کلاهبرداری اینترنتی و برداشت های غیرمجاز بیشترین جرایم فضای مجازی در قزوین

به گزارش خبرنگار ایرنا، امروزه پیامد و تاثیرات مثبت و منفی فضای مجازی به عنوان یک پدیده نوظهور در کنش های اجتماعی و ارتباطات جامعه انسانی بر کسی پوشیده نبوده و جالب اینکه این مساله روز به روز نیز گسترش یافته تا جایی که همه انسان های روی زمین شاهد این تاثیر بر روابط های اجتماعی خود هستند.

فضای مجازی، این پدیده نوظهور اما علاوه بر آثار مثبت و منفی و همچنین تاثیرگذار خود در عرصه های مختلف، به خصوص در کسب و کارها، فضایی بکر و مناسب برای انجام برخی اعمال مجرمانه نیز شده به گونه ای که امروزه بخش عمده ای از جرایم صورت گرفته را به خود اختصاص داده و به همین جهت دایره ویژه و تخصصی به نام پلیس فتا برای مقابله با این مساله در فرماندهی انتظامی تشکیل شده است.

برای آگاهی بیشتر از اعمال مجرمانه در فضای مجازی، راهکارها و آموزش های لازم جهت مقابله با این پدیده اجتماعی، خبرگزاری جمهوری اسلامی مرکز قزوین مصاحبه ای را با ستوانیکم سیعد مقدم از کارشناسان پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا استان انجام داده که مشروح آن به شرح ذیل است.

ایرنا.  در خصوص فضای مجازی و جایگاه  و مزایای آن در زندگی اجتماعی توضیحی بفرمایید.  

فضای مجازی یک مفهوم برای توصیف فناوری دیجیتال به هم پیوسته است و به طور کلی شبکه ها و رایانه هایی هستند که در این بستر به هم متصل بوده و امکان تبادل ارتباط در آنها را فراهم کرده تا فضای مجازی را در واقع شکل دهند.

امروزه حدود ۴.۸ میلیارد نفر، یعنی به عبارتی ۶۱ درصد انسان های روی کره خاکی عضو این فضا بوده و به تناوب از خدمات آن استفاده می کنند و به تبادل افکار و ارتباط می پردازند.

در خصوص مزایای فضای مجازی باید گفت که خدمات متعددی در آن وجود دارد مثل خدمات پرداخت، یعنی نقل و انتقالات مالی که از طریق اینترنت در آن صورت می گیرد، در حوزه تبلیغات، اینکه افراد، شرکت ها و صنایع و همچنین کسب و کارهای متعدد برای تولید و یا اخبار خود نیازمند فضایی برای تبلیغات و اطلاع رسانی باشند و به مردم آگاهی دهند که این نوع خدمات نیز وجود دارد، در واقع فضای مجازی ظرفیت بزرگی برای تبلیغات به شمار می رود که با کمترین هزینه، بیشترین استفاده را برای کاربران خود ایجاد کرده و مشاغل نیز بتوانند به بهترین شکل خود را به مردم معرفی کنند.

ارایه خدمات بدون محدودیت زمانی و مکانی از دیگر مزایای فضای مجازی می باشد تا جایی که وقتی طرحی ملی در کشور مطرح و یا ثبت نامی در حوزه مسکن و یا خرید خودرو انجام شود و موضوعاتی از این قبیل ، مردم می توانند در یک بازه زمانی کوتاه وارد آن شده و کار خود را بدون هیچ دغدغه به انجام برسانند چرا که این فضای محدود به زمان و مکان نیست و شبکه های اجتماعی می توانند با دورترین نقاط کرده خاکی ارتباط برقرار کنند.

ایرنا. علی رغم همه مزایای گفته شده، این فضا به طور طبیعی معایبی هم دارند.

هر تکنولوژی و فناوری که وارد زندگی ما می شود در کنار تمامی مزایا و فرصت هایی که ایجاد می کند، معایبی هم دارد که به تناسب استفاده و کارکرد افراد می تواند متفاوت نیز باشد.

باید گفت افرادی که بیشتر درگیر این فضا هستند، به طور طبیعی آسیب هایشان از آن بیشتر هم خواهد بود. 

اگر کاربران به درستی از این فضا استفاده نکنند و نتوانند آن را مدیریت کنند، دچار آسیب شده و موضوعاتی از قبیل به خطر افتادن حریم خصوصی آنها می شود که به دلیل عدم اشرافیت به موضوع و آگاهی لازم باعث می شود تبعات جبران ناپذیری به آنان وارد شود.

موضوع اعتیاد اینترنتی نیز یکی دیگر از معایب فضای مجازی است که کاربران با وجود جذابیت های بی شمار موجود در آن بایستی آن را مورد توجه جدی خود قرار دهند و اختصاص دادن زمان زیاد برای گذراندن در این فضا، افراد رفته رفته دچار پدیده ای به نام اعتیاد اینترنتی می شوند.

کاهش روابط اجتماعی و خانوادگی افراد، عدم امکان کنترل کامل در انتشار محتوایی این فضا نیز از دیگر معایب جدی فضای مجازی بوده که باعث می شود کاربران، به خصوص نوجوانان و جوانان به اطلاعات نادرست دست پیدا کرده که آثار مخربی را نیز به دنبال خواهد داشت.

ایرنا. کاربران در حوزه بستر جرایم سایبری با واژه فیشینگ روبرو  هستند، در این رابطه توضیح دهید. 

فیشینگ مجرمی است که برسر راه خود دامی را برای کاربران ایجاد می کند که وقتی وارد آن می شوند، اطلاعاتشان به سرقت می رود. شکل این موضوع به این قرار است که مجرم برای اعمال نیت مجرمانه خود ابتدا پیامکی را با مضامینی که مردم بیشتر با آن درگیر هستند، مانند عناوین قضایی را ارسال می کند که به عنوان مثال برای کاربر یک شکایت ثبت شده و یا شکواییه ای برعلیه شما صورت گرفته و یا اموال شما توقیف شده و در ادامه از طرف مقابل درخواست می شود که وارد لینکی که برایش ارسال شده، بشود.

در واقع لینک مورد نظر توسط مجرم طراحی شده و درگاهی است که وقتی فرد وارد آن شود، از آن طریق اطلاعات به سرقت می رود و مجرم از آن اطلاعات در نهایت به نفع خود استفاده می کند.

افراد در مواجه با این شیوه از کلاهبرداری ها ، به چند مساله از جمله آدرس اینترنتی باید توجه کنند تا جایی که در زمان ارسال اطلاعات شخصی مثل آدرس یا روش پرداخت،  صفحه موردنظر از پروتکل ایمن Https که یک قرادداد بین المللی نیز هست، استفاده و در صورتی که حرف s در آن نبود، صفحه جعلی می باشد.

این در حالی است که درگاه اصلی به بانک متصل بوده و زمانی که اطلاعات اشتباه وارد شود از سوی بانک خطا اعلام می شود.

ایرنا. در خصوص جرایم رایانه ای و نوع آن نیز توضیح دهید.

جرایم رایانه ای، جرایمی هستند که در بستر رایانه و فضای مجازی صورت می گیرد و متولی رسیدگی به این مساله، پلیس فتا است و در قزوین نیز همانند بیشتر استان های کشور این جرایم شامل کلاهبرداری اینترنتی، که بیشترین نوع جرایم را به خود اختصاص داده، برداشت های غیرمجاز از حساب های بانکی و در نهایت مزاحمت های اینترنتی عنوان بیشترین جرایم ثبت شده می باشند.

شهروندان در صورت وقوع چنین جرایمی می توانند ضمن مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیکی و ثبت شکایت خود، در نهایت به پلیس فتا مراجعه کرده تا همکاران ما پیگیری های لازم را به عمل آورند.

ایرنا. برای ایجاد امنیت در بستر فضای مجازی، چه راهکارهایی را به کاربران ارایه می دهید.

در درجه نخست، دستگاه های متولی بایستی به وظایف قانونی خود در این زمینه عمل کرده و پلیس فتا نیز هرگونه اقدام قانونی لازم در این زمینه را انجام داده و اطلاع رسانی های لازم به شهروندان را از طرق مختلف از جمله برگزاری کلاس های آموزشی به نوجوانان و جوانان و تهیه انیمیشن ارایه می کند.

ایرنا. با توجه به حجم گسترده جرایم اینترنتی، آیا جریمه هایی نیز برای این گونه جرایم در نظر گرفته شده است؟

وقتی جرایم فضای مجازی شدت پیدا کرد، به تبع آن نیز قوانینی در مجلس شورای اسلامی تحت عنوان جرایم رایانه ای به تصویب رسید و برای آن مجازات هایی هم تعیین شد.

در حال حاضر مجرمان دستگیر شده از سوی پلیس فتا براساس همان قوانین تصویب شده از سوی دستگاه قضا به مجازات می رسند.

ایرنا. چه توصیه و راهنمایی به کاربران فضای مجازی، به خصوص نوجوانان و جوانان دارید.

متاسفانه یکی از دلایل مهم وقوع جرم در فضای مجازی، عدم آگاهی و اشرافیت کاربران به این فضا بوده و به همین جهت از شهروندان درخواست داریم تا ابتدا اطلاعات خود را در این زمینه افزایش داده و به روز کنند.

نوجوانان و جوانان به دلیل کم تجربگی خود بیشتر از افراد دیگر در معرض خطر قرار دارند و به همین جهت به خانواده ها توصیه می کنیم تا همگام با فرزندان خود در این فضا حضور داشته و نظارت های کافی و لازم را در این رابطه به عمل آورند.

والدین در این رابطه همچنین رابطه صمیمی با فرزندان خود برقرار کنند چرا که بسیاری از افرادی که به ما مراجعه می کنند و درخواست پیگیری شکایت خود را دارند، از ما می خواهند تا والدین آنها از موضوع آنان مطلع نشوند.

به کاربران همچنین توصیه می شود تا از وب گردی های بی هدف خودداری کنند چرا که هر قدر اوقات خود را در این فضا بیشتر بگذارنند، بیشتر دچار آسیب خواهند شد.