فروغ شمع حاجت در «هفت منبر»

  هفت منبر در بیرجند یکی از آیین‌های خاص و کم نظیر ماه محرم به شمار می‌رود که در فهرست میراث معنوی کشور نیز به ثبت رسیده است.

 هفت منبر از جمله آیین‌های ایام محرم است که در عصر تاسوعا توسط زنان برگزار می‌شود و در این مراسم بانوان از بافت تاریخی شهر بیرجند حرکت خود را آغاز کرده و در هفت حسینیه  یا مسجد که بر سر راهشان است شمع روشن می‌کنند. 

برگزارکنندگان این مراسم خدام اماکن هستند که در عصر تاسوعا با انداختن پارچه سیاهی برروی منبر و گذاشتن آن درنزدیکی در مسجد یا حسینیه، آماده پذیرایی از عزاداران سالار شهیدان می‌شوند. 

بانوان شرکت کننده در این مراسم پس از نیت کردن، شمعی را درون سینی و کنار این منابر روشن کرده و نذورات خود را از قبیل خرما، شیرینی و پول درون تشتی ریخته و برای روشن کردن شمعی دیگر به یکی دیگر از این مساجد می‌روند. 

آنان تا پایان مراسم و خاموش شدن شمع‌ها در محل می‌مانند و هیچکدام از شمع‌ها را خاموش نمی‌کنند. 

نذورات جمع آوری شده در این مراسم به صاحب منبر تعلق داشته و اشک شمع‌های مزبور نیز در مکانی از مساجد جمع آوری می‌شود. 

مسجد آیتی، مسجد جامع، مسجد خواجه خضر، مسجد حیدرحسن، مسجد صاحب الزمانی، مسجد امام حسن (ع)، چشمه خلیلی (قدمگاه)، منزل دختر آخوند، حسینیه گود و مدرسه معصومیه بیرجند از جمله اماکنی هستند که مراسم هفت منبر در آنها برگزار می‌شود. 

این مکان‌ها در گذشته تنها مکان‌های برگزاری مراسم ماه محرم بوده‌اند و در دهه محرم روی این منابر روضه‌خوانی می‌شده است.

آیین هفت منبر در شهر بیرجند قدمت زیادی دارد و کسی به یاد نمی‌آورد که از چه زمانی این آیین آغاز شده است اما شبیه این مراسم زمان قاجار در ۴۱ منبر شهر تهران برگزار می شد.

آیین هفت منبر ۲۰ شهریورماه ۹۱ به شماره ۵۰۷ در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است.

 ۹۸۹۳* ۶۰۵۴