عادي شدن مرگ ناشي از تصادفات، آفتي براي سلامت جامعه

براي آنكه بدانيم وقتي از كشته شدن افراد در حوادث رانندگي آمار و ارقام مي دهيم ، متوجه باشيم كه دقيقا از چه سخن مي گوييم بايد مراقب باشيم كه جامعه حساسيت خود را در مقابل اين آمار و ارقام از دست ندهد.
هر كدام از اقشار جامعه ما شايد به نوعي حساسيت خود را در مقابل تلفات و حوادث جاده اي به مرور زمان از دست بدهند ، راننده خودروي اورژانسي كه شتابش در رسيدن به محل حادثه زماني كه يك خودرو سواري واژگون شده با زماني كه يك اتوبوس دچار آتش سوزي شده باشد فرق كند در جهت كاهش اين حساسيت حركت مي كند.
خبرنگاراني كه در بازتاب اخبار يك حادثه تصادف زماني كه دو نفر جان باخته اند با زماني كه 10 نفر جان باخته اند با نگاهي متفاوت به موضوع بنگرند در جهت كاهش حساسيت جامعه به آمار و ارقام ناشي از تصادفات مشاركت كرده اند.
از اين رو، بيان آمار تصادفات بايد به گونه اي باشد كه جان باختن افراد در آن مهم تلقي شود يك جان باخته ، دو جان باخته و سه جان باخته و بيشتر نبايد ملاكي براي اهميت دادن يا ندادن به تصافات باشد.
بارها شنيده ايم كه اگر هواپيمايي سقوط كند و تلفاتي داشته باشد جامعه را دچار شوك مي كند اما با آمارهايي كه از تلفات رانندگي ارائه مي شود تقريبا هر روز شاهد كشته شدن افراد به اندزاه مسافران يك هواپيماي نسبتا بزرگ هستيم اما جامعه واكنش مناسبي در برابر اين آمار نشان نمي دهد.
اين به منزله از دست رفتن حساسيت جامعه نسبت به تلفات است ، اما آيا درد و اندوه از دست دادن كودكي كه در لاي آهن پاره هاي آتش گرفته يك پرايد جان مي دهد با مرگ كودك ديگري كه در حادثه سقوط هواپيما كشته مي شود متفاوت است؟
** 9 سمينار كشوري و بين المللي تصادفات در شيراز و جاي خالي مردم
در سالهاي مختلف دست كم 9 سمينار بزرگ كشوري و بين المللي در شيراز در رابطه با تصادفات و سوانح رانندگي برگزار شده است.
آنچه كه در اين 9 سمينار جاي خالي آن احساس مي شود نمود مردمي حضور قربانيان سوانح رانندگي است، چرا نبايد در همه اين سمينارها بخشهايي به بيان درد و آلام از دست دادن يك پدر ، فقدان يك مادر ، پرپر شدن يك كودك و پر كشيدن يك فرزند اختصاص يابد؟
چرا نبايد سمينارها شاهد اشك هاي مادراني باشد كه جگر گوشه هاي خود را در خودروهايي از دست دادند كه ايمني لازم را نداشت ، چرا نبايد جامعه ما از زبان كساني درد يتيم شدن خانواده را بشنود كه مرگ پدر را لاي آهن پاره هاي يك پرايد حس كرده اند؟
چرا جامعه ما نبايد وقتي از مرگ يك مادر حرف مي زنيم، حسرت نبستن كمربند ايمني را در چشمان دختركان او ببيند و اين كه اگر او كمربند ايمني را مي بست، در ميان آنها بود.
چرا نبايد نمايشگاهي از لباس و كيف و كفش و لوازم بر جاي مانده از قربانيان تصادفات در حاشيه سمينارها برپا شود ، چرا نبايد دامنه اين نمايشگاه گسترش يابد و به بين مردم بيايد ، چرا نبايد افرادي كه بي پروا در خيابان ها ويراژ مي دهند اجبارا به ديدن اين نمايشگاهها و آثار بر جاي مانده از قربانيان تصادفات مجبور و محكوم شوند ؟
بيان اين واقعيت ها و تصوير سازي مستند از آن در حاشيه سمينارها و در دل شهرها و آشنايي بيشتر مردم با خطرات و آسيب هاي ناشي از تصادفات و ملموس كردن آسيب براي همه افراد جامعه در كنار برگزاري سمينار و همايش و ارائه آمار و ارقام همه را از روزمرگي بيرون مي آورد ، اين رويكرد باعث مي شود كه مرگ يك نفر در حادثه تصادف رانندگي مهم تلقي شود.
در چنين رويكردي، فردي كه مسئوليت امداد رساني، اطلاع رساني، درمان يا مراقبت هاي بعد از تصادف را بر عهده دارد با مسئوليت بيشتري وظيفه خود را انجام مي دهد.
** حفظ حساسيت مردم با مشاركت مردم
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شيراز نيز بر لزوم آگاه سازي مردم از اهميت مرگ حتي يك نفر در تصادفات رانندگي و حفظ حساسيت جامعه به بالا و پايين آمدن آمار تلفات تاكيد كرد.
دكتر محمدرضا پنجه شاهين معتقد است: جامعه نبايد نسبت به آمار تلفات رانندگي بي تفاوت باشد ، جامعه ما بايد زماني كه گفته مي شود فارس مقام اول در تلفات رانندگي دارد چرايي آن را از مسوولان بخواهد ، اول بودن در تصادفات به منزله آن است كه ما هر روز شاهد مرگ افرادي از خانواده اين استان هستيم و داغ كشته دادن و كشته شدن هر روز تازه است .
وي مشاركت مردم در برگزاري سمينارهاي تخصصي را امري ضروري دانست و گفت: مشاركت مردم بايد هميشگي باشد تا نقصان هاي كار پيدا شود ، فردي كه قرباني تصادف رانندگي است و اكنون معلول شده بهتر از هر كسي مي تواند جامعه را از عواقب معلوليت آگاه كند.
اين عضو هيات علمي دانشگاه گفت: فردي كه پدر و مادر و اعضاي خانواده اش را در يك تصادف از دست داده بهتر از هر كسي مي تواند رنج و آلام نداشتن و از دست دادن را بيان كند ، جامعه ما بايد با حساسيت و اهميت دادن به اين موارد از كنار موضوع نگذرد .
** افراد جوان و مولد بيشترين قربانيان تصادفات
رئيس دانشگاه علوم پزشكي شيراز نيز با بيان اينكه اگرچه حوادث ترافيكي ممكن است در رده هاي دوم تا سوم علت مرگ در كشور باشد، اما از نظر تحميل هزينه هاي اقتصادي به كشور، جايگاه نخست را دارد گفت : بيشتر قربانيان حوادث ترافيكي افراد جوان و مولد كشور هستند؛ قطع عضو و از كار افتادگي، هزينه هاي روزهاي بيكاري افراد و هزينه هايي كه به خانواده ها تحميل مي شود، نشان دهنده يك معضل مهم در كشور است كه بايد به آن توجه كنيم و از كنار آن بي تفاوت نباشيم .
دكتر علي بهادر با بيان اينكه در بحث كاهش حوادث و سوانح ترافيكي اقدامات خوبي انجام شده و لازم است كارهاي بيشتري در اين زمينه انجام شود؛ تاسيس يك نهاد راهبري براي بررسي و كاهش سوانح ترافيكي و هزينه هاي آن در كشور با همكاري همه دستگاه ها و نهادها را راهكاري در اين زمينه برشمرد.
وي افزود: دانشگاه علوم پزشكي شيراز با توسعه ارتباط با سازمان هاي مختلف مانند نيروي انتظامي، ايمني راه ها، شهرداري، نظام پزشكي جلسات مختلفي برگزار مي كند، اما انجام بهتر امور در راستاي كاهش سوانح ترافيكي مستلزم يك نهاد مشخص با وظايف و اختيارات مشخص است.
وي يكي از مسايلي كه لازم است بيش از پيش مورد توجه قرار گيرد را موضوع حمل و نقل عمومي در شهرها و جاده هاي بين شهري عنوان كرد و ادامه داد: اگر تعداد وسايل نقليه عمومي كافي و اين وسايل از ايمني كافي برخوردار بود، نيازي به اين مقدار حمل و نقل شخصي و تردد خودروهاي تك سرنشين وجود نداشت؛ بايد روي حمل و نقل عمومي و استانداردسازي خودروهاي عمومي، بيشتر كار شود.
رئيس دانشگاه علوم پزشكي شيراز بر ضرورت توجه به قوانين بازدارنده به عنوان يكي ديگر از عوامل موثر در حوادث ترافيكي اشاره كرد و افزود: قوانين بايد به گونه اي باشد كه از حوادث و ايجاد هزينه هاي زياد براي افراد، جلوگيري كند.
بهادر در ادامه بر اهميت آموزش و فرهنگ سازي در زمينه رانندگي تاكيد كرد و افزود: آموزش هاي ترافيكي بايد در مدارس به دانش آموزان ارايه شود و همزمان از سوي رسانه ها و راديو و تلويزيون، نيز تقويت شود.
** اهميت نگاه چندبخشي و تعاملي به سوانح و حوادث ترافيكي
رئيس مركز تحقيقات سياست گذاري سلامت استان فارس هم بر لزوم مشاركت مردم و مشاركت سازمان هاي مختلف مانند نيروي انتظامي، دانشگاه هاي وابسته به وزارت علوم، وزارت راه و شهرسازي، اورژانس كشور و موسسات تحقيقاتي در زمينه ايمني جاده و كاهش تلفات تاكيد كرد.
دكتر كامران باقري لنكراني در اين باره گفت: در حال حاضر، شرايط نسبت به پانزده سال پيش بسيار تغيير كرده و از يك قله حدود ۳۰ هزار مرگ و مير سوانح در سال ۸۴ به يك دستاورد مهم رسيده ايم و مرگ و مير ثبت شده به حدود ۱۶ هزار مورد كاهش پيدا كرده است.
وي افزود: با وجود اين دستاورد مهم هنوز با چالش هايي روبرو هستيم، مهمترين چالش اين است كه برنامه ها را متناسب با شرايط و تغييرات جامعه به روزرساني كنيم و به اين موضوع، نگاه تازه تري شود.نگاه تازه تر به منزله آگاه سازي عموم يو ايجاد حساسيت در مردم نسبت به قربانيان تصادفات است .
وي بخش مهمي از دستاوردهاي به دست آمده را حاصل اعمال قانون، تلاش هاي نيروي انتظامي و خدمات اورژانس كشور عنوان كرد كه قابل مشاهده است. باقري لنكراني همچنين گفت: از سوي وزارت راه و شهرسازي در زمينه ايمني جاده ها هم گام هاي خوبي برداشته شده است.
رئيس سلسله همايش هاي بين المللي كاهش سوانح ترافيكي با بيان اينكه بايد ساختارها متناسب با اين موضوع باشد، بر اهميت بررسي چالش هاي جديدي رانندگي تحت تاثير مصرف الكل و مواد مخدر تاكيد كرد كه اين توجهات لازم است به پشتوانه دانش علمي باشد.
لنكراني گفت: رفتار ترافيكي يك رفتار انساني و يك موضوع روانشناسي است؛ در حوادث ترافيكي، بيشتر با رفتارهاي عادتي و احساسي مواجه هستيم؛ تغيير اين رفتارها كار آساني نيست و نياز دارد كه علاوه بر يك موضوع روانشناسي فردي، از نظر يك موضوع روانشناسي اجتماعي نيز ديده شود.
آنچه گذشت، گواهي بر آن است كه علاوه بر تلاش هاي طرح ريزي شده براي افزايش ضريب ايمني جاده ها، خودروسازان نيز به تعهد خود عمل كنند و البته به موازات آن، فرهنگسازي موثر در جامعه با هدف تبيين پيامدهاي بي توجهي به قوانين راهنمايي و رانندگي صورت گيرد.

از: نيكنام خشنودي
6113 / 2027