اتحاد امارات و سودان برای حمله به طرابلس

نیروهای ژنرال حفتر ماهها است که با حمایت متحدین خارجی خود برای تصرف طرابلس پایتخت لیبی به مواضع نیروهای دولت وفاق ملی حمله می کنند، ولی نه تنها تا کنون موفقیتی کسب نکرده اند، بلکه با شکست نیز مواجه شده اند.

لیبی از زمان سرنگونی "معمر قذافی" دیکتاتور سابق این کشور در سال ۲۰۱۱ به دو دولت موازی در شرق و غرب تقسیم شد؛ دولت وفاق ملی به ریاست "فایز السراج" در طرابلس (غرب لیبی) مستقر است که در جهان و سازمان ملل به رسمیت شناخته شده و دیگری دولت طُبرُق در شرق لیبی که "خلیفه حفتر" ژنرال بازنشسته ارتش این کشور کنترل امور را در آن منطقه در دست گرفته است.

امارات عربی متحده، عربستان، مصر، فرانسه و روسیه از ارتش حفتر و دولت شرق لیبی حمایت می‌کنند؛ در حالی که ترکیه، قطر، الجزایر، ایتالیا و اتحادیه اروپا حامی دولت فایر السراج هستند که در غرب این کشور مستقر است و از سوی سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته شده است. در این میان آمریکا تلاش می کند که با هر دو طرف روابط خود را حفظ کند و به نوعی بر هر دو طرف اعمال نفوذ داشته باشد.

به گزارش روز شنبه نشریه " لیبیا آبزرور" محمد حمدان لاگالو فرمانده نیروهای واکنش سریع سودان با این درخواست دولت امارات موافقت کرده است. براین اساس قرار است دو گروه مجهز نظامی از سودان به منظور حمایت و پشتیبانی از نیروهای ژنرال حفتر به لیبی اعزام شود.

دولت امارات در مقابل به سودان وعده داده است که با ارسال کمک های مالی و تجهیزات نظامی از نیروهای سودان در لیبی حمایت کند.

به گزارش "لیبیا آبزرور" هزاران نیروی نظامی سودان بصورت مزدور در سراسر لیبی در حال نبرد هستند و در حالی که با انتشار تصاویر خود از نقاط مختلف لیبی در فضای مجازی بر این حضور تاکید دارند ، دولت سودان هر گونه مشارکت نظامیان خود را در لیبی تا کنون تکذیب کرده است.

به گزارش رسانه های محلی سودان ، فرمانده نیروهای واکنش سریع این کشور در تابستان سال 2019 چهار هزار نیروی نظامی را برای حمایت از تاسیسات نفتی در منطقه «الهلال» به لیبی اعزام کرد تا نیروهای حفتر بر روی حملات علیه طرابلس  متمرکز شوند.

به نظر می رسد شکست نیروهای ژنرال حفتر در تصرف طرابلس پایتخت لیبی که از ماهها پیش برای آن تلاش می شد از یک سو موجب ایجاد تفرقه در دولت مستقر در شرق این کشور شده و از سوی دیگر متحدان ژنرال حفتر را بشدت نگران کرده و به تکاپو واداشته است. درخواست دولت امارات از سودان برای اعزام نیروی نظامی به پشتیبانی از ژنرال حفتر در همین چارچوب قابل ارزیابی است.

اختلاف در مواضع ژنرال حفتر فرمانده نیروهای نظامی شرق لیبی و "عقیله صالح" رییس پارلمان این منطقه نیز بوضوح حکایت از آشفتگی و سراسیمگی در جبهه شرق لیبی دارد که قطعا ناشی از  شکست نیروی های نظامی حفتر در دستیابی و استیلا بر طرابلس است .

در حالی که ژنرال حفتر همچنان تلاش می کند بحران لیبی را از طریق موفقیت های نظامی حل کند، عقیله صالح در تلاش است تا با ارائه راه حل های سیاسی دولت شرق لیبی را از اضمحلال نجات دهد.

عقیله صالح اخیرا یک "نقشه راه" جدید برای پایان بخشیدن به تجزیه لیبی ارائه داد که با موضع گیری متناقض حفتر روشن شد ، دولت مستقر در شرق لیبی در اتخاذ مواضع سیاسی و نظامی یکپارچه نیست.

صالح پیشنهاد داد مجدداً یک شورای ریاست جمهوری تحت نظر و حمایت سازمان ملل متحد برای اداره لیبی تشکیل شود . به پیشنهاد صالح این شورا متشکل از رئیس جمهوری و دو معاون وی خواهد بود که به نمایندگی از سه منطقه کشور در آن حضور دارند.
دقایقی پس از اعلام این پیشنهاد از سوی عقیله صالح، ژنرال حفتر در یک برنامه تلویزیونی از هواداران خود خواست که به نبرد برای پیروزی ادامه دهند. وی از مردم خواست تا به او در بدست آوردن پست ریاست جمهوری کمک کنند ، توافقنامه سیاسی لیبی با سازمان ملل متحد مبنی بر ترک مخاصمه را ملغی اعلام نمایند و همچنین تشکیل شورای ریاست جمهوری را یک نهاد نامشروع توصیف کرد.

درخواست امارات از سودان برای اعزام نیروی نظامی به لیبی که با هدف حمایت همه جانبه از ژنرال حفتر صورت می گیرد نشاگر آن است که متحدین خارجی این ژنرال بیشتر به راه حل های نظامی برای ایجاد یکپارچگی در لیبی می اندیشند.

به نظر می رسد که دو انگیزه مهم موجب شده است که  نیروهای خارجی در لیبی حضور یابند. برخی کشورها نظیر عربستان سعودی، امارات ، قطر ، یونان، ترکیه ، مصر و حتی الجزایر با انگیزه توسعه نفوذ و برعهده گرفتن نقش ژئوپلتیکی در منطقه وارد مناقشه لیبی شده اند و برخی قدرتهای فرامنطقه ای مانند روسیه و آمریکا با هدف در اختیار گرفتن کارت نفت لیبی و حضور موثر در تقسیم ذخایر این کشور وارد این کارزار شده اند؛ به هر روی تداوم این روند موجب شده است که لیبی به یک کانون بحران در حوزه مدیترانه و شمال آفریقا تبدیل شود.

از دیدگاه ناظران آنچه که قطعی به نظر می رسد این است که با ادامه روند کنونی ، لیبی در آستانه فروغلتیدن در باتلاق و بحرانی است که می تواند ابعاد و پیامدهای بسیار ناگواری به همراه داشته باشد؛ بویژه اینکه لیبی در کنار رویارویی با پیامدهای جنگ داخلی ، هم اینک با گسترش شیوع ویروس کرونا نیز دست به گریبان است .

این در حالی است که این کشور به خاطر جنگ داخلی عملا قادر به اجرای هیچیک از طرحهای بهداشتی و درمانی برای مقابله با این بیماری نیست و همین می تواند یک فاجعه انسانی را در این کشور رقم بزند. 

از سوی دیگر تشدید بحران در لیبی نه تنها مردم این کشور را با فجایع بزرگی نظیر ناامنی گسترده ، آوارگی و فقر مواجه  کرده ، بلکه تداوم شرایط کنونی ، لیبی را به پایگاه بزرگی برای گروههای تروریستی بدل کرده است  و با توجه به موقعیت جغرافیایی این کشور، این گروهها می توانند از لیبی بخش های مختلف آفریقا و اروپا و خاورمیانه را مورد تهدید قرار دهند.