دوام دریادداشت خود آورده است :در آستانه بیستم مهر ماه یاد روز غزلسراي نامي و شهیر كشورمان خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازي هستیم شاعري كه در آثار غني خود علوم اجتماعي، تاریخ و حكمت و روش زیستن جامعه بشري را در قالب شعر به تصویر كشیده است. اشعار حافظ همگي حاوي لطائف و نكات تاریخي و ادبي است. خواجه شیراز عهد حكومت سه پادشاه را درك كرده كه مشهورترین آنها امیر شیخ ابواسحاق اینجو و امیر مبارزالدین محمد مظفر و شاه شجاع بوده اند. مهمترین وجه تمایز خواجه شیراز توجه به صنعتي است كه علماي ادب آن را ایهام نامیده اند:
هركو نكند فهمي زین كلك خیال انگیز
نقشش به حرام ار خود صورتگرچین باشد
مكتب حافظ كه قرن هاست مورد توجه و تكریم بسیاري از ادیبان و عارفان قرار گرفته است مكتبي است كه انسان را به مرز وجود خالق رهنمون مي سازد. در اشعار حضرت حافظ عشق و محبت به همنوعان و تعهد به جامعه در اوج قرار دارد. اساسأ جهان بیني خواجه شیراز در حوزه اخلاق و معرفت داراي مرزهاي زمیني نیست و انسان و جامعه بشري را به ب كیرانه فضل و دانش هدایت میك ند، چنانكه حافظ می گوید:
ارب از ابر هدایت برسان باراني
پیشتر زانكه چو گردي زمیان برخیزم .
او هرگز كسي را به صفات بد خطاب نمیك ند و بر دوري از آزار همنوعان تأكید دارد: وفا كنیم و ملامت كشیم و خوش باشیم كه در طریقت ما كافریست رنجیدن مكتب حافظ و دیگراني نظیر مولانا، سعدي، عراقي، با یزید بسطامي، شیخ محمود شبستري و ... مكتب اصالت انساني است كه انسان را به جا يی مي رساند كه به تعبیر سعدي بجز خدا نبیند! انساني كه رهرو این مكاتب باشد به سرزمین موعود و بهشت دلخواه پاي خواهد نهاد كه خواجه میفرماید:
گر روي پاك و مجرد چو مسیحا به فلك
از چراغ تو به خورشید رسد صد پرتو
همان تعبیر مفسر بزرگ قران مجید و فیلسوف همروزگار ما مرحوم علامه طباطبا يی 'ره' كه می گوید:
من به سرچشمه خورشید نه خود بردم راه
ذره اي بودم و مهر تو مرا بالا برد
سخن را به درازا نكشم اما بگویم رمز و راز حافظ و دیگر ارباب معرفت تنها عشق و خلوص نیت در پرستش حق است .اما از دیرباز حافظ درحافظه مردم ایران ماندگاربوده است. شاعری كه در اشعار نغز و جادوئی اش فراتر از مكان و زمان است و شاعری كه به تعبیرمحمد گل اندام'...مذاق عوام رابه لفظ متین شیرین كرده، و دهان خواص را به معنی مبین نمكین داشته.'رمز حضور خواجه اهل راز هنوز پس از گذشت سده ها برای بشر و ذهن جستجوگر انسان پنهان مانده است! او راز دهر و معمای وجود را برای همه آشكار نموده و قضاوت نهایی را در اختیار انسان قرار داده است! او رند عالم سوزی است كه كار ملك معرفت را تا ابد تدبیركرده است و با قصه جان پرور خود ارباب معرفت را به رمز و راز زمانه آگاه می كند. حافظ عارف و شاعری كه می توان با تكیه به مفاهیم ارزشمند اشعارش راه و رسم زمانه را به خوبی آموخت و با آن در عرصه پرپیچ و خم روزگار پیروز شد. قصه تلخ ما در این عرصه را باید كم آگاهی و عدم شناخت مردم هم روزگار ما با زندگی، آثار این شاعر گرانمایه دانست! جای تامل داردكه چرا برخی از جوانان ما با وجود تحصیلات عالی حتی یك بار اشعار حافظ را مطالعه و درك نكرده اند، نمی توان و نباید كم كاری را تنها به مراكز آموزشی نسبت داد چرا كه آسیب شناسی این امر به ما هشدار می دهدكه آیا در سبد فرهنگی خانوارهای ایرانی همانگونه كه سی دی های بازی برای كودكانمان تهیه می كنیم، دیوان حافظ و دیگر بزرگان مانند سعدی، مولانا، فردوسی و...از جایگاهی برخوردار هستند. چگونه كودك ما با ذوق و شناخت هویت فرهنگی كشور خود آشنا شود در حالی كه در سبد فرهنگی و تفریحی روزمره اش جز بازی های رایانه ای بیگانه با فرهنگمان چیز دیگری پیدا نمی شود! حافظ،سعدی،فردوسی،كلیله و دمنه، تاریخ بیهقی، تذكره الاولیاء، مثنوی معنوی و...هركدام هدایتگر و راهنمائی صحیح برای انسان در زندگی محسوب می شوند كه متاسفانه آنچنان كه باید مورد استفاده معنوی در جامعه مان قرار نگرفته اند! راهكار مقابله تهاجم فرهنگ های بی هویت به كشورمان توجه عمیق به بزرگانی مانندحافظ شیرازی است و این مهم زمانی محقق می شودكه كودكان
ما در دوران دبستان حداقل یك غزل از حافظ و حكایت های ساده گلستان و بوستان سعدی بیاموزند! ك/1
1876/ 5054
روزنامه عصر مردم چاپ روز دوشنبه شیراز همزمان با بیستم مهر روز بزرگداشت حافظ شیرازی یادداشتی را به قلم صفدر دوام با عنوان ' چراغ اهل خلوت ، خواجه حافظ ' پیرامون ویژگی های حافظ انتشار داده است .