سالَک یک بیماری پوستی است که بر اثر گزش نوعی پشه خاکی به انسان منتقل می‌شود و ضایعات بد شکل و عوارض اجتماعی، روحی و روانی از پیامدهای ناگوار این بیماری است؛ اصفهان از استان‌های سالک خیز کشور است.
جواد رمضانپور روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از سال ۸۷ برنامه عملیاتی کنترل بیماری سالک را در سطح استان و شهرستان های زیر پوشش خود اجرا کرده است و در صدد است تا با همکاری استادان دانشگاه به ارائه راهکارها و روش های جدید مبارزه با مخازن و ناقلان سالک بپردازد.
وی اظهار داشت: تا کنون در جلسه هایی با حضور استادان گروه گیاه پزشکی و گیاهان زراعتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان درباره ارائه راهکارهای عملی، جدید، کم هزینه تر و موثرتر برای مبارزه با مخازن و ناقلان سالک و همچنین روش‌های ارزیابی مقاومت مخازن و ناقلان سالک به سموم مورد استفاده در برنامه کنترل سالک دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بحث و تبادل نظر شده است.
رمضانپور با اشاره به بازدید استادان دانشگاه صنعتی اصفهان از مناطق صحرایی و تاغزاری سالک خیز در اردستان، نطنز و ورزنه، اضافه کرد: در این بازدیدها وضعیت گیاهان و درختان مناطق سالک خیز مورد بررسی قرار گرفت تا استادان دانشگاه جایگزین مناسبی برای این پوشش گیاهی و تاغزارها در مناطق سالک خیز معرفی کنند که علاوه بر کارکردهایی مانند جلوگیری از پیشروی کویر و گرد و غبار، مکان مناسبی برای زندگی موش های صحرایی مخزن سالک نباشند و آنها را به سمت مناطق مسکونی نکشانند.
وی خاطرنشان کرد: در برخی از مناطق سالک خیز، کشت و زرعی که انجام می شود مانند گوجه باعث جذب موش های صحرایی مخزن سالک به سمت خود می شود بنابراین از استادان دانشگاه خواستیم تا کشت و زرع جایگزین را در این مناطق به ما معرفی کنند.
وی با اشاره به اینکه در سال های اخیر جایگاه مراکز علمی مانند دانشکده های منابع طبیعی و کشاورزی دانشگاه های استان در برنامه کنترل سالک در استان خالی بود، افزود: امسال در ارتباطی که با دانشگاه صنعتی اصفهان برقرار شد، انتظارات مورد نظر برای ارائه راهکارها و روش های جدید در کنترل بیماری سالک و مبارزه با مخازن و ناقلان این بیماری به استادان مرتبط با این بخش، منتقل شد.
رمضانپور با بیان اینکه در مبارزه با مخازن و ناقلان سالک در استان اصفهان مطابق با شیوه نامه های کشوری از سموم و تجهیزات خاصی استفاده می شود، تصریح کرد: ما از استادان دانشگاه خواستیم تا روش های ما را بررسی کنند و اگر روش‌های موثرتر و ایمن تر برای محیط زیست دارند به ما معرفی کنند.
وی با اشاره به اینکه ما در برنامه های تخصصی کنترل سالم تا کنون مقاومتی در برابر سموم نداشتیم، خاطرنشان کرد: با اینحال از استادان دانشگاه خواسته شد تا در این زمینه تحقیق کنند و اگر مقاومتی وجود دارد چگونگی آن مشخص شود.
کارشناس مسئول بیماری سالک مرکز بهداشت استان اصفهان اظهار امیدواری کرد که همکاری و کمک دانشگاه ها به کاهش و کنترل بیماری سالک در آینده منجر شود.
وی همچنین با اشاره به اینکه برنامه کنترل سالک دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بعنوان برنامه الگو و بر اساس تفاهم‌نامه ای بین این دانشگاه، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و استانداری اصفهان از سال ۸۷ آغاز شد، گفت: حدود ۱۵۰ کانون سالک در استان شناسایی شده که برنامه کنترل سالک در حدود ۹۱ کانون مهم و منتخب اجرا می شود.
وی با اشاره به اینکه برنامه کنترل سالک تا سال ۹۷ در چهار مرحله انجام می شد، ادامه داد: از سال ۹۷ به بعد این برنامه در پنج مرحله انجام می شود.
رمضانپور با بیان اینکه دانشگاه علوم پزشکی کاشان نیز در ۲ شهرستان زیر پوشش خود در هفت کانون سالک خیز اقدامات لازم را انجام می دهد، اظهار داشت: بیماری سالک در استان از نوع روستایی است و برای کنترل آن باید با موش‌های صحرایی مخزن و ناقلان آن مبارزه کرد.
وی پنج راهبرد اصلی برنامه عملیاتی کنترل سالک اصفهان را "مبارزه با مخازن و ناقلان سالک در کانون های منتخب تا شعار هزار متری خانه های مردم"، "ترویج استفاده از وسایل حفاظت فردی مانند قلم و اسپری دافع حشرات"، " آموزش عمومی و کارکنان" ، " ارائه خدمات تشخیصی و درمانی رایگان" و " بهسازی محیط " عنوان و خاطرنشان کرد: مردم در مناطق سالک خیز باید از ابتدای غروب تا طلوع خورشید و از ابتدای فروردین تا شهریور از اقلام محافظت فردی استفاده کنند.
رمضانپور با اشاره به اینکه از پنج راهبرد مذکور، ترویج استفاده از وسایل حفاظت شخصی، آموزش عمومی و ارائه خدمات تشخیص و درمان از وظایف دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است، تصریح کرد: مبارزه با مخزن و بهسازی محیط از شرح وظایف ما نیست اما از سال ۸۷ تا کنون به عهده ما بوده است.
وی با بیان اینکه مبارزه با مخزن و ناقلان بیماری بیش از ۳۰ درصد در کنترل بیماری سالک تاثیر ندارد، تاکید کرد: مسائل محیط زیست حدود ۷۰ درصد در مشکلات شیوع سالک تاثیر دارد که شامل معضلاتی مانند زباله، نخاله، فاضلاب، کود حیوانی، مخروبه ها و اماکن متروکه است.
وی با تاکید بر اینکه این بخش در توان و جزو وظایف ما نیست، افزود: در هر منطقه ای که به موقع در این زمینه عمل شد، نتایج خوبی در کنترل سالک بدست آمد اما هر جا که این اتفاق نیفتاد با افزایش موارد مواجه شدیم.
رمضانپور همچنین با بیان اینکه برنامه کنترل سالک اصفهان دارای ۶ کمیته دانشگاهی، فنی، تشخیص و درمان، آموزش و اطلاع رسانی، پژوهش و پشتیانی مالی است، خاطرنشان کرد: در کمیته فنی نیز از نظرات استادان و کارشناسان مطرح کشوری و استانی استفاده می شود.
اصفهان یکی از استان‌های سالک خیز کشور به ویژه از نوع روستایی است که مناطقی مانند اردستان، نطنز، برخوار، شاهین شهر و میمه، اصفهان (مناطق جنوب و جنوب شرق)، نایین، کاشان و آران و بیدگل با جمعیت حدود ۷۰۰ هزار نفر با این پدیده مواجه هستند.
سال گذشته نزدیک به سه هزار مورد ابتلا به سالک در شهرستان های زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (به جز کاشان و آران و بیدگل) ثبت شد که حدود ۲ هزار مورد آن مربوط به شرق شهرستان اصفهان بود.
نظر شما