اين گزارش كه در روز دوم تير 1394 هجري خورشيدي به قلم مهدي آييني به چاپ رسيد، مي افزايد: براي نمونه چند روز پيش شهردار تهران از وجود 200 هزار خانواده نيازمند در تهران خبر داد كه براي تامين نان شب خود با مشكل روبه‌رو هستند. اين درحالي است كه اگر تمامي مراكز خيريه و حمايتي اولويت خود را آموزش مهارت‌هاي زندگي و حرفه‌آموزي به نيازمندان قرار دهند، مي‌توان به رفع مشكل نيازمندان واقعي كشور اميدوار بود.
تعداد موسسه‌هاي خيريه كشور حدود 15 هزار مركز برآورد مي‌شود، اما تعداد نيازمندان كشور با اين آمار همخواني ندارد؛ به همين دليل بيراه نگفته‌ايم اگر بگوييم بجز تعداد اندكي از اين موسسه‌هاي خيريه، بيشتر آنها در رسيدن به هدف خود راه به جايي نبرده‌اند. دليل اين شكست را هم مي‌توان در نحوه فعاليت و كمك اين مراكز به نيازمندان جستجو كرد؛ زيرا در كشورمان تعداد افراد نيكوكار مثال‌زدني است و كمتر شخصي را مي‌توان پيدا كرد كه به دستگيري از نيازمندان توجه نكند. نكته اينجاست كه آينده‌نگر نبودن بسياري از نيكوكاران سبب شده برطرف شدن نياز نيازمندان در مسائل روزمره آنها خلاصه شود؛ به زبان ساده‌تر كمك‌هاي مردمي تاكنون نتوانسته سبب خودكفايي نيازمندان شود.
براي حمايت واقعي از نيازمندان نبايد فقط به شرايط روز آنها توجه كرد، بلكه بايد با آينده‌نگري شرايطي را فراهم آورد كه شخص نيازمند، مهارتي به دست آورده و با استفاده از آن بتواند گليم خود را از آب بيرون بكشد. با اين حال نبايد فراموش كرد عملي شدن اين طرح نياز به همكاري همه نيكوكاران با يكديگر دارد؛ چون آموزش و مهارت‌آموزي به نيازمندان شرايطي را مي‌طلبد كه نيكوكاران براي تحقق آن بايد دست به دست يكديگر داده و امكان آن را فراهم كنند. براي رسيدن به اين هدف نيكوكاران مي‌توانند با كمك به موسسه‌هاي خيريه معتبري كه تمركز خود را روي چنين طرح‌هايي گذاشته‌اند، به توانمند شدن نيازمندان كمك كنند.
اين در حالي است كه پيدا كردن چنين مراكزي كار دشواري نيست؛ چون اين روزها بيشتر سازمان‌هاي مردم‌نهادي كه در حوزه توانمند شدن خانواده‌هاي نيازمند فعال هستند، چنين اهدافي را نيز دنبال مي‌كنند. براي نمونه برخي سازمان‌هاي مردم نهاد در حوزه كودكان كار به اين باور رسيده‌اند كه براي مراقبت از كودكان كار بايد اعضاي خانواده او را توانمند كرد، به همين دليل بخشي از فعاليت اين سازمان‌ها به توانمندسازي مادران اختصاص پيدا كرده، زيرا وقتي مادر در حرفه‌اي توانمند شود كودك او مجال بازگشت به دنياي كودكي را پيدا مي‌كند.
حرفه آموزي، اولويت كميته امداد
به نظر مي‌رسد سازمان‌هاي بزرگ خيريه كشور نيز به اين باور رسيده‌اند كه براي ريشه‌كن كردن فقر بايد توجه ويژه‌اي به حرفه‌آموزي داشت؛ زيرا مدتي قبل پرويز فتاح، رئيس كميته امداد امام خميني(ره) تاكيد كرد: توجه به آموزش مهارت‌هاي زندگي و حرفه‌آموزي يكي از اولويت‌هاي كميته امداد در ارتقاي توانمند كردن خانواده‌هاي تحت حمايت اين سازمان است. فتاح با اشاره به اين كه مشكلات مددجويان در حوزه استقلال مالي و اقتصادي به اين شكل برطرف مي‌شود، تصريح كرد: با برنامه‌ريزي مدوني كه تدارك ديده شده، امسال زمينه اشتغال مددجويان در بخش‌هاي مختلف فراهم مي‌شود تا مددجويان از دسترنج خود امرارمعاش كنند؛ زيرا با فراهم شدن اشتغال مددجويان، علاوه برافزايش درآمدشان، آنها به خودكفايي اقتصادي نيز مي‌رسند.
منوچهر رزمجو، قائم‌مقام معاونت اشتغال و خودكفايي كميته امداد امام خميني نيز در گفت‌وگو با جام‌جم دراين باره مي‌گويد:كميته امداد امام خميني(ره) امسال 2300 ميليارد تومان اعتبار براي اشتغالزايي و حرفه‌آموزي مددجويان اين سازمان در نظر گرفته است.
وي درباره نحوه توانمندسازي و حرفه‌آموزي به مددجوهاي كميته امداد يادآور شد: ابتدا مددجوها شناسايي و اطلاعات آنها بررسي مي‌شود تا ميزان انگيزه و زمينه‌هايي كه در آن مهارت دارند مشخص شود. پس از مرحله استعدادسنجي، مددجو با استفاده از نظرات مشاوران مسير خود را پيدا مي‌كند.
به اين شكل چنانچه مددجو از قبل مهارتي آموخته باشد،كارشناسان كميته امداد با تعامل با كارفرمايان براي شخص فرصت شغلي ايجاد مي‌كنند؛ اما چنانچه مددجو مهارتي نداشته باشد، مقدمات حضور او در كلاس و كارگاه‌هاي آموزشي فراهم مي‌شود تا شخص مهارت كافي را به دست آورد. بعد از اين مرحله نيز به شخص وام قرض‌الحسنه پرداخت مي‌شود تا بتواند كسب و كار كوچكي براي خود راه‌اندازي كند.
نظارت فراموش نشود
بايد يادآور شد برنامه‌هاي نهادهاي خيريه نبايد محدود به مهارت‌آموزي و پرداخت وام شود؛ زيرا اگر هدف استقلال واقعي شخص نيازمند باشد، بايد فعاليت او تا چند سال زيرنظر گرفته شود. فرج‌الله عارفي، عضوكميسيون اجتماعي مجلس در اين باره به جام‌جم مي‌گويد: بايد نظارت مستمري بر فعاليت مددجويي كه قرار است روي پاي خود بايستد صورت بگيرد؛ زيرا با توجه به شرايط ناپايداري كه شاهد آن هستيم، برخي سرمايه‌داران بزرگ نيز ورشكسته مي‌شوند؛ بنابراين بايد بيشتر از چنين مددجوهايي حمايت كرد.
وي ادامه داد: با توافقي كه بين كميته امداد و سازمان فني و حرفه‌اي صورت گرفته ، اين سازمان استادان مورد نياز را در اختيار كميته امداد قرار مي‌دهد تا در كارگاه‌ها و آموزشگاه‌هايي كه براي اين كار مشخص شده نيروهاي ماهر تربيت شوند و با جذب در بازار كار بتوانند هزينه‌هاي خود را تامين كنند.
عضو كميسيون اجتماعي مجلس تاكيد كرد: افزون بر اين بايد مشاغل مكمل نيز براي مددجوها در نظر گرفته شود؛ براي نمونه چنانچه زن سرپرست خانواري مهارت قاليبافي به دست مي‌آورد، بايد در كنار اين مهارت با اصول دامداري نيز آشنا شود تا چنانچه نتوانست از طريق قاليبافي امرار معاش كند، به دامداري بپردازد. قائم‌مقام معاونت اشتغال و خودكفايي كميته امداد امام خميني(ره) نيز درباره نظارت بر فعاليت مددجوهايي كه كسب و كاري را آغاز مي‌كنند، خاطرنشان كرد: اكنون نظارت نهادينه شده و براساس زمان‌بندي مشخص ناظران فني كميته امداد به شكل مستمر تا پنج سال بر فعاليت مددجوها نظارت مي‌كنند.
به گفته وي، نظارت‌ها با هدف تبديل سرمايه مددجو به ارزش افزوده اعمال مي‌شود.
قائم‌مقام معاونت اشتغال و خودكفايي كميته امداد امام خميني(ره) با اشاره به اين كه امسال حدود 2300 ميليارد تومان از منابع قرض‌الحسنه بانك‌ها و منابع داخلي كميته امداد به اشتغال و حرفه‌آموزي مددجويان اختصاص پيدا مي‌كند، افزود: سال گذشته از مجموع اعتباري كه ابلاغ شد حدود 1300 ميليارد تومان در زمينه اشتغال و حرفه‌آموزي اختصاص يافت.
ايجاد بازار براي محصول
اين درحالي است كه بايد تاكيد كرد مراكز خيريه پس از آموزش مهارت به مددجوها و اطمينان يافتن از رونق گرفتن كسب و كار آنها بايد دربازاريابي نيز به اين افراد كمك كنند.
هرچند اين روزها بازارچه‌هاي خيريه كوچك و بزرگ زيادي برپا مي‌شود كه هدف آن فروش بيشتر محصولات از سوي مددجوهاست، اما بايد يادآور شد اين بازارچه‌ها آن طور كه بايد و شايد براي شهروندان جذاب نيست و به همين دليل مددجويان از آنها استقبال نمي‌كنند.
براي رفع اين مشكل نيز بايد به گردانندگان مراكز خيريه پيشنهاد كرد بهتر است براساس نياز بازار براي حرفه‌آموزي مددجوها تلاش كنند؛ زيرا بسياري از رشته‌هايي كه امروزه در سازمان فني و حرفه‌اي تدريس مي‌شود، بازار كار مناسبي ندارد.
علاوه بر اين بايد گفت بيشتر نمايشگاه‌ها در محل‌هايي برپا مي‌شود كه شهروندان براحتي به آنها دسترسي ندارند؛ اين درحالي است كه اين مشكل با همكاري شهرداري قابل‌حل است. بنابراين بايد تاكيد كرد استقلال يك مددجو علاوه بر فعاليت نيكوكاران، كاري بين بخشي نيز هست؛ زيرا اگر مديران شهري و آموزشي كشور در اين راه قدم‌هاي جدي برندارند نمي‌توان به حل مشكل نيازمندان اميدوار بود.
*منبع: روزنامه جام جم
**گروه اطلاع رساني**1893**9131
تهران- ايرنا- روزنامه جام جم در صفحه جامعه نوشت: ماهيگيري به جاي ماهي دادن شايد شعاري تكراري باشد، اما هنوز تمامي بنگاه‌هاي حمايتي فعال در كشور، تمركز خود را روي اين مهم قرار نداده‌اند؛ به همين دليل اين روزها تعداد نيازمنداني كه در رفع نياز‌هاي خود عاجزند قابل توجه به نظر مي‌رسد.