به گزارش ایرنا، ۵ هزار و ۲۰۰ اثر تاریخی در گیلان شناسایی شده که یک هزار و ۲۳۵ اثر از گیلان در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و ۲۳ موزه در استان فعال است که از این تعداد ۱۳ موزه تخصصی در ۲سال اخیر ایجاد شده است وطی سال‌های یادشده شی‌سپاری به موزه‌های گیلان افزایش یافته است؛ بطوریکه در آخرین موارد، تعدادی کتاب ارزشمند به موزه میراث طبیعی و تنوع زیستی گیلان ۱۰۳ ظرف فاخر از فرهنگ چای به موزه کاشف‌السلطنه لاهیجان و در تازه‌ترین مورد یک تابلوی رشتی دوزی به موزه تخصصی این هنر اهدا شده است.
شی سپاری و افزایش نشاط و رضایت در بازدید از موزه ها
معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان اعلام کرد: ۲۳ موزه شامل ۴ موزه خصوصی و ۱۹ موزه وابسته به اداره کل و مشارکتی با سایر نهادهای دولتی در استان فعال است.
محمد رضا امیری نژاد در گفت و گو با ایرنا به مناسبت هفته میراث فرهنگی که با شعار هویت ملی و نشاط اجتماعی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: طی یک سال اخیر ۱۰۷ قلم شی ارزشمند از سوی مردم دغدغه‌مند نسبت به میراث فرهنگی به موزه های وابسته به اداره کل اهدا شده است.
وی اظهار داشت: موزه ها نشانی بر هویت ملی است و اهداء اشیاء ارزشمند از سوی مردم تنوع آثار، نشاط و رضایت گردشگران را در بازدید از گنجینه‌های میراثی رقم می زند و این موضوع مولفه‌ای برای افزایش ماندگاری گردشگران است.
بیشتر بدانید:
مقام دوم ماندگاری گردشگران به گیلان رسید
تغییر کاربری بناهای تاریخی اقبالی نو برای گردشگری گیلان
مثلث تاریخی گیلان باز هم اول شد
اهدای ۱۰۳ ظرف تزئینی فاخر به موزه چای لاهیجان
۱۰۳ ظرف چینی فاخر شامل انواع قوری، پارچ، لیوان، فنجان و نعلبکی، عطردان، کاسه و بشقاب و همچنین ظروف تزئینی توسط خانواده فرهنگ دوست «سکالشفر مصطفوی» به موزه لاهیجان اهدا شده است.
لاهیجان که خود تاریخی است به بلندای هزاران سال به عطر بوته هایی شهره است که طعم و گرمای فنجانی از آن سبب می شود تا شالیکاران دمی فارغ از کار، خستگی بزدایند.
آرامگاه کاشف السلطنه غرق در میان بوته های چای شامل سه بخش است؛ طبقه پایین ابزار و وسایل آداب چای از ابتدای بود تاکنون به قدمت بیش از یکصد سال، طبقه دوم مردم‌شناسی و طبقه سوم آرامگاه پدر چای ایران.
اسناد و مدارک کاشف السلطنه و وسایل مربوط به مصرف چای چون سماورهای زغالی، قوری های چینی، مسی و سنگی، تا قهوه خوری های عهد ناصرالدین شاه و پایه فنجان های ملیله کاری و البته بخشی از اشیای موزه تخصصی است.
" آرامگاه کاشف السلطنه"، موزه ای بر فراز بوته های چای همیشه توأم با شایعه ای بود؛ «کاشف؛ دانه گیاه چای را در عصایش پنهان کرد و از هندوستان به ایران آورد.»
اما به تحقیق دانستیم محمد میرزا قاجار قوانلو لقب یافته به کاشف السلطنه - پدر چای ایران - نه تنها دانه های چای را در عصایش پنهان نکرد بلکه خود با افتخار زمینی در هند خریداری کرد و فرایند کشت را کامل آموخت و سه هزار اصله نهال چای را قانونی وارد کشور کرد و در نقطه، نقطه سرزمینش کشت تا در 'لاهیجان' دانه های آرامش بخش چای جان گرفت.
در ویترین های طبقه دوم لباسهای محلی، چادرشب، چاروق (پاپوش) انواع زیورآلات، انواع چپق و قلیان، ظروف ظریف کاری شده از چوب شمشاد و گلابی مربوط به زمان قاجار و در ضلع غربی موزه برجی طراحی شده که مقبره کاشف در آن قرار دارد.
این آرامگاه ۲ قدم مانده به مسیر گردشگری - بام سبز لاهیجان - در هر زمان از فصل گردش، گردشگران بسیاری را بیش از همیشه به‌سوی خود می خواند.
اهداء آثار ارزشمند به موزۀ تاریخ طبیعی گیلان
مجموعه ای از کتاب های ارزشمند محیط زیستی به همراه گونه های صدف دریایی توسط یک شهروند علاقمند به محیط زیست به موزۀ تاریخ طبیعی و تنوع زیستی حفاظت محیط زیست گیلان اهداء شد.
حمید احمدی کارشناس بازنشسته سازمان حفاظت محیط زیست، این مجموعه ارزشمند را ثمره تلاش و علاقمندی ٣٣ ساله وی در حوزه محیط زیست دانست.
موزه تاریخ طبیعی و تنوع زیستی در اداره کل حفاظت محیط زیست گیلان دارای گونه هایی از حیوانات پوست‌آرایی شده(تاکسیدرمی)، گونه های پستاندار، خزندگان، پرندگان، سنگواره ها و حشرات است.
این موزه در بنایی ۴۰۰ متری، دارای ۶۰۰ نمونه گیاهی، جانوری و فسیلی از استان است و در انواع مختلف، مناطق تحت حفاظت این اداره کل در آن بازسازی شده است و برنامه‌ریزی و آموزش زیست محیطی، تقدیر کشوری از فعالیت موزه تاریخ طبیعی و تنوع زیستی محیط زیست گیلان را در پی داشته است.
۲۳موزه در گیلان وجود دارد که گنجینه رشت، موزه های میراث روستایی گیلان، موزه فومن و نیز تاریخ چای ایران (لاهیجان) از جمله مجموعه های تحت پوشش اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان است. علاوه بر اینها موزه نظامی نیروی دریایی بندرانزلی، نگارسرای امامزاده عون ماسوله، موزه اسناد تاریخی رودبار، فرهنگ و تمدن حکیم نظامی آستارا، قلعه رودخان، موزه فرهاد شرفی ماسوله، موزه تاریخ طبیعی و تنوع زیستی، عشایری سوباتان، تحقیقات علوم شیلاتی و فنون دریایی دکتر کیوان، خانه درزی ماسوله علوم کشاورزی و منابع طبیعی و موزه تحقیقات بین المللی تاسماهیان از دیگر موزه های گیلان است.
اهدا اثر هشت پر تاجی به موزه رشتی دوزی گیلان
یک عدد تابلو رشتی‌دوزی هشت پر تاجی دوخت با ابریشم طبیعی در ۱۵ رنگ بر روی پارچه فوتر کوبیده قهوه ای با تکنیک رشتی‌دوزی ساده و به ابعاد ۴۵ در ۴۵ سانتیمتر از سوی شراره کیایی هنرمند خوش ذوق به موزه تخصصی رشتی دوزی گیلان اهدا شد.
موزه رشتی دوزی در بنای قجری عمارت کلاه فرنگی واقع در باغ محتشم رشت نخستین موزه تخصصی صنایع دستی است؛ راه اندازی این موزه تخصصی نقطه عطفی در شناسایی و معرفی صنایع دستی استان گیلان است که می تواند در راستای صنعت گردشگری استان نیز موثر باشد.
رشتی دوزی (قلاب دوزی رشت) یکی از رودوزی‌های سنتی ایران و از صنایع دستی گیلان است که در فهرست آثار ملی ایران - میراث فرهنگی ناملموس (معنوی) به ثبت رسیده‌است؛ در این کار زمینه پارچه به وسیله نخ‌های ابریشمین رنگین به گونه‌ای بسیار زیبا و چشم نواز تزئین می‌شود.
رشتی دوزی که قدمت آن را یادها ثبت نکرده " قلابدوزی" نام داشت و به گفته استاد بی پناه از استادان مسلم این رشته این نام(رشتی دوزی) از زمانی روان شد که فردی به نام "حسین رشتی" طرحی زد و نام خود بر آن حک کرد و آن اثر به دست مولفی رسید و در کتابی به چاپ رسید و از آن پس به رشتی دوزی شهرت یافت؛ نمونه بسیار ارزشمند رشتی دوزی، چادر مربوط به محمد شاه قاجار است که اکنون در موزه هنر کلیولند آمریکا نگهداری می شود.
موزه در ذهن مردمان بومی
سه قطعه شی تاریخی شامل یک صندوقچه از جنس چوب جنگلی کهن که در گذشته به عنوان محل ذخیره مواد غذایی استفاده می‌شد و ۲ ستون قدیمی چوبی دارای تزئینات منبت‌کاری مربوط به مسجد قدیمی روستای چروده توسط خانواده کلانتری به موزه مردم‌شناسی اهدا شد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان با قدردانی از دغدغه‌مندانی که برای پاسداشت هویت، اقدام فرهنگی واسپاری اشیا میراثی به موزه های استان را برمی گزینند، حفظ میراث مادی و معنوی فاخر این سرزمین را از وظایف فرد فرد آحاد جامعه برشمرد و بیان کرد: بهترین مکان برای صیانت از آثار تاریخی ارزشمند، موزه‌ها هستند.
ولی جهانی افزود: در موزه‌ها علاوه بر حفاظت مؤثر، شاهکارهای هنری استادکاران ماهر در معرض دید علاقمندان قرار گرفته و به نوعی با انتزاع از تملک فردی به تملک همه افراد جامعه درخواهد آمد.
وی با استقبال از اهدا آثار نفیس به موزه‌ها افزود: هم استانی‌های شریف، در صورت تمایل می‌توانند با مراجعه به موزه‌های استان و ادارات تابعه شهرستانی نسبت به اهدا مجموعه‌های خویش اقدام کنند.
جهانی ضمن تشکر از خیران علاقمند به حوزه میراث‌فرهنگی با اشاره بر لزوم فرهنگ‌سازی به منظور سنت اهداء آثار به موزه‌های استان، ابراز امیدواری کرد با استقبال دوستداران فرهنگ و هنر، اشیاء و آثار فاخر استان در معرض دید همه مردم سراسر کشور قرار گیرد.
وی تاکید کرد:شیء سپاری به موزه‌ها یک رسم و سنت بسیار ارزشمند است که از قدیم در بین گیلانی‌ها مرسوم بوده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان بیان کرد: ۱۳ موزه تخصصی در استان ایجاد شده و فعال است که آخرین مورد در زمان حاضر موزه حصیر بافی روستای فشتکه است.
جهانی موزه حصیر فشتکه، چادر شب بافی قاسم آباد رودسر، رشتی دوزی، آسیاب ماسوله، جنگ جهانی دوم لاهیجان و پست رشت را برخی از موزه‌های یادشده عنوان کرد و افزود: راه‌اندازی موزه‌های تخصصی در شهرستان‌های مختلف گیلان یکی از اولویت‌های اصلی این اداره کل به منظور انتقال فرهنگ و تمدن غنی مردمان گیلان به نسل‌های آینده و همچنین معرفی این ظرفیت‌ها به گردشگران داخلی و خارجی است.
وی با توجه به ضرورت برنامه ریزی برای افزایش مقاصد گردشگری اظهار داشت: ایجاد موزه های تخصصی صنایع دستی علاوه بر معرفی پیشینه صنایع دستی و توجه دادن به گردشگران نسبت به اصالت صنایع دستی، موجب ارتقا کیفیت گردشگری استان می شود.
گشت و گذار در موزه ها امروز می توانند نخستین وجه سفر قرار گیرند زیرا موزه ها ترکیبی از اطلاعات جذاب و آثار هنری را همزمان در معرض دید گردشگران قرار می دهد که می توان در این راستا به موزه های آرمیتاژ سن پترزبورگ، متروپلیشن آمریکا، موزه قاهره، گالری اوفیتزی فلورانس و لوور فرانسه اشاره کرد.
اما هنوز چه بسیارند کسانی که از دیدن موزه ها لذت چندانی نمی برند و اینان تاریخ را فراموشی معنا می کنند اما برای افرادی با تصورات تاریخی بهترین موزه های دنیا مانند گنجینه ای گرانقدر و غنی از تاریخ است و بی تردید موزه های گیلان قاب هایی مملو سخن از پیشینه این سرزمین و تجربه ای گرانقدر برای لذت بردن از سفر در اختیار هر گردشگر قرار می دهند.
نظر شما