۲۲ آذر ۱۳۹۵، ۹:۰۱
کد خبر: 82342679
T T
۰ نفر
دانلود خودكشی از اینترنت

تهران - ایرنا - همین چند ماه پیش بود كه خودكشی دو دختر تهرانی تحت تاثیر كانال های تلگرامی خبر ساز شد و هرچند نمی توان برای این كار فقط فضای مجازی را مقصر دانست اما شبكه های اجتماعی از چنان قدرتی برخوردارند كه به شیوه ای هولناك می توانند افراد را به سمت مرگ سوق دهند.

فضای مجازی، گاه با القای مطالب یاس آور و ناامیدكننده ، افرادی همانند دو دختر یادشده را به پای مرگ می كشانند و بنا به اعلام مسئولان ذیربط نیز ناامیدی مهم ترین عامل خودكشی است و فضای مجازی درست از این حربه استفاده می كند.
تاثیر فضای مجازی بر خودكشی ایرانیان كمتر مورد مطالعه قرار گرفته است اما هر از گاهی از لابلای خبرها می توان خطر این پدیده شوم را به خوبی حس كرد.
بطورمثال در یكی از این خبرها، دختر جوانی كه در پی ارتباط با مردی در فضای مجازی متوجه انتشار عكس‌های خصوصی خود شده بود در اقدامی باورنكردنی به زندگی خود پایان داد.
متاسفانه این دست از پرونده های جرائم رایانه ای كم نیستند و هر از گاهی انتشار تصاویر خصوصی در روابط غیراخلاقی یا حتی از طریق هك كردن گوشی، منجر به خودكشی او شده است.
مزاحمت های سایبری در جهان، علت اصلی خودكشی مرتبط با فضای مجازی به شمار می روند كه متاسفانه در ایران نیز وجود دارند.
این مزاحمت ها در قالب تهدید یا آزار و اذیت و تحقیر و با هدف قرار دادن آبرو و حیثیت فرد و خجلت زده كردن او فرد را به مسلخ خودكشی می كشانند كه اغلب قربانیان نیز در این مزاحمت ها زنان و حتی كودكان هستند.
شواهد زیادی وجود دارد كه اینترنت و شبكه های اجتماعی در رفتارهای منجر شونده به خودكشی موثر هستند.
اتاق چت ، وبلاگ ها ، سایت های ویدئویی مانند یوتیوب ، شبكه های اجتماعی مانند تلگرام، فیس بوك، توئیتر ، ایمیل ها و چت تصویری با اشتراك گذاری نظرات، ایده ها، اطلاعات و تصاویر مربوط به خودكشی یك تهدید بالقوه برای هرجامعه ای از جمله ایران به شمار می روند.

**هشدار تاثیر فضای مجازی بر خودكشی ایرانیان
رئیس گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشكی تهران با تاكید بر لزوم توجه و كنترل هرچه بیشتر بر محتواهای شبكه های اجتماعی در خصوص تاثیر فضای مجازی بر خودكشی ایرانیان هشدار می دهد.
دكتر شهرام خرازی ها در گفت و گو با خبرنگار سلامت ایرنا می افزاید: ارتباط بین رسانه و خودكشی سال ها است كه طی پژوهش های مختلف، شناخته شده است.
وی خاطرنشان می كند: رسانه ها با انتشار خبر، عكس، تصویر، مطلب و فیلم قادرند تا تردید افراد متمایل به خودكشی را به یقین تبدیل كرده و به این ترتیب آمار خودكشی را افزایش دهند.

**رسانه های ایران و خودكشی
رئیس گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشكی تهران با ابراز تاسف از انعكاس قابل توجه و بی رویه اخبار و صحنه های خودكشی در رسانه های ایران به ویژه روزنامه ها می گوید: فضای مجازی نقش تاثیرگذاری بر خودكشی دارد.
خرازی ها كه تجربه برگزاری همایش ها و كارگاه های آموزشی متعدد برای اهالی رسانه را دارد، می افزاید:خروجی فضای مجازی نه تنها از طریق دست اندركاران رسانه بلكه به وسیله مردم و كاربران نیز تامین می شود.
وی تصریح می كند: نظارت كمرنگ بر این فضا سبب شده تا شاهد انعكاس خودكشی به نحوی بسیار زیانبخش و مخرب در شبكه ها و كانال ها باشیم.
به گفته وی، در موارد نه چندان كمی مردم ناآگاهانه اقدام به انتشار تصاویر و مطالب مخرب با موضوع خودكشی در شبكه های مجازی می كنند بی آن كه متوجه باشند كه با این كار ممكن است ناخواسته هموطنان خود را به خودكشی متمایل كنند.
رئیس گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشكی تهران می گوید: گاهی مشاهده شده كه فیلم واقعی خودكشی افراد با اعلام قبلی و به قصد تحت تاثیرقرار دادن دیگران بطورمثال عاشق بی وفا یا اعضای خانواده در فضای مجازی به صورت زنده به نمایش در آمده است و متاسفانه بسیاری از كاربران از مشاهده این صحنه ها لذت برده و حتی آن را برای مشاهده مجدد، دانلود، ضبط و حتی بازنشر می كنند.
خرازی ها می افزاید: تعدادی از فیلم ها هم پس از وقوع خودكشی افراد به شبكه ها راه یافته و بارها دانلود یا مشاهده می شود.

**زنگ خطر پیمان خودكشی در ایران؟!!!
این كارشناس حوزه سلامت اجتماعی خاطر نشان می كند: برخی اوقات دو یا چند نفر در یك كانال با هم «پیمان خودكشی» می بندند یعنی با یكدیگر قرار می گذارند كه رأس ساعت مشخصی همزمان خودكشی كنند؛«پیمان خودكشی» بیشتر در آمریكا و اروپا رخ می دهد و در ایران چندان مرسوم نیست اما احتمال وقوع و خطرش را نباید نادیده گرفت.
خرازی ها تصریح می كند: برخی كانال های اجتماعی به صورت نامحسوس در راستای تشویق افراد به خودكشی فعالیت می كنند. در چند سال اخیر كه فضای مجازی در كشور ما از رشد قابل ملاحظه ای برخوردار بوده،احتمال وقوع خودكشی مرتبط با این فضا نیز رو به افزایش گذاشته است.

**مهم ترین دلایل خودكشی مرتبط با فضای مجازی در ایران
رئیس گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشكی تهران می گوید: تهدید به افشای فیلم و عكس های خصوصی دختران و زنان و طلب حق السكوت از جمله مهم ترین علل خودكشی مرتبط با فضای مجازی در ایران است.
خرازی ها خاطرنشان می كند : در كشورهای غربی به علت ولنگاری فرهنگی، افشای عكس های برهنه زنان ممكن است یك تهدید محسوب نشود اما در كشور ما افشای اینگونه تصاویر به خاطر تقیدات دینی و ارزش های عرفی، حیثیت و آبروی افراد را در معرض تهدید قرار داده و گاه آنان را تا مرز خودكشی می كشاند در حالیكه چاره كار، خودكشی نیست.

**هل دادن افراد به ته دره خودكشی با اینترنت
رئیس گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشكی تهران می گوید: در فضای افسارگسیخته مجازی روش های خودكشی و دیگر كشی آموزش داده می شود؛ حتی گاه مشاهده شده كه وسایل خودكشی به كاربران معرفی شده و به فروش می رسد!
خرازی ها می افزاید: مردم نباید طعمه سودجویان شده و تسلیم اخاذی آن ها شوند و باید بدانند كه پلیس فتا (فضای تولید و تبادل اطلاعات) در فضای مجازی می تواند مشكلات آنان را برطرف كند.
وی به شهروندان توصیه می كند كه به محض احساس خطر یا در صورت مواجهه با تهدید به افشای اسرار، فیلم یا عكس در فضای مجازی بهتر است به پلیس فتا مراجعه كنند.

**از باجگیرها شكایت كنید
رئیس گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشكی تهران معتقد است كه اگر مردم به موقع به پلیس فتا مراجعه كنند و از طرح شكایت علیه اخاذها و باجگیرها واهمه نداشته باشند، زمینه ارتكاب جرایم در فضای مجازی فراهم نخواهد آمد.
خرازی می گوید: بسیاری از هموطنان بر این تصورند كه باجگیرها به سرعت نقشه خود را عملی كرده و اقدام به افشای تصاویر خصوصی می كنند در حالیكه این اتفاق به سرعت رخ نمی دهد، در چنین مواردی فردی كه اطلاعات و تصاویرش لو رفته به محض دریافت اولین تهدید باید به مراجع ذیربط مراجعه كند نه آن كه منتظر گذشت زمان مانده و حق السكوت بپردازد زیرا ممكن است پرداخت این حق السكوت ها همچنان ادامه یافته و پایان ناپذیر باشد.
وی ادامه می دهد: علاوه بر این هیچ تضمینی وجود ندارد كه فرد باجگیر، كل تصاویر و عكس ها را از بین برده و یك نسخه از آن را نزد خود یا دیگری، نگاه نداشته باشد.

**دردسرهای رد و بدل كردن عكس در فضای مجازی
رئیس گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشكی تهران تاكید می كند: ضرورتی ندارد كاربران شبكه های مجازی فیلم، عكس، دستنوشته، مدارك یا صدای خود را در فضای مجازی منتشر كنند.
خرازی ها تصریح می كند: متاسفانه دختران نوجوان و جوان در آغاز ارتباطات شورانگیز عشقی یا عاطفی از ترس آن كه مبادا مخاطب چت خود را از دست بدهند، تسلیم خواسته های آنان شده و نه تنها عكس های عادی بلكه تصاویر كم پوشش یا برهنه خود را برای طرف مخاطب ارسال می كنند.

**مثل همیشه عقب ماندیم
مدرس دوره های آموزشی «رسانه و خودكشی» ، ارتقای سواد رسانه ای مردم را مهم ترین و ثمربخش ترین راهكار برای مقابله با آسیب های فضای مجازی می داند.
خرازی ها می گوید: متاسفانه در مواجهه با تكنولوژی های نوین رسانه ای مانند همیشه دیر وارد عمل می شویم و علاج واقعه را قبل از وقوع به فراموشی سپردیم.
وی تاكید می كند: رسانه ها روز به روز بیشتر داخل خانه ها و محل كارمان نفوذ می كنند و ما نباید در مقابل این نفوذ بی تفاوت بمانیم.
وی، نقش صدا و سیما را در آموزش و ارتقای سواد رسانه ای بسیار كلیدی و بنیادی می داند و می گوید: در یكی دو سال اخیر خوشبختانه تلویزیون بیش از گذشته در برنامه های خود به آسیب های فضای مجازی پرداخته است اما كمیت و كیفیت این برنامه ها راضی كننده نیست و باید تقویت شوند.
خرازی ها كه منتقد فیلم و سینما نیز هست، می گوید: اخیرا مجموعه بسیار خوش كیفیت و تاثیرگذاری از شبكه خبر سیمای جمهوری اسلامی ایران تحت عنوان «مجاز» روی آنتن رفته كه اطلاعات بسیار مفیدی را در مورد آسیب های فضای مجازی در اختیار بینندگان قرار می دهد. یكی از نكات مثبت این برنامه،مصاحبه با قربانیان فضای مجازی است كه می تواند درس عبرت برای كسانی باشد كه این برنامه را می بینند.
رئیس گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشكی تهران ابراز امیدواری كرد كه ساخت و پخش چنین برنامه هایی بیش از پیش در دستور كار سیاستگذاران رسانه ملی قرار گیرد.
خرازی ها می گوید: همچنین اخیرا در یك اقدام قابل تحسین از سوی آموزش و پرورش، كتاب «تفكر و سواد رسانه ای» به كتب درسی كلاس دهم تمام رشته ها در مقطع دبیرستان اضافه شده كه می تواند اطلاعات دانش آموزان در خصوص مقابله با آسیب های رسانه ها را ارتقا بخشد.
وی خواستار گنجاندن مبحث سواد رسانه ای در تمام مقاطع تحصیلی شد.

**فیلتر چاره كار نیست
رئیس گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشكی تهران یادآور می شود:اتخاذ راهكار هایی مانند فیلتر كردن و امثال آن در جهانی كه با انفجار اطلاعات به شیوه ها مختلف روبرو است، نمی تواند چاره اصلی باشد.
خرازی ها تاكید می كند: ارتقای سواد رسانه ای آحاد جامعه از طریق رسانه ملی، تدریس سواد رسانه ای در تمام مقاطع تحصیلی، تشدید مجازات های بازدارنده برای فرصت طلبان و بزهكاران فضای مجازی و افشای پشت پرده رسانه های مخرب، راهكارهای ثمربخشی هستند كه باید در سریع ترین زمان ممكن به كار گرفته شده و به كل جامعه تسری یابند.

**ریزه كاری های انتشار خبرخودكشی
رئیس مركز فوریت های اجتماعی سازمان بهزیستی كشور نیز پیش از این در گفت و گو با خبرنگار سلامت ایرنا نسبت به انتشار افسارگسیخته اخبار خودكشی در فضای مجازی و عواقب جبران ناپذیر آن هشدار داده بود و گفته بود كه قبلا اگر كسی در ایران جان خود را به علت خودكشی از دست می داد، رسانه ها به آن «خودكشی موفق» می دادند در حالیكه ریزه كاری هایی در خصوص انتشار مربوط به خودكشی در رسانه ها وجود دارد و نباید از صفت موفق برای خودكشی استفاده كنند.
به گفته حسین اسدبیگی ، لازم است رسانه ها در خصوص مسائلی مانند خودكشی و خودزنی آموزش ببینند چراكه به علت انتشار سریع اخبار در فضای مجازی متاسفانه نظارت بر اخبار خودكشی در این فضا سخت بوده و بسیاری از اخبار بی پایه و اساس در فضای مجازی منتشر می شود.
به اعتقاد وی، بطورمثال در رسانه ها نباید محل و صحنه های مربوط به خودكشی نمایش داده شود چراكه این كار موجب می شود كه افراد دیگری از عمل فردخودكشی كننده، تقلید كنند. بطورمثال پل رودخانه نانجینگ ینگتزه در چین و پل گلدن گیت در آمریكا به محل هایی برای خودكشی درآمده و حتی روی این پل ها تلفن هایی گذاشته اند كه بالای كیوسك های تلفن نوشته شده كه «امیدواری وجود دارد؛ اگر قصد خودكشی دارید می توانید تلفن را بردارید و با یك كارشناس صحبت كنید».
به هرحال نگرانی اصلی در رابطه با خودكشی در فضای مجازی ، آموزش روش ها و رفتارهای آسیب زا و سوق دادن افراد به این كار است.
انتشار محتواهایی با مضمون خودكشی در فضای مجازی یك خطر جدی برای گروه های آسیب پذیر تلقی می شود و می تواند بر تصمیم گیری ها، شك، تردید و ترس آنها در رابطه با خودكشی ، تاثیر سوء و جبران ناپذیر داشته باشد.
با این وجود تاثیر بالقوه فضای مجازی و شبكه های اجتماعی بر رفتارهای مربوط به خودكشی، نسبتا یك پدیده جدید و در حال تحول است كه نیاز به بررسی و ارزیابی های بیشتری دارد و نباید از هشدارهای مربوط به آن غافل شد.
بنابراین لازم است كه تهدیدات جدید به عموم مردم معرفی شوند و در كنار آن فرصت های نوینی كه این فضا در اختیار كاربران قرار می دهد نیز برای پیشگیری از خودكشی به همه شهروندان معرفی شود.
در نهایت، رسانه های جمعی باید بطور پویا برای ارتقای سطح آگاهی عمومی در رابطه با تاثیر فضای مجازی در رفتارهای مربوط به خودكشی ، تلاش كنند و آموزش و پرورش و وزارت بهداشت نیز یك برنامه ریزی منسجم در رابطه با بهداشت روان و فضای مجازی داشته باشند تا زندگی ها را نجات دهند.
اجتمام*9185**1569 ** گزارشگر: سادات حسینی خواه *انتشار: علی حبیبی
۰ نفر