هاري معضل جديد سيستان

به گزارش ايرنا بيماري هاي قابل انتقال بين انسان و دام را بيماري مشترك يا زئنوز مي نامند كه از جنبه هاي اقتصادي و بهداشت انساني داراي اهميت فراواني هستند.
در اين ميان هاري به عنوان بيماري مشترك بين انسان و حيوان از اهميت بالايي برخوردار است زيرا به عنوان يك بيماري كشنده كه به وسيله ويروسي كه به سيستم عصبي حمله مي كند شناخته مي شود.
ويروس بيماري هاري در بزاق حيوان پنهان شده و معمولا توسط گازگرفتن حيوان آلوده به فرد سالم منتقل مي شود و هنگامي كه علائم بيماري هاري ظاهر شوند، در اكثر موارد كشنده خواهد بود.
اصلي ترين راه سرايت هاري، گاز گرفتن به وسيله حيوان مبتلا به بيماري است كه از مهم ترين علائم آن تب و لرز، خستگي، سردرد، درد عضلاني، بي اشتهايي، تهوع و استفراغ، سرگيجه، سرفه خشك و تنگي نفس است.
مردم سيستان در شمال استان پهناور سيستان و بلوچستان اين روزها علاوه بر تحمل رنج خشكسالي هاي پي در پي 18 ساله در منطقه كه مشكلات فراوان زيست محيطي و اقتصادي براي آنان به همراه داشته با معضل سگ هاي ولگرد مبتلا به بيماري هاري كه به گفته مردم محلي و برخي كارشناسان از طريق مرز زميني از كشور افغانستان وارد مي شوند، دچار شده اند.
يكي از بانوان شهروند ساكن شهرستان زهك در گفت و گو با خبرنگار ايرنا گفت: مدتي است كه در اين شهرستان شاهد افزايش تعداد سگ هاي ولگرد هستيم.
زهرا دهمرده بانوي 53 ساله افزود: وجود سگ هاي ولگرد در معابر عمومي اين روزها رفت و آمد را براي مردم سيستان به ويژه در روستاها با مشكل رو به رو كرده است به طوري كه روستاييان هر زماني كه مي خواهند از منزل خارج شوند احساس ترس و نگراني از حمله سگ ها را دارند.
وي ادامه داد: اين مشكل معضلات فراواني را براي مردم رنج ديده شمال استان ايجاد كرده و ضروري است مسئولان دست اندركار براي حل اين معضل چاره انديشي كنند.
يكي ديگر از شهروندان سيستاني به خبرنگار ايرنا گفت: اين روزها به دليل شيوع بيماري هاري درمنطقه سيستان ترس و اضطراب مردم منطقه را فرا گرفته است.
رضا بزي افزود: بسيار درد آور است كه كودك يا فرد ميانسالي امروز در سيستان به دليل بيماري هاري جان خود را از دست بدهد.
وي ادامه داد: براي مردم اين ديار كه سالهاست با خشكسالي هاي پي در پي دست و پنجه نرم مي كنند و هميشه با صبوري تمام مشكلات را تحمل كرده اند بسيار ناگوار است شاهد فوت عزيزان خود به دليل بيماري هاري باشند.
علي سراواني از شهروندان شهرستان هيرمند نيز گفت: خشكسالي ها در داخل افغانستان و منطقه سيستان ايران سبب شده بسياري از روستاييان آنسوي مرز سگ هاي خود را رها كنند و با توجه به وجود مرز زميني سگ هاي ولگرد نيز كه به بيماري هاري مبتلا هستند از طريق مرز وارد روستاهاي ايران شده و مردم را نگران كنند.
وي افزود: با وجود تلاش هاي انجام شده از سوي برخي دستگاههاي دست اندركار به ويژه سازمان دامپزشكي براي واكسيناسيون و سمپاشي دامهاي اهلي متاسفانه سگ هاي ولگرد همچنان در شهرها و روستاها رها هستند و موجب نگراني و ترس مردم شده اند و در واقع كودكان و افراد سالخورده بيشتر در معرض خطر قرار دارند كه اميدواريم چاره انديشي لازم انجام شود.
معاون بهداشتي و درماني دانشگاه علوم پزشكي زابل گفت: از ابتداي امسال تاكنون هزار و 201 نفر حيوان گزيدگي توسط سگ هاي ولگرد در منطقه رخ داده در حالي در طول 12 ماه سال گذشته افزون بر هزار و 400 نفر حيوان گزيدگي بوسيله سگ به وقوع پيوسته كه افزايش اين آمار زنگ خطري براي منطقه است.
جواد اكبري زاده اظهار داشت: هفت نفر از ابتداي امسال تاكنون بر اثر ابتلا به بيماري هاري در شهرهاي شمالي استان سيستان و بلوچستان فوت كرده اند.
وي اظهار داشت: از اين تعداد پنج نفر ايراني و 2 تبعه افغان بودند كه به دليل دير مراجعه كردن به مراكز درماني و ابتلا به بيماري هاري جان باختند.
معاون بهداشتي و درمان دانشگاه علوم پزشكي زابل از افرادي كه به حيوان گزيدگي توسط سگ دچار مي شوند خواست در همان دقايق ابتدايي به مراكز درماني مراجعه كنند.
وي تاكيد كرد: تمامي خدمات دانشگاه علوم پزشكي زابل به افرادي كه دچار حيوان گزيدگي توسط سگ مي شوند به صورت رايگان ارائه مي شود.
وي ادامه داد: درمان هر فردي كه توسط سگ دچار حيوان گزيدگي مي شود افزون بر پنج ميليون ريال براي مجموعه بهداشت و درمان منطقه هزينه در بر دارد كه از بيماران دريافت نمي شود.
وي گفت: همزماني بازگشايي مدارس با فصل زاد و ولد سگ هاي ولگرد در سيستان، احتمال افزايش حيوان گزيدگي در اين منطقه را بيشتر خواهد كرد.
اكبري زاده اظهار داشت: سگ هاي ولگرد بايد قبل از بازگشايي مدارس اتلاف شوند.
وي تعامل تمام دستگاههاي اجرايي براي كاهش سگ هاي ولگرد در سيستان را خواستار شد و اظهار داشت: 100 درصد موارد بيماري هاري در اين منطقه توسط سگ هاي ولگرد اتفاق افتاده است.

**هيچ اعتباري براي كنترل هاري و مبارزه با سگ هاي ولگرد اختصاص نيافته است
معاون استاندار سيستان و بلوچستان و فرماندار شهرستان ويژه زابل گفت: هيچ اعتبار ويژه اي تا كنون براي كنترل بيماري هاري و مبارزه با سگ هاي ولگرد در منطقه سيستان اختصاص پيدا نكرده و نيازمند تعيين رديف بودجه ملي در اين رابطه است.
هوشنگ ناظري در نشست بررسي مشكلات بيماري هاري كه در سرسراي فرمانداري زابل برگزار شد اظهار داشت: همان گونه كه براي كنترل و كاهش بيماري تب كريمه كنگو، فلج اطفال و مالاريا طرح هايي به صورت ملي ديده شده ضروري است براي كنترل بيماري هاري در منطقه سيستان نيز رديف بودجه خاصي در نظر گرفته شود زيرا اين منطقه به جد نيازمند اين اعتبار است.
وي تاكيد كرد: سازمان شهرداري ها و دهياري ها بايد براي كنترل جمعيت سگ هاي ولگرد در منطقه سيستان ورود جدي داشته باشند و اعتبارات اين بخش را تامين كنند چرا كه شهرداري ها و دهياري هاي اين منطقه از لحاظ مالي توان آن را ندارند.
وي بيان كرد: پس از مثبت شدن بيماري هاري در منطقه سيستان دانشگاه علوم پزشكي زابل، دامپزشكي، شهرداري ها و دهياري ها به صورت آماده باش كامل در آمدند و اتلاف سگ هاي ولگرد را در دستور كار خود قرار دادند.
فرماندار شهرستان ويژه زابل گفت: 75 درصد از سگ هاي ولگرد با افزايش توان و حمايت از دستگاههاي دست اندركار بايد تا قبل از آغاز سال تحصيلي جديد از بين بروند.
ناظري اظهار داشت: منطقه سيستان افزون بر 300 كيلومتر با افغانستان هم مرز است كه اين كشور با شاخص هاي بهداشت جهاني فاصله زيادي دارد و اين امر زمينه ورود بسياري از بيماري ها را به داخل ايران فراهم كرده است.
وي گسترش مرزهاي بهداشتي در زمينه كنترل بيماري هاري از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي را خواستار شد و تاكيد كرد: مباحث آموزشي براي پيشگيري از بيماري هاري بايد به آن سوي مرزها سوق داده شود تا شاهد كاهش اين بيماري در منطقه باشيم.
رئيس شوراي اسلامي شهر زابل نيز در اين نشست گفت: يك ميليارد و 700 ميليون ريال اعتبار از ابتداي امسال تا كنون براي اتلاف بيش از چهار هزار و 200 سگ ولگرد در منطقه سيستان اختصاص يافته است.
مهدي سرگلزايي افزود: نزديكي روستاها به شهر زابل سبب هجوم سگ هاي ولگرد به داخل شهر شده است.

** افزايش مرگ و مير ناشي از هاري در 20 سال گذشته بي سابقه بوده است
رئيس مركز مديريت بيماري هاي واگير وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي گفت: افزايش مرگ و مير ناشي از بيماري هاري در منطقه سيستان در 20 سال گذشته بي سابقه است و يك روند غير طبيعي را طي مي كند.
حسن عرفاني در نشست بررسي مشكلات بيماري هاري در سرسراي فرمانداري زابل اظهار داشت: بيش از 2 هزار نفر در 6 ماه گذشته در منطقه سيستان از طريق سگ دچار حيوان گزيدگي شدند كه هفت مورد آن منجر به فوت شده است.
وي با بيان اينكه اين تعداد مرگ و مير براي يك منطقه جغرافيايي كوچك غير طبيعي است، تصريح كرد: هم اينك 9 مركز درمان و پيشگيري بيماري هاري در منطقه سيستان فعال است كه وزارت بهداشت براي درمان هر فرد مبتلا به حيوان گزيدگي 10 ميليون ريال هزينه مي كند.
وي افزود: تمام مراحل واكسيناسيون و شستشوي محل حيوان گزيدگي به صورت رايگان انجام مي شود.
رئيس مركز مديريت بيماري هاي واگير وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي كشور ادامه داد: 810 ميليارد ريال امسال براي كنترل بيماري زئنوز( بيماري مشترك ميان انسان و دام) در كشور اختصاص يافته است.
وي كنترل جمعيت سگ هاي ولگرد از طرف شهرداري ها و دهياري ها را در منطقه سيستان خواستار شد و گفت: متولي مديريت جمعيت سگ هاي ولگرد بر عهده شهرداري ها و دهياري هاست.
عرفاني شرايط اقليمي، خشكسالي، كنترل نكردن صحيح پسماند زباله هاي شهري و نبود نظارت درست براي ورود دام زنده از طريق مرز و مديريت كشتارگاه را از جمله عوامل مهم افزايش سگ هاي ولگرد ذكر كرد.
وي افزود: همسايگي سيستان با افغانستان و ورود حيوانات از اين كشور حذف هاري را در اين منطقه غير ممكن مي كند.

** بعد از بروز علائم بيماري هاري، هيچ درماني وجود ندارد
مسئول اداره بهداشت و مديريت بيماري هاي دامي اداره كل دامپزشكي سيستان و بلوچستان نيز به خبرنگار ايرنا گفت: با توجه به اينكه در بيماري هاري بعد از بروز علائم بيماري در فرد مبتلا هيچ درماني وجود ندارد برنامه مبارزه با اين بيماري بر اصل پيشگيري تاكيد دارد.
روح الله زاهدي افزود: بر اين اساس از ابتداي امسال تاكنون هشت هزار و327 راس دام اهلي در سراسر استان سيستان و بلوچستان زيرپوشش واكسيناسيون هاري قرار گرفتند كه رشد افزون بر 2 برابري نسبت به سال گذشته نشان مي دهد.
وي افزود: از آنجايي كه بيماري هاري يك بيماري سيستم اعصاب مركزي و قابل انتقال بين انسان و دام است دامپزشكي وظيفه آموزش، ترويج و آگاه كردن دامداران و بهره برداران، مراقبت از بيماري هاري در دام هاي اهلي و واكسيناسيون دام هاي منطقه را برعهده دارد.
وي تاكيد كرد: با توجه به حساسيت بيماري هاري از ابتداي امسال تاكنون علاوه بر واكسيناسيون دام ها توسط اداره دامپزشكي استان 2 برنامه واكسيناسيون هاري توسط بخش هاي خصوصي نيز انجام شده است.
وي افزود: كنترل به موقع شهرداري ها در زمينه جمع آوري سگ هاي ولگرد مي تواند كمك قابل توجه اي به كنترل اين بيماري كند.
وي تاكيد كرد: براي مهار بيماري هاري اقدامات بين بخشي لازم است تا از گسترش بيماري هر چه سريعتر در منطقه جلوگيري شود.
وي افزود: از آنجايي كه مخزن ويروس هاري در طبيعت حيوانات وحشي هستند محيط زيست مي تواند با اتخاذ مراقبت هاي لازم در كنار ساير نهادها نقش مهمي را در كنترل اين بيماري ايفا كند.
7316**6081 خبرنگار: عصمت جهاني ** انتشار دهنده: حيدر سراياني