به گزارش روز شنبه خبرنگار علمي ايرنا، مدير توسعه كسب و كار شركت worldsensing تجربه حضور و فعاليت در100 شهر دنيا را دارد و در خصوص مسيري كه شهرها را به هوشمندي رسانده، تحقيق كرده است. اين كارشناس اسپانيايي در كارگاهي كه اخيرا در حاشيه دومين همايش بين المللي تهران هوشمند برگزار شد، بخشي از بايسته هاي مدل حمل و نقل در شهر هوشمند را مورد بررسي قرار داد.
**تغيير سيستم هاي حمل و نقل در جهان
دومينگو در مقدمه اي درباره فعاليت شركت متبوعش اظهار داشت: كار اصلي ما در راستاي هوشمندسازي شهرها است. مدل هاي حمل و‌نقل در تمام دنيا در حال تغيير است. تمام دنيا تاكنون سرويس هاي حمل و‌نقل مختلفي را تجربه كرده اند. شركت هايي هم كه در ايران هستند، در حال تغيير مدل خدمات تاكسي هستند و خدمات پيك‌هاي موتوري را نيز به وجود آورده اند.
او ادامه داد: مردم تعداد زيادي از شهرها خصوصا در چين، در حال حاضر بيشترين ميزان استفاده از دوچرخه را در ترددهاي درون شهري دارند و مديران آن شهر مي‌دانند كه چطور اين سيستم را مديريت كنند. جالب است بدانيد در حال حاضر اسكوترهاي برقي نيز در تعداد زيادي از شهرها به سرويس هاي حمل و نقل تبديل شده اند. اگر اين روند تداوم يابد به زودي سيلي از خودروهاي بدون سرنشين را خواهيم داشت كه بايد آنها را مديريت كرد. زماني مي‌توان به سمت زندگي هوشمند حركت كرد كه مديريت اين چالش ها در دست مديران باشد و براي آن چاره انديشي كرده باشند.
**قيمت هاي رقابتي
اين پژوهشگر خارجي در ادامه صحبت هايش گفت: به وجود آمدن چنين خدماتي باعث مي‌شود قيمت ها در حوزه حمل و نقل به شدت رقابتي شوند. همين مسئله باعث شده هزينه هاي شهروندان براي استفاده از سرويس هاي هوشمند حمل و نقل كاهش پيدا كند و آن ها براي استفاده از سرويس ها رغبت بيشتر به خرج دهند؛ با اين حال استفاده از اين خدمات در كوتاه مدت خوب است اما در درازمدت مي تواند مشكل ايجاد كند چرا كه ممكن است در طولاني مدت ميزان كيفيت خدمات كم شود و نظارت كمتري روي آن صورت بگيرد.
فرانسيس دومينگو معتقد است شركت هاي خصوصي حمل و نقل بايد چالش‌هاي پيش روي شهرشان در اين حوزه را بدانند تا بتوانند بر اساس آن شهر را مديريت كنند و آن را به سمت هوشمندسازي ببرند. «زماني كه شهرها با چالش هاي اين چنيني رو به رو مي‌شوند، فرصت پيدا مي‌كنند خود را بشناسند و خلاهايي را كه براي رسيدن به هدف دارند شناسايي كنند.»
وي افزود: شهرهاي هوشمند معمولا ذي نفعان مختلف دارند و نياز است تمام آن ها در كنار يكديگر براي حل مشكلات شهرشان قدم بردارند. در اين راه هر فردي نقش خود را ايفا مي كند. خود را جاي مسئولين شهري بگذاريد، فكر مي كنيد آن ها بايد چطور تصميم گيري كنند؟ معمولا دو راه كلي وجود دارد، انتقادات مردم را براي حفظ پست و مقام خود نشنيده بگيرند و يا با دسترسي به ديتاهايي كه دارند، شهرشان را متحول كنند.
**بوگوتا و تهران، دو شهر با مشكل ترافيكي مشابه
دومينگو با اين توضيح ادامه داد: شهري كه مي خواهم درباره آن با شما صحبت كنم بوگوتا پايتخت كلمبياست. مسئولان اين شهر تصميم گرفتند بر اساس ديتاهايي كه وجود دارد مشكل ترافيك را حل كنند. بوگوتا شهري شبيه تهران است، كمي كوچك تر و با وسايل نقليه زياد. آن ها هميشه مشكل ترافيك داشتند و از دهه 90 چاره انديشي براي حل مشكلات ترافيكي آن آغاز شد.
** تولد بي آر تي ها
به گفته دومينگو، بعضي از راهبردهاي در نظر گرفته شده براي حل مشكل ترافيك درون شهر بوگوتا مربوط به حمل و نقل عمومي بود.«بي آر تي ها در خط مقدم اين راهبردها بودند. خطوط سريع السير اتوبوس كه بعد از افتتاح در بوگوتا به شهرهاي ديگر هم رسيدند. مانند خط هاي بي آر تي كه در شهر تهران وجود دارد.»
«قدم بعدي استفاده از طرح زوج و فرد براي تردد خودروها بود كه اين كار نيز نتيجه اي نداشت. كساني كه پول داشتند مي توانستند براي خود دو خودرو تهيه كنند. اين روش ها نتوانست مردم را آن قدر كه انتظار مي رفت به سمت حمل و نقل عمومي سوق دهد. مسئولان در قدم بعدي از دوربرگردان ها در خيابان استفاده كردند. اين كار در آن زمان خيلي بلندپروازانه و اميدوارانه بود، اما باز هم نتيجه نداد.»
تلاش ها در بوگوتا ادامه داشت تا اين كه در سال 2010 مسئولان شهر درصدد تغيير راهبرد و به كارگيري روش هاي فناورانه برامدند. «آنها تصميم گرفتند از ديتابيس هاي موجود استفاده كنند و به كمك يك ديتابيس يكپارچه كنترل حوزه ترافيكي را در دست بگيرند»
دومينگو خاطرنشان كرد: ديتاهاي مربوط به حوزه حمل و نقل بايد به صورت دسته بندي شده و حتي طبقه بندي شده در دسترس مسئولان و شهروندان قرار بگيرد تا بتوانند به هوشمندي شهرها كمك كنند.
«در اغلب شهرهاي بزرگ دنيا، هر بخش سيستم و ديتاي منحصر به خود را دارد و در همان زمينه به خوبي عمل مي‌كند اما متاسفانه اين بخش ها، ديتاهاي مربوط به خودشان را در يك سيلو نگه مي‌دارند و به اشتراك گذاري آن ها با يكديگر خودداري مي‌كنند. به همين دليل است كه معمولا بخش هاي مختلف نمي‌توانند با يكديگر ارتباط خوبي برقرار كنند و بهترين نظارت را در مسير هوشمندسازي شهرشان داشته باشند.»
**شناسايي مشكل
دومينگو در ادامه گفت : اولين كاري كه مديران شهري بوگوتا انجام دادند، تجزيه و تحليل دقيق براي درك نيازهاي شهر بود، اين كه بايد خلاهاي موجود در سيستم هاي ترافيكي شان را شناسايي كنند و بر اساس آن به حل مشكل بپردازند. آن ها متوجه شدند در 20 سال گذشته، مشكل اصلي كه باعث شكست خوردن تلاش آن ها مي شد، ابزارهايي بود كه در ادارات مختلف استفاده مي شود و بين آنها خط اتصالي وجود نداشت.
وي ادامه داد: تقريبا تمام ديتاها به صورت گسسته و پراكنده بين ادارات و مراكز مختلف بودند. دسترسي كامل به اين اطلاعات همراه با استفاده از دوربين ها و سنسورهاي مختلف در سطح شهر، بستر تاسيس يك مركز كنترل ترافيك هوشمند را به وجود آورد. مسير هوشمندسازي و حل ترافيك شهر بوگوتا بر اين محور انجام شد كه دريافتند يك فرد يا يك اداره مالك ديتا نيست، ديتا متعلق به شهر است.
**ديتاها رمز موفقيت
اين كارشناس اعتقاد دارد هر قدر ديتاهاي بيشتري در دسترس كارشناسان و مسئولان باشد، مي توانند خدمات بيشتري را بر بستر آن ارائه دهند و به همين دليل در ابتداي راه، تيم آن ها شروع كرد به جمع آوري ديتا از مراكز مختلف كه البته اين كار فراز و نشيب هايي داشت: «روزهاي اول برخي مجموعه ها با ما همكاري نكردند و ديتاي آن ها در سامانه ترافيكي كه ما طراحي كرديم وجود نداشت. اما بعد از مدت كوتاهي كه از بالا آمدن سامانه گذشت و با استقبال شهروندان و مسئولان مواجه شد، به ما مراجعه كردند و درخواست داشتند كه ديتاي آن ها را هم به سامانه ترافيكي مان اضافه كنيم. به خاطر داشته باشيد، شايد برخي نهادها ديتا و اطلاعات شان را به شما ندهند، اما زماني كه پيشرفت كنيد، قطعا براي پيوستن به حركت شما تلاش مي كنند.»
وي در ادامه گفت: شهر بوگوتا در حال حاضر يك ماتريكس ترافيكي دارد كه بر اساس سنسورها در سطح شهر، ميزان ترافيك را مشخص مي كند و هر شهروندي مي تواند از هر نقطه اي به شكل آنلاين آن را مرور كند. اين سامانه سه سطح دسترسي رده بالا براي شهردار و دو معاون ارشد دارد كه بتوانند بر اساس ديتاهاي موجود در اين سامانه ترافيكي، در اين حوزه سياستگذاري كنند. مثلا آن ها مي توانند ببينند كدام منطقه از شهر تصادف خيز است؟ دليلش چيست؟ چطور مي توان ترافيك حاصل از اين اتفاق را به حداقل رساند و مهم تر از همه چطور مشكل را حل كرد تا ميزان تصادف و به تبع آن ترافيك كمتر شود.»
**تجميع داده ها در جهان
وي ادامه داد: نيويورك، سنگاپور و مالزي نيز مدتي است در حال تلاش براي جمع آوري ديتاهاي مختلف حمل و نقل شهري هستند تا بتوانند به واسطه آن نظام يكپارچه نظارتي ايجاد كنند و تمام مراكز خدمات‌شان را در يك مركز خدمات واحد تجميع كنند.
«هدف از اين كار مشترك، اين است كه عمليات مربوط به حمل و نقل را به صورت يكپارچه و ديده محور مديريت كنند. اگر داده ها به شكل ديجيتال درآيند و روي يك سامانه قرار گيرند، هم باعث افزايش كيفيت مديريت مسئولان شهري مي‌شود هم اين امكان را فراهم مي كنند كه شهروندان بتوانند با مديران تعامل برقرار كنند.»
او در پايان اضافه كرد: مهم‌ترين سوالي كه مديران شهري بايد بتوانند به آن پاسخ بدهند اين است كه در شهر من چه مي گذرد؟ مثلا يك مدير شهري بايد بداند براي بهبود كيفيت هوا چه كند و يا چطور بايد حمل و نقل شهري در موارد اضطراري را سرعت بخشد. اين ها مسائلي هستند كه شهرهاي بزرگ دنيا به دنبال حل كردن آن هستند. به عنوان نكته آخر بايد بار ديگر تاكيد كنم مدل حمل و نقل در دنيا با حركت به سمت هوشمندي در حال تغيير است و براي اينكه مديران شهري كنترل مناسبي بر پيچيدگي‌هاي آن داشته باشند، بايد ديتابيس مشتركي از داده هاي شهري داشته باشند و سطح يكساني از امكانات را براي همه مردم شهر فراهم كنند.
به گزارش ايرنا، همايش بين المللي تهران هوشمند با حضور مسوولان و فعالان داخلي و نيز مديران و پژوهشگراني از كشورهاي روسيه، اسپانيا، هلند و سوئيس هفته گذشته به مدت دو روز در برج ميلاد تهران برگزار شد و هوشمندسازي شهر از ابعاد مختلف در پنل هاي مختلف همايش مورد بحث و بررسي قرار گرفت.
علمي*م.ش*2017
تهران- ايرنا- فرانسيس دومينگو كارشناس اسپانيايي معتقد است: مدل حمل و نقل در دنيا با حركت به سمت هوشمندسازي شهرها در حال تغيير است و براي اينكه مديران شهري كنترل مناسبي بر پيچيدگي‌هاي آن داشته باشند، بايد ديتابيس مشتركي از داده هاي شهري داشته باشند.