طرح «فراز انگور» از راهکارهای اصلاح و احیای تاکستان‌های کشور

به گزارش روز پنجشنبه ایرنا از وزارت جهاد کشاورزی، «داریوش سالم پور» با تاکید بر اینکه یکی از راهکارهای اصلاح و احیای تاکستان‌های کشور و بهینه کردن تولید انگور، طرح فراز انگور است، افزود: ایران با دارا بودن حدود ۳۰۰ هزار هکتار باغات انگور و تولید سالانه بیش از ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تن محصول، جایگاه هفتم دنیا را در تولید انگور و جایگاه سوم دنیا را در تولید کشمش دارد.

سرپرست دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک اظهار داشت: حدود ۲۳۰ هزار هکتار از تاکستان‌های کشور به صورت کشت آبی و ۷۰ هزار هکتار هم به صورت کشت دیم است.

به گفته سالم پور، سطح باغات انگور معادل ۱۰ درصد کل سطح باغات کشور و میزان تولید انگور هم معادل ۱۴ درصد کل تولیدات بخش باغبانی کشور است.

سرپرست دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک با بیان این که حدود ۸۰ درصد سطح تاکستان‌های کشور در ده استان کشور قرار دارد، افزود: این استان‌ها به ترتیب استان‌های فارس، قزوین، خراسان رضوی، آذربایجان غربی، همدان، آذربایجان شرقی، کردستان، خراسان شمالی، مرکزی و زنجان بوده و ۲۰ درصد مابقی سطح هم در سایر استان‌های انگور خیز کشور واقع شده است.

وی یادآور شد: همچنین استان‌های فارس، قزوین، همدان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، زنجان، آذربایجان غربی، مرکزی و کردستان ده استان برتر با بیشترین میزان تولید انگور هستند.

سالم پور در خصوص اهداف و ظرفیت‌های اجرای طرح فراز انگور نیز گفت: با توجه به تغییرات اقلیمی، بروز خشکسالی‌های اخیر، محدودیت منابع آبی کشور و لزوم ارتقای بهره‌وری و افزایش کارایی مصرف آب و با توجه به اینکه سیستم رایج پرورش انگور در ایران عموماً سیستم تربیت سنتی (جوی و پشته‌ای) است، لذا سیستم تربیت بوته تاک به شیوه نوین طرح فراز انگور به‌عنوان یکی از طرح‌های شاخص و اولویت‌دار وزارت جهاد کشاورزی در برنامه‌های سالانه و بلندمدت توسعه کشور مصوب و ابلاغ شده است.

سرپرست دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک ادامه داد: سیستم تربیت تاک در کشورهای عمده تولیدکننده انگور از جمله ایتالیا، اسپانیا، فرانسه، آمریکا و ترکیه عمدتاً به شیوه فراز بوده که به سه شیوه کلی داربستی، پاچراغی و روسیمی اجرا می‌شوند و از سیستم‌های رایج هم می‌توان به روش تک سیم، روش عمودی با دو سیم، روش هدایت عمودی شاخه‌ها، روش عمودی گایوت، روش داربستی دوپرده‌ای گنوا، روش یو شکل، روش چند سیم شیبدار و روش داربست سقف مانند اشاره کرد.

سالم‌پور از جمله اهداف و مزایای طرح فراز را افزایش کمی و کیفی محصول انگور عنوان کرد و افزود: همچنین جلوگیری از آلودگی و تماس میوه با خاک، کاهش هزینه‌های تولید، امکان مکانیزه کردن باغات، بهبود گل‌انگیزی و تعداد جوانه‌های قابل نگهداری و در نتیجه افزایش عملکرد در واحد سطح، افزایش عمر اقتصادی باغات، فراهم شدن امکان اجرای سیستم‌های نوین و تحت فشار آبیاری و کاهش مصرف آب، کنترل بهینه آفات و بیماری‌ها، کاهش ضایعات از دیگر مزایای اجرای طرح فراز انگور است.

وی یادآور شد: حتی فراهم شدن امکان تولید کشمش از ارقام خاص انگور که روی بوته خشک شده و به صورت مکانیزه برداشت می‌شوند نیز از مزایای اجرای طرح فراز است.

سرپرست دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک معاونت امور باغبانی درباره اجرای این طرح در کشور، گفت: برنامه اجرایی طرح فراز انگور در سطحی معادل ۵۰ هزار هکتار تهیه و جهت اجرا به سازمان جهاد کشاورزی کلیه استان‌ها ابلاغ شده که تا پایان سال ۱۴۰۰ بیش از ۲۰ هزار هکتار از باغات انگور کشور عمدتاً در استان‌های آذربایجان غربی، قزوین، زنجان، آذربایجان شرقی، خراسان رضوی، فارس، مرکزی، خراسان شمالی، هرمزگان و مرکزی به سیستم طرح فراز، تجهیز شده‌اند که مطابق با برنامه پنج‌ساله توسعه، هدف تعیین شده برای باغات انگور کشور، محقق خواهد شد.

سالم‌پور با اشاره به نحوه اجرای طرح فراز انگور در کشور، افزود: طرح ایستاده کردن باغات انگور در قالب دو فعالیت پیش‌بینی شده که شامل احداث باغات جدید با اجرای سیستم تربیت روسیمی (فراز) و همچنین تغییر سیستم تربیت باغات سنتی موجود به شیوه فراز است.

وی ادامه داد: با تدوین و ابلاغ دستورالعمل‌های فنی و شیوه‌نامه‌های اجرایی توسط دفتر و اقدامات مثبتی که معاونت امور باغبانی برای تامین اعتبارات و اعمال حمایت‌های دولتی انجام داده، در حال حاضر بخش موثری از هزینه‌های اجرای طرح فراز انگور از محل کمک‌های فنی و اعتباری، به صورت تسهیلات پرداخت می‌شود که باغداران و متقاضیان می‌توانند با مراجعه به ادارات جهاد کشاورزی شهرستان و استان مربوطه، درخواست‌های خود را جهت بهره‌مندی از مزایای طرح، ارائه کنند.

گفتنی است؛ ﺷﺮاﻳﻂ وﻳﮋه اﻗﻠﻴمی و آب و ﻫﻮاﻳﻲ اﻳﺮان و وﺟﻮد ﻣﻴﻜﺮوﻛﻠﻴﻤﺎﻫﺎی مستعد ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﻛﻪ امکان ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻧﻮاع محصولات ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ اﻋـﻢ از میوه‌ها، سبزی و صیفی‌جات، گل و گیاهان زینتی، قارچ‌های خوراکی، چای، گیاهان دارویی و ... در مناطق مختلف کشور ﻓﺮاﻫﻢ شود که از ﻧﻈﺮ سطح و ﺗﻨﻮع ﻣﺤﺼﻮلات ﺗﻮﻟﻴﺪی در ﺳﻄﺢ منطقه و دﻧﻴﺎ ﻛﻢ ﻧظیر بوده و از ﺟﺎﻳﮕﺎه و رﺗﺒﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺑﻲ در میان کشورهای جهان ﺑﺮﺧﻮردار است.