقی، انتظامی، امنیتی و دفاعی مرتبط با فضای مجازی و نظارت مستمر بر عملکرد دستگاه‌ها و بخش‌های ذی‌ربط در چارچوب مصوبات شورای عالی از جمله انتظارات رهبر معظم انقلاب از مرکز ملی فضای مجازی است.
نظر شما