در ادامه اين گزارش مي خوانيم: كساني كه رشد اقتصادي ٧,٤ درصدي را ناملموس ميخوانند، بدانند شرايط ما مانند صف طولاني خودروهايي است كه مدت زيادي پشت چراغ قرمز ماندهاند و با سبزشدن چراغ حتي با عبور سريع و مسير سبز طولاني، همه همزمان فرصت عبور را تجربه نميكنند، اما مسير از بنبست خارج شده است». جملات گفته شده، جملات رئيسجمهور نيست. شايد به دليل اينكه در دولت يازدهم، همه بار دفاع از عملكرد دولت و ايستادن در مقابل هجمههاي متعدد روزانه، روي دوش حسن روحاني بوده است، تصور شود اين بار هم مذاكرهكننده ارشد هستهاي دوران اصلاحات به ميدان آمده تا شرايط نامساعدي كه دولت از حاكميت يكدست اصولگرايان تحويل گرفته بازخواني كند. اما اين جملات متعلق به علي ربيعي، وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي دولت يازدهم، است. اين استاد دانشگاه و نيروي باسابقه اجرائي و سياسي دولتهاي دفاع مقدس، سازندگي و اصلاحات، از معدود وزيراني است كه با وجود سكوت نسبي حاكم بر ديگر همكاران پابهسنگذاشته و محافظهكار خود در كابينه يازدهم، در سهسالونيم گذشته از هر تريبوني به دفاع از رئيسجمهور و دولت يازدهم پرداخته است. او در كنار برخي ديگر از معاونان رئيسجمهور، در همراهي با دولتي كه مردم براي گشايش اقتصادي، فرهنگي و بهبود شاخصهاي اجتماعي و فضاي ديپلماسي به آن اميد بستهاند، سنگتمام گذاشتهاند.
اسحاق جهانگيري، علي ربيعي، معصومه ابتكار، شهيندخت مولاوردي، محمود واعظي، اكبر تركان، محمدعلي نجفي و به تازگي سيدرضا صالحياميري چهرههايي هستند كه ميدانند در دولت اصلاحات، اين «مردان رئيسجمهور» بودند كه براي صيانت از حقوق مردم و اميد جامعه احساس وظيفه ميكردند و از بيان حقايق ابايي نداشتند. ميدانند وزير و معاون رئيسجمهور اگرچه بايد ابتدا به حوزه تخصصي خود پرداخته و برخلاف اصولگرايان حاضر در دولت احمدينژاد، از سياسيكاري بپرهيزد و تلاش كردهاند چنين رويهاي را در دولت يازدهم دنبال كنند، اما درعينحال آنگاه كه پاي دفاع از حقايق در مقابل دروغ و عمليات رواني سنگين جريانات خاص به ميان بيايد، در برج عاجنشستن، جايز نيست. ربيعي در سفري كه آخر هفته گذشته به گلستان داشت، در كنار دهها بازديد و بررسي وضعيت ادارات كل متبوع وزارتخانه خود در استان و ارائه آمارهاي مختلف، به عنوان فردي كه سالها مسئول دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي بوده، تأكيد كرد: «برجام نشان مقاومت و سند افتخارآميز ماست، اما برخيها ميخواهند فضايي ايجاد كنند كه كسي از برجام دفاع نكند». جانشين ستاد فرماندهي اقتصاد مقاومتي اشارهاي هم به شعار رئيسجمهور در انتخابات سال ٩٢ كرد: «ميخواهم بگويم با رهبريهاي مقام معظم رهبري و تدابير رئيسجمهور محترم هم سانتريفيوژها چرخيد، هم اقتصاد ملي و هم قدرت ملي افزايش يافت، هم رژيم صهيونيستي و جنگافروزهاي منطقهاي را منزوي و هم منافع اقتصادي كشور را تأمين كرد. با وجود بسياري مسائل، برجام دستاوردهاي بزرگي براي كشور به ارمغان آورد».
** 4 سال قبل در چنين روزي
زمستان سال ٩١ و روزهاي منتهي به انتخابات رياستجمهوري سال ٩٢، براي فعالان سياسي اصلاحطلب و مردم نگران از شاخصهاي مختلف كشور، روزهاي پرفرازوفرودي بود. همگرايي ايجادشده و جهتگيريهاي كلان انتخاباتي كانديداي اصلاحطلبان، ميانهروها و نيروهاي منتقد در روزهاي پرافتوخيز بهار سال ٩٢ مبين آن بود كه حسن روحاني روي آسيبها و حوزههايي كه مردم را در تنگنا قرار داده، متمركز است. آن روزها و درحاليكه شيشه عمر دولت اصولگراي محمود احمدينژاد ترك برداشته بود، رسانههاي حامي دولت وقت بهسختي ميتوانستند يك فعال سياسي اصولگرا يا يكي از چهرههايي كه عنوان «استاد دانشگاه» به آنان ميدهند، را بيابند و از او درباره «توفيق» دولت در اقتصاد، سياست خارجي، فرهنگ يا سياست، «تأييد» بگيرند. نخبگان، استادان دانشگاه و بسياري از مردم با تشويش ناشي از «بيماري بيثباتي» در همه عرصهها، نظارهگر شرايطي بودند كه از نيمه زمستان ٩٠ بر اثر تحريمها و اشتباهات راهبردي دولت در حوزه اقتصاد و ديپلماسي به بلاي جان كسبوكار، توليد و بازرگاني خارجي ايران بدل شده بود. تلاشهاي خارجي براي از دور خارجكردن سيستم بانكي و منظومه فروش نفت خام و ساير مشتقات آن در ايران، نقطه «بيشينه» را نشان ميداد و همه اينها در شرايطي بروز كرده بود كه دولت هشتساله «نواصولگرايان»، فقط در يك قلم كالاي صادراتي، ٧٠٠ ميليارد دلار فروش افسانهاي نفت را در خزانه خود ديده بود. به انضمام اينها، فضاي سياسي سالهاي ٨٨ تا ٩٢ نيز شرايط خاصي را از سر گذرانده بود و چشمانداز انتخابات رياستجمهوري يازدهم را مبهم نشان ميداد. آن روز سؤال اين بود حتي در صورت توفيق نامزد نيروهاي تحولخواه در «فرايند انتخابات»، آيا همه طرفهاي شريك در ساختار رسمي به حركت هماهنگ ذيل يك استراتژي واحد به سوي توسعه كه خواست مردم و دولت برآمده از آن دنبال ميكند، رضايت ميدهند؟
يا قرار است بار ديگر، كانونهايي كه در دولت اصولگرايان، توسعه تشكيلات و دارايي دادهاند، ساز خود را كوك كنند؟ پاسخ به اين سؤال روشن بود. با وجود آثار ناشي از اين رفتارها، انتظار «تغيير رويه» از اين جريانهاي بانفوذ، نوعي خيالپردازي خام مينمود تا امري واقعي. بااينحال، استدلال ديگران در باب بازگرداندن امور به ريل اصلي حتي با وجود نيروها و جريانات كندكننده توسعه نيز منطقي به نظر ميرسيد. در آن روزها همه تلاش كردند تا با اجماع روي منافع ملي و نه اشخاص و افراد، هر فردي را كه امكان گذر از فيلترهاي موجود و در معرض انتخاب مردم قرارگرفتن، را دارد، به صحنه بيايد. بقيه داستان را همه ميدانند كه حسن روحاني با حضور مسئوليتپذير ١٩ ميليون ايراني، به پاستور رفت تا به قول اقتصاددانان، «آواربرداري» را آغاز كند. بااينحال، فضا بهگونهاي پيش رفت و موضعگيريها بهگونهاي بود كه تعداد اندكي از اعضاي كابينه به شكل جدي به گفتوگو با مردم و پاسخگويي به شبهات ريزودرشت انبوه رسانههاي مخالف دولت پرداختند.
** سكوت جايز نيست
نيمنگاهي به مواضع وزير كار، تعاون و رفاه اجتماعي، گوياي تلاش او براي شكستن حلقه محاصره اطراف دولت و رئيسجمهور است.
** 18 آبان ٩٣ شوراي اداري نطنز
رسيدگي به فقرا و تهيدستان و تضمين حقوق مردم از آرمانهاي دولت تدبير و اميد است. ولايت فقيه ستون و خيمه نظام است و ما به عنوان دولتمردان اين نظام بايد در راستاي حقوق انسانها و ايجاد فرصتهاي برابر و محروميتزدايي تلاش وافري انجام دهيم. ظلمستيزي، بزرگداشت شعائر عظيم اسلامي و ترويج خداپرستي از آرمانهاي اين دولت است. خدمتگزاران مردم در هر ردهاي، بايد سياست اخلاقي را كه سرلوحه دولت تدبير و اميد است، پيشِروي خود قرار دهند. در بحث سياست خارجي اگر منصفانه قضاوت كنيم، عزت به دست آوردهايم كه اين عزت نيز مرهون تلاشهاي وزارت خارجه در اين دولت است. كاهش وابستگي بودجه به نفت با وجود كاهش قيمت از ٧٥ دلار به ٤٠ دلار امر قابلتوجهي است. بحث اقتصادي نيز اصليترين مسئله كنترل تورم است كه خوشبختانه تا پايان سال جاري سه درصد كاهش تورم خواهيم داشت. هشت ميليون دفترچه بيمه سلامت همگاني براي افراد تحت پوشش صادر شده كه البته ارائه اطلاعات غلط و دروغ آفت جامعه است.
** 25 شهريور ٩٥ مراسم آغاز عمليات اجرائي آزادراه كنار گذر شرق اصفهان
كشور وارد دوران بهبود وضعيت اقتصادي شده است و از نشانههاي آن ميتوان به افزايش ٩درصدي حملونقل كالاهاي صنعتي، افزايش چهاردرصدي فروش سيمان، افزايش ١٣درصدي توليد كاشي و سراميك، بالارفتن مصرف برق صنعتي و بهجريانافتادن سرمايه در گردش اشاره كرد. در آغاز فعاليت دولت يازدهم با ريزش نيروهاي شاغل مواجه بوديم. طرح راهبردي ما حفظ ظرفيت اشتغال موجود و جلوگيري از تعطيلي كارخانهها بود، بهطوريكه در چند روز گذشته سه واحد صنعتي تعطيلشده در استان لرستان را احيا كرديم. مسائل اساسي كشور بايد با اجماع حل شود؛ اين موضوع مهمترين رويكرد دولت تدبير و اميد است. ظرفيت صندوقهاي بازنشستگي در كشور بهخوبي شناخته نشده و متأسفانه در سالهاي گذشته مديران ناكارآمد بر اين صندوقها تحميل ميشدند و حياط خلوت عدهاي خاص شده بودند.
** 14 مهر ٩٥ برنامه پايش شبكه يك سيما
حاشيهنشيني يك مسئله بوده و آسيب اجتماعي نيست. بايد در آسيبانگاري برخي مسائل تجديدنظر كنيم. معتقدم حاشيهنشيني فينفسه يك مسئله است، چراكه نميتوان حاشيهنشيني را مساوي با اعتياد دانست. درباره نقش بسترهايي كه سكونتگاههاي غيررسمي در ايجاد آسيب اجتماعي دارند، بايد بگويم من نهفقط در مدتي كه وزير بودم، بلكه از گذشته بهدليل كاري علمي و تحقيقاتي كه انجام ميدادم با اين مسائل درگير بوده و آشنا هستم. اينكه بخواهيم پس از ابراز نگراني مقام معظم رهبري از برخي آسيبهاي اجتماعي، در مرحله اول دست روي حاشيهنشيني بگذاريم و آن را علت اصلي آسيبها بدانيم، درست نيست. اينكه مخاطبان ميپرسند مسئولان از چنين مسائلي آگاه هستند، بايد گفت قطعا مسئولان از چنين مسائلي آگاه بوده و اين مستند نيز از سوي همكاران ما در وزارت كشور تهيه شده است. حاشيهنشيني در ايران در دهه 40 اوج گرفته است. پديده حاشيهنشيني دو علت داشته است؛ يكي همراه با صنعتيشدن مهاجرت از روستاها به شهرها بوده و عامل ديگر زميني بوده كه اين افراد ميتوانستند تصرف كنند. با مصوبه هيأت وزيران دولت درصدد است معضلات حاشيهنشيني را به صورت عقلاني و بهترتيب در سه مرحله حلكردن مسئله مالكيت، طرح مباحث اقتصادي و در نهايت مباحث نوسازي، مرتفع كند. درباره اشتغال اتباع بيگانه در كشور جدا از موضوعاتي مانند تحولات و اتفاقات منطقه، مسائل ديگري مانند فرهنگ كار در ميان فارغالتحصيلان دانشگاهي نيز نقش مؤثري دارد. سياست دولت يازدهم و رئيسجمهور در مواجهه با اين وضعيت، محدودسازي و اولويتدادن به شهروندان ايراني است. در سه سال گذشته دولت يازدهم به دنبال جبران شكاف بهوجودآمده در دستمزد مستمريبگيران بوده است. برايناساس، فقط در سازمان تأمين اجتماعي مستمري كارگران بازنشسته بهترتيب 12، 14 و 17 درصد افزايش يافته است. حتي در پيامي كه رئيسجمهور امسال به مناسبت روز سالمند صادر كرد، نيز به موضوع جبران مستمريها اشاره شده است، دولت حسب وظيفهاي كه دارد درصدد جبران مشكلات مالي خانواده بازنشستگان است، اما اين مسئله را نه با تبليغات كاذب كه در چارچوب عقلانيت اقتصادي دنبال ميكند.
سياست توانمندسازي دولت در حوزه آسيبهاي اجتماعي اين است كه به طور مشخص، دولت بخشي از اقدامات خود را روي مسئله آموزش و شناسايي كودكان بازمانده از تحصيل متمركز كرده، چنانكه از طريق مصوبه شوراي عالي رفاه برنامهاي را براي بازگرداندن اين كودكان به مدارس آغاز كرده است. به دنبال احياي و فعالكردن مراكز مراقبتي بعد از درمان معتادان هستيم. آقاي رئيسجمهور دستور دادند تا به كودكان و زنان معتاد اولويت دهيم. در برخي مناطق، اعتياد به سمت كودكان ميرفت كه در آنجا فعاليت خود را بيشتر كرديم. در بحث زنان نيز چون اثر انتشار آن بيشتر است، سعي كرديم به اين قشر بيشتر توجه كنيم. درحالحاضر به طور مشخص، در بحث خدمات بهداشتي سياست دولت براي توسعه مراكز بهداشتي، بيشتر در مناطق حاشيهاي است و در همين رابطه، سازمان بهزيستي، وزارت بهداشت و سازمان تأمين اجتماعي به دنبال گسترش مراكز خود هستند و اميدواريم با اين اقدامات، حاكميت غيررسمي مستقل در اين مناطق، هرچه بيشتر كمرنگ شود. مبارزه با فساد، در برنامه دولت يازدهم جايگاه ويژهاي دارد؛ دولت آقاي روحاني درصدد مبارزه اصولي و ساختاري با مقوله فساد است.
** 4 آبان 1395 حاشيه همايش «رفاه اجتماعي نگاهي به گذشته و چشمانداز آينده»
با اتخاذ سياستهاي رفاهي در دولت يازدهم، شاخصهاي رفاهي، ١٥ رتبه بهبود پيدا كرد. سياستهاي رفاهي مقابله با فقر در دولت تدبير و اميد پيگيري شده است و اولويت نخست، آن بود كه جامعه مدني را آماده كنيم تا بتواند فعاليت خود را در اين زمينه افزايش دهد. به نهادهاي مدني براي فعاليت در حوزه كاهش فقر و آسيبهاي اجتماعي مجوز فعاليت داده شده است. حسابداري خير جمعي را شايد نتوان اندازهگيري كرد؛ اما مردم در اين عرصه مشاركت فعالي دارند. دولت يازدهم بهدنبال مسكن حمايتي است. به خانوادههاي داراي دو معلول، مسكن تخصيص دادهايم كه بهزودي اين موضوع را درباره زنان سرپرست خانوار هم اجرائي ميكنيم. همچنين معتاداني كه اعتياد خود را ترك كردهاند، از مسكن حمايتي برخوردار ميشوند. بيمه فراگير و بيمه روستاييان و عشاير در دولت يازدهم گسترش يافت. در اين قالب، برنامهاي را به كميسيون اجتماعي دولت برديم كه اميدواريم به تصويب برسد. در صورت تصويب، هفت ميليون خانوار بدون بيمه تأمين اجتماعي تحت پوشش قرار ميگيرند. سهم بودجه رفاهي در توليد ناخالص داخلي مناسب است و همه اين تلاشها به واسطه پنجره واحد خدمات رفاهي مصوب شوراي عالي رفاه و ايجاد پايگاه اطلاعاتي در كشور ايجاد شده است. از اينكه سياست منسجمي در دولت تدبير و اميد پيگيري ميشود، خرسنديم. با هدفگذاري، سراغ محو فقر ميرويم و اولويت ما در اين عرصه، رهايي كودكان از چنگال فقر و آسيبهاي اجتماعي است.
** 20 آبان 1395 ديدار با آيتالله جزايري، نماينده ولي فقيه در خوزستان
دولت يازدهم دولت عقلانيت و كارِ كارشناسي است و حركت در اين دولت، براساس عقلانيت و بيصدا انجام ميشود؛ نه اقدامات تندروگرايانه. ما هم نكات علمي، فني و واقعي در صحبتهاي مطرح شده از سوي آيتالله موسويجزايري را تأكيد ميكنيم و خروج كشور از مسائل يادشده، همين نكاتي است كه نماينده ولي فقيه در استان فرمودند. سوابق كابينه دولت روحاني در جبهههاي جنگ تحميلي روشن است. نسبت دولت يازدهم با دينمداري و روحانيت يا اعتقاد كابينه به ارزشهاي ديني و اعتقادي و همچنين حضور افراد كابينه در جنگ و جبههها، كمتر بيان شده است. امروز مهمترين مسئله دولت، بالابردن كارآمدي دولت و حل مسائل معيشتي مردم است، گفت: زمينهساز اصلي در حركت به اين سمتوسو در دولت، ايجاد اميد در مردم است. زمينهساز حل مسائل و مشكلات مردم، روح مسئوليت اجتماعي و اعتقاد به اين است كه همه بايد در كنار هم باشيم. در دولت يازدهم، با اعتقاد به اينكه امروز همه ايرانيان دست به دست هم و در كنار هم هستيم، گروههاي مختلف بهويژه روحانيت عزيز از دولت حمايت ميكنند و اين مسئله از الزامات بيبديل براي وصول به موفقيت است. دولت يازدهم، دولت مدارا و سختكوشي است و افرادي مانند آيتالله موسوي جزايري ميتوانند در زمينه ايجاد اجماع عمومي براي كمتركردن درد، فقر و رنج مردم، زمينهساز باشند.
** آذر ١٣٩٥ بهرهبرداري از ساختمان جديد بهزيستي در كيش
دولت براي بهبود شرايط زندگي هموطنان، سياستهاي توانمندسازي را در اولويت طرحهاي رفاهي خود قرار داده است. پس از موافقت مقام معظم رهبري با در دستور كار قرارگرفتن سياست اشتغال فراگير ضدفقر، اين طرح به مجلس ميرود. با تخصيص اعتبار از محل صندوق ذخيره ارزي، سياستهاي اشتغال فراگير ضدفقر اجرائي ميشود. در اين طرح، با ايجاد اشتغال از طريق تأسيس تعاونيها و جهتگيري به سمت بنگاههاي كوچك و متوسط و فراهمشدن فرصتهاي شغلي متعدد براي ساكنان هر شهر متناسب با فضاي كسبوكار در آن منطقه و افزايش سهم عوامل توليد از درآمدهاي حاصله، جامعه بهسوي توانمندشدن حركتي مستمر و پايدار خواهد داشت. دولت يازدهم دولت مسئول، فروتن و دولت خير است. سياست دولت دكتر روحاني همواره بر اين بوده است تا تعاملي تنگاتنگ با افراد جامعه داشته و در زمينههاي مختلف با برخورداري از خرد جمعي به سمت خير جمعي جامعه حركت كند. برخي واقعيتها در جامعه، ناشي از سياستهاي صدقهاي اشتباهي است كه متأسفانه در سالهاي گذشته اعمال شده است و ما تلاش ميكنيم با ارائه راهكارهاي هوشمندانه، اين مشكلات به صورت ريشهاي برطرف شوند. به لطف خداوند، در دولت يازدهم همه به سمتي حركت ميكنيم كه يكايك افراد جامعه از مواهب و نعمتهاي موجود در كشور بهرهمند شوند.
** 27 آذر ١٣٩٥ / كاشان
برخي از ايرانيها هميشه فكر ميكنند قهرماني، آنها را نجات ميهد؛ درحاليكه قهرمان، خود شماييد و هركسي در درون خودش قهرمانيهاي زيادي دارد. دولت يازدهم برخاسته از نيت و افكار مردم است. دولت در كنار خيرين، جامعه و فرد يك مربع را تشكيل ميدهد تا به اين وسيله در همه امور در كنار هم براي داشتن يك آينده مثبت كارهاي بزرگ را انجام دهند. اگر افراد اين اراده را در خود ببينند و تواناييها را شكوفا كنند، در ميانمدت، نقش خيرين در جامعه گسترش مييابد و آثارش در جريان اجتماع مشاهده خواهد شد.
** 9مهر ٩٥ديدار با نماينده ولي فقيه در گلستان
دولت تدبير و اميد در اين سه سال به اندازه ٣٠ سال كار كرده است. يكي از اين تلاشها براي اجراي بيمه درماني اقشار آسيبپذير جامعه است. ربيعي: تلاش دولت تدبير و اميد به اندازه ٣٠ سال بوده است. صندوق بيمه روستاييان از برنامههاي خوب دولت است كه براساس آن ميتوان روستايياني را كه متوسط درآمد آنها كمتر از ماهانه ١٠ ميليون ريال است، پوشش بيمهاي داد. علاوه بر بيمه درماني، از ديگر مواردي كه پيگيري شد، مقابله با فقر غذايي اقشار آسيبپذير جامعه بوده كه از كارهاي مهم دولت يازدهم در سه سال اخير است.
** سوم ديماه ٩٥ نشست ستاد فرماندهي اقتصاد مقاومتي خراسان شمالي
٧٠٠ هزار شغل در كشور ايجاد شده و سال ٩٦، سال جهش اقتصادي كشور خواهد بود. باوجوداين، وضعيت اشتغال در كشور ملموس نيست و حتي برخي كه از دولت نيز پول ميگيرند، ميگويند كه از نظر اشتغال در كشور كاري انجام نشده است. امروز هزينه درمان در روستاها به هفت تا ١٠ درصد رسيده است؛ درحاليكه در گذشته ٧٠ درصد هزينههاي درمان را روستاييان متقبل ميشدند. تا پايان سال هيچ خانواده داراي دو معلول كه بيخانه باشند، نخواهيم داشت. در آينده نيز خانهداركردن خانوادههاي معلول و سرپرست خانوار را دنبال ميكنيم. بايد براي افزايش قدرت خريد مردم كارهاي اساسي و زيربنايي و با برنامه انجام شود تا منجر به افزايش درآمد اقشار مختلف شود. افزايش حقوقها، افزايش پرداختي مستمريبگيران را داشتهايم كه اين در حالي است كه در گذشته شكاف ٦٧درصدي در اين امر ايجاد شده بود. هزار ميليارد تومان اعتبار براي ازبينبردن شكاف حقوقبگيران ازجمله بازنشستگان و ساير گروهها در نظر گرفته شده است. بنيههاي اقتصادي را مقاوم كردهايم و در دولت يازدهم اقدامات خوبي انجام دادهايم و آمارها نيز اين امر را نشان ميدهند. هماكنون اقتصاد در كشور رونق گرفته و ميچرخد؛ اما متأسفانه عدهاي ميگويند كاري انجام نشده است.
** حضور رسانهاي
روزنامهنگاران و فعالان سياسي، علي ربيعي را در جايگاه مدير مسئول روزنامه كار و كارگر، نظريهپرداز در موضوعاتي مانند فساد و امنيت ملي و البته جامعهشناسي رسانه و عضو حزب جمهوري و خانه كارگر ميشناسند. فردي كه سوابق اجرائي امنيتي او باعث نشد از حوزه مورد علاقه، يعني پژوهش، تدريس و البته رسانه فاصله بگيرد. او كه كارشناسي مديريت دولتي خود را از دانشگاه تهران، كارشناسي ارشد مديريت فرهنگي را از دانشگاه علامه طباطبايي گرفته و دكتراي مديريت استراتژيك دارد، دهها مقاله علمي-پژوهشي و حضور در دهها كنفرانس داخلي و خارجي را در كارنامه دارد. «جامعهشناسي تحولات ارزشي» او نگاهي به رفتار رأيدهندگان در دوم خرداد ٧٦ دارد و پاسخ به افرادي بود كه دليل آراي ٢٠ميليوني جامعه به رئيسجمهور دوران اصلاحات را نميدانستند. «زندهباد فساد» را در باب فساد در دولتهاي جهان سوم به رشته تحرير درآورد و در كتاب تأملبرانگيز «مطالعات امنيت ملي» نظريات امنيت ملي در جهان را با نيمنگاهي به اين مقوله مهم در ايران به پيشخوان كتابفروشيها فرستاد. در سالهاي عسرت نيروهاي غيرهمسو با دولت احمدينژاد، ربيعي ازجمله همراهان معدود رسانههاي مستقل بود. وي با گفتوگوهاي تحليلي با رسانههاي مستقل و البته نگارش سرمقاله، تلاش داشت در كنار فعاليتهاي دانشگاهي خود، از ابزار رسانه براي گفتوگوي اجتماعي كه علاقه ويژه اوست، استفاده كند. در سه سال گذشته، روزنامهنگاران رسانههاي مستقل از بيتوجهي برخي چهرههاي سياسي و دانشگاهي به رسانه و كاركرد آن –چهرههايي كه در دولت يازدهم سمت گرفتند- گلهمند بوده و هستند؛ اما وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي تلاش كرد باب ارتباط با رسانههاي مستقل را همچنان باز نگه دارد و هرگاه احساس ضرورت كرد يا از او درخواست شد، از فعاليت در اين حوزه دريغ نورزيد. او شهريورماه ٩٤ در سرمقاله روزنامه «شرق» از فوايد فناوريهاي نوين ارتباطات نوشت: «نظريه هارتلند مبني بر اين است كه هركسي بر بخشي از زمين مسلط شود، قدرت جهان مال او است. در نظريه بحري هم گفته ميشود هركس به زير دريا و دريا مسلط شود، قدرت دارد.
در نظريه جنگ ستارگان نيز آمده است افرادي كه بر شاهراههاي اطلاعاتي مسلط شوند، صاحب قدرت ميشوند. هنوز هم قدرت در دست كساني است كه به راههاي اطلاعاتي و تكنولوژيهاي نوين دسترسي بيشتر و بهتري دارند. درباره ايران نيز بايد بگويم ما بايد روزي درآمدهاي ناشي از استفاده از وسايل تكنولوژيك را جايگزين درآمدهاي نفتي كنيم؛ يعني جريان اشتغال به سمتي ميل كند كه كارگران دانشي فعاليت بيشتري داشته باشند. به عبارت ديگر روزهايي فرا ميرسد كه كاربران جاي كارگران را خواهند گرفت و ادارهكنندگان كاربران، جاي مديران را پر خواهند كرد. ايران در زمينه آيتي، پيشرفتهاي زيادي داشته است؛ اما نيروي انساني، منابع فكري و بازار ايران بيشتر از اينها ظرفيت دارد. نگارنده اميدوار است تا پايان سال ٩٦، بخشي از قدرت ملي ايران ناشي از تسلط بر شاهراهها و تكنولوژيهاي اطلاعاتي پيشرفته باشد. در سالهاي گذشته، غالبا از تأثير منفي فناوريهاي جديد بر فرهنگ سخن به ميان آمده است و اين در حالي است كه فناوري به زمان ارزش داده و نظم و انضباط را گسترش ميدهد. انسانها ناگزير هستند خود را با اين سرعت عجيب، تطبيق دهند. متأسفانه يكي از خصوصيات ما كندبودن است. نگارنده از سال ٨٢ تا ٩٠، پژوهشهايي داشت كه نتايج آن در مقالهاي با عنوان «آسيبپذيري روابط دختر و پسر» در نشريه رفاه اجتماعي منتشر شد. مقالهاي ديگر با عنوان «اخلاق در اينترنت» را هم به بايدها و نبايدهاي اين حوزه فراگير اختصاص دادم و در مقالهاي ديگر، رابطه بين مصرف اينترنت و تغييرات اخلاقي را اندازه گرفته بودم. جامعه هدف اين تحقيق، دانشجويان تهران بودند و مشخص شد بيشترين نوع مصرف دانشجويان در آن مقطع، گفتوگوهاي اينترنتي بوده است و تأثيرات آن هم در همين حوزهها قابل اندازهگيري بود. خوشبختانه درحالحاضر بيشترين نوع مصرف اين فناوري، به مسائل اقتصادي و در رتبه دوم به مسائل علمي اختصاص دارد كه اميدوارم مسائل علمي به رتبه نخست برسند. تحقيقات جديد نشان ميدهد تأثيرات مثبت اخلاقي در فضاي مجازي بيشتر شده است و نسلهاي سه، چهار و پنج كه انشاءالله خواهند آمد، به اينكه تأثيرات مثبت، حتي در فضاي فرهنگي ايجاد شود، كمك خواهند كرد؛ چراكه اينترنت پرسرعت رابطه دولت با مصرفكننده را تسهيل ميكند. اگر فناوريهاي نوين ارتباطات به درستي مديريت شوند، به تحكيم روابط خانوادگي هم ميانجامند؛ چراكه همه ما در حال تجربه سبك زندگي جديدي هستيم. با اين پيشرفتهاي فناوري، همه ميتوانند همهجا همديگر را ببينند، به شرطي كه مديريت آن را آموزش دهيم». او در سرمقاله «عاشقي لب مرز» در روزنامه «شرق» نيز كه در هفته دفاع مقدس امسال منتشر شد، به طور تلويحي از حضور رزمندگان دفاع مقدس در بدنه دولت و در استانداريها پرده برداشت و الگوي فرهنگي ايدهآل خود را ترسيم كرد. او از اسدالله درويشاميري استاندار فعلي زنجان، عليرضا رشيديان، استاندار فعلي خراسانرضوي و مهدي صادقي، استاندار فعلي قم با اسم كوچك نام برد كه هر كدام در چه بخشهايي در جنگ با ربيعي همكار بودهاند: «معمولا در هفته دفاع مقدس ياد روزهايي كه سايه آنها تا عمر داري بر زندگيات سايه ميافكند و ياد دوستاني كه هميشه در جان قلب و ذهن جاي دارند، در خاطرات مرور ميشود. با اينكه فقط سه دهه از آن ايام ميگذرد، گويي به درازاي تاريخ از آن فاصله گرفتهايم و برخي حوادث آن براي بعضيها به افسانه ميماند. نوجواناني كه شناسنامه را تغيير ميدادند، پيرزناني كه همه داراييشان را به جبهه ميفرستادند، كارگراني كه هفت سال حقوق آنها افزايش نيافت اما سالها در جبههها حاضر ميشدند و...؛ هنوز دوراني را به خاطر دارم كه جنگ بود و تروريستها (از جنس آدمهايي كه كور و چشمبسته با توهمات فرقهاي در خدمت نه يك آرمان بلكه قدرتطلبي جريان رجوي بودند) در هر گوشهاي كمين كرده بودند. در آن دوران هركس لباس خاكستري به تن داشت، در خطر ترور قرار ميگرفت و ترور ميشد.
هركس عكس يك شهيد يا امام شهيدان را به ديوار داشت (حتي در دكه يك يخفروش در جنوب شهر تهران) ترور ميشد. حتي كارگري (شهيد صفدري كارگر كارخانه جنرالموتور) كه چند ماه در جبهه بود (فقط به اين جرم) وقتي در ماه مبارك رمضان به خانه محقر و كوچكش در محله نواب برگشت، تروريستها در زمان افطار به بهانه دادنش، به خانه او تهاجم كردند و خانهاش به آتش كشيده شد. هر بار هر نشانه و نقشهاي در خانه تيمي تروريستها كشف ميشد، اسبابكشي با اثاثيهاي كه همه آنها در يك وانت جا ميشد، شروع ميشد...». او خاطرهاي از شهادت يك بسيجي نقل كرد كه در آستانه مراسم عروسي خود به وسيله كومله در كردستان به رگبار بسته شد و نوشت: «مادر شهيد به همراه عروسش به شمال برگشت. بعدها شنيدم كه اين نوعروس در يكي از روستاهاي قائمشهر سكني گزيد و درس طلبگي پيشه كرد. آنچه گفته شد داستان و روايتي بود از شهادت و عاشقي، از كنار هم بودن شيعه و سني، از پاكي و حيا، از مقاومت در مقابل ناپاكي و ترور، تجاوز و ناجوانمردي؛ ائتلاف شوم همه قدرتهاي بزرگ عليه ملت ايران. نميدانم چرا آن روزها با وجود آنكه نداري بود، ترور بود، سختي بود، زندگي پررنج و خانهبهدوشي بود؛ اما چشمهايمان از اميد به آينده ميدرخشيد. اي كاش كاري كنيم كه روزهاي عاشقيمان ادامه داشته باشد». ربيعي در سوم خرداد ٩٥ نيز در سرمقاله «شرق»، از اخلاق سوم خرداد سخن گفت و به دفاع از دولت پرداخت: «اخلاق سوم خرداد، اخلاق آدمهايي است كه گمنام شدند تا «روز واقعه» نامدار شود. ويژگي كردار مردان و زناني است كه جان ميدهند تا بقيه جان بگيرند و ميافتند تا ديگران برخيزند. آنان به جاي آنكه پايشان را بر سر شانه ديگران بگذارند و بزرگنمايي كنند يا امكانات سياسي - اقتصادي براي خود فراهم كنند، شانههايشان را زير پاي ديگراني ميگذارند تا همنوع آنها بزرگ و بزرگتر شود. آنان نه اشراف سياسي بودند، نه سياست اشرافي را ميپسنديدند اما شرف سياست بودند... سومخرداديها هنوز قلكهاي كوچك كنار تلفن بيتالمال را به ياد دارند. سومخرداديها حتي براي تلفنهاي ناچيز از حقوق ناچيزشان مكالمه شخصي را حساب ميكنند اما برخي امروز بيحسابوكتاب از جيب مردم در سايتها و شبكهها خبرسازيها ميكنند و با پول مردم اخلاق را نشانه گرفتهاند و نااميدي، نفرت و دروغ را اشاعه ميدهند».
ممكن است به برخي عملكردهاي وزير ٦١ساله دولت يازدهم كه همواره خود را بچه محله جواديه تهران و بزرگشده يك خانواده كارگري ميداند، انتقاداتي وارد باشد. اينكه در عزل و نصبها در وزارتخانه عظيم تحت مسئوليت خود، ميتوانسته بهتر عمل كند يا در فلان طرح ملي، برآوردهاي دقيقتري نياز داشته و نكات ريز و درشت ديگر. اما كيست كه نداند اين خاصيت كار اجرائي آن هم در دوراني است كه نهاد دولت در دو دوره پيش از آن، بهشدت از كاركردهاي اصلي خود تهي شده و برخي موازيكاريها و البته توقعات بيروني به پهناي كشور، كار اجرائي را با دستاندازهاي جدي مواجه كرده است. ربيعي در سالهاي ٩٣ و ٩٤ در اربعين حسيني، رئيسجمهور را به جمع كارگران برد. آنها سال ٩٣ پس از بازديد از خطوط توليد كارخانه صنايع شير پگاه تهران و نمايشگاه توانمنديهاي اين شركت، در مراسم عزاداري كارگران اين كارخانه شركت كردند و ربيعي در جمع عزاداران حسيني از پيام حضور رئيسجمهور در بين آنها گفت: «بازديد رئيسجمهور حامل اين پيام نيز بود كه بين دين با توسعه و مذهب با صنعت هيچ تضادي نيست، ارزش كار كارگران در حد و اندازه جهاد است، چنانچه ميان عزاداري براي امام حسين (ع) با فعاليت توليدي، ايجاد ارزشافزوده و بهبود وضع جامعه هيچ منافاتي وجود ندارد». او سال ٩٤ هم به همراهي با رئيسجمهور پرداخت و پس از بازديد از بخشهاي مختلف خط توليد كارخانه شيشهسازي مينا، در حسينيه اين مجموعه توليدي به جمع كارگران عزادار پيوست. او با تأكيد بر مفهوم «توليد و اربعين»، يادآور شده بود: «روز عزاداري است و كارگران از متدينترين اقشار جامعه هستند. اما آنها ميدانند يكي از پيامهاي عاشورا، عزتمندي است و عزت در جهان امروز با توليد ملي به دست ميآيد. تأكيد بر فرهنگسازي و برگزاري متفاوت مناسبتهاي ديني و سنتي در ارتباط با بخشهاي مختلف جامعه بهويژه كودكان، خانوادههاي كمتربرخوردار و كارگران و استفاده از «خير جمعي» براي حل مشكلات كشور، در سالهاي گذشته از جمله ايدههاي علي ربيعي بوده است. يك نكته روشن است؛ وزير باتجربه كابينه يازدهم دستاوردهاي درخورتوجهي در بعد اجرائي داشته اما هيچگاه آن را به وزارتخانه متبوع خود نسبت نداده است. ربيعي همه اخبار و طرحهاي خود را طرحهاي موردنظر رئيسجمهوري ميداند كه در سهسالونيم گذشته، در بسياري از موارد «تنها» بوده است. او ميخواهد مدافع گفتماني باشد كه مردم براي گشايش در زندگي خود، به آن اميدها بستهاند.
*منبع: روزنامه شرق، 95.10.7
** گروه اطلاع رساني**9368**2002** انتشاردهنده: فاطمه قناد قرصي
![وزير مدافع وزير مدافع](https://img9.irna.ir/old/Image/1395/13951007/82362918/N82362918-71279687.jpg)
تهران- ايرنا- روزنامه شرق در گزارشي به قلم حامد طبيبي به بررسي تعداد همراهان روحاني در مقابل حملات سياسي و رسانهاي پرداخت و آورد: «برجام يك استراتژي هوشمندانه و كاملا مؤثر سهبعدي در بهترين زمان ممكن بود؛ بهطوريكه برنامههاي جنگافروزانه اسرائيل براي انزواي سياسي ايران را خنثي كرد، از سقوط، انحطاط و انزواي اقتصادي كشور جلوگيري كرد و زمينه نجات، احيا و خيزش اقتصادي كشور را فراهم و در دوران اهميت بيسابقه ايران، امكان ايفاي نقش مؤثر تاريخي و تعيينكننده منطقهاي را فراهم كرد».