توسعه آبیاری نوین ، نیاز تحقق کشاورزی پایدار در کهگیلویه و بویراحمد

آبیاری‌ نوین به معنای آبرسانی به کشتزار و باغ توسط تجهیزات تحت فشار به ۲ شکل قطره‌ای و بارانی است.

کهگیلویه و بویراحمد ۲۷۲ هزار هکتار زمین کشاورزی دارد که از این میزان ۸۵هزار هکتار آبی و ۳۶هزار هکتار به سامانه های نوین آبیاری تجهیز شده است.

هر چند در ۲ سال آبی اخیر میزان بارندگی ها در کهگیلویه و بویراحمد مطلوب بوده اما این هرگز به معنای پایان تهدیدهای خشکسالی در این استان نیست و مدیریت مصرف آب برای کشاورزی پایدار ضرورت اجتناب ناپذیر توسعه اقتصادی در این خطه است.

ارزش آب برای تولید محصولات کشاورزی بر کسی پوشیده نیست اما کارشناسان حوزه کشاورزی بر این باور هستند که برای ادامه حیات اقتصاد این حوزه چاره ای جز مدیریت مصرف آب از طریق توسعه سامانه های آبیاری های نوین وجود ندارد.

به همین دلیل اجرای سامانه های کنترل و مدیریت مصرف مایع حیات در مناطقی از کشور که زندگی مردم بر مدار تولیدات کشاورزی می چرخد اهمیت بیشتری دارد.

اهمیت این موضوع با توجه به این که بخش کشاورزی با ۹۰ درصد مصرف آب کشور بزرگترین مصرف‌کننده آب در ایران به شمار می‌رود و بیشترین میزان اتلاف منابع آب به دلیل استفاده نکردن از فناوری های پیشرفته آبیاری است نمایان تر می شود.

تاریخچه استفاده از آبیاری نوین در ایران و جهان

آبیاری قطره ای از سال ۱۹۵۰میلادی در دنیا مطرح شد  و در این سال‌ها مردم کشورهای جهان به تدریج یاد گرفتند که به جای رها کردن آب، با مجهز کردن زمین‌های کشاورزی به آبیاری نوین در وقت و انرژی و همچنین نیروی انسانی صرفه جویی کنند اما سابقه استفاده از این روش در کشاورزی ایران به پنج دهه می رسد.

هرچند صنعت آبیاری نوین نیز از سال ۱۳۴۸ درایران شکل گرفت اما در ۲ دهه اخیر و به دلیل کم آبی و خشکسالی های متوالی روش آبیاری قطره‌ای به عنوان یکی از راه های مناسب برای کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی رونق بیشتری گرفته است.

مزایای آبیاری نوین

کارشناسان آب و خاک می گویند؛ روش های آبیاری نوین علاوه بر جلوگیری از تلفات آب، باعث بالا بردن کیفیت تولید در واحد سطح می شود به طوری که بازده آبیاری بارانی ۷۰ درصد و در آبیاری قطره ای ۹۵ درصد است.

به گفته آنان در روش آبیاری مزارع به شکل سنتی، حتی با صرف هزینه های گزاف تسطیح اراضی ،بازده آبیاری ۴۰ درصد است.

زمین های مستعد برای تجهیز به سامانه های نوین آبیاری

مدیر آب‌وخاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت:بین ۲۰ تا ۳۰ هزار هکتار از زمین های کشاورزی استان مستعد اجرای طرح های نوین آبیاری هستند.

عبدالعلی بهاءالدینی افزود: هم اکنون اجرای طرح های آبیاری نوین در ۲ هزار هکتار از زمین های کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد در دست اجراست.

برنامه های دولت برای توسعه

وی بیان کرد: در زمان حاضر تکمیل طرح های انتقال آب به زمین های دیم از مهمترین برنامه های دولت برای افزایش زمین های کشاورزی قابل اجرای طرح های آبیاری نوین در کهگیلویه و بویراحمد است.

مدیر آب‌ و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: سدهای ایلی آباد و کوهبرد با پیشرفت فیزیکی ۷۰ و ۸۰ درصد از جمله این طرح هاست.

وی گفت: تکمیل این طرح ها به ۴۰ میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل نیاز دارد.

محل اجرای این سدها شهرستان های کهگیلویه و بهمئی و زمین های تحت پوشش سدهای کوهبرد و ایلی آباد۷۰۰ هکتار است.

بهاءالدینی افزود: هم اکنون آماده پرداخت تسهیلات بلاعوض برای متقاضیان طرح های آبیاری نوین هستیم.

وی ابراز داشت: برای اجرای هر هکتار آبیاری نوین ۱۰ تا ۱۷ میلیون تومان تسهیلات بلاعوض پرداخت می شود.

خدمات دولت تدبیر و امید برای آبیاری نوین

به گفته مدیر آب‌ و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد۴۴ درصد طرح‌های آبیاری نوین این استان معادل ۱۶ هزار هکتار در دولت تدبیر و امید انجام شده است.

عبدالعلی بهاءالدینی  افزود: ۲۷۲ هزار هکتار زمین کشاورزی در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که ۸۵هزار هکتار آن آبی است.

وی بیان کرد:  بیش از ۴۲ درصد از این میزان زمین های کشاورزی آبی تاکنون به سیستم آبیاری نوین مجهز شده است.

بهاءالدینی اظهار داشت: هم اکنون ۳۶ هزار هکتار از زمین های کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد به سیستم های نوین آبیاری تجهیز شده است.

مدیر آب‌ و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: اجرای سیستم های نوین آبیاری در هر هکتار زمین کشاورزی، چهار هزار و ۵۰۰ متر مکعب صرفه جویی در مصرف آب را در پی دارد.

بهاءالدینی ابراز داشت: ۸۵ درصد از اعتبار مورد نیاز اجرای طرح های آبیاری نوین از سوی دولت به صورت بلاعوض تامین می شود و بقیه سهم آورده کشاورزان است.

وی عنوان کرد: اجرای سیستم های آبیاری نوین در این میزان زمین کشاورزی استان سالیانه باعث ۱۵۰ میلیون متر مکعب. صرفه جویی در مصرف آب می شود.

وی افزایش بهره‌وری، سهولت آبیاری، امکان آبیاری زمین‌های شیب دار و جلوگیری از شست و شوی بی‌رویه خاک، صرفه جویی در نیروی کار و پیشگیری از کارهای سخت را از جمله مزایای استفاده از روش‌های نوین آبیاری ذکر کرد.

مدیر آب‌وخاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: احداث سدهای خاکی و بتنی،ساخت استخرها و خط انتقال آب،ایستگاه های پمپاژ و ساخت کانال های آبیاری از دیگر برنامه های در دست اجرای استان برای مدیریت بهینه مصرف آب است.
استان ۷۲۳ هزار نفری کهگیلویه و بویراحمد یک درصد مساحت ایران را در اختیار دارد.

وی  بیان کرد: کهگیلویه و بویراحمد از نظر نسبت اجرای سیستم های آبیاری در زمین های آبی در بین استان های نخست کشور قرار دارد.

سالیانه ۹۱۰ تن محصول کشاورزی در کهگیلویه و بویراحمد تولید می شود.