ازبكستان در سال 2017 /آغاز اصلاحات و تقویت تعامل با همسایگان

كارشناسان می گویند ،درگذشت اسلام كریم اف رئیس جمهوری پیشین ازبكستان در سپتامبر سال 2016 میلادی،پایان سیاست سختگیرانه ای بود كه از سال 1990بر این كشور حاكم بود.
مخالفان اسلام كریم اف بر این باور بودند كه سیاست سختگیرانه وی ظرف 26 سال اخیر، مانعی برای توسعه همه جانبه ازبكستان و ایجاد رابطه با همسایگان بود .
شوكت میرضیایف كه در ماه دسامبر سال 2016 میلادی بطور رسمی سمت ریاست جمهوری در ازبكستان را بر عهده گرفت ، اولین گام در راستای اصلاحات در این كشور را با اعلام سال 2017 میلادی بعنوان سال گفتمان مردم و دولت آغاز كرد .
در سال 2017 میلادی شوكت میرضیایف سه سفر به تركمنستان ، دو سفر به قرقیزستان و یك سفر هم به قزاقستان و روسیه داشته و نیز در تاشكند از سران این كشورها استقبال كرد .

**تجدید ساختار نظام آموزش و پرورش
با روی كار آمدن میرضیایوف ،تغییرات اساسی در ساختار دولتی ازبكستان آغاز و بر این مبنا دو وزارتخانه از جمله وزارت توسعه نوآوری و وزارت آموزش و پرورش پیش دبستانی تاسیس و 17 وزارتخانه و نهاد دولتی تجدید ساختار شد .

**مبارزه با فساد
رئیس جمهوری ازبكستان، تیم ویژه ای متشكل از شخصیت های قابل اعتماد تشكیل داد و با كمك این تیم تعدادی از مقامات این كشور را در رابطه با تخلف و ناتوانی در كار شناسایی و بركنار كرد .

**آزاد سازی ارز
كارشناسان یكی از اقدامات اساسی رئیس جمهوری ازبكستان در سال گذشته میلادی در حوزه اقتصادی را آزادسازی بازار ارز عنوان می كنند .
بر اساس اقدامات انجام گرفته در این زمینه اشخاص حقیقی مجوز فروش ارز در صرافی ها را كسب كردند . همچنین در پی آغاز فروش آزاد ارز خارجی در بانك های تجاری و واریز كردن ارز خارجی به كارت های بین المللی كه امكان استفاده از این كارت ها بدون هیچ محدودیتی در خارج از كشور وجوددارد، شهروندان ظرف یك هفته بیش از 200 میلیون دلار و اشخاص حقوقی نیز نزدیك به 100میلیون دلار به بانك ها تحویل دادند .
با وجود اینكه دولت وعده داده بود تا ماه اكتبر سال 2017 میلادی هر گونه محدودیت جهت خرید نقد ارز خارجی از سوی شهروندان رفع می شود ، این اقدام تا به حال تحقق نیافته است .

** تامین آزادی بیان و رسانه
دولت ازبكستان سال گذشته گام های قابل توجهی در جهت تامین آزادی بیان و رسانه ها برداشت .
در ماه آوریل سال 2017 میلادی برنامه ' باشگاه بین المللی رسانه ای ' در تلویزیون دولتی راه اندازی و در آن مشكلات جاری كشور با حضور مسئولان وزارتخانه ها و نهادهای دولتی مختلف بطور آشكار بررسی شد .
گام های مثبت برداشته شده در سال 2017 میلادی در راستای آزادی بیان و رسانه ای در ازبكستان را سازمان بین المللی Freedom House نیز در گزارش سالانه خود منتشر كرد .

** تجدید نظر در سیاست نسبت به همسایگان
سال 2017 سال مهمی در سیاست خارجی ازبكستان به شمار می رود و رئیس جمهوری جدید این كشور توانست در سیاست دولت تاشكند نسبت به همسایگان تجدید نظر كند .
ازبكستان با 447400 كیلومتر مربع مساحت و نزدیك به 32 میلیون 600 هزار جمعیت با كشورهای قرقیزستان ، قزاقستان ، تركمنستان ، افغانستان و تاجیكستان مرز مشترك دارد .
شوكت میرضیایف در سال گذشته سه سفر به تركمنستان ، دو سفر به قرقیزستان و یك سفر هم به قزاقستان و روسیه داشته و نیز در تاشكند از سران این كشورها استقبال كرد .
در نتیجه این سفر و دیدارهای انجام گرفته با هر یك از این كشورهای آسیای مركزی بسته توافقنامه های اقتصادی مهم امضا شد و توافق هایی در مساله تعیین حدود مرزی با همسایگان حاصل شد .

** امضای قرارداد راهبردی میان ازبكستان و تر كمنستان
شوكت میرضیایف و قربانقلی بردی محمداف روسای جمهوری ازبكستان و تركمنستان قرارداد همكاری راهبردی میان دو كشور را امضا كردند و در مراسم افتتاح دو پل ریلی و جاده ای بر روی رودخانه آمودریا حضور داشتند .
همچنین میان دو كشور توافقنامه ورود آزاد به بنادر تركمنستان در دریای خزر امضا شد .

** امضای 13 سند بین ازبكستان و قزاقستان
ازبكستان و قزاقستان تحولات قابل توجهی را در سال 2017 تجربه كردند،در دیدار میرضیایف و نظربایف 13 سند بین دولتی امضا و گذرگاه جدید در مرز قزاقستان و ازبكستان افتتاح شد .

** امضای توافقنامه های اقتصادی به ارزش 16 میلیارد دلار بین روسیه و ازبكستان
رئیس جمهوری ازبكستان درسال 2017 به روسیه سفر كرد ، در سفر میرضیایف به روسیه میان دو كشور توافقنامه های اقتصادی به بهای كل 16 میلیارد دلار شامل حوزه های صنعتی ، گردشگری ، بهداشتی ، مهاجرت كار و آموزش و پرورش به امضا رسید .

** حل مشكلات مرزی با قرقیزستان
همكاری های تنگاتنگ و مذاكرات مرتب رهبران ازبكستان و قرقیزستان ، درسال 2017 ،منجر به امضای قرارداد بین دو كشور و حل و فصل 85 درصد موارد مربوط به حدود مرزی میان دو كشور شد .
در جریان سفر رسمی رئیس جمهوری جدید قرقیزستان به ازبكستان در اواخر سال گذشته اعلام شد ، كه حجم گردش تجاری دو كشور در سال 2017 میلادی با 56 درصد افزایش به 235 میلیون دلار رسیده است .

** گسترش روابط ازبكستان و افغانستان
در سال گذشته همچنین تحولات قابل توجه در روابط تاشكند و كابل روی داد و در جریان سفر اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان به ازبكستان 20 سند شامل حوزه های امنیتی و نیز 40 سند مربوط به همكاری دو كشور در حوزه های اقتصادی به امضا رسید .
راه اندازی نخستین پرواز مسافربری مستقمیم میان دو كشور نیز رویداد مهم در روابط افغانستان و ازبكستان به شمار می رود .

** ازبكستان 100 سند به بهای 23 میلیارد دلار با چین امضا كرد
با توجه به اینكه ازبكستان با ذخایر طبیعی غتی و موقعیت جغرافیایی یكی از كشورهای عمده آسیای مركزی به شمار می رود بازیگران اصلی منطقه آسیا از جمله چین و كره جنوبی نیز علاقمند به گسترش روابط با این كشور هستند .
میلادی رئیس جمهوری ازبكستان در ماه می سال 2017 همچنین سفر رسمی به چین و كره جنوبی داشت .
در سفر ماه می ضیایف به چین بیش از 100 سند بین دولتی از جمله اجرای طرح هابزرگ به بهای كل 23 میلیارد دلار میان دو كشور به امضا رسید .

** امضای توافقنامه به ارزش 9 میلیارد دلار با كره جنوبی
شوكت میرضیایوف رییس جمهوری ازبكستان در سفر سال گذشته میلادی به كره جنوبی توافقنامه های همكاری به بهای كل 8.94 میلیارد دلار شامل حوزه های مالی و بانكی ، مهاجرت كار ، صنعت ، انرژی ، بهداشت ، بازرگانی و كسب و كار به امضا رسید .

** سفر دبیر كل سازمان ملل متحد به ازبكستان
در شرایط آغاز اصلاحات و تحولات در عرصه های سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی ازبكستان ، آنتونیو گوتریش دبیر كل سازمان ملل متحد در ماه ژوئن سال 2017 میلادی به ازبكستان سفر و با رییس جمهوری و نخست وزیر این كشور دیدار كرد .
دیدار از تاشكند و چند شهر تاریخی و دیدنی ازبكستان از جمله سمرقند ، بخارا و نوگوس از جمله برنامه سفر د بیر كل سازمان ملل متحد به این كشور بود .

** جمع بندی
كارشناسان مسایل آسیای مركزی یكی از دستآوردهای ازبكستان در سال 2017 میلادی را تحولات قابل توجه در روابط این كشور با همسایگان می دانند و بر این باورند كه این مهم به تقویت تعامل این كشور با همسایگان و مشاركت فعال ازبكستان در طرح های اقتصادی منطقه ای تحرك خواهد بخشید .
یكی از دستآوردهای مهم ازبكستان در سال گذشته میلادی اصلاحات در سیاست پول و مالی این كشور بود كه شرایط برای توسعه اقتصاد آزاد ، گسترش فعالیت بخش خصوصی و جذب سرمایه گذاری خارجی به این كشور را فراهم كرده است .
آساق ** 337* 1579* انتشار: مرضیه فاتحی