ایجاد تاب آوری و كاهش خطر بلایا نیازمند مدیریت اطلاعات و دانش است

مصطفی محقق روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا افزود: در زمان حاضر داده ها و اطلاعات بیش از هر زمانی برای كاهش ریسك حوادث فرامرزی مانند گرد و غبار كه خود نتیجه پدیده های پیچیده و مرتبط مربوط به تنزل كیفیت استفاده از زمین، خشكسالی و گسترش صحرا در مناطق خشك و نیمه خشك در كریدورهای خطر پذیر است، اهمیت پیدا كرده است.
وی ادامه داد: دیگر موضوع نگران كننده كه موجب اهمیت بیشتر همكاری های فرامرزی از طریق به اشتراك گذاری و مدیریت اطلاعات می شود طوفان های مناطق حاره ای است.
هماهنگ كننده ارشد سازمان ملل متحد برای توسعه مدیریت اطلاعات بلایا در آسیا و اقیانوسیه(APDIM) گفت: در زمان حاضر خطر حوادث و بلایا از ایجاد تاب آوری در برابر آن سبقت می گیرد، این سبقت به ویژه در كشورهایی كه ظرفیت آمادگی و مقابله با حوادث مقارن با مواجهه گسترده ای با مخاطرات طبیعی را دارند، بیشتر دیده می شود.
محقق اضافه كرد: احتمال اینكه یك فرد در منطقه آسیا و اقیانوسیه دچار آسیب های ناشی از حوادث و بلایا شود پنج بار بیشتر از سایر دیگر مناطق است، فقیرترین جوامع بیشترین آسیب ها را تحمل می كنند كه موجب افزایش نابرابری ها شده و خروج از دام فقر برای این جوامع را مشكل تر می سازد.
وی گفت: كمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل برای آسیا و اقیانوسیه (اسكاپ) مركز آسیا و اقیانوسیه برای توسعه مدیریت اطلاعات بلایا (اپدیم) را با هدف تقویت تاب آوری از طریق مدیریت اطلاعات تاسیس كرده است، این مركز كه در دسامبر ٢٠١٨ رسما در جمهوری اسلامی ایران افتتاح شده همكاری های منطقه ای برای كاهش خطر بلایا و ترویج سیاستگذاری های موثر برای توسعه فراگیر، پایدار و تاب آور را تقویت خواهد كرد.
محقق ادامه داد: اپدیم به توسعه و تقویت ظرفیت های مدیریت اطلاعات بلایا در منطقه از طریق تكمیل كردن سیستم ها و ابزارها و نیز پر كردن شكاف های موجود از راه های «شكاف های موجود در خصوص نوع داده ها و اطلاعات جمع آوری و توزیع شده برای كمك به درك بهتر ریسك حوادث از طریق تكمیل اقدامات موجود در زمینه آمارها و اطلاعات مكانی»، شكاف های موجود در بخش ها و حوزه های اطلاعات بلایا به صورت هماهنگ با سیستم پایش چارچوب سندای برای كاهش خطر بلایا»، «شكاف های موجود در ظرفیت ها و ترتیبات سازمانی مدیریت اطلاعات بلایا در سطح ملی» و «شكاف و اختلاف میان سیستم های مدیریت اطلاعات بلایا در سطح جهانی و منطقه ایی» كمك خواهد كرد.
وی افزود: این موضوع با چالش های رو به رشد ناشی از مواجهه اطلاعات سنتی حوادث و بلایا با فن آوری های نوین اطلاعات، اطلاعات سیال با اطلاعات زمینی - مكانی و اطلاعات ماهواره ای با دقت بالا در برابر اطلاعات با دقت كم مطابقت دارد.
هماهنگ كننده ارشد سازمان ملل متحد برای توسعه مدیریت اطلاعات بلایا در آسیا و اقیانوسیه(APDIM) گفت: مركز اپدیم خدمات خود را به عنوان یك منبع دانش و اطلاعات در مورد داده های مرتبط با حوادث در منطقه از طریق ایجاد یك پلتفورم ابر داده منطقه ای با كمك دیگر شركای خود ارایه خواهد كرد كه این پلتفورم منطقه ای داده ها و اطلاعات مربوط به ریسك بلایا را جمع آوری و پردازش كرده و فرآیندهای تصمیم گیری مبتنی بر آگاهی از ریسك بلایا را تقویت خواهد كرد.
وی افزود: مركز اپدیم كمك های خود را در زمینه ظرفیت سازی كشورهای عضو و سازمان های منطقه با بهره گیری از تجارب دیگر نهاد های منطقه ای و از طریق آموزش های تخصصی و انتقال دانش و فناوری ارایه خواهد كرد كه این آموزش ها بصورت تقاضا محور و از راه های حضوری و غیر حضوری ارائه خواهد شد. ایجاد و توسعه سیستم های آموزشی الكترونیك و آنلاین با محتواهای خاص آموزشی در زمینه ریسك های چند مخاطره ای برای سرمایه گذاری های مبتنی بر آگاهی از ریسك حوادث، آمادگی، بازسازی، پیش بینی آثار حوادث و سیستم های هشدار سریع ضروری است.
به گفته محقق، همچنین مركز اپدیم خدمات اطلاعاتی در زمینه مخاطرات فرامرزی را ارایه خواهد كرد. در حالی كه اطلاعات و تصاویر ماهواره ای رایگان وجود دارد. چالش اصلی قراردادن این اطلاعات در چارچوب مناسب خود مرتبط با اطلاعات زمینی و نیز متصل نمودن آن با پارامترهای اجتماعی و اقتصادی است. شكاف های عمیقی در درك خطرات زمین شناختی در بخش هایی از آسیای جنوب غربی و میانه وجود دارد.
هماهنگ كننده ارشد سازمان ملل در مدیریت اطلاعات بلایا گفت: اپدیم از طریق همكاری با شركای خود تلاش خواهد كرد تا این شكاف های اطلاعاتی را پر كند، هدف از این همكاری این است كه از طریق این شركا نقشه های منطقه ای ریسك های زمین شناختی و لرزه ای را تهیه، سیستم منطقه ای هشدار گرد و غبار را بر اساس ارزیابی ریسك های فرامرزی تاسیس و شبكه آسیا و اقیانوسیه مقابله با گرد و غبار را ایجاد كنند.

*كانون های انتشار گردوغبار ماهیتی فرامرزی دارند
وی اظهار داشت: اغلب كانون های انتشار گردوغبار و مناطق تحت تاثیر این پدیده تابع مرزهای سیاسی نبوده و ماهیتی فرامرزی دارند.
هماهنگ كننده ارشد سازمان ملل متحد برای توسعه مدیریت اطلاعات بلایا در آسیا و اقیانوسیه(APDIM) با بیان اینكه طوفان گردوغبار پدیده ای اقلیمی است كه عمدتا' در مناطق خشك و نیمه خشك مشاهده می شوند، افزود: هر سال بیش از 2 میلیارد تُن خاك خشك در فواصل بسیار طولانی در جو زمین توسط این طوفان های جابجا می شوند كه حل و فصل این پدیده به مذاكره و همكاری بین كشورها برای مداخله های سیاست گذاری جهت مقابله با ریسك نیاز دارد و باید توجه كرد كه كاهش انتشار كانون های گردوغبار و اثرات طوفان های گردوغبار به صورت فضایی و مكانی با یكدیگر ارتباط دارند. به همین دلیل مداخله های لازم در كانون های انتشار گردوغبار و مناطق تحت تاثیر باید به صورت علمی تجزیه و تحلیل شوند.
وی یادآور شد: با توجه به اینكه طوفان های گردوغبار بیشتر ناشی از خشكسالی، تخریب سرزمین، بیابانزایی و فرسایش بادی هستند، در نتیجه پدیده هایی چند وجهی قلمداد می شوند، به همین دلیل به واكنش های فراگیر مقابله با مخارطات چندگانه نیاز دارند كه از طریق افزایش همكاری های سیاست گذاری در بین همه ذی نفعان در سطوح جهانی و منطقه ای آغاز می شود.
هماهنگ كننده ارشد مركز سازمان ملل متحد برای توسعه مدیریت اطلاعات بلایا در آسیا و اقیانوسیه(APDIM) تصریح كرد: برای توسعه هماهنگی ها و سیاست ها، رویكرد مخاطرات چندگانه مستلزم ارزیابی علمی فیزیكی است كه باعث ایجاد طوفان های گردوغبار می شوند. در نتیجه رویكر مخاطرات چندگانه از سیاست هایی برای ارتقای فرایندهای علمی كاهش طوفان های گردوغبار مانند احیاء بوم شناختی است كه در چین به اجرا در آمده است.
محقق با اشاره به اینكه ماهیت فرامرزی طوفان های گردوغبار در مبداء و اثرات آن به سازوكارهای همكاری منطقه ای نیاز دارد تا بتوان شكاف های دانش و اقدام را پر كرد، اظهار داشت: چنین سازوكارهایی می توانند مانند چارچوب «سندایی» برای كاهش خطر بلایا 2030 - 2015 و نقشه راه منطقه ای برای اجرای دستور كار 2030 برای توسعه پایدار در آسیا و اقیانوسیه باشد.
وی گفت: این نقش و كاركرد احتمالی برای اسكاپ وجود دارد تا چنین همكاری هایی را پیرامون سه موضوع اصلی ارزیابی ریسك مخاطرات چندگانه، سیستم هوشمند و مشاركت های شبكه ها تسهیل كند.
هماهنگ كننده ارشد مركز سازمان ملل متحد برای توسعه مدیریت اطلاعات بلایا در آسیا و اقیانوسیه(APDIM) با تعریفی از ارزیابی ریسك مخاطرات چندگانه گفت: ارزیابی ریسك مخاطرات چندگانه و روش مدلسازی می توانند پیشران های طوفان های گردوغبار مانند تخریب سرزمین، مدیریت ضعیف آب، خشكسالی، بیابانزایی و تغییر اقلیم و كنش های متقابل آن را مشخص كند و چنین فرآیندهایی می توانند در جنوب، جنوب غرب و مركز آسیا مورد استفاده قرار گیرد.
وی در خصوص سیستم هوشمند نیز افزود: با توجه به همبستگی قوی بین خشكسالی، بیابانزایی و طوفان های گردوغبار، ابزارها و تكنیك هایی توسعه داده شده مانند سازوكار منطقه ای خشكسالی اسكاپ و سیستم ارزیابی و مشاور هشدار طوفان های گردوغبار سازمان هواشناسی جهانی می تواند برای توسعه یك سیستم هوشمند برای مناطق فرعی نیمه خشك جنوب، جنوب غرب و مركز آسیا مورد استفاده قرار بگیرد.
این مقام مسئول در سازمان ملل متحد با تعریفی از مشاركت های شبكه ها نیز، تصریح كرد: همه ذی نفعان درگیر در زمینه مقابله با طوفان های گردوغبار باید گرد هم جمع شوند و شبكه گردوغبار آسیا و اقیانوسیه را تشكیل دهند. این شبكه می تواند از فعالیت ها و كارهای تحلیلی مانند ارزیابی ریسك دوره ای حمایت و بازخوردهایی در مورد سیستم هوشمند ارایه كند و برنامه های اقدام مشتركی را با مشاركت كشورهای كانون انتشار گردوغبار و كشورهای متاثر از گردوغبار توسعه دهد.
«منطقه آسیا و اقیانوسیه، حادثه‌ خیز‌ترین منطقه جهان است. وقوع سیل‌ها، گرد بادها، زمین ‌لرزه‌ها و طوفان‌ های شن و گردوغبار منجر به نابودی غم ‌انگیز حیات انسانها می‌ شود، نسل ‌های مختلف را در فقر گرفتار می‌كند و هزینه ‌های اقتصادی را افزایش می‌دهد. علاوه ‌بر این، آثار تغییرات آب و هوایی، این فجایع فزآینده را تشدید می‌كند و مرز نمی شناسد.»
اجتمام*7029*9105