سید عباس عراقچی معاون سیاسی ویر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست «چشم‌انداز روابط افغانستان و ایران: چالش‌ها، فرصت‌ها» اظهار داشت: در شرایط حاضر امضای سند راهبردی بین ایران و افغانستان فقط امضای دو سند نیست. بلکه بسیار ارزشمند است زیرا افغانستان در شرایط خاصی است و روند صلح آغاز شده و امضای سند همکاری در این شرایط به معنی حمایت قاطع دولت ایران از افغانستان و مذاکراتی است که به هبری دولت افغانستان با محوریت دولت و با مالکیت دولت افغانستان برگزار می شود.
وی در خصوص مساله آب بین ایران و افغانستان گفت: ما باید آب را به موضوعی تبدیل کنیم که هر دو طرف از آن بهره ببرند و مساله آب باید به جای دعوا به موضوع همکاری تبدیل شود. همچنین بین دو کشور باید اشتغال مشترک ایجاد شود محصول مشترک آن توسط دو طرف برداشت شود، نگاه ما در کل سند جامع همین‌گونه است.
عراقچی ادامه داد: می توان زمینه‌های همکاری بین ایران و افغانستان در همه حوزه‌ها اعم از دفاعی، امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و حوزه هایی که مربوط به اتباع است متمرکز شد اینکه چگونه می توان این را به فرصت تبدیل و چگونه می توان از آن بهره برداری کرد و روابط را در کلیت خود پیش ببریم.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه با بیان اینکه هدف ما در سند جامع تقویت زمینه‌های همکاری است، گفت: اکنون پنج کمیته در این سند تشکیل شده است اولین کمیته، کمیته آب است که آماده شده است و کمیته دفاعی- امنیتی وکمیته اقتصادی هنوز در حال بررسی است.
وی یاد آور شد: زمانی که مذاکرات درباره این سند را شروع کردیم انتظار این بود که ظرف ۶ ماه تا یک سال بتوانیم به جمع‌بندی برسیم اما ۴ تا ۵ سال طول کشید.
عراقچی ادامه داد: توافق کردیم که مذاکرات را از سر بگیریم تا در مدت کوتاهی -حداکثر سه ماه- بتوانیم سند جامع را آماده امضا کنیم.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه افزود: از دیروز که مذاکرات را شروع کردیم تا هم اکنون در حوزه‌های اقتصادی و امنیتی جلساتی داشتیم و همکاران ما هنوز در حوزه اقتصادی در حال گفت و گو هستند.
وی تصریح کرد: طبیعی است که در برخی موارد دو کشور اختلاف نظر داشته باشند ما بر روی موارد اختلافی کار می کنیم و امیدواریم بتوانیم در سند دفاعی- امنیتی که بخشی از سند جامع است، روابط دو کشور به عنوان دو کشور دوست و متحد که خواهان روابط صلح آمیز هستند، محور قرار بگیرد و موضوع صلح بین دو کشور به یک امر به دائمی تبدیل شود.
عراقچی اضافه کرد: چند اصل در سند دفاعی -امنیتی مورد توجه قرار گرفته است، اصل اول عدم دخالت است؛ اینکه کشورها نباید در امور دیگر دخالت کنند و این یک اصل پذیرفته شده است.
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان گفت: اصل دوم عدم تجاوز است که هیچ کدام از دو کشور تحت هیچ شرایطی به حریم یکدیگر تجاوز نکنند و اینکه اجازه نخواهند داد از خاک و قلمرو آن ها علیه دیگری استفاده شود.
صلح و ثبات در افغانستان متضمن صلح و ثبات در ایران است
وی گفت: امنیت در منطقه را باید به عنوان یک مفهوم یکپارچه بدانیم و بدون اغراق می‌توان گفت که صلح و ثبات در افغانستان متضمن صلح و ثبات در ایران است و معکوس این قضیه نیز صدق می کند. در بعد امنیت می‌توان گفت که تهدیدات مشترک دو کشور، نیازمند یک رویکرد مشترک برای مقابله با آن است.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه افزود: ایران همواره در طول تاریخ معاصر، در کنار دولت و مردم افغانستان بوده است و نمونه‌ی بارز آن در مقابل اتحاد جماهیر شوروی است که ایران در کنار مردم افغانستان ایستاد.
وی تصریح کرد: روابط دو کشور به حدی رسیده است که نیاز به یک سند رهنما و جامع دارد که برای تهیه این سند پنج کمیته اقتصادی، فرهنگی؛ دفاعی و امنیتی؛ اتباع و کمیته آب تشکیل شده است؛ پیدا کردن زمینه‌های همکاری و کار مشترک میان دو کشور در تمام حوزه‌ها، هدف اساسی ایران در این سند جامع است.
عراقچی تاکید کرد: باید تلاش شود تا موضوع آب از مناقشه تبدیل به موضوعی برای همکاری میان دو کشور شود. مساله آب یک امر انسانی است و افرادی که در دو طرف مرز دو کشور به آب نیاز دارند، هیچ فرقی با هم ندارند.
وی با بیان اینکه صلح و ثبات در افغانستان به یک رویکرد واحد منطقه‌ای نیز احتیاج دارد، ادامه داد: گر با داعش در سوریه نمی‌جنگیدیم، باید در خیابانهای کابل با آنان مبارزه می‌کردیم. داعش خطری بزرگ و منطقه‌است؛ ایران، نظامی با آرمان‌ها، اصول‌ها و ارزش‌های خود دارد و این نظام نباید عاملی برای نگرانی دیگر کشورها باشد. ایران می‌تواند الگوی رشد و توسعه در منطقه قلمداد شود.
عراقچی افزود: در قسمت موضوع هیرمند توافقی میان ایران و افغانستان وجود دارد و ایران حق آب‌ای در این زمینه دارد؛ اما باید سهم طبیعت نیز مشخص شود.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه در بخش دیگری از سخنانش درباره مذاکرات صلح افغانستان گفت: مذاکرات صلح در افغانستان باید مسیری را طی کند که در آن شاهد مشارکت فراگیر گروه‌های مختلف موجود در افغانستان از جمله طالبان باشیم.
وی افزود: طالبان یک واقعیت در افغانستان است و باید روند مذاکرات صلح در افغانستان به سمتی برود که این گروه نیز به سهم و تناسب خود در قدرت سهم داشته باشد و در چارچوب قانون اساسی افغانستان و دولت افغانستان و در فضایی همراه با آرامش و صلح حرکت کند.
عراقچی در عین حال گفت: البته تصمیم گیر نهایی در این زمینه دولت و ملت افغانستان هستند و ما دخالتی در امور افغانستان نمی‌کنیم.
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان ادامه داد: برای تهیه سند جامع همکاری ایران و افغانستان پنج کمیته تشکیل شده است که شامل کمیته های اقتصادی، فرهنگی، دفاعی و امنیتی اتباع و آب است. کار در سه کمیته فرهنگی، آب و اتباع پایان یافته است و در دو کمیته دیگر رایزنی‌ها و گفت‌وگوها ادامه دارد.
معاون سیاسی وزیر امورخارجه درباره با سند دفاعی و امنیتی که بین دو کشور به امضا خواهد رسید، گفت : بنای این سند که بخشی از سند جامع بین دو کشور این است که صلح بین دو کشور را به یک امر دائمی تبدیل کند و دو کشور در هیچ گونه ائتلاف، اتحاد و پیمانی با کشوری ثالث علیه کشور طرف مقابل شرکت نکنند.
وی همچنین گفت: علاوه بر این در این سند بر موضوع مقابله با تروریسم و همکاری دو کشور در زمینه مبارزه با قاچاق مواد مخدر تاکید شده است.
عراقچی با بیان اینکه این سند در صورتی که نهایی شود باید به امضای روسای جمهور دو کشور برسد، گفت: ارزش این همکاری بین دو کشور، فراتر از ارزش یک سند است در واقع امضای این سند به معنای حمایت ایران از دولت افغانستان و مذاکراتی که به رهبری و مالکیت دولت افغانستان برای تحقق صلح در این کشور برگزار می‌شود.
وی تصریح کرد: ما فقط دولت موجود در افغانستان را مشروع می‌دانیم و معتقدیم روند صلح در افغانستان باید مسیری را طی کند که در آن شاهد مشارکت فراگیر گروه های مختلف موجود در افغانستان باشیم.
وی در پاسخ به سوالی در ارتباط با فعالیت گروه «فاطمیون» اظهار کرد: این گروه کسانی هستند که به صورت داوطلبانه در راه مبارزه با تروریسم تلاش کردند و خون دادند. ما باید این حقیقت را بپذیریم که اگر با این دشمن تکفیری در سوریه نمی جنگیدیم، باید در خیابانهای کابل و تهران با آنها می جنگیدیم گرچه اکنون نیز رگه‌هایی از داعش در برخی از نقاط افغانستان وجود دارد.
عراقچی با بیان اینکه داعش تهدید کننده امنیت منطقه و جهان است، گفت: گروه فاطمیون گروهی داوطلب است که برای مبارزه با داعش و پدیده نفرت‌انگیز تروریسم ایثار و فداکاری کرد.
وی در پاسخ به سوال دیگری درباره سند همکاری جامع ایران و چین و تاثیر آن بر افغانستان خاطرنشان‌کرد: همان‌طور که ما در حال رایزنی و تلاش برای تهیه سند همکاری بین ایران و افغانستان هستیم، تلاش داریم که یک سند و نقشه راهی در ارتباط با همکاری‌های با چین نیز تدوین کنیم. این سند هنوز نهایی نشده است و جای هیچ نگرانی برای افراد و طرف‌های ثالث به خصوص کشورهای منطقه از جمله افغانستان ندارد و ما حتی می توانیم پس از طی مراحلی به سمت همکاری سه جانبه ایران، افغانستان و چین حرکت کنیم.
معاون وزیر امورخارجه در بخش دیگری از صحبت‌های خود در این نشست که با حضور «جاوید لودین » معاون سیاسی پیشین وزارت امور خارجه افغانستان برگزار شد، خاطرنشان کرد: امنیت در منطقه ما یک مفهوم یکپارچه است و بدون اغراق می توان گفت صلح و ثبات در افغانستان متضمن صلح و ثبات در ایران است و صلح و ثبات در ایران متضمن صلح و ثبات در افغانستان است و این مسئله نه تنها شامل صلح و امنیت بلکه رفاه و پیشرفت در دو کشور نیز می شود.
عراقچی با تأکید بر اینکه نگاه دو کشور به موضوع امنیت باید نگاهی یکپارچه باشد تا با رویکردی مشترک با تهدیدات امنیتی مقابله کنیم، گفت: در روابط ایران و افغانستان هیچ مشکل اساسی و جدی وجود ندارد البته مشکلات مقطعی وجود دارد ولی هیچ مشکل اساسی مثل اختلاف مرزی وجود ندارد. در مورد مشکلات مقطعی که گاهی پیش می آید باید گفت و گو و رایزنی کنیم تا آنها را حل کنیم.
وی با بیان اینکه بخشی از توسعه اقتصادی ایران به خصوص بعد از جنگ تحمیلی مرهون نیروی کار افغانستانی در ایران است، ادامه داد: ما حتی در دوران جنگ تحمیلی شاهد این بودیم که تعدادی از برادران افغانستان مان به شهادت رسیدند.
معاون سیاسی وزیر امورخارجه ادامه داد: در بحث جنگ‌های داخلی افغانستان ما همواره تلاش کرده ایم که در راستای ایجاد صلح و مصالحه حرکت کنیم در بحث طالبان ما در کنار دولت و ملت افغانستان بودیم و حتی در این مسیر ۸ نفر از همکاران من در مزار شریف به شهادت رسیدند و ولی ما همچنان در کنار ملت مردم افغانستان ماندیم و هنوز نیز این مسیر را ادامه می دهیم.
عراقچی تاکید کرد: ما در طول چهل سال گذشته در کنار افغانستان بودیم و افغانستان نیز در کنار ما بوده است و اکنون دو کشور به دنبال این هستند که سند جامع همکاری با یکدیگر امضا کنند.
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان با بیان اینکه پیدا کردن زمینه‌های همکاری و کار مشترک میان دو کشور در تمام حوزه‌ها هدف اساسی ایران در سند جامع همکاری دو کشور است، افزود: در حوزه آب باید تلاش کنیم تا موضوع آب از مناقشه تبدیل به موضوعی برای همکاری میان دو کشور شود، مسئله آب یک امر انسانی است و افرادی که در دو طرف مرز دو کشور به آب نیاز دارند هیچ فرقی با یکدیگر ندارند.
عراقچی تاکید کرد: امیدوارم دو کشور پیرامون مسائل اختلافی به خصوص آب به یک تفاهم جامع برسند و موارد اختلافی به همکاری تبدیل شود.
سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزارت امور خارجه کشورمان که روز گذشته - چهارشنبه - به کابل سفر کرده است ظرف دیروز و امروز با سرپرست وزارت خارجه افغانستان ، سرپرست وزارت دارایی و رییس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان دیدار و گفت و گو کرده است.
نظر شما