گام بلند دولت سیزدهم در اعتباربخشی به نهاد انتخابات/ جلوی ثبت‌نام‌های بی‌قاعده گرفته شد

به گزارش خبرنگار حوزه دولت ایرنا، سخنگوی شورای نگهبان پس از پایان مرحله ثبت نام قطعی انتخابات مجلس شورای اسلامی با تایید سلامت ثبت نام الکترونیکی مُهر تاییدی بر عملکرد وزارت کشور زد. پیش ثبت‌نام مرحله‌ای جدید از انتخابات مجلس شورای اسلامی بود که با تلاش دولت سیزدهم، به‌ویژه وزارت کشور، برای اولین بار در دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی به‌صورت الکترونیکی اجرایی شد.

متقاضیان داوطلبی در انتخابات مجلس در این مرحله، از طریق پنجره واحد انتخابات وزارت کشور به نشانی keshvar.moi.ir به‌صورت برخط، مدارک خود شامل مدرک تحصیلی، سن لازم، عدم سوء پیشینه موثر قضایی را برای بررسی، ارسال می‌کردند. این مرحله به منظور جلوگیری از ورود افرادی به فرآیند انتخابات بود که شرایط اولیه را نداشتند تا وضعیت گذشته ساماندهی شود و افرادی که شرایط عینی و شکلی دارند با خیال آسوده‌تری ثبت‌نام کنند.

طبق قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، مدارک بارگذاری شده در مرحله پیش‌ثبت‌نام، برای ۶ دستگاه متولی ارسال شد تا راستی‌آزمایی شود. ثبت‌نام اصلی اوایل آبان ماه نهایی و قطعی شد.

پیش‌ثبت‌نام داوطلبان مجلس مانع ثبت‌نام های فله‌ای

اما علت عزم و اراده دولت سیزدهم برای اجرای پیش ثبت‌نام الکترونیک چه بود؟ طبق تجارب گذشته، موضوعاتی همچون ازدیاد جمعیت، تعداد زیاد داوطلبان و زمان‌بری بررسی مدارک ثبت‌نام، مسئولان اجرایی انتخابات را بر اجرای این تصمیم، مصمم‌تر کرد و در نهایت این موضوع در دولت سیزدهم، اجرایی شد.

این در حالی است که ثبت‌نام‌های بی‌قاعده در انتخابات مجلس در دوره‌های گذشته، عامل هجوم تبلیغاتی علیه کشور شده بود. در دوره‌های گذشته، افراد با هر مدرک تحصیلی و بعضا برای نمایش و دیده‌شدن در وزارت کشور حضور یافته و سوژه رسانه‌های داخلی و خارجی می‌شدند. این افراد به دلیل نقص مدارک توسط شورای نگهبان نهایتا رد می‌شدند و در لیست سیاسی شبکه‌های ضد انقلاب در شمار عدم احراز صلاحیت شده‌ها قرار می‌گرفتند و از همین نقطه تبلیغات علیه انتخابات آغاز می‌شد. دولت سیزدهم با اجرای سیاست پیش‌ثبت‌نام الکترونیک، در واقع این اهرم تبلیغاتی را علیه نهاد انتخابات گرفت.

موافقان و منتقدان طرح اجراشده توسط دولت سیزدهم

این تصمیم مسئولان اجرایی انتخابات، نظرات موافق و مخالفی داشت؛ تصویب‌کنندگان این قانون بر این باورند که قانون جدید فرصت بیشتری برای بررسی‌ صلاحیت داوطلبان به هیات‌های اجرایی و شورای نگهبان داده است و بنابراین، عادلانه‌تر است.

افراد عمدتا نزدیک به اردوگاه اصولگرایی، اتفاق نظر داشتند که در دوره‌های قبلی، شورای نگهبان و دستگاه‌های نظارتی، فرصت کافی برای بررسی صلاحیت نامزدها نداشتند و این باعث شده بود حق برخی ضایع شده و احراز صلاحیت‌ها به دقت صورت نگیرد. همچنین موافقان معتقد بودند که افرادی که شناخته‌شده نیستند و در پیش‌ثبت‌نام انتخابات مجلس نام‌نویسی کردند، تلویحاً زمان بیشتری برای تبلیغات و حضور در میان نخبگان و مردم را خواهند داشت و از این جهت، شناخت عمومی نسبت به آن‌ها بیشتر می‌شود.

اما منتقدان طرح که عموماً از احزاب و چهره‌های اصلاح‌طلب بودند، ادعا داشتند که پیش‌ثبت‌نام به این منظور اجرا شده که دستگاه‌های نظارتی فرصت بیشتری برای احراز صلاحیت‌ها یا آنطور که خود مدعی هستند «رد صلاحیت»، داشته باشند. این درحالی است که نهادها و هیأت‌های نظارتی به‌ویژه شورای نگهبان، با تبعیت از موادی که در قانون ذکر شده، نسبت به بررسی صلاحیت داوطلبان اقدام می‌کنند.

رکورد بی‌سابقه ثبت‌نام در انتخابات مجلس دوازدهم

با این وجود و با تمام انتقاداتی که نسبت به پیش‌ثبت‌نام در انتخابات مجلس شورای اسلامی وجود داشت، در پایان این مرحله، به دلیل الکترونیکی برگزار شدن آن، در نهایت ۴۸ هزار و ۸۴۷ توانستند نام‌نویسی کنند که بیش از ۳ برابرِ تعداد ثبت‌نام‌کنندگان در دوره قبل بود. در نهایت هم پس از بررسی مدارک متقاضیان داوطلبی، ۳۸ هزار و ۸۶۹ در مرحله پیش ثبت‌نام پذیرفته شدند.

البته رد صحت‌سنجی مدارک هر فرد، به معنی احراز یا عدم احراز صلاحیت نبود و طبق قانون افراد امکان ثبت اعتراض خود را از ۲۷ شهریورماه تا ۲ مهرماه داشتند و می‌توانستند در صورت رفع اشکال و نواقص مدارک و دریافت تاییدیه ۶ دستگاه مربوطه، کد رهگیری برای ثبت‌نام نهایی دریافت کنند.

۲۷ مهرماه، فرآیند انتخابات به ایستگاه ثبت‌نام قطعی رسید؛ ثبت‌نام قطعی هم به صورت الکترونیکی برگزار شد و داوطلبان بدون نیاز به حضور در فرمانداری‌ها و وزارت کشور و حضور قرار گرفتن در صف‌ها، توانستند در عرض ۳۰ تا ۴۵ دقیقه ثبت نام خود را نهایی کنند.

متقاضیان از ۸ صبح روز ۲۷ مهرماه تا ساعت ۱۸ بعدازظهر روز سوم آبان توانستند به صورت الکترونیکی از طریق پنجره واحد انتخابات وزارت کشور به نشانی keshvar.moi.ir به‌صورت برخط نسبت به تکمیل کاربرگ ثبت‌نام و بارگذاری مدارک و گواهی‌های مورد نیاز اقدام کنند.

در نهایت، داوطالبان مجلس دوازدهم در رکوردی بی‌سابقه، ۲۴ هزار و ۸۲۹ نفر به صورت قطعی ثبت نام کردند. مجلس شورای اسلامی دارای ۲۹۰ کرسی نمایندگی است که با این حساب، برای هر یکی از صندلی‌های خانه ملت حدود ۸۵ نفر اسم نوشته‌اند.

وزارت‌ کشور در «ثبت‌نام الکترونیک انتخابات مجلس» موفق عمل کرد

محمدصالح جوکار رئیس کمیسیون امورداخلی کشور و شوراها در گفت‌وگو با خبرنگار پارلمانی ایرنا، درباره ثبت‌نام نهایی داوطلبان برای حضور در دوازدهین دوره انتخابات مجلس با بیان اینکه در این دوره از ثبت نام انتخابات مجلس، مقرر شده بود که پیش‌ثبت‌نام و ثبت‌نام نهایی به صورت الکترونیکی انجام شود تاکید کرد: به رغم کمبود زمانی که برای ثبت‌نام وجود داشت، این سامانه برای نخستین‌بار توسط وزارت کشور رونمایی و مسائل امنیتی در آن لحاظ شد. کارنامه بسیار خوبی را وزارت کشور در مرحله پیش ثبت نام و ثبت نام نهایی، از خود به جا گذاشت.

شورای نگهبان سلامت مراحل ثبت نام الکترونیکی تایید کرد

هادی طحان‌نظیف سخنگوی شورای نگهبان، با تأیید برگزاری هر دو مرحله پیش‌ثبت‌نام و ثبت‌نام نهایی انتخابت دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی، اعلام کرد: شورای نگهبان در مراحل پیش ثبت‌نام و ثبت‌نام انتخابات، نظارت داشت و هر دو این مراحل مورد پذیرش شوراست.

وی با بیان این که این روزها در مرحله فرایند بررسی صلاحیت‌ها در هیات‌های اجرایی هستیم ادامه داد: هیات‌های اجرایی معتمدان مردمی هستند، ۱۰ روز زمان استعلام‌ها و ۱۴ روز زمان بررسی صلاحیت‌ها در هیات‌های اجرایی است و سپس کار هیات‌های نظارت استانی آغاز می‌شود.

طحان‌نظیف تاکید کرد: در حال حاضر، در این مرحله از فرآیند انتخابات که از ۱۵ مرداد و به فرمان وزیر کشور آغاز شده، در مرحله بررسی صلاحیت‌ها در هیأت‌های اجرایی قرار داریم که طبق جدول زمانبندی انتخابات مجلس دوازدهم شورای اسلامی، تا ۱۸ آبان ادامه خواهد داشت.

به گزارش ایرنا، انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری جمعه ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ برگزار می‌شود.