8 شاخصه مهم كاهش خسارات سیل

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایرنا، هدایت فهمی روز دوشنبه در میزگرد تخصصی سیلاب های اخیر اظهار كرد: بارش های رگباری در كشور از سوی دریای سرخ و مدیترانه به غرب كشور وارد می شود. كه در وقوع سیل اخیر دو اتفاق افتاد؛ جبهه ای به صورت همزمان از مدیترانه و دریای سرخ وارد كشور شد كه در زاگرس به یكدیگر رسیدند و دوم اینكه بارش ها با وزش باد شدید همراه بود كه منجر به افزایش سرعت و شدت باران شد.
وی در محل دانشكده عمران دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی عنوان كرد: اصولا بروز ناهنجاری های طبیعی در زمان تغییراقلیم، داده های تاریخی را از اعتبار خارج می كند. همچنین در هیج جای دنیا سیل قابل كنترل نیست و فقط باید آسیب ها كم شود.
میزگرد سیلاب های اخیر كشور با حضور تعدادی از متخصصان و دانشجویان حوزه آب و سیلاب با سخنرانی علیرضا برهانی (عضو هیات علمی دانشگاه خواجه نصیر)، رضا مكنون (عضو هیات علمی دانشگاه امیر كبیر) و علیرضا دائمی (معاون اسبق وزیر نیرو) در دانشكده عمران و منابع آب دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی برگزار شد.
فهمی با بیان اینكه هشت شاخصه صدمات سیل را افزایش داده و نیاز به توجه دارد، اظهار كرد: بارش سنگین، تعرض و دست اندازی به مسیر رودخانه ها از جمله این مسائل است ، به عنوان مثال سیل شیراز نباید منجر به آسیب شدید می شد اما به دلیل اشتباه انسانی خسارات زیادی وارد شد.
وی در خصوص دیگر عوامل عنوان كرد: ضعف جدی در ساماندهی و لایروبی رودخانه ها،عدم برنامه ریزی صحیح و جامع در مدیریت سیلاب كه به عنوان علم بوده اما متولی مشخصی ندارد نیز باعث افرزایش خسارت ها شد.
معاون دفتر برنامه ریزی وزارت نیرو افزود: غافلگیری و ناهماهنگی تمامی دستگاه ها، اجرای نادرست زیر ساخت های روستایی، جاده ها، كانال ها، ریل سازی و شهر سازی، تخلیه دیر هنگام برخی از مخازن با توجه به ورود بارندگی و كاهش پوشش گیاهی، جنگل تراشی و نابودی مراتع و ضعف آبخیزداری ومهمترین عامل ضعف شدید در حكمرانی سرزمینی 8 عاملی است، كه توجه به آنها خسارت ها را كاهش می دهد.
فهمی توضیح داد: نیاز است اقدامات حین وقوع، پیش وقوع و پس از وقوع توسط مسئولان مشخص شود و دستگاه ها دچار سردرگمی نباشند. از نظر علمی و سیاست گذاری یكبار باید مسائل به صورت كامل آسیب شناسی شود.
وی با بیان اینكه سالانه دو میلیارد تن خاك دچار فرسایش می شود، افزود: نیاز به بازنگری مدیریت سیلاب با محوریت محیط زیست نه مدیریت بحران به صورت جدی احساس می شود.
فهمی با اشاره به اینكه دو نوع اقدامات در راستای كاهش خسارات قابل انجام است، عنوان كرد: اقدامات سازه ای كوچك مقیاس، احتیاطی و پیشگیرانه مثل احداث كانال ها، عایق های سیل گیر و سازه های بزرگ مقیاس یا سازه هایی كه در مسیر رودخانه و نیازمند زمان زیادی هستند مثل كانال های زهكشی بزرگ، ایجاد سدها و عبور آب به دشت ها مثل موانع درون رودخانه ها از جمله این اقدامات است.
وی در خصوص اقدامات غیر سازه ای و كم هزینه تر توضیح داد: 8 شاخصه به عنوان اقدامات غیر سازه ای در كشور مطرح است. اولین شاخصه تهیه و تدوین نقشه پهنه بندی سیلاب كشور تا استقرار راه ها و تاسیسات مشخص شود.
فهمی عنوان كرد: مدیریت خطر پذیری و ریسك، تخلیه و بازیافت پس از سیلاب، آبخیز داری و تدوین نظام مدیریت جامع سیل در راستای مشخص شدن نقش، وظایف و ماموریت هدایت و پخش و سیلاب، استقرار سامانه بیمه سیلاب، مدیریت جامع و یكپارچه حوضه آبریز از عوامل مهم در اقدامات غیر سازه ای است.
معاون دفتر برنامه‌ریزی كلان آب و آبفای وزارت نیرو با اشاره به ظرفیت سازی در زمینه آگاهی عمومی اظهار كرد: اطلاع رسانی در زمینه حوادث بسیار اندك انجام شده و تلفات انسانی نیر ناشی از عدم اطلاع رسانی درست است.
به اعتقاد وی سال جدید پرباران است و شواهد نشان می دهد كه به دلیل موقعیت كشور در خشكسالی نیز سیلاب داریم اما از خشكسالی جدا نشده ایم.
**9465**1601**