۴ فروردین ۱۳۹۸، ۱۱:۳۸
کد خبر: 83252636
T T
۰ نفر
بازار تاریخی تبریز یادگاری پویا از تجارت روزگاران قدیم

تبریز - ایرنا - بازار تاریخی و سرپوشیده تبریز كه تنها بازار ثبت شده در فهرست یونسكو در جهان است، یادگاری پویا و زنده از تاریخ و كهن شهری تجاری و قطب اقتصادی ایران قدیم است كه همچنان با همان شیوه به حیات اقتصادی خود ادامه می دهد.

به گزارش ایرنا، بازار تاریخی و سرپوشیده تبریز كه صنوف مختلف را در قالب تیمچه ها، دالان ها، راسته ها و كاروان سراهای عدیده در خود جای داده است، همواره در طول تاریخ یكی از مقاصد اصلی و مهم گردشگری در آذربایجان شرقی بوده كه سیاحت در فضای تاریخی و دیدنی آن و خرید از حجره ‌های سنتی آن در اولویت برنامه سفر هر گردشگری قرار دارد.
با آغاز سال جدید و تعطیلات نوروزی بازار سرپوشیده تبریز نیز جزو پرازدحام ترین مكان های تاریخی كشور به شمار می رود كه مسافران نوروزی با اشتیاق ویژه ای در این مكان تاریخی و منحصر به فرد در جهان حاضر شده و علاوه بر مشاهده زیبائی ها و شگفتی های معماری آن، از خرید انواع قالی ها، تابلو فرش ها، كفش و كیف چرم، آجیل و سایر اقلام و كالاهای تولید هنرمندان و صنعت گران تبریزی لذت می برند.
مجموعه بازار تبریز در مرداد ماه سال 1389 به‌ عنوان نخستین بازار جهان در فهرست میراث جهانی یونسكو به ثبت رسیده تا خود را به عنوان بزرگترین بازارهای سرپوشیده جهان و یكی از شاهكارهای معماری ایرانی به جهان معرفی كند.
این بازار در سال 1193 هجری قمری بر اثر زلزله با خاك یكسان شد اما طولی نكشید كه معماران زبردست آن زمان آن را بازسازی كردند و بازار كنونی مربوط به اواخر حكومت زندیه و عصر قاجار است؛ بازار تبریز كه در سال 1354 هجری شمسی در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسید، با طولی معادل یك كیلومتر یكی از بزرگ‌ ترین مجموعه‌ های به‌ هم‌ پیوسته و مسقف دنیاست.
طاق‌ها و گنبدهایی با كاربندی ‌های زیبا و ارتفاع بلند، سازه‌ های آجری به‌ هم‌ پیوسته، آرایش مغازه‌ ها، كثرت تیمچه‌ ها و وجود تعداد زیادی مدرسه و مسجد كه در كنار سراهای بازرگانی جای گرفته‌ اند، این بازار را به‌ عنوان نمونه‌ ای عالی از محیط تجارت و زندگی اسلامی و شرقی به یادگار گذاشته‌ است.
تیمچه امیر یكی از شاهكارهای جالب معماری و باشكوه ‌ترین تیمچه‌های بازار تبریز به ‌حساب می‌ آید كه بانی آن میرزا محمدخان امیرنظام زنگنه است كه در ۱۲۶۰ ه.ق درگذشت و معمار معروف آن صمد معمار بوده كه داستان زندگی او در بین معماران تبریز زبانزد است.
تیمچه مظفریه نیز یكی از زیباترین بخش ‌های بازار است كه حاج شیخ جعفر قزوینی تاجر سرشناس دوره ناصرالدین‌ شاه در سال ۱۳۰۵ آن را ساخت و به مناسبت حضور مظفرالدین میرزا ولیعهد وقت در این تیمچه، به نام مظفریه نام ‌گذاری شد.
در حال حاضر تیمچه مظفریه كه یكی از مراكز عمده تجارت و صدور فرش آذربایجان و ایران است شهرتی جهانی دارد كه در دو طبقه ساخته شده و در هر طبقه آن 26 حجره فرش‌ فروشی قرار دارد.
موقعیت جغرافیایی بازار تبریز در هسته مركزی شهر كه به سان یك چهار ضلعی است و قرار گرفتن این بازار در مركز این چهار ضلعی، ابهت و موقعیت ویژه ای به آن داده است كه از هر نقطه شهر به راحتی قابل دسترس می باشد.
این بازار از سمت شرق به ساختمان استانداری، از غرب به مسجد جامع محدود شده و از سمت شمال بخش‌ هایی از شمال میدان چایی را شامل می‌ شود و این دو بخش به وسیله پل‌ های چوبی كه در امتداد راسته ‌بازار قرار دارند به هم متصل می‌ شوند.
تاریخ بنای این مجموعه مشخص نیست اما بسیاری از جهانگردانی كه از سده چهارم هجری تا دوره قاجار از این بازار بازدید كرده‌ اند، درباره آن اطلاعاتی ارایه داده‌ و بسیاری از گردشگران و جهانگردان نظیر ابن بطوطه، ماركو پولو، جاكسن، اولیای چلبی، یاقوت حموی، گاسپار دروویل، الكسیس سوكتیكف، ژان شاردن، اوژن فلاندن، جان كارت ‌رایت، جملی كاردی، كلاویخو، رابرت گرنت واتسن، حمدالله مستوفی و مقدسی در نوشته ها و یادداشت های خود از رونق و شكوه بازار تبریز تمجید كرده‌ اند.
بازار تبریز حدود 300 سال قبل و پس از وقوع زمین‌ لرزه تاریخی تبریز در سال 1193 قمری به همت نجفقلی خان حاكم وقت تبریز بازسازی شد و كار مرمت و بازسازی دوره ای آن همواره بر دوش خود بازاریان بوده است.
این بازار با داشتن حدود 5500 باب حجره، مغازه و فروشگاه، 50 گونه شغل، 35 باب سرا، 25 باب تیمچه، 20 مسجد، 20 راسته و راسته ‌بازار، 11 باب دالان و 9 باب مدرسه دینی به ‌عنوان اصلی ‌ترین مركز داد و ستد مردم تبریز شناخته می ‌شود.
راسته های ادویه فروشان، صنایع دستی، كفش و كیف، پارچه، طلا، فرش، سوغاتی های خوراكی تبریز و همه و همه هر كدام در نوع خود حال و هوایی خاص دارد و خرید از این بازار كار روزانه بسیاری از شهروندان است كه مایحتاج خود را از این مركز تجاری تهیه می كنند.
بسیاری از سوغاتی مخصوص شهر تبریز كه شاید در هیچ بازار دیگری یافت نشود به سهولت و با قیمت پایین در این محل به فروش می رسد كه به همین دلیل یكی از انگیزه های مهم گردشگران و مسافران نوروزی از حضور در این مكان همین موضوع است.
518/3077/3038