به گزارش ایرنا، در سال ۲۰۲۲ با وجود حوادث و رخدادهای ناخوشایند در گوشه و کنار آسیا از جمله تشدید حملات تروریستی در افغانستان و از سرگیری ترورهای طالبان در پاکستان، افزایش تنش ها پیرامون جزیره تایوان، جشن هالووین مرگبار در کره جنوبی و ... ، سال میلادی که گذشت، برخی رویدادهای خوشایند را نیز به همراه داشت که از آن جمله می توان به اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای در شهر سمرقند ازبکستان و عضویت ایران در این سازمان اشاره کرد.
** ایران
عضویت رسمی جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری شانگهای در بیست و دومین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای که به میزبانی کشور ازبکستان در تاریخ ۲۵ شهریور برگزار شد، عضویت رسمی جمهوری اسلامی ایران در این سازمان اعلام شد.
اسناد عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای ۲۳ شهریور به امضای حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه رسید؛ همچنین پیش از عزیمت رییس جمهور کشورمان به سمرقند لایحه عضویت ایران در این نهاد اقتصادی منطقه ای برای طی مراحل قانونی تقدیم مجلس شورای اسلامی شد.
سران کشورهای چین، روسیه، هند، ایران، ازبکستان، قزاقستان، بلاروس، ترکیه، آذربایجان، قرقیزستان، پاکستان، مغولستان، تاجیکستان و ترکمنستان و ژانگ مینگ دبیر کل سازمان همکاری شانگهای و روسلان میرزایف رئیس کمیته اجرایی ساختار منطقهای ضدتروریسم سازمان همکاری شانگهای نیز حضور داشتند..
آیت الله رییسی که به دعوت رسمی همتای ازبکستانی خود به سمرقند سفر کرده بود، پس از نشستهای دو جانبه میان تهران و تاشکند ۱۷ سند همکاری میان دو کشور امضا شد.
آیت الله رییسی در این سفر با سران کشورهای روسیه، پاکستان، تاجیکستان، قرقیزستان، چین، بلاروس و دبیر کل سازمان همکاری شانگهای دیدار و گفت و گو کرد و توسعه روابط همسایگی و منطقهای را سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران برشمرد. دیدار با تجار ایرانی در ازبکستان، حضور در جمع نمازگزاران مسجد سمرقند، غرس نهال یادبود از دیگر برنامههای رییسی بود.
رئیس جمهوری اسلامی ایران ۲۰ آبان ماه نیز در صدر هیأت بلندپایه سیاسی و اقتصادی بهمنظور شرکت در ششمین اجلاس سران کشورهای عضو کنفرانس تعامل و اقدامات اعتمادساز در آسیا (سیکا) عازم قزاقستان شد. این نخستین حضور آیتالله رئیسی در دوره ریاستجمهوری خود در کنفراس سیکا بود.
«کنفرانس تعامل و اقدامات اعتمادسازی آسیا» موسوم به «CICA (سیکا)» یک مجمع بینالمللی برای تقویت همکاری با هدف تضمین صلح، امنیت و ثبات در آسیا است.
طرح ایجاد نشست سران تعامل و اقدامات اعتمادسازی در آسیا (سیکا) در اکتبر ۱۹۹۲ میلادی در چهل و هفتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد از سوی «نورسلطان نظربایف» رئیس جمهوری قزاقستان به منظور ارتقای روابط دو جانبه و همکاری میان کشورهای آسیایی با هدف ایجاد ثبات و برقراری امنیت در منطقه مطرح و این سازمان در سال ۱۹۹۶ بهطور رسمی تشکیل شد.
آیتالله رئیسی همچنین درسیکا که با هدف تضمین صلح، امنیت و ثباتآور آسیا برگزار شد، سخنرانی کرد و در حاشیه آن با برخی سران کشورهای عضو سازمان سیکا دیدار و گفتوگو کرد.
**بیانیه ترانزیتی ایران با ۶ کشور آسیای میانه
متن بیانیه اولین اجلاس همکاری ترانزیتی ایران با کشورهای آسیای مرکزی با هدف توسعه ترانزیت به امضای ۶ عضو این اجلاس در تاریخ ۱۷ مهر ماه رسید رسید.
بعد از ۲ روز جلسات ترانزیتی ایران با کشورهای حوزه آسیای میانه از جمله قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان، فدراسیون روسیه و جمهوری آذربایجان، بیانیه همکاری ترانزیتی به امضای نمایندگان این ۶ کشور رسید.
رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی فقید ایران بعد از امضای این بیانیه گفت: این اجلاس به ابتکار جمهوری اسلامی ایران برگزار شد، با توجه به شرایط منطقه موضوع ترانزیت بسیار تعیین کننده شده است و وزرا و نمایندگان کشورهای شرکتکننده تصمیمات خوبی را اتخاذ کردند. به گفته وزیر راه و شهرسازی، کشورهای عضو این اجلاس بر توسعه بخش ترانزیت، یکسان سازی تعرفه های ترانزیتی و صدور یکساله ویزای رانندگان ترانزیتی به عنوان بخشی از بیانیه امضا شده تاکید و به تفاهم رسیدند.
**افغانستان
مردم افغانستان سال ۲۰۲۲ را در سایه بحران اقتصادی، فقر و بیکاری، حملات گروه تروریستی داعش و تشدید ممنوعیت های تحصیلی و کاری از سوی حکومت طالبان برای زنان و دختران پشت سر گذاشتند.
طالبان که در مرداد ماه سال گذشته میلادی بر افغانستان تسلط یافت تلاش کرد تا با برقراری روابط دیپلماتیک با کشورهای همسایه، منطقه و جهان به عنوان یک دولت مستقل به رسمیت شناخته شود. اما این تلاش طالبان تاکنون بینتیجه مانده است
تاکنون هیچ دولت و کشوری دولت موقت طالبان را به رسمیت نشناخته است. جامعه بینالمللی همواره از طالبان میخواهد گامهای مثبتی در راستای حقوق بشر بردارد.
از سوی دیگر، بحران اقتصادی ناشی از توقف کمکهای بینالمللی به افغانستان و حملات گروه تروریستی داعش و محدودیتهای وضع شده توسط طالبان٬ مردم این کشور را به شدت تحت تاثیر قرار داده است.
رهبر القاعده در حمله پهپادی کشته شد
ایمن الظواهری، رهبر گروه تروریستی القاعده که به همراه خانوادهاش در کابل مخفی شده بود،در ۱۱ مرداد ماه امسال در حمله پهپادی آمریکا کشته شد. به دنبال کشته شدن ایمن الظواهری روابط آمریکا با طالبان تیرهتر شد. در توافقنامه دوحه که بین طرفین امضا شد، آمده است؛ طالبان به افراد یا گروههایی که تهدیدی برای آمریکا و متحدانش ایجاد کند، اجازه نمیدهد در افغانستان پناهگاهی داشته باشد.
هرچند در روزهای پایانی سال ۲۰۲۲ برخی اخبار غیررسمی و تایید نشده، از زنده بودن ایمن الظواهری حکایت داشت .
عمیقتر شدن مشکلات اقتصادی افغانستان
پس از روی کار آمدن گروه طالبان در افغانستان در سال گذشته و توقف کمکهای خارجی، این کشور شاهد افزایش بیکاری و فقر بوده و ارزش پول ملی نیز به شدت کاهش یافت.
در این میان مشکلات اقتصادی مردم افغانستان عمیقتر شد. سیستم بانکی به شدت آسیب دید. این وضعیت باعث تعطیلی هزاران کسب و کار شده و بیکاری، فقر و گرسنگی به سطح هشدار رسید.
بر اساس گزارش های سازمان ملل، بیش از نیمی از جمعیت این کشور به کمک نیاز دارند. بسیاری از بیماریها مانند سوء تغذیه، سرخک و فلج اطفال به شدت در حال افزایش است.
در سال ۲۰۲۲، طالبان مقررات و محدودیتهای جدید برای مردم افغانستان وضع کرد و ورود زنان به پارکها، باغها و سالنهای ورزشی را ممنوع اعلام کرد.
همچنین وزارت تحصیلات عالی دولت موقت طالبان طی نامهای به تمام دانشگاههای دولتی و خصوصی افغانستان دستور داد که زنان این کشور «تا اطلاع ثانوی» حق ادامه تحصیل در دانشگاهها را نخواهند داشت.
عبدالرحمن حبیب، سخنگوی وزارت اقتصاد طالبان اعلام کرد که استخدام زنان در سازمانهای محلی و بینالمللی مردمنهاد در افغانستان تا اطلاع ثانوی به حالت تعلیق درآمده است.
با روی کار آمدن طالبان، امنیت در افغانستان تا حدی تامین شد. اما حملات گروه تروریستی داعش علیه مردم به ویژه اقلیتهای مذهبی همچنان ادامه یافت. داعش مسئولیت اکثر حملاتی را که طی سال در افغانستان رخ داد، بر عهده گرفت. صدها نفر در این حملات جان خود را از دست دادند.
همچنین در سال جاری، طالبان کشت، تولید و مصرف هرگونه ماده مخدر و نوشیدنی الکلی را در سراسر افغانستان ممنوع اعلام کرد.
افغانستان بزرگترین تولید کننده مواد مخدر در جهان به شمار میرود. براساس آمار سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۰ افغانستان بیش از ۸۵ درصد تریاک جهان را تولید کرده است.
همچنین در پی وقوع زمین لرزه ۵.۹ ریشتری تیر ماه در افغاستان که مرگبارترین زلزله در این کشور نزدیک به یک ربع قرن توصیف شد، بیش از یک هزار نفر جان باختند و دهها هزار نفر بی خانمان شدند.
**پاکستان
بحرانهای سیاسی، اقتصادی و آبوهوایی و تروریستی پاکستان را در سال ۲۰۲۲ تحت تأثیر قرار داد. در ۱۰ آوریل (فروردین)، «عمران خان» نخستوزیر این کشور با رای اکثریت مجلس از سمت خود عزل شد. خان اما بیسروصدا به بازنشستگی نرفت. او با هدف برکناری جانشین خود «شهباز شریف»، هواداران سیاسی خود را در چند راهپیمایی اعتراضی به پایتخت (اسلامآباد) هدایت کرد. اما دولت اندکی بعد او را به نقض قوانین ضد تروریسم پاکستان متهم کرد.
در این کشاکش، خان در یک سوءقصد نافرجام مجروح شد. او شریف و مقامهای ارشد نظامی را مسئول این حملات دانست و خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام در کشورش شد. در حالی که طیفهای سیاسی همسو با خان در حال راهپیمایی بودند، مقامهای پاکستانی تلاش میکردند بحران بدهی این کشور را حل کنند زیرا ذخایر ارزی مورد نیاز برای تامین مالی بدهی و پرداخت هزینه واردات بهگونه خطرناکی کمشده بود.
صندوق بینالمللی پول (IMF) بسته کمک مالی را برای دولت پاکستان تائید کرد تا از سقوط فوری اقتصاد این کشور جلوگیری کرد. با این حال، اسلامآباد فقط حدود ۳۰ میلیارد دلار به چین بدهکار است که معادل ۳۰ درصد تولید ناخالص داخلی پاکستان است و باید در مجموع حدود ۲ میلیارد دلار وام خارجی در سال ۲۰۲۳ بازپرداخت کند. در همین ماه، بارانهای سیل آسای موسمی، مشکلات سیاسی و اقتصادی پاکستان را تشدید کرد. یک سوم کشور زیر سیل رفت و بیش از یک میلیون خانه ویران شد.
با توجه به تحولات سال ۲۰۲۲ ناظران بینالمللی میگویند این بحرانها در پاکستان این احتمال را ایجاد میکند که ۲۲۵ میلیون شهروند این کشور سال سختی را در ۲۰۲۳ تجربه کنند.
از دیگر سو، موج حملات تروریستی طی ماههای اخیر در پاکستان به حدی رسید که برخی از کشورهای خارجی به شهروندان خود در پاکستان هشدار دادند، از طرفی دولت اسلامآباد درصدد یک تصمیم سیاسی جدید برای غلبه بر عوامل ناامنی است و گفته میشود ارتش پاکستان در تکاپو برای یک عملیات نظامی بزرگ علیه تروریستها است.
پاکستان طی ماههای اخیر شاهد افزایش بیسابقه حملات مرگبار علیه غیرنظامیان و نیروهای امنیتی خود بود و دولت این کشور مدعی است که از دلایل اصلی تشدید ناآرامیها در پاکستان استفاده تروریستها و عناصر ضدپاکستانی از قلمروی افغانستان و حاکمان فعلی آن توانایی لازم برای پرداختن به نگرانی همسایگان خود را ندارند. در عین حال سخنگوی طالبان در کابل این اتهام اسلامآباد را رد میکند.
هر چند طالبان افغانستان چند ماه گذشته میزبان گفت وگوهای سازش میان دولت اسلامآباد و گروه تروریستی تحریک طالبان پاکستان بود اما همزمان با این مذاکرات حملات علیه مواضع نیروهای پاکستانی در مرزهای مشترک با افغانستان و یا عملیاتهای تروریستی در مناطق مختلف پاکستان ادامه یافت.
اوایل خردادماه امسال شورای امنیت سازمان ملل در آخرین ارزیابی خود در مورد تهدید مداوم نیروهای امنیتی پاکستان از جانب تحریک طالبان پاکستان موسوم به TTP مستقر در افغانستان هشدار داده: چشمانداز موفقیت روند صلح جاری تیره و تار است.
**چین
رقابت قدرتهای بزرگ چین و ایالات متحده در این سال تشدید شد. استراتژی امنیت ملی دولت جو بایدن که در اکتبر(مهرماه) ۲۰۲۲ منتشر شد، به صراحت به این نکته اشاره داشت که «چین قصد و به طور فزایندهای ظرفیت تغییر نظم بینالمللی را به نفع نظمی دارد که میدان بازی جهانی را به نفع خود متمایل کند» اما ایالات متحده قصد دارد «برنده رقابت» باشد.
براساس این استراتژی «دولت چین به نظامیسازی دریای چین جنوبی توسط پکن، حمایت این کشور از تهاجم روسیه به اوکراین، تلاشهایش برای ترساندن تایوان و سرقت گسترده مالکیت معنوی ادامه داده است.» همچنین واکنش تند چین به سفر «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان در اوایل تابستان نشان داد که چگونه روابط متشنج میان دو قدرت افزایش یافته است.
در ماه اکتبر(مهرماه) بایدن با جلوگیری از دسترسی چین به تراشههای نیمه هادی پیشرفته و فناوری ضروری برای تسلط بر زمینههایی مانند هوش مصنوعی، گامی بزرگ برای محدودکردن رشد چین برداشت. بایدن همچنین به ترغیب دوستان و متحدان آمریکا ادامه داد تا مواضع سخت مشابهی در مورد چین اتخاذ کنند؛ با این حال، تمایل دولت به اقدام یکجانبه، ابتکارهای تجاری کمرنگ و پذیرش سیاست صنعتی که میتواند مشاغل را از همان دوستان و متحدان بدزدد، تلاشهای آن را تضعیف کرد.
در سال ۲۰۲۲ همچنین نشست کنگره حزب کمونیست چین به عنوان مهم ترین رویداد سیاسی این کشور در این سال برگزار شد و شی جینپینگ برای سومین بار متوالی به عنوان دبیرکل حزب کمونیست به عنوان حزب حاکم انتخاب شد.
در اواسط آبانماه، بایدن و «شی جین پینگ» رئیسجمهوری چین در حاشیه اجلاس گروه ۲۰ با یکدیگر دیدار کردند. آنها قول دادند برای کاهش تنشهای متقابل کار کنند و در زمینههایی مانند تغییرات آبوهوایی و سلامت عمومی با یکدیگر تعامل و همکاری داشته باشند. با این وجود، احتمالا سوءظن و خصومت متقابل در سالهای آینده بر سر این رابطه ویژه همچنان سایه خواهد افکند.
در اواخر آذر ماه، سران کشورهای عربی نشستی مشترک با رئیس جمهور چین در پایتخت عربستان برگزار کردند.
همزمان با ادامه جنگ اوکراین و ادامه فشارهای غرب بر روسیه، ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه ۹ دی ماه با شی جینپینگ همتای چینی خود به صورت مجازی ملاقات کرد و ضمن دعوت رسمی از وی برای سفر به مسکو، گفت همکاری و تعامل میان دو کشور در حوزه نظامی درحال تقویت است.
این ملاقات همزمان با شروع سال نو میلادی و نیز در آستانه برگزاری یکی دیگر از جلسات مهم حزب کمونیست چین به رهبری شی جین پینگ برگزار شده است. قرار است در آینده نزدیک ، حزب کمونیست چین رسما دوره جدید ریاست جمهوری شی جین پینگ را اعلام کند.
پوتین در بخشی از این ملاقات مجازی خطاب به همتای چینی خود گفت: تردید ندارم که به زودی فرصت ملاقات حضور با جنابعالی فراهم خواهد شد. دوست عزیز من و رئیس محترم حزب حاکم چین، ما در بهار امسال منتظر سفر رسمی جنابعالی به مسکو خواهیم بود.
پوتین افزود که سفر رئیس جمهوری چین به روسیه ، قدرت روابط چین و روسیه در زمینه های کلیدی را به جهان نشان خواهد داد و مهم ترین رویداد روابط دو کشور در سال ۲۰۲۳ خواهد بود.
پوتین گفت: همکاری میان روسیه و چین در همه زمینه ها به عنوان یک عامل و فاکتور ثبات ساز در سطح بین المللی درحال افزایش است.
**ژاپن
«شینزو آبه» نخستوزیر پیشین ژاپن در ۱۷ تیرماه مورد سوء قصد قرار گرفت و جان باخت. وی در یک کارزار انتخاباتی از پشت سر هدف قرار گرفت و جان خود را از دست داد.
شینزو آبه از دسامبر ۲۰۱۲ تا سپتامبر ۲۰۲۰ سکان سیاست ژاپن را در دست داشت. وی طولانیترین مدت نخستوزیری این کشور را سپری کرد. در زمان او سیاستهای ژاپن به شکل قابل توجهی چرخش به راست کرد. آبه یکی از مدافعان سرسخت بازنگری در قانون اساسی صلحطلب ژاپن پس از جنگ جهانی دوم بود. در اصل ۹ قانون اساسی ژاپن آمده این کشور برای همیشه از جنگ به عنوان حق حاکمیت ملت و تهدید یا استفاده از زور به عنوان وسیلهای برای حلوفصل اختلافهای بینالمللی چشمپوشی میکند.
گام برداشتن ژاپن به سمت تقویت قوای نظامی دفاعی خود با پشتیبانی آمریکا و به بهانه تجهیز کردن خود در برابر تهدیدهای احتمالی از جانب کره شمالی، چین و روسیه، از دیگر رویدادهای مهم ژاپن در سال ۲۰۲۲ به شمار می رود.
**کره جنوبی
به دنبال کشته شدن ۱۵۱ تن از مردم در جشن موسوم به هالووین در سئول، یون سوک یول، رئیس جمهور کره جنوبی امروز یکشنبه (۸ آبان ماه) در این کشور عزای عمومی اعلام کرد.
به استناد گزارش های خبری، این حادثه در ساعت۲۲ و ۳۰ دقیقه (شنبه ۷ آبان ماه) به وقت محلی رخ داد.
در بین کشته شدگان ۱۹ خارجی نیز دیده می شوند که از اتباع کشورهای ایران، ازبکستان، چین و نروژ می باشند.
قربانیان توسط جمعیت زیادی که در خیابانی باریک در جریان جشن شبانه در نزدیکی هتل همیلتون در منطقه ایتائه وون به جلو فشار میآوردند، له شدند.
**کره شمالی
کره شمالی در سال ۲۰۲۲ نیز مثل سال های گذشتهف با وجود مشکلات اقتصادی و مشکلات ناشی از همهگیری کووید١٩ و فشارهای بینالمللی به رهبری ایالات متحده، باز هم به توسعه برنامه موشکی و هسته ای خود ادامه داد و آزمایش های موشکی پیونگ یانگ در سال ۲۰۲۲ ، بیشتر از سال های گذشته بود به گونه ای که بارها و بارها مراتب نگرانی عمیق کره جنوبی، ژاپن و آمریکا را بدنبال داشت.
در تاریخ ۲۷ آذر ماه، کره شمالی ۲ موشک بالستیک به سمت دریای ژاپن شلیک کرد. شلیک این دو موشک بالستیک سه روز پس از آن انجام شد که کره شمالی اعلام کرد یک «موتور سوخت جامد با رانش بالا» برای یک سلاح راهبردی جدید آزمایش کرد.
کره شمالی امسال بیش از ۶۰ موشک بالستیک آزمایش کرده است که بسیار بیش از رکورد قبلی آن یعنی ۲۵ موشک است..
آمریکا در واکنش به این اقدامات تحریمهای جدیدی علیه مقام های کره شمالی وضع کرده است
**مالزی
انور ابراهیم ۷۵ ساله موفق شد در تاریخ ۳ آذر ماه جاری با کسب حداکثر آرا به عنوان دهمین نخست وزیر مالزی منصوب شود به عنوان نخست وزیر مالزی تعیین شد.
ابراهیم، رهبر حزب اتحاد امید که در پانزدهمین دوره انتخابات سراسری مالزی به پیروزی رسید، رسماً با ادای سوگند در برابر سلطان عبدالله شاه، پادشاه مالزی، کار خود را آغاز کرد.
حزب اتحاد امید به رهبری ابراهیم که در انتخابات ۸۲ کرسی به دست آورده و در پانزدهمین انتخابات سراسری پیروز شد و ائتلاف ملی به رهبری محی الدین یاسین که صاحب ۷۳ کرسی شد، پس از اعلام نتایج انتخابات، مذاکرات برای تشکیل دولت را آغاز کردند.
**اندونزی
اجلاس سران گروه ۲۰ در روزهای ۱۵ و ۱۶ نوامبر (۳۰ آبان لغایت یکم آذر ماه) در جزیره بالی اندونزی برگزار شد و در حاشیه آن نیز دیدارهای دوجانبه میان بسیاری از کشورها از جمله دیدار شی جینپینگ، رئیس جمهوری چین و جو بایدن همتای آمریکایی وی برگزار شد.
سران حاضر در اجلاس رهبران کشورهای گروه ۲۰ در اندونزی در پایان این نشست دو روزه در بیانیهای اعلام کردند که جنگ روسیه و اوکراین اقتصاد جهانی را تضعیف میکند.
همچنین نشست سالانه رهبران اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آ. سه. آن) ۲۰ آبانماه در حالی در پنوم پن پایتخت کامبوج آغاز به کار کرد که بیشترین تمرکز بر اقدام قویتر علیه میانمار به دلیل درگیریهای سیاسی در این کشور قرار دارد. بعد از تمرکز بر بحران سیاسی در میانمار، محوریترین بحثها، افزایش تنش بین کرهشمالی و کرهجنوبی و همچنین درگیریهای مرزی اعضای این گروه با چین در دریای جنوبی چین است.
از سوی دیگر موضوع احیای اقتصادی کشورهای عضو اتحادیه و تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر آن نیز از دیگر محورهای اصلی این نشست است.
**کامبوج
نشست سالانه رهبران اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آ. سه. آن) ۲۰ آبان ماه در حالی در پنوم پن پایتخت کامبوج آغاز به کار کرد که بیشترین تمرکز آن بر اقدام قویتر علیه میانمار به دلیل درگیریهای سیاسی در این کشور قرار داشت.
میانمار که یکی از اعضای این سازمان است، نمایدهای در اجلاس امروز ندارد. کامبوج به عنوان میزبان این نشست با حمایت از موضع اعضا، خواستار آن شده بود که دولت نظامی در میانمار، نمایدهای غیر سیاسی به این نشست اعزام کند که با مخالفت میانمار روبهرو شد.
این اتحادیه در ۸ آگوست سال ۱۹۶۷ توسط تایلند، سنگاپور، فیلیپین، مالزی و اندونزی شکل گرفت و سپس کشورهای ویتنام، میانمار، لائوس، کامبوج و برونئی نیز به آن پیوستند.
**اجلاس مشترک کشورهای آسیای مرکزی و شورای اروپا در آستانه
در نخستین نشست منطقهای سران کشورهای آسیای مرکزی و شورای اروپا که در تاریخ ۷ آبان ماه در آستانه برگزار شد، سران بر اهمیت تقویت گفتوگو در زمینه حاکمیت قانون، حقوق بشر، برابری جنسیتی و کار نهادها که اصول راهنمای تدوین شده همکاریهای بین منطقهای در چارچوب استراتژی آسیای مرکزی اتحادیه اروپا در ۱۷ ژوئن ۲۰۱۹ میلادی هستند، اشاره کردند.
چارلز میشل رئیس شورای اروپا در این نشست به تلاش های سران کشورهای آسیای مرکزی برای تقویت همکاری ها و پیوندهای منطقه ای که در بیانیه های مشترک نشست های مشورتی سران کشورهای منطقه اشاره شده است، اشاره کرد.
در این نشست بر اهمیت ترویج و احترام به حقوق بشر و آزادی های اساسی همه افغان ها، به ویژه زنان، دختران و اقلیت ها، و ایجاد یک دولت فراگیر و نماینده تاکید شد.
در این زمینه، نتایج موقت پروژه آزمایشی اتحادیه اروپا و برنامه عمران ملل متحد در مورد آموزش دختران افغان در دانشگاه های قزاقستان و ازبکستان و همچنین در چارچوب برنامه های آموزشی ویژه در جمهوری قرقیزستان، تاجیکستان و ترکمنستان مورد توجه قرار گرفت.
در این نشست خاطرنشان شد که این ابتکارات با هدف ایجاد فرصت برای تحصیلات عالی شهروندان افغان و کمک به توسعه فراگیر اجتماعی-اقتصادی زنان در جامعه افغانستان است.
شرکت کنندگان علاقه خود را برای تقویت اقدامات مشترک در زمینه "توسعه سبز"، حفاظت از محیط زیست و تغییرات آب و هوایی مطابق با تعهدات پاریس طرفین ابراز کردند.
** کنفرانس «اتصال اتحادیه اروپا - آسیای مرکزی دروازه جهانی» در سمرقند
جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در کنفرانس موسوم به «اتصال اتحادیه اروپا - آسیای مرکزی دروازه جهانی» در سمرقند و همچنین در دیدار با شوکت میرضیایف رئیس جمهوری ازبکستان مدعی شد که کنترل وضعیت مرز افغانستان با آسیای مرکزی در دستور کار این اتحادیه قرار دارد.
مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این نشست با بیان اینکه کنترل وضعیت مرز افغانستان با آسیای مرکزی بخصوص ازبکستان در دستور کار اتحادیه اروپا قرار دارد، افزود: «نگرانیهای شرکای ما برای اتحادیه اروپا مهم است. ما میخواهیم با هم با چالشها روبهرو شویم.»
بورل همچنین در این کنفرانس که با حضور وزیران خارجه اسیای مرکزی شامل ازبکستان، قزاقستان، تاجیکستان و معاونان وزیران امور خارجه قرقیزستان و ترکمنستان و همچنین نمایندگان اتحادیه اروپا در سمرقند برگزار شد، تصریح کرد: روابط اتحادیه اروپا با شرکای آسیای مرکزی ما در ۳۰ سالی که از برقراری روابط دیپلماتیک می گذرد، قوی تر و قوی تر شده است.
**قزاقستان
کمیسیون مرکزی انتخابات قزاقستان در تاریخ ۳۰ آبان ماه، «قاسم ژومارت توکایف» رئیس جمهور فعلی را پیروز قاطع انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری این کشور اعلام کرد.
نورلان عبدروف، رئیس کمیسیون مرکزی انتخابات قزاقستان اظهار داشت توکایف ۸۱.۳۱ درصد آرای هشت میلیون و ۳۰۰ هزار شرکت کننده در انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری را به دست آورده است.
تعداد کل افراد واجد شرایط رای ۱۱ میلیون و ۹۵۳ هزار و ۴۶۵ نفر بوده است.
طبق اصلاحات قانون اساسی قزاقستان، رئیس دولت برای یک دوره هفت ساله بدون حق انتخاب مجدد انتخاب می شود.
نورسلطان نظربایف مدت سه دهه پیش از کناره گیری از قدرت در سال ۲۰۱۹ و برگزیدن توکایف به عنوان جانشین، اداره قزاقستان را در دست داشت.
فروکش کردن نسبی همهگیری کرونا
شیوع کرونا نخستین همهگیری جهانی در یک قرن بود اما در ماه سپتامبر(شهریور) ۲۰۲۲، رئیس سازمان بهداشت جهانی پایان همهگیری را اعلام کرد. این واقعیت در این موضوع مشهود بود که بسیاری از کشورها، قرنطینهها، محدودیتهای سفر و اقدامات مرتبطی را که در اوایل سال ۲۰۲۰ در سراسر جهان اعمال کرده بودند، کنار گذاشتند.
کاهش احتمال مرگ ناشی از کووید۱۹ و محافظت در برابر این ویروس، سوی دیگر این موضوع بود. تنها استثناء این روند، چین بود. مدتها پس از اینکه هر کشور دیگری این استراتژی را کنار گذاشته بود، سیاست تحمل صفر را دنبال کرد و به جای آن ترجیح داد در هر زمان و در هر کجا که شیوع بیماری رخ داد، اقدامات سختگیرانه اعمال کند. به همین دلیل در اواخر سال ۲۰۲۲، مردم چین شروع به شورش علیه این اقدامات سختگیرانه کردند و در مقابل دولت چین در ماه دسامبر(آذر) اعلام کرد شروع به کاهش محدودیتهای کرونا کرده است.
محققان اندیشکده CFR در بررسی این موضوع پیشبینی کردند، باتوجه به اینکه چین واکسن بسیار مؤثری در این زمینه تولید نکرده و از واردات واکسنهای غربی مؤثر نیز خودداری کرده، به احتمال زیاد تعداد تلفات ناشی از کرونا در چین در سال ۲۰۲۳ افزایش خواهد یافت؛ حتی اگر چین از آمار تلفاتی که ایالات متحده و سایر کشورها در سال ۲۰۲۰ تجربه کردند به دور باشد، کرونا برای سالها در آنجا و سایر نقاط به عنوان یک بیماری کشنده باقی خواهد ماند. در پایان سال ۲۰۲۲، بیش از ۲۰۰۰ آمریکایی هر هفته بر اثر کرونا جان خود را از دست میدهند.
نظر شما