توانمندسازي تشكل هاي زنان راهبردي كليدي در تند شدن آهنگ توسعه كشور

جمعي از نمايندگان سمن هاي زنان و خانواده منطقه مركزي كشور كه در هشتمين كارگاه آموزشي تقويت همكاري هاي تخصصي شبكه اي سازمان هاي مردم نهاد زنان و خانواده در اراك شركت كرده اند در گفت و گو با ايرنا ديدگاه هاي خود را در حوزه سمن ها ، مشكلات و مطالبات آنها بيان كردند.
آنان بر اين باورند كه توان و همت زنان در مشاركت هاي مردمي به مراتب بيشتر از مردان است و اين قشر تاكنون گام هاي بلندي در عرصه هاي مختلف برداشته اند.
عضو موسسه كيمياي سبز استان مركزي گفت: سمن هاي تخصصي زنان ظرفيتي بالقوه است كه بايد با برنامه هاي هدفمند در كنار اهداف دولت نقش آفريني كند و تجربه ثابت كرده است كه زنان در تشكل هاي مردمي بيشتر از مردان وقت مي گذارند و امور مختلف را با دقت و حوصله بيشتري انجام مي دهند كه بايد از اين ويژگي بيشترين بهره برده شود.
زهره حسيني افزود: سمن ها ابزاري در دست دولت براي انجام برخي امور نيستند بلكه سرمايه اي در كشور هستند كه در كنار دولت بايد در مسائل توسعه نقش آفريني كنند، بنابراين تضعيف سمن ها زماني پيش مي آيد كه وابسته به دولت شوند و بايد از اين آفت فاصله بگيرند.
وي بيان كرد: دولت يازدهم در سه سال فعاليت خود نشان داده كه به صورت واقعي براي ارتقاء جايگاه و توانمندسازي سمن ها گام برمي دارد و در اين راستا تشكل هاي مردمي نيز بايد حضور در سياست هاي راهبردي و نظارت بر امور را تقويت كنند و از امكانات هم براي اهداف مشترك نهايت بهره را ببرند.
عضو موسسه كيمياي سبز استان مركزي ادامه داد: فعاليت در تشكل هاي مردمي به صورت داوطلبانه و خودجوش است و اين مهم نه تنها براي دولت ضرري ندارد و هزينه بر نيست بلكه يك توان قوي كارشناسي است كه امور را تسهيل و روان مي كند.
عضو موسسه زنان نوانديش شهرري نيز گفت: زنان در دو سنگر اجتماعي و خانواده نقش آفريني مي كنند و تشكل هاي زنان و خانواده، درد و مشكلات مختلف جامعه را بيشتر لمس و درك مي كنند و بايد از توان آن ها در سامان آسيب هاي اجتماعي، نهادينه كردن اخلاق و فرهنگ سازي نهايت بهره برده شود.
مريم مرتضوي افزود: سمن ها امكان تكيه بر توان مردمي است كه دولت بايد آن را بشناسد و راه گسترش آن را هموار كند و سمن هاي زنان در اين مسير نقش بسيار موثر و كليدي را در تربيت نسل پويا و متعهد، همراستايي توان جامعه براي پيشبرد اهداف اقتصاد مقاومتي و تصميم هاي كلان نظام و دولت مي توانند ايفا كنند.
وي بيان كرد: دولت يازدهم به توانمندي تشكل هاي مردمي و فعاليت زنان در ترميم مشكلات و كاستي ها و پيشبرد امور واقف است و اينكه در هرم تصميم سازي دولت در آموزش شبكه سازي سمن ها سرمايه گذاري شده ظرفيتي مهم و فرصتي طلايي است.
عضو موسسه زنان نوانديش شهرري ادامه داد: اين موسسه مردمي در زمينه كارآفريني، ازدواج، پيشگيري از طلاق و آموزش فعاليت دارد و تاكنون موفقيت هاي زيادي را در جامعه هدف داشته و امروز نياز در پيوستن به ساير سمن هاي زنان و خانواده را در اهداف مشترك و به منظور اثرگذاري عميق احساس مي كند.
مرتضوي اظهار كرد: انتظار است زمينه فعاليت تشكل هاي مردمي بيش از پيش فراهم شود و از بسياري از سخت گيري ها در اين راستا جلوگيري شود.
وي گفت: جامعه ايراني تشنه آموزش و مهارت ورزي براي بارور شدن است و اين مهم تنها زماني به صورت اثرگذار خواهد بود كه سمن ها در فعاليت هاي آموزشي و فكري و مهارتي تمام قد حاضر شوند و ظرفيت هاي عظيم آنان در اين خصوص مورد غفلت قرار نگيرد.
عضو موسسه كانون مهر خانواده تهران گفت: زنان همواره در تمامي مراحل در عرصه هاي مختلف كنار دولت بوده اند اما اين بار به مدد ابتكار دولت يازدهم مي خواهيم در قالب سمن هاي تخصصي تقويت همكاري ها را تجربه كنيم و با فكر و ايده مردمي در كنار دولت براي اعتلاي كشور بكوشيم.
فائزه مسعودي افزود: همانطور كه مقامات دولت اعلام مي كنند آسيب هاي اجتماعي يكي از چالش هاي اساسي است كه روند توسعه را با معضلاتي مواجه مي كند و سمن هاي زنان و خانواده به خوبي مي توانند در اين عرصه نقش آفريني كرده و پاي كار باشند.
وي اظهار كرد: زنان با توجه به ماموريتي كه در تربيت فرزندان و مديريت خانه دارند با تمام وجود معضلات اجتماعي را لمس مي كنند و بهتر مي توانند پيوست هاي اصلاحي و جبراني در ترميم آسيب ها را پي بگيرند.
وي يادآور شد: رهبر معظم انقلاب امسال را با نام اقتصاد مقاومتي، اقدام و عمل ناميده اند و اين موضوع بايد در هم افزايي توان سمن هاي زنان و خانواده نيز نمود عملي بيابد و آثار آن به صورت تغيير رفتار مصرف در خانواده ها، ارتقاي فرهنگ كار و تلاش و مشاركت بيشتر زنان در امور پژوهشي و كار آفريني رخ بنماياند.
مسعودي بيان كرد: تشكل هاي بانوان از دولت انتظار سرعت بخشي به تصويب لايحه حمايتي سمن ها را كه سال ها بلاتكليف مانده است، دارند.
عضو موسسه كانون مهر خانواده تهران ادامه داد: فقدان ساختار شبكه سمن ها و آشنايي اندك لايه هاي اجتماعي از كارويژه و توان تشكل هاي اجتماعي يكي از مهمترين مشكلات است.
مسعودي عنوان كرد: اين موسسه در زمينه اقتصاد مقاومتي و تلاش بانوان كارآفرين، پيشگيري از اعتياد و مصرف مواد مخدر جديد و آموزش هاي پيشگيرانه به دانش آموزان فعاليت دارد و از امور خودجوش و داوطلبانه با محوريت اشاره شده از سوي ساير سمن ها استقبال مي كند.
مسئول مددكاري موسسه خيريه حضرت فاطمه زهرا (س) تهران نيز گفت: زنان چه در سمن هاي تخصصي زنان و خانواده و چه در قالب ساير موضوعات در عرصه فعاليت هاي جمعي و مردمي اثرگذارند و اين سرمايه مهمي است كه بايد بيش از پيش شناخته شده و قدر نهاده شود.
اكرم سلطان زاده افزود: كارهاي زمين مانده زيادي در كشور هست كه سمن هاي زنان و خانواده بايد كمر همت را ببندند و آن ها را محقق كنند اما براي اين مهم نياز دارند كه روزآمد شوند و توانمندي و تخصص خود را بسط دهند.
وي بيان كرد: در موسسه خيريه حضرت فاطمه الزهرا (س) تهران تنها 180 مددكار و 70 نفر در هر نوبت كار از بانوان داوطلب فعاليت دارند و مشكلات و سختي ها سدي براي ادامه راه آنها نيست.
مسئول مددكاري موسسه خيريه حضرت فاطمه زهرا (س) تهران ادامه داد: بيش از يكهزار و 741 خانواده با بيش از چهار هزار و 500 نفر تحت پوشش اين موسسه هستند و از خدمات مختلف بهره مند مي شوند و اگر اين سمن بتواند تشكل هاي مردم نهاد هم خانواده خود را بشناسد، توان عظيمي را در اثرگذاري فعاليت ها ايجاد خواهد كرد.
سلطان زاده اظهار كرد: از طريق اين موسسه تاكنون يكهزار و 746 خانواده در قالب حدود هشت هزار نفر به خودكفايي رسيده اند كه اين يك موفقيت بزرگ است.
مديرعامل موسسه خيريه سالمندان استان مركزي هم گفت: زنان در پايه گذاري فعاليت هاي عام المنفعه پيشرو هستند و بي منت و چشم داشت براي امور گام بر مي دارند.
پروانه جهانبان افزود: 90 درصد كارهاي بهزيستي توسط تشكل هاي مردمي انجام مي شود و اين يعني كمك به دولت و در كنار دولت بودن و مي طلبد اين رويه در تمامي اموري كه به اشتباه در سيطره وظايف دولتي قرار گرفته تعميم داده شود.
وي بيان كرد: تشكل هاي مردمي درتمامي دنيا بخشي از پازل تكميل كننده تصميم سازي و اجراي سياست هاي توسعه هستند و انتظار است با باز شدن فضا در دولت تدبير و اميد به سرعت خود را براي اين ماموريت خطير رشد دهند.
مديرعامل موسسه خيريه چشمه نور كوثر تهران نيز گفت: نگاه حمايتي دولت تدبير و اميد به تشكل هاي مردمي قابل مقايسه با هيچ دولتي نيست و در سايه اين نگاه، موفقيت هاي سمن ها به مراتب بيشتر از قبل مي شود.
فاطمه حسيني افزود: دولت تدبير و اميد هر كجا توانسته از سمن ها حمايت كرده و سياست ريشه اي و زيرساختي را در توانمندي اين بخش و ايجاد ساختارهاي شبكه اي دنبال مي كند.
وي بيان كرد: تشكل هاي مردمي بايد هر چه در توان دارند به كار گيرند و در تمرين حضور فعالانه در امور روسفيد شوند و خدمات ارزنده اي از خود به جا بگذارند.
مديرعامل خانه سازمان هاي مردم نهاد استان مركزي نيز گفت: تشكل هاي مردمي عامل پيشبرد برنامه هاي فرهنگي جامعه هستند.
سياوش آقاخاني افزود: خوشبختانه دولت تدبير و اميد ظرفيت هاي لازم براي حضور آگاهانه و هوشمندانه همه اقشار جامعه به ويژه بانوان در عرصه هاي مختلف و حوزه توسعه فرهنگي مبتني بر برنامه هاي خانواده محور را فراهم كرده است.
وي بيان كرد: خانه سازمان هاي مردم نهاد تجربه اي موفق از شبكه سمن هاست كه در استان مركزي با هفت شبكه تخصصي به بار نشسته و شاخه زنان و خانواده آن بايد به عنوان حلقه اتصال مردم و دولت در راستاي حل مشكلات و آسيب هاي اجتماعي و همچنين راهبردهاي سياست هاي اين حوزه گام هاي موثري بردارند.
مديرعامل خانه سازمان هاي مردم نهاد استان مركزي ادامه داد: سازمان هاي مردم نهاد عصاره مشاركت آگاهانه اقشار مختلف جامعه هستند كه داوطلبانه و عاشقانه در زمينه نشر آگاهي عمومي، نظارت بر عملكرد ارگانهاي دولتي و مردمي و انجام اموري كه دولت قادر به انجام نيست، تلاش مي كنند.
مديركل دفتر امور بانوان و خانواده استانداري مركزي نيز گفت: سازمان هاي مردم نهاد حوزه زنان و خانواده، مرجعي براي پيوست فرهيختگان و ظرفيت هاي مادي و فكري است و از اهميت زيادي برخوردار است.
زهرا فرجي افزود: تشكل هاي مردمي به تناسب موضوعات و چالش هاي اين قشر و خانواده افزايش پيدا نكرده كه توجه به تقويت ساختارهاي اين بخش امري ضروري است.
وي بيان كرد: اگر چه حضور زنان در ماموريت هاي 330 تشكل مردم نهاد استان مركزي محوري و پررنگ است اما 22 سمن به طور تخصصي در موضوعات زنان و خانواده فعاليت مي كنند كه انتظار است هر روز شمار آنان رو به افزايش داشته باشد.
مديركل دفتر امور بانوان و خانواده استانداري مركزي اضافه كرد: رسيدگي به آسيب هاي اجتماعي، چالش هاي حوزه خانواده و مسايل زنان در اولويت سياست هاي دولت است كه توجه به اين مهم امري ضروري است.
فرجي گفت: زنان بايد به عنوان عنصر فعال و كنشگر پويا جايگاه خود را در برنامه هاي جامعه بيشتر تثبيت كنند.
سابقه سازمانهاي مردم نهاد زنان در ايران به اواخر دوره قاجاريه و انقلاب مشروطه باز مي‌گردد، بحران‌هاي اجتماعي حاصل از تشتت سياسي و جنگ جهاني اول مانند همه گيري بيماري‌ها، قحطي و بيكاري باعث مي‌شد تا زنان به صورت گروهي درصدد رفع مشكلات برآيند و موسسات خيريه را تاسيس كنند.
در دوران انقلاب مشروطه نيز زنان داراي تشكل مستقل سياسي به نام اتحاديه غيبي زنان و يك تشكل اجتماعي به نام انجمن مخدرات وطن و انجمن نسوان ايران بودند.
هر چند نظام بسته و مردسالارانه دوره قاجاريه و عرف جامعه آن روزگار زمينه پذيرش زنان در اجتماع را محدود مي كرد اما در دوره احمدشاه دولت مجبور به تاسيس اداره معارف نسوان شد تا به امور آنان رسيدگي نمايد در همين زمان حضور و عضويت بانو صفيه يزدي در مقام مجتهد در هيات نظارت بر قانون اساسي بسيار حائز اهميت بوده است.
صفيه يزدي از بنيان‌گذاران انجمن مخدرات اين انجمن را به منظور حمايت از طرح تحريم كالا و وام خارجي طرح‌ريزي كرد و در زمان مشروطيت مدرسه دخترانه عفتيه را در سال 1910 بنيانگذاري و در سال 1289 به عنوان يكي از ناظران قانون اساسي معرفي شد.
اين روند تا دوره رضاشاه ادامه داشت ولي پيشرفت چشمگيري مشاهده نشد و پس از كودتاي 28 مرداد سال 1332 سازمان‌هاي دولتي و غيردولتي زنان به حالت تعطيل و يا نيمه فعال درآمد تا اينكه در دهه 40 انجمن زنان ايران تاسيس و رفته رفته به حزب زنان ايران تبديل شد.
اما با توجه به فضاي بسته سياسي و كنترل شديد دولتي اين حزب منحل و فقط برخي انجمن‌هاي ادبي و خيريه غيردولتي مانند جمعيت بانوان صلح‌جو، انجمن ملي حمايت از زنان بي‌سرپرست به كار خود كم و بيش ادامه مي‌دادند.
در سال هاي 1355 تا 1357 با شدت گرفتن مبارزات انقلابي، زنان نيز دوشادوش مردان در گردهمايي‌ها و تشكل‌هاي مخفي سياسي و اجتماعي سهم درخور توجهي داشته و توانستند انقلاب شكوهمند اسلامي را به سرانجام برسانند.
پس از انقلاب اسلامي در دوران جنگ تحميلي نيز زنان در قالب گروههاي مردمي در عرصه‌هاي پشتيباني و خدمات درماني و بهداشتي نقش مؤثري را ايفا نمودند و تاكنون نيز در قابل تشكل هاي مردم نها در بخش ها و عرصه هاي مختلف حضور گسترده دارند.
هشتمين نشست منطقه اي و كارگاه هاي آموزشي سمن هاي زنان و خانواده كشور روز شنبه با حضور شهين دخت مولاوردي معاون رئيس جمهوري در اموز زنان و خانواده در اراك آغاز شده و تا 27 ارديبهشت ماه جاري ادامه دارد.
اين نشست سه روزه با حضور ۲۱۰ نفر از نمايندگان سازمان هاي مردم نهاد حوزه زنان و خانواده استان هاي تهران، البرز، قزوين، قم و مركزي در قالب هفت كارگاه آموزشي تخصصي انجام مي شود.
شركت كنندگان در اين كارگاه هاي آموزشي در خصوص مفاهيم شبكه ، كاركردها و مزاياي آن، ويژگي هاي ساختار شبكه اي و ارتباط شبكه اي به بحث و تبادل نظر مي پردازند.
در هر گروه كارگاهي اين برنامه، 30 نماينده سمن هاي زنان و خانواده عضويت دارند و در مجموع 35 نفر از كارشناسان دستگاه هاي اجرايي نيز در اين مباحث شركت مي كنند.
توانمندسازي سمن هاي زنان و خانواده از ارتباطات بين بخشي، انجام برنامه هاي مشاركت جو با راهبري غيردولتي، استفاده موثر از امكانات و نيروي انساني سمن هاي زنان از اهداف برگزاري اين كارگاه آموزشي كشوري است.
استان مركزي 330 سازمان غيردولتي فعال دارد كه 22 سمن آن در زمينه امور زنان و خانواده فعاليت دارند.
گزارش از معصومه صفري
6012/6013/3005