اردشیر صالح پور روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا، آیین را پدیده‌ای متاثر از دو ساحت مردم شناسی و جامعه شناسی عمومی جامعه دانست و گفت: آیین پدیده ای است که با مفهوم شور عقلانی و ادراک محیطی در ارتباط است؛ به همین سبب است که وقتی درباره پیشینه شکل گیری تئاتر صحبت می شود تمامی پژوهشگران بر این امر اتفاق نظر دارند که به واسطه مشارکت جمعی و روح حاکم از همبستگی ملی است که باعث شده تجلی رفتارهای آیینی را در آینه تمدن‌ساز هنری مانند تئاتر به تماشا بنشینیم.
وی ادامه داد پژوهشگران حوزه تئاتر؛ این هنر را برآمده از بطن آیین ها می دانند چرا که آیین ها بازتاب دهنده شور فرهنگی مردمانی است که به شکل مستمر در زندگی آنها جاری و در حال بازتولید و زایش است.
به گفته صالحپور؛ در حالیکه تئاتر در سیر تحول تاریخی خود با ایده ها و سبک های متعددی همراه بوده است که هر جا هنرمندان در ارتباط میان هنر تئاتر و آیین های خود دچار فاصله و یا قطع ارتباط شدند شاهد بوده ایم که سبک ها و مکاتب تئاتری نیز از بین رفته، فراموش شده و یا دیگر مورد استفاده قرار نگرفته اند.
نویسنده کتاب پژوهشی «پیشخوانی در تعزیه: پژوهشی در نغمات آوازی شبیه خوانی» با اشاره به این مساله که در کشورهای صاحب تمدن مانند ایران روح حاکم بر جامعه منشعب از رفتارهای آیینی است گفت: مفهوم تئاتر به عنوان هنری غربی در ایران سابقه ۱۵۰ ساله دارد؛ در حالیکه اسناد مکتوب و معتبر بین‌المللی، ایران را کشوری صاحب فرهنگ و تمدن ساز می‌دانند. چرا که جریان رفتارهای آیینی و سنت های نمایشی آن پیشینه‌ای بیش از شش هزار سال را با خود حمل می کند.
وی ادامه داد: تئاتر ملی زمانی شکل عینی و اجرایی به خود می گیرد که در شکل رفتار هنرمندان آن شاهد بیشترین رویکرد اقتباسی نسبت به هویت آیینی خود باشیم. چرا که آیین ها به دلیل تبعیت از اصالت و روح جمعی جاری در آن هیچگاه مورد جعل قرار نمی گیرند.
این مدرس دانشگاه ایران را کشوری صاحب تمدن و جریان ساز در شکل گیری جامعه مدنی در جهان دانست، چرا که اصالت آیین‌های آن به سبب پایبندی مردم به حفظ، حراست و استمرار آنها باعث بازتاب فرهنگ و هویت ملی ما در عرصه های بین المللی شده است.
صالح پور با انتقاد از برخی از پژوهشگران و رفتارشناسان آیینی که از تغییر شیوه های ارائه و اجرای نمایش های سنتی ایرانی ابراز نگرانی می کنند گفت: اگر در گذر سال ها و ظهور نسل های مختلف در یک جامعه شاهد تغییر رفتارهای آیین نباشیم باید نگران از دست رفتن اصالت فرهنگی مان باشیم. چرا که مردمان هر عصر با توجه به نیازهای اجتماعی بر مبانی نگره های جامعه شناسی، رفتارشناسی و روانشناسی به شکل گیری و استمرار رفتارهای آیینی خود همت می گمارند.
فراهنگ **۹۲۶۶**۳۰۰۹
نظر شما