تاجیکستان فارسی زبان از جمله کشورهای آسیای میانه می‌باشد که از بعد از فروپاشی به استقلال رسیده است. تاجیکستان از جنوب با افغانستان، از غرب با ازبکستان، از شمال با قرقیزستان و از شرق با چین همسایه است. این کشور در خشکی محصور می‌باشد و راه ابریشم در زمان‌های قدیم از آن عبور می کرده است.
تاجیکستان دارای دره‌های بسیار زیبا و کوه‌های بلند است که سرچشمه رودخانه‌های بسیاری در آسیای میانه می‌باشد، کشتزارهای پنبه، انگورزارها، باغ‌ها و همچنین بیابان‌هایی با کوه‌هایی بلند که سرمایی در حد سرمای سیبری دارد از جاذبه‌های گردشگری تاجیکستان می‌باشد. در کل ۹۳% کشور تاجیکستان کوهستانی بوده و برخی از پرارتفاع ترین قله‌های آسیای میانه در این کشور قرار دارد. قله اسماعیل سامانی با ارتفاع هفت هزار و ۴۹۵ متر بلندترین قله در این کشور است. در این میان منطقه بدخشان از زیباترین و دیدنی ترین مناطق تاجیکستان است که گردشگران و کوهنوردان بسیاری همه ساله از مناطق مختلف آن دیدن می‌کنند.
* *بدخشان
«بدخشان» یکی از شهرهای تاجیکستان، از شهرهایی است که شاهد این رشد و گسترش بوده است، بدخشان شهری است که گوشه و کنار آن از لحاظ تازگی، پاکی و جاذبه‌های طبیعی تکرار نشدنی است و با طبیعت زنده که همانند بهشت است و آب‌های زلال و کوه‌های سر به فلک کشیده پوشیده از برف، گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند.
کوه‌های این شهر که بام جهان نام گرفته‌اند، یکی از معروف ترین مکان‌ها برای کوهنوردی است که فتح قله‌های بی همتای آن برای هر کوهنورد آرزو و افتخار محسوب می‌شود؛ این کوه‌ها همه ساله شاهد حضور گردشگران و کوهنوردان است.
، بدخشان همان سرزمینی است، که در آن نادرترین هنرهای مردمی، آداب، سنت و مراسم سنتی به شکل کامل نسل به نسل منتقل شده و محفوظ مانده است. در این شهر هنرهای مختلف و رنگارنگ دستی، لباس، انواع خوراک های ملی، سنت و آئین‌های زیبا به چشم می‌خورد که برای مسافران خارجی جالب است.
بدخشان یکی از قدیمی ترین سرزمین‌های تاریخی است که هر سنگ آن از تاریخ پر از قصه و روایت انسانیت حکایت می‌کند. در اینجا موزه‌های دیدنی تاریخی نیز وجود دارد که از عصرهای سنگی و برنجی، از زمان حکومت هخامنشیان، از تاریخ نوین مردم این دیار حکایت‌های جالب دارند.
، راه ابریشم نیز توجه بسیاری از گردشگران را به خود جلب می‌کند و در نهایت این سرزمین از جهت ظهور چشمه‌های شفابخش و طبی و همچنین ذخایر سنگ‌های قیمتی همتا ندارد، که تعداد خریداران آنها از تمام گوشه‌های دنیا در حال افزایش است.
ولایت بدخشان منطقه عمدتاً کوهستانی است که ۵۰ درصد کل مساحت تاجیکستان و جمعیتش، دو درصد از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهد و برای گردشگران خارجی یکی از مکان‌های جذاب و دیدنی به حساب می‌آید.
گردشگران زیادی از اروپا، آمریکای لاتین و آسیای جنوب شرقی علاقه مند به سفر به ولایت بدخشان تاجیکستان هستند که تعدادی از آنها کوهنوردند و می‌خواهند به قله‌های بالای ۷ هزار متری این منطقه صعود کنند. اما اکثر این افراد در تلاش هستند که به طور همزمان از دیگر کشورهای آسیای مرکزی از جمله ازبکستان و قرقیزستان نیز بازدید کنند و دراین مورد باید مقامات کمیته دولتی گردشگری تاجیکستان مسیرهای مشترک را با دیگر کشورهای آسیای مرکزی هماهنگ کنند.
**چشمه آب گرم بدخشان اعجاز طبیعت
دیدن این چشمه آب گرم بی نظیر انسان را مفتون خود می‌سازد، زیرا زلال، خرم و سرسبز است. آب گرم و شفابخش از کوه بلندی جاری شده و حوضی را تشکیل می‌دهد که به آن مردم به نیت شفا، وارد می‌شوند. به نظر چنین می‌رسد، که از آسمان‌ها خداوند متعال با دستان خود از ظرفی بزرگ این آب شفابخش را به دوش حاجتمندان می‌ریزد.
از جهت علمی ثابت گردیده است، که این چشمه برای معالجه بیماری‌های زیاد، از جمله، بیماری‌های اعضای هاضمه از جمله التهاب معده، زخم معده، گزک دائمی جگر و برخی امراض دیگر بسیار مفید است؛ همچنین برای بیماری‌های اعضای حرکتی در حالتی که به جراحی نیاز نداشته باشند، بسیار مفید است. همچنین به گفته برخی این آب گرم درمانی برای نازایی نیز می‌باشد.
چشمه‌های آب گرم و درمانی در بدخشان بسیار زیاد است و معروف ترین آنها چشمه‌های آب گرم اوجند نام دارند. این چشمه‌ها همه روزه مشتریان زیادی را به خود می‌بینند و بیماران بسیاری در این آب‌ها درمان شده‌اند. هر یک این چشمه‌ها خصوصیت خاص خود را دارد. مثلاً برخی برای امراض پوستی، برخی برای امراض چشم و برخی دیگر برای اعضای حرکتی مفید هستند.
**قلعه تاریخی یمچون
در نزدیکی چشمه‌های بی‌بی فاطمه زهرا، در میان کوه‌ها، قلعه تاریخی قدیمی به چشم می‌خورد. نخستین چیزی که به ذهن تماشاچیان می‌رسد و آنها را شگفت زده می‌کند این است که چگونه در قله‌های بلند این کوه‌ها، در کنار غارها که راه مناسبی برای رفت و آمد ندارند چطور توانسته‌اند چنین قلعه‌ای را در آن زمان‌های قدیم بنا کنند، زیرا این قلعه از چند سو توسط سنگزار احاطه شده است. قلعه «یمچون» متعلق به قرن یک پیش از میلاد بوده، قلعه قهقهه نیز منسوب به قرن سوم پیش از میلاد است که معماری قدیمی و زیبایی دارد.
شاهراه ابریشم از راه‌های زیبای این مناطق است، از این راه تجاری نه فقط تاجران، بلکه گردشگران، دانشمندان، وزایران و دیگر نمایندگان اقشار جامعه دوران باستان نیز گذر می‌کردند و بدین وسیله روابط فرهنگ‌ها و تمدن‌های گوناگون صورت می‌گرفت. زائران بودا از چین و تبت از این راه به زیارت مکان‌های مقدس به وخان می‌آمدند و زائران مسلمان دیگر نیز از این راه به دیگر شهرها و کشورها می‌رفتند؛ در واقع این راهی بود، که در گسترش تعلیمات اسلامی در منطقه نقش بازیده است.
ساکنان کناره‌های این قطعه راه ابریشم توانستند در طول قرن‌ها هویت ایرانی و آریایی خود را محفوظ دارند که در تشکیل ملت تاجیک جایگاه خاصی داشته باشند. در این کشور سنگ نگاره‌های قدیمی نیز وجود دارد. جالب است، که همه زبان‌هایی، که در قلمرو این ناحیه استفاده می‌شوند، به گروه ایرانی شاخه آریایی منسوب است که گواه در اصل ایرانی تبار و آریایی بودن ساکنان این ناحیه می‌باشند.
ناحیه «ونج» استان «بدخشان» تاجیکستان نیز با کوه‌های مرتفع و یخچال‌های بزرگ طبیعی خود در آسیای مرکزی مشهور است. ناحیه ونج متعلق به استان «بدخشان» تاجیکستان بوده و در ارتفاع بیش از ۵ هزار متر از سطح دریا واقع شده است. مساحت آن در حدود ۴۴۳۰.۵ کیلومتر مربع و دارای ۳۱ هزار و ۹۰۰ نفر جمعیت است. یخچال «فدچنکو» از یخچال‌های بزرگ طبیعی در کوه‌های این ناحیه واقع است. این یخچال دراز و باریک هم اکنون با درازای ۷۷ کیلومتر، مساحتی بیش از ۷۰۰ کیلومتر مربع را می‌پوشاند. این یخچال طویل‌ترین یخچال طبیعی جهان در خارج از سرزمین‌های قطبی می‌باشد. شغل اصلی مردم این منطقه دامداری و کشاورزی است. فصل بهار و تابستان در ونج به علت زمستان طولانی، سرد و پربرف دیر فرا می‌رسد. روستاهای این ناحیه در ۲ طرف رودخانه ونج قرار گرفتند.
دریاچه سریز بدخشان
دریاچه آب شیرین عمیق جهان موسوم به 'آب بند سریز' ۵۶ کیلومتر مربع مساحت و با ژرفای حدود ۵۰۰ متر خود بتنهایی قادر به تأمین آب شرب و انرژی برق آسیای میانه و خاورمیانه است. تاجیکستان کوهستانی و سرسبز با بارندگی فراوان دارای رودخانه‌های فراوانی است. شمار رودهایی که طول آنها از ۱۰ کیلومتر تجاوز می‌کند به ۹۴۷ می‌رسد. در مجموع طول رودخانه‌های تاجیکستان بیش از ۲۸ هزار کیلومتر است.
* *افق‌های تازه توسعه گردشگری در بدخشان
دوران استقلال دولت تاجیکستان امکانات جدیدی را برای ساکنان بدخشان فراهم ساخته است. کمک‌های بی سابقه و مبالغ زیادی که از جانب حکومت تاجیکستان با رهنمایی و توجه ویژه پیشوای ملت به بدخشان تخصیص داده می‌شود، در یک مدت کوتاه سیمای این شهر را به کلی تغییر داده است و شرایط و سطح زندگی مردم این شهر را بهبود بخشیده است. در سال‌های اخیر این شهر شاهد پیشرفت‌های بسیاری از جمله ساخت و ساز مدارس، بیمارستان و دیگر مراکز خدماتی بوده است. کشاورزی در این شهر اولویت محسوب می‌شود و دیگر بخش مهم آن نیز دام داری می‌باشد.
تأسیس منطقه آزاد در این ناحیه نیز از دیگر اقدامات مهم دولت است. به گفته مقامات تاجیکستان، «هدف ایجاد این منطقه آزاد اقتصادی، سرعت بخشی به پیشرفت و رشد ناحیه، فراهم کردن شرایط مناسب برای جلب سرمایه‌گذار داخلی و خارجی، جلب تکنیک و تکنولوژی معاصر، افزایش محصولات صادراتی، مخصوصاً سنگ‌های گرانبها و آرایشی و حل و فصل دیگر مسائل اجتماعی و اقتصادی می‌باشد.»
در آینده نزدیک از طریق گردنه افغانستان و پاکستان بنیاد شاهراه بین‌المللی ایجاد خواهد شد که پیش از همه، سطح زندگی مردم بدخشان را بهبود خواهد بخشید.
**افزایش گردشگران خارجی در بدخشان
براساس گزارش اخیر «کمیته رشد سیاحی» دولت تاجیکستان، شمار گردشگران خارجی در این کشور در ۶ ماه نخست سال ۲۰۱۸ با ۵۹.۲ درصد افزایش نسبت به دوره مشابه در سال ۲۰۱۷ به ۹۵۰ هزار نفر رسید. شایان ذکر است که هشتاد درصد آنها از منطقه «کوهستان بدخشان» در جنوب شرق تاجیکستان بازدید کرده‌اند. رئیس کمیته جوانان، ورزش و گردشگری تاجیکستان سال گذشته اظهار داشت: دولت برای افزایش گردشگران خارجی به سقف یک میلیون نفر در سال ۲۰۲۰ برنامه‌ریزی کرده است.
سال جاری، از سوی رهبر تاجیکستان به عنوان سال توسعه گردشگری و هنر مردمی نام گرفت و هدف از این نامگذاری دنبال کردن اهداف بزرگی است که به آبادی و بهبود شرایط اقتصادی مردم این کشور کمک می‌کند.
نظر شما