عوامل ابهام آفرین در بازار خودرو از نگاه یك استاد دانشگاه

«امیرحسن كاكایی» روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا درباره افزایش قیمت خودرو در روزهای گذشته و قیمتگذاری پنج درصد زیر قیمت بازار خودروسازان افزود: از آنجا كه راهكارهای اتخاذ شده برای كنترل وضعیت بازار ناقص بود، ناكارآمدی این سیستم قیمتگذاری نیز پیش بینی می شد.
به گفته وی، سخنان وزیر صنعت و برخی معاونان این وزارتخانه در 2 هفته پیش بویژه تحویل خودروهای پیش فروش شده با تاریخ تحویل اول شهریور ماه تا سی‌ام دی ماه به قیمت قبل، «وضعیت مبهمی» را در بازار به وجود آورده است.
به گزارش ایرنا، وزیر صنعت، معدن و تجارت چندی پیش درباره افزایش قیمت خودرو، به بند دوم مصوبه ستاد تنظیم بازار اشاره كرد و گفت: خودروسازان به تحویل خودروهای پیش فروش شده با تاریخ تحویل اول شهریور ماه تا سی‌ام دی ماه به قیمت قبل مكلفند.

** مشكل اصلی امروز صنعت خودروسازی قیمت نیست
كاكایی ادامه داد: ایجاد ابهام در شرایط كنونی علامت مثبت به دلالان و واسطه ها می دهد كه حاشیه سود بازار را بالا ارزیابی كنند و در این صورت دلالان حرف اول و آخر را در بازار خواهند زد.
وی تاكید كرد: مشكل اصلی امروز صنعت خودروسازی قیمت نیست، هرچند منكر لزوم به روز رسانی قیمت ها نیستیم اما باید به بهبود شرایط تولید، فناوری و مقابله با ترحیم های داخلی و خارجی پرداخت.
این استاد دانشگاه یادآوری كرد: هنوز مشكلات گمركی و تخصیص ارز در این صنعت وجود دارد و در این شرایط تولید نمی تواند همزمان با افزایش قیمت ها افزایش یابد.
وی به آمارهای افزایش تولید 2 خودروساز بزرگ كشور در روزهای گذشته اشاره كرد و گفت: پارسال خودروسازان 2 برابر میزان تولید كنونی خود تولید می كردند.
به گفته وی، تاخیر در تحویل بموقع خودروها سبب شده است بازار به شدت تشنه باشد.
به گزارش ایرنا، گروه خودروسازی سایپا بیست و هشتم بهمن ماه اعلام كرد: هفته گذشته به صورت میانگین روزانه 2 هزار و 62 دستگاه خودرو تولید و به بازار عرضه شد و این روند ادامه دارد.
دیروز نیز معاون بازاریابی و فروش ایران خودرو گفت میزان تعهدهای معوق این شركت با تحویل روزانه بیش از یك هزار و 500 دستگاه خودرو تا پایان سال كاهش می یابد.

** دلالان؛ دشمنان ثبات بازار
كاكایی گفت: در پنج تا 6 ماه گذشته حاشیه سود بالای خودرو موجب سوء استفاده دلالان شد، به طوری كه پیش بینی می شود حدود 15 هزار میلیارد تومان سود به جیب زده باشند.
وی گفت: در شرایط كنونی، دلالان به «دشمن ثبات بازار» تبدیل شده اند و فقط با واقعی شدن قیمت ها می توان آنان را متوقف كرد.
این كارشناس صنعت خودرو افزود: این روزها واقعی شدن قیمت برخی خودروها مانند محصولات شركت كرمان موتور سبب شده است تولیدات آن در بازار ارزان تر از كارخانه خرید و فروش شود و كشش لازم را نداشته باشد.
به گفته وی، ایرانیان یك رفتار جالب اجتماعی دارند كه در زمان ثبات شرایط خرید نمی كنند اما وقتی قیمت ها افزایش می یابد شروع به خرید می كنند.
وی گفت: با وضعی كه دلالان به وجود آورده اند، برای سرمایه گذاری به مردم علامت می دهند كه وجود سرمایه های سرگردان در جامعه به این وضع دامن می زند.

** راهكارها
كاكایی به برخی راهكارها برای خروج از این شرایط اشاره كرد و افزود: باید قیمتگذاری ها اصولی و بر مبنای اعداد و ارقام واقعی باشد، بطور مثال نرخ واقعی ارز در نظر گرفته شود كه در این صورت بازار خود به خود به تعادل می رسد.
وی ادامه داد: باید تمركز در صنعت خودرو بر توسعه فناوری باشد و از توان داخلی حداكثر استفاده انجام شود كه نیازمند نقشه و مدیریت است.
این استاد دانشگاه بیان داشت: خودكفایی بدون برنامه انجام نمی شود و باید بدانیم در كدام فناوری ها ضعف داریم، كدام قسمت ها سودآور یا اقتصادی نیست اما باید انجام شود و دولت در كدام بخش ها باید حمایت كند.
وی به ابراز نظر برخی نمایشگاه داران اشاره كرد كه خودروسازان را مسئول افزایش قیمت ها در بازار معرفی می كردند و گفت: وقتی فضا مبهم و مخدوش است، همه یكدیگر را متهم می كنند.
دیروز رئیس اتحادیه صنف نمایشگاه‌داران تهران به ایرنا گفت: وجود انحصار در صنعت خودروسازی كشور، موجب می شود بازار را خودروسازان مدیریت كنند و نمایشگاه داران نقشی ندارند، بنابراین فقدان عرضه خودرو توسط سازندگان در بازار، افزایش قیمت ها را در بر خواهد داشت.
«سعید موتمنی» یادآوری كرد: رصد سایت های خرید و فروش خودرو در هفته های گذشته، حاكی از تداوم فروش خودرو به صورت كارتكس است، در حالی كه مقرر بود جلو آن گرفته شود.
«كارتكس یعنی علاوه بر اینكه خودرو صفر كیلومتر است، خودرو هنوز پلاك نشده و سند خودرو به نام هیچ شخصی صادر نشده است.»
كاكایی ادامه داد: مشكل اصلی بی برنامگی دولت است كه به ایجاد محیط فسادآمیز منجر می شود. در این شرایط بستر فساد برای همه- از مردم عادی و نمایشگاه دار تا شركت های خودروساز و نمایندگی ها- فراهم است.
«اگر این سخن نمایشگاه داران درست باشد، باید سود خودروسازان افزایش می یافت اما شاهدیم سود آنها در حال كاهش است».
این استاد دانشگاه اضافه كرد: در سال های گذشته نمایندگی های خودروسازان حق داشتند علاوه بر فروش خودرو، همزمان عملیات خرید را نیز انجام دهند و «غیرقانونی نبود» و اینكه می بینیم خودروهای كارتكسی از سوی برخی نمایندگی ها عرضه می شود مربوط به همین اشكال است.
كاكایی ادامه داد: اینكه فكر كنیم می توان به یكباره همه مشكلات كاهش تولید و افزایش قیمت ها را حل كرد اشتباه است، باید برنامه داشته و دولت و صنعت كشور ریاضت بكشند تا مشكلات بتدریج كاهش یابد.

** امكان داخلی سازی كامپیوتر خودرو وجود دارد
این كارشناس صنعت خودرو، تلاش ایران خودرو برای داخلی سازی پژو 301 را یادآور شد و گفت: شركت هایی در زیرمجموعه گروه های ایران خودرو و سایپا وجود دارند كه قادر به انجام كارهای غیرسودآور خودرویی اند (مانند تولید یی.سی.یو یا همان كامپیوتر خودرو) و بویژه در زمینه های حساس غیراقتصادی فناوری های خودرویی می توان از آنها بهره برد.
وی تاكید كرد: دولت باید به تشخیص این موارد و سرمایه گذاری در آنها بپردازد كه بین 6 ماه تا یك سال به طول خواهد انجامید و فراموش نكنیم امروز زمان اتحاد است.
كاكایی گفت: دولت اگر برنامه داشته باشد، می تواند با توزیع اوراق مشاركت به جمع آوری سرمایه های سرگردان دست مردم و هدایت آنها به بخش تولید پرداخته و سود آنها را نیز تضمین كند و پس از آن آرام شدن تدریجی بازار اتفاق خواهد افتاد.
به گفته وی، در سال های گذشته دولت آمریكا با تجمیع سرمایه های سرگردان به توسعه خودروهای برقی پرداخت.
به گزارش ایرنا، در هفته های گذشته در چند نوبت رشد قیمت كارخانه ای خودروها را شاهد بودیم و قیمت پراید از 36 میلیون و 500 هزار به 41 میلیون و 500 هزار تومان افزایش یافت.
همچنین قیمت خودرو هایما از 192 به 225 میلیون تومان و پژو 2008 از 222 به 255 میلیون تومان رسید؛ در حالی كه به گفته كارشناسان، قیمت ارز ثابت مانده است و بهبودی در كیفیت خودروها نیز دیده نمی شود.
اقتصام*3065*1961*