اوایل سقوط صدام در آوریل 2003 به عنوان خبرنگار دفتر خبرگزاری جمهوری اسلامی مركز استان ایلام، برای تهیه گزارش های خبری از طریق گذرگاه مرزی مهران، وارد استان واسط شدم، در آن ایام این تاسیسات مرزی وجود نداشت و فقط یك سیم خاردار حدفاصل مرز بین المللی بین ایران و عراق بود.
در آن برهه زمانی ٬به دلیل سقوط رژیم صدام، مرزبانان كشورمان تنها نیروهای پاسدار مرز بودند، و اهالی استان واسط به ویژه شهر مرزی بدره با چهره هایی خاك خورده، هر روز به نقطه صفر مرزی می آمدند تا با همسایه شرقی خود، دیداری تازه كنند و احتمالا بستگان خود را كه برای سه دهه از دیدن آنها محروم شده بودند ببینند.
این منطقه كه فقط 10 كیلومتر با شهر بدره فاصله دارد، در طول حاكمیت رژیم بعث، منطقه ممنوعه به شمار می رفت و تمامی اراضی اطراف آن مین گذاری یا تبدیل به پادگان های نظامی شده بود و كسی از اهالی بدره جرات نزدیك شدن را به آن نداشت.
وقتی اولین بار، پا به داخل اراضی عراق گذاشتم، بهت تنها زبان حال بود و محرومیت و فقر از سر و روی اهالی شهر می بارید و بر دیوارهای شهر مرزی بدره نقش بسته بود، شهری كه مركز شهرستان بدره بود اما همه خانه ها كاهگلی بودند.
مردم فاقد هرگونه منابع درآمدی قابل ذكری بودند و تنها معدود نخل هایی كه باقی مانده بود و زمین هایی كه امكان كشاورزی داشت، مهمترین منابع درآمدی مردم این شهر فراموش شده بود كه جمعیت اش از پنج هزار نفر تجاوز نمی كرد.
وقتی به 'كوت ' به عنوان مركز استان رسیدم، باور آن مشكل بود كه این همان مركز استانی است كه بیش از یك هزار و 300 سال قدمت دارد و در كتاب های معتبر تاریخ از آن نام و نشان داده اند، زندگی، در آنجا بیشتر شبیه جان كندن بود و زیرساخت های قابل ذكری در آن وجود نداشت.
اكنون بعد از گذشت 13 سال كه توفیق حضور در این استان برای پوشش اخبار اربعین را یافته ام، آنچه دیده می شود با آنچه بود، كاملا متفاوت است و همه این بركات، همان طور كه اهالی كوت و بدره اذعان دارند، از بركت زائران حسینی است.
اغلب زائران حسینی به دلیل قرب مسافت، هر روز از این گذرگاه مرزی به زیارت عتبات عالیات در عراق مشروف مشوند و در اربعین امسال، 65 درصد یعنی بیش از یك میلیون و 500 هزار زائر، طبق اظهارات مقامات استان واسط از این مرز در طول روزهای گذشته عبور كرده و راهی شهرهای زیارتی در كربلا، نجف و كاظمین شده اند.
گرچه هنوز سازندگی زیادی در كوت و بدره و جاده حدفاصل بین مرز تا مركز استان، احساس می شود اما نمی توان تلاش هایی كه شده است به ویژه با حجم عظیم چالش هایی كه عراق در طول 13 سال گذشته از حیث امنیتی و اقتصادی با آن مواجه بوده، نادیده گرفت.
عراق در حالی كه اكنون درگیر جنگی بزرگ با تروریسم است كه میلیون ها دلار از سرمایه های آن را مستهلك می كند و از بحران اقتصادی شدید رنج می برد، اما كار و تلاش و امید به زندگی را در حیات روزانه اهالی این استان و میهمان نوازی سخاوتنمندانه ای كه دارند، می توان مشاهده كرد.
شهر كاهگلی بدره این روزها خانه های نوساز در آن ایجاد شده و قیمت زمین طبق گفته اهالی، از ثمن بخس روزهای اول سقوط اكنون به طور چشمگیری افزایش یافته است و می گویند حتی از اهالی قدیمی بدره كه قبلا به دلیل شرایط محرومیت ناچار شده بودند به بغداد مهاجرت كنند، الان برخی از آنها به زادگاه خود برگشته اند تا جایی كه جمعیت شهر به بیش از 15 هزار نفر رسیده است.
یك شركت نفتی روسی نیز با كاوش نفت در بخش جنوبی بدره، حیات اقتصادی منطقه را متحول كرده و بسیاری از جوانان منطقه و خارج از آن را به كار گرفته است، هرچند اهالی بدره می گویند كه وضع بد اقتصادی، به نوعی بر فعالیت شركت روسی نیز اثر گذار بوده است.
در گذرگاه مرز زرباطیه دیگر از آن سیم خاردار و آن بیابان برهوت اثری دیده نمی شود و مجموعه ای از تاسیسات مرزی برای عبور مسافران و زائران و كامیون های تبادل كالا بین دو كشور جایگزین آن شده ٬هرچند هنوز نیازمند توسعه و سازندگی بیشتری است.
كوت كه قبلا حتی یك پل نداشت ٬امروز در ورودی شهر به دلیل كثرت رفت و آمدها به این شهر، یك تقاطع غیر همسطح بزرگ ایجاد شده است و بیمارستان 'الزهراء' مهمترین مركز درمانی این شهر، به طور مقبولی، تجهیز شده است و دهها درمانگاه و صدها تابلو پزشك متخصص در این شهر دیده می شوند.
به رغم وضع بد اقتصادی و كاهش رقم بودجه امسال عراق، اما در شهر كوت در هر گوشه اش، طرحی در حال اجرا است و بسیاری از محلات كانال كشی شده اند كه عموما طبق گفته اهالی، برای سیستم فاضلاب یا ارتباطات فیبر نوری و آب و برق كشی است.
ساخت و ساز مستمری كه در شهر دیده می شود نشانه نوعی توسعه و سازندگی است و شهر در مقایسه با روزهای اول سقوط رژیم صدام به طور چشمگیری از حیث مساحت توسعه یافته است.
شهر كوت از حدود 300 هزار نفر در روزهای اول سقوط رژیم صدام اكنون به 500 هزار نفر جمعیت رسیده است و منزل 100 متری كه در اوایل سقوط 15 هزار دلار ارزش نداشت ٬اكنون همین منزل 80 هزار دلار ارزش پیدا كرده است، البته اهالی كوت می گویند، وضع بد اقتصادی و نبود نقدینگی، خرید و فروش املاك را راكد كرده است.
یكی از اهالی كوت كه با او دمخور شدیم، اصرار داشت كه بر این نكته تاكید شود كه 'این ها، همه از بركت خاك پای زائرانی است كه از این محور عازم كربلای معلا می شوند.'
خاورم *4*353*1770* 2041**خبرنگاران اعزامی شهریار حیدری فر – عبدالكریم جبار پور**انتشار دهنده: سید شاهپور حسینی
كوت-ایرنا- استان مرزی واسط با مركزیت كوت در شرقی ترین نقطه عراق در جوار مرزهای جمهوری اسلامی ایران، چند سالی است كه زائران حسینی چهره آن را از استانی محروم و فراموش شده به استانی زنده با مردمانی میهمان نواز متحول كرده است.