محمد خاتمی: حماسه سیاسی با رفع كدورت‌های سال‌های اخیر تكمیل شود

در این دیدار سید محمد خاتمی با اظهار خوشحالی از این‌كه در جمع پر شورو زنده و رو به آینده دانشجویان حضور دارد، گفت:« لازم می‌دانم 22 بهمن، سالروز پیروزی انقلاب را تبریك عرض كنم از این جهت كه این انقلاب، تداوم یك رویكرد وخواست و حركتی بود كه ملت ما از ده‌ها سال پیش از این شروع كرده بود و اوجش را در انقلاب دیدید و با این انقلاب به آینده بهتر نگاه می كرد.»

وی افزود:« بنده معتقدم اگر با انصاف نگاه كنیم، كه شما هم اهل انصافید، در عظمت آن تردید نمی‌كنید ونیز در پیوند این انقلاب با دین و دینی بودن انقلاب، البته دینی كه خواستار سربلندی ملت و آبادانی كشور و رفع ظلم‌ها و ستم‌ها بود و در انقلاب بود.»

گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی دفتر حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمدخاتمی، رئیس بنیاد باران تصریح كرد:« انقلاب معمولا گرانیگاه تحولی است كه بصورت طبیعی در زندگی انسان‌ها رخ می‌دهد یعنی زندگی انسان بستر تحول دائمی است گرچه همه تحول‌ها تكاملی نیستند گاهی تحول به سوی قهقراست؛ گاهی انقلاب هم به معنی بازگشت به عقب است، ولی اگر نگاه عمیق و دقیق بكنیم برآیند و جهت كلی تحول در زندگی بشر تكاملی است یعنی به سوی افزایش عقلانیت، نگاه علمی به جهان، آگاهی انسان به جهان افزایش تجربه انسان، دستیابی بیشتر انسان به حقوق خود برخورداری بیشتر از مزایای طبیعی و از جمله سیر آن به سوی آزادی یعنی لحظه به لحظه جامعه بشر به سوی آزادی پیش می‌رود این برآیند تحولی است كه درمتن جامعه بشری وجود دارد.»

رئیس دولت اصلاحات ادامه داد:« انقلاب گرانیگاه و نقطه اوج تحول است، شرایطی كه در جامعه است گاهی ایجاب می‌كند این تحول سریع و بنیادی و همه جانبه و بصورت انفجاری باشد كه گاهی هم بصورت تدریجی ادامه پیدا می‌كند.»

وی با بیان این‌كه « انقلاب باید دو خصوصیت داشته باشد تا به آن بگوئیم انقلاب مطلوب»، اظهار داشت:« یكی اینكه تحول را تسریع می‌كند ولی به سود مردم، یعنی در جهت تغییر وضع ناگوار و ناپسند است ،برای ایجاد وضع مناسب‌تر .»

سیدمحمد خاتمی تاكید كرد:« خصوصیت دوم این‌كه در صورتی انقلاب مطلوب است كه مبتنی بر خواست و اراده مردم باشد، یعنی مردم صاحب انقلاب باشند، مردم انقلاب كننده باشند والا اگر بدون حضور مردم باشد كودتاست، توسط گروه های پرمدعا و دور از مردم كه در خانه های تنگ و تاریك به یك نظریاتی رسیده‌اند و این را به عنوان نظرات خلق و مردم مطرح كردند بعد از اینكه روی كار هم بیایند می‌خواهند فقط این را به عنوان خواست توده‌ها و خلق بر جامعه تحمیل كنند كه حاصل هر دو آنها تبدیل یك دیكتاتوری به دیكتاتوری دیگر است.»

وی یادآور شد:«انقلاب مطلوب انقلابی است مبتنی بر خواست واراده ملت.معتقدم انقلاب اسلامی ما هر دو خصوصیت را داشت از جمله اینكه نگاهش فقط به تخریب وضعیت موجود نبود، بلكه ایجاد وضعیت مطلوب بود و از دلش هم جمهوری اسلامی در آمد.جمهوریت خواست تاریخی مردم ماست برای حاكمیت بر سرنوشتشان.اسلامیت هم دین اكثریت جامعه ماست و بر گرفته از نگاه مثبتی است كه جامعه ما به فرهنگ و بینش اسلامی دارد اسلامی كه همه احساس كردیم و می‌كنیم در سایه آن می توانیم به حقوق خودمان برسیم.این پیشنهادی بود كه جمهوری اسلامی مطرح كرد. »

رئیس موسسه بین المللی گفت‌وگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها گفت:«یك نظریه‌ای قبل از انقلاب بود، بزرگانی هم مطرح كردند ممكن است باعث سوء تفاهم برای ما بشود بخصوص برای شما دانشجویان و جوانان كه هم تحول خواه و اهل تحلیل و اندیشه‌اید، باید به انقلابتان به عنوان تحول اساسی احترام قائل شوید و هم تحلیل درستی از انقلاب داشته باشید باید توجه داشته باشید كه گاهی ممكن است نظریاتی مطرح شود كه ممكن است درست هم باشد، ولی ممكن است دچار سوء تفاهم شویم و آن اینكه انقلاب را یك حركت دائمی می دانستند كه در مقابل ثبات وجود دارد و می گفتند مرگ انقلاب ها زمانی است كه به نظام تبدیل شود، نظام خواستار ثبات است و انقلاب خواستار تحرك و پویایی،بنابراین وقتی به نظام تبدیل شد خودش باعث میرائی انقلاب می شود.»

رئیس بنیاد باران در ادامه تصریح كرد:«این نظریه از این جهت غلط است كه باید توجه داشته باشیم انقلاب دو مرحله دارد یكی مرحله پیش از پیروزی است كه كار انقلاب تخریب وضع موجود و به هم زدن وضع حاكم است و متاسفانه بعضی ها در همین مرحله می مانند بعد از پیروزی انقلاب هم كارشان همین است یا متاسفانه دیدشان كم است یا ویژه خواران وفرصت طلبانی كه بعد از انقلاب به صحنه می‌آیند و می‌خواهند خواست های خود را بر جامعه تحمیل كنند و برای جا افتادن خود شروع به تخریب هر چیزی می كنند كه نمی‌پسندند.»

خاتمی ادامه داد:« تخریب قبل از پیروزی در ذات انقلاب نهفته است، ولی انقلاب موفق انقلابی است كه روحیه بعد از پیروزی انقلاب هم دارد.اگر همه‌اش تخریب باشد جامعه به آشفتگی و ویرانی و هرج و مرج دچار می شود، اتفاقا انقلاب مطلوب این است كه خواستار ایجاد نظام جدید باشد منتهی گاهی بازتولید نظام این است كه این ضد انقلاب است گاهی هم هیچ نظمی نمی‌خواهیم نظم ما در بی نظمی است كه آن هم به معنی ابتر بودن انقلاب است.»

وی با بیان این‌كه «انقلاب صحیح این است كه تخریب می‌كند برای این‌كه بسازد»، اظهار داشت:« چه بسازد؟ آنچه بدبوده و آن را نابود كرده و خلاف آن‌را ایجاد بكند. اگر در جامعه فساد بوده، انقلاب موفق این است كه جامعه غیر فاسد روی كار بیاید، اگر سركوب و شكنجه بوده تحقیر مردم بوده نظام مطلوب این است كه در آن آزادی و رهایی و عزت و حرمت نهادن به باشد، اگر در آن فقر و اختلاف طبقاتی بوده، نظام مطلوب آن است كه تلاش بكند فقر از بین برود و عدالت در جامعه حاكم شود.»

رئیس دولت اصلاحات افزود:« بنابراین انقلاب در مرحله قبل از پیروزی یك سلسله آرمان‌هایی دارد و یك سلسله انرژی برای تخریب آن چیزی كه خلاف آن آرمان‌هاست و بعد از پیروزی انقلاب ساختن جامعه بر اساس آرمان‌ها هست كه باید به آن توجه كند.من فكر می كنم انقلاب اسلامی ما هر دو وجهش (متكی بر خواست و اراده مردم بودن و هم خواستار تبدیل وضعیت بد به بهتر)را داشت.»

**انقلاب ما «كلمه» در برابر «سلاح» و «گل» در برابر «گلوله» بود

سیدمحمد خاتمی با تاكید بر این‌كه «انقلاب ما كلمه در برابر سلاح و گل در برابر گلوله بود»، اظهار داشت:«شاید در عمل تندروی هایی شده بود كه درست نبود كه اگر این را هم با انقلاب های دیگر مقایسه كنیم از آن كمتر بوده است.روح انقلاب ما تكیه بر خشونت برای از بین بردن خشونت نبود، ولی به شدت با حمایت و حضور مردم برای از بین بردن خشونت و وضع ناگوار مردم به صحنه آمدند.»

وی ادامه داد:« دوم این‌كه خواست نظام جانشین روی كار بیاید كه جنبه‌های منفی در آن نباشد و جنبه‌های مثبت باشد و تحقق پیدا كند. اینكه اینقدر تاكید روی جمهوری اسلامی شده با توجه به اصطلاحات خلافت و حكومت اسلامی یعنی اسلامی كه با جمهوریت سازگار است و البته جمهوریتی كه با ارزش‌های اصیل اسلامی سازگار است.»

رئیس دولت اصلاحات تصریح كرد:« خواست تاریخی ملت ما آزادی در برابر استبداد، پیشرفت در مقابل عقب افتادگی و استقلال در مقابل وابستگی به بیگانه بود. البته همه اینها متناسب با معیارهای فرهنگی دینی و آن چیز یكه مایه هویتی تاریخی ماست باشد.باید ملاكی بدست بیاورید هم اینكه راه خود را برای آینده مشخص كنید كه كدام راه بروید از كجا آمدید پدران شما چه كردند، تاریخ گذشته خودتان را بخوایند شما ادامه دهنده آن راه هستید و هم ملاك برای ارزیابی داشته باشید.»

وی با طرح این سئوال كه «آیا انقلابی كه ایجاد شده روند امور بر همان اساس است یا انحراف ایجاد شده؟»، گفت:« وقتی می‌گویم اصلاحات این است كه اگر در مقام ساختن و سازندگی مشكلات وجود دارد ما با تكیه بر معیارهایی كه انقلاب و مردممان داشتند بخواهیم آن روش ‌ها را اصلاح و به سوی آرمان‌ها حركت بكنیم.»

رئیس‌جمهور اسبق كشورمان با اشاره به مباحثی كه از سوی دانشجویان حاضر در جلسه مطرح شد، اظهار داشت:« دوستان توقعاتی از دولت و جامعه داشتند اولا خدمتتان عرض بكنم، سطح تخریب آنقدر زیاد بوده كه حالا حالا ها باید صبر بكنید تا به نقطه صفر برسیم توقع اینكه مشكلات یك شبه حل بشود را نمی‌شود داشت، اما توقع داریم ولو آهسته و پیوسته به سوی حل مشكلات برویم.»

خاتمی ادامه داد:« من واقعا تعبیر حماسه سیاسی را درمورد انتخابات اخیر قبول دارم؛ منتهی نكته هایی را هم دارم كه خطاب من هم به مردم و هم به دولت و هم به شما هست، برای این‌كه این روندی كه انقلاب ما داشت و می خواست تداوم پیدا بكند و نیز همه خشنود باشیم به این امیدی كه ایجاد شده تقویت بشود این نكات را عرض می كنم خدمت دوستان عزیز؛ یكی از دستاوردهای بزرگ آنچه رخ داد، نزدیك تر شدن دولت و ملت بود این خیلی مساله مهمی است ما كه اتكایی جز مردم و خواست مردم نداریم، وقتی این فاصله می‌افتد، مشكلات بزرگی ایجاد می‌شود كه از جمله آن‌ها آسیب پذیر تر شدن مردم در مقابل توطئه‌ها و فشارهای بیگانگان یا فعا‌ تر شدن نیروهای منفی در درون جامعه است و ما در طی سال‌های گذشته لحظه به لحظه جدایی بیشتر میان دولت و ملت را می‌دیدیم.این جو را فاصله این انتخابات كمتر كرد.»

وی یادآور شد:« شعارهایی مطرح شد و حداقل تعهداتی كه ریاست محترم دولت در قبال مردم مطرح كرد و داد، مورد خواست مردم بود و اتفاقا معتقدم همه را به مسیر ساختن انقلاب را كه از آرمان‌ها دور افتاده بود، نزدیك‌تر كرد و این حادثه درمسیر تامین خواست‌هایی بود كه در مسیر انقلاب ما بود.»

سیدمحمد خاتمی در ادامه با بیان این‌كه «این حماسه باید با رفع كدورت‌هایی كه در این سال‌ها ایجاد شده تكمیل بشود»، اظهار داشت:« منشاء آن را فعلا كاری ندارم، نفرت‌ها و كدورت‌هایی كه رخ داده است مسائلی است كه خیلی به كشور ما آسیب زد.»

وی تاكید كرد:« ما نیاز داریم از این انتخابات و دولت استفاده بكنیم تا زمینه‌های هم دلی را در كشور تقویت بكنیم، برای رفع مشكلات عدیده‌ای كه بخشی از آن ناشی از بد اداره كردن كشور ومشكلات درونی و غفلت از خواست ملت و عدم احترام به آنها بوده و بخش دیگر ناشی از فشارها و تحریم ها و مشكلاتی كه دشمنان یا كسانیكه عزت و سربلندی ما را نمی‌خواهند یا فقط به منافع خود می‌اندیشند ایجاد كردند، مشكلات مشكلات عدیده‌ای است و امروز برای حا آن‌ها نیازمند همدلی هستیم.»

**مردم عزیز! همه كارها در اختیار دولت نیست و كارشكنی‌ها در مقابل دولت فراوان است

رئیس‌جمهور اسبق كشورمان ادامه داد:« می‌خواهم به مردم عزیز كه شما نخبگان و نمایندگان آنهائید عرض كنم كه به این مشكلات توجه داشته باشند و توقعات خودشان را با توجه به حجم مشكلات و امكانات محدود دولت جلب بكنند كه این تصور و تقاضا را نداشته باشند كه یك شبه مسائل حل بشود.توجه داشته باشید همه كارها در اختیار دولت نیست بعلاوه كارشكنی ها بسیار در مقابل دولت فراوان است.»

خاتمی با تاكید بر این‌كه «دولت با یك سری فوریت هایی روبرو است كه آن‌ها باید حل بشود»،گفت:« وقتی می‌آیند و به رییس دولت می گوید ذخیره گندم شما كه باید 60-70 روز باشد، امروز كم شده است این از مسائلی است كه باید در اولویت قرار گیرد، بنده خودم یادم هست سال 78 یا 79 در آستانه عید نورز كه همه مردم می‌خواستند شاد باشند به من گزارش دادند ذخیره گندم در تهران 3 روز است این یعنی از مرز بحران هم گذشته است، بنده این را به هیچ كس نگفتم حتی به رهبری هم نگفتم، تمام تلاش من و وزارت بازرگانی و دیگران این بود كه با انتقال گندم‌هایی كه در استان های دیگر بیشتر است ذخیره تهران را بالا ببریم تا از این بحران بگذریم حتی با قیمت بالاتر و هر طوری كه می‌شد تلاش كردیم این اتفاق بیافتد و واقعا آن دو سه شبی كه گفتند مشكل تا حدودی حل شده تمام ذهن من مشغول این مساله بود.»

وی تصریح كرد:« می‌خواهم این را بگویم كه خیال نكنید كه دولت فراغت بال دارد و نمی‌پردازد به بسیاری از مسائل دیگر؛ این دولت با مسائل و مشكلات فراوانی روبرواست.ملت توجه داشته باشد كه هم مشكلات روزمره خیلی سنگینی دارد هم میراثی كه از گذشته مانده است بسیار میراث سختی است و اصلاح ان سخت است و امكانات دولت كه اندك است و این اندازه حل مشكلات نیست و هم اینكه كارشكنی ها و موانع هم در كار او زیاد است.»

رئیس بنیاد باران اضافه كرد:« نكته دیگر خود دولت است و آن اینكه این مسائل فوری او را غافل از مسائل اساسی نكند، بخصوص انچه را با مردم در میان گذاشته و به خاطر آن رای گرفته و تعهد كرده است و از جمله اساسی ترین آنها حقوق اساسی مردم است. مردم در اثر این انقلاب حاكم بر سرنوست خودشان شدند این حاكمیت بر سرنوشت‌شان باید تثبیت شود و عواملی كه سبب پایمال شدن این حقوق می شود باید با آن برخورد بشود، اینها یك شبه قابل حل نیست.ولی این توقع هست كه مسائل فوری و ضروری دولت را غافل از مسائل اساسی كه در جامعه ما هست نكند و ما هم نباید توقع داشته باشیم یك شبه مسائل حل شود.ولی بدانیم به سوی حل آن‌ها حركت می شود.»

وی تصریح كرد:« انصافا در همین مدت كم ما شاهد موفقیت‌های نسبتا خوبی در مورد دولت هستیم حتی در مسائل اقتصادی و مدیریتی كشور.شما فضای دانشگاه‌ها و مطبوعات و جامعه را دیده بودید و می بینید كه بالاخره تغییر كرده كه نفس خود همین انتخابات سبب این فضا در جامعه شده است.8 درصد كاهش نرخ تورم و استقبال از تولید وسرمایه گذاری در كشور نكات مثبتی است. وضعیت بین المللی در حال سامان پیدا كردن است.در تحریم‌ها شكاف ایجاد شد، فشارها كاهش یافت و اینكه هیات‌های عالی رتبه اروپایی و... می‌آیند و قرارداد می‌بندند خود نشان از تغییر است. »

خاتمی یادآور شد:«البته اینها گام اول است كه فشارها كاهش یافت و گام دوم بسیار مهم‌تر است و امیدوارم دولت بتواند گام دوم را هم كه در جهت تامین منافع اصیل ملت و مصالح اساسی هست بردارد كه هم زمان می برد و هم اساسی تر است ولی خوشحالیم كه گام اول محكم برداشته شد.»

وی با بیان اینكه «از این فضا دولت و ملت باید استفاده كنند»، اظهار داشت:«اقتدار ملی ما در گرو پیشرفت و توسعه است كه طی سالهای گذشته با وقفه عجیبی روبرو شده است. با آن وضعیت وپول هنگفت نفت رشد منفی را شاهد بودیم.عسلویه از جای پر رو نق تبدیل به جای گرد و خاك گرفته شد.سرمایه‌هایی كه از كشور خارج شد نشانه وضعیت نامناسب كشور در این بخش در سال‌های گذشته بوده است.»

رئیس دولت اصلاحات ادامه داد:« پیشرفت و توسعه هم در گرو اهتمام به بخش خصوصی و سرمایه گذاری و كار افرینی است كه تردیدی هم در آن نیست اما بخش خصوصی در این مدت مشكلات بسیار زیادی پیدا كرد، در حالی كه بخش خصوصی سه چیز می خواهد؛حرمت و امنیت و سودمعقول.اگر بخش خصوصی دارای حرمت و حمایت دولت نباشد ما شاهد رانت خواری و ویژه خواری در كشور خواهیم بود و سرمایه های كشور از بین خواهد رفت.»

خاتمی با تاكید بر این‌كه «خصوصی شدن یعنی تصدی دولت را كم كردن»، افزود:« متاسفانه دولت ما دولتی است كه بخش قابل توجه فعل و انفعالات صنعتی كشور را تصدی گری می‌كند در این مدت بدنه دولت به شدت متورم شد و شاهد استخدام‌های بی اساس زیاد كردن كارمندان و...بودیم، در حالی‌كه باید تصدی گری كم شود ودر این میان جلب اعتماد و ایجاد امنیت به بخش خصوصی بسیار مهم است .»

به گزارش روابط عمومی دفتر حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمدخاتمی، وی خاطر نشان كرد:«امروز دولت محترم باید بداند اقتدار ملی در گرو پیشرفت و توسعه است كه آن هم در گرو تولید روز افزون و كار افرینی و ابتكار و ابداع است و این كار باید بدست بخش خصوصی انجام شود و باید از موقعیت هایی كه هست در این زمینه استفاده بكند.ما در زمان خود مالیات را از 45 د صد به 25 در صد برای بخش خصوصی كاهش دادیم و صندوق توسعه ملی را برای بخش خصوصی ایجاد كردیم اینها مشكل پیدا كرده و بهم خورده است.»

خاتمی در ادامه اظهار داشت:« نكته دیگر كه اتفاقا باید دیپلماسی ما فعال شود، ما برای توسعه نیاز به بیرون داریم، نیاز به معنای ذلت نیست ما هم امتیازاتی داریم از جمله موقعیت فوق العاده مهم ما در منطقه است كه می تواند در تبادل نیازها به این نكات مثبت تكیه بكنیم و انچه می خواهیم بگیریم.»

وی تاكید كرد:« حضرات محترم اولا ما نیاز داریم به سرمایه و امكانات خودمان سرمایه ‌هایی است كه ایرانیان خارج از كشور دارند ما به سرمایه تكنولوژی و بازار جهانی احتیاج داریم، دیپلماسی فعال یعنی بهره مندشدن از این جریانات؛ حالا كه موفق شده و گام اول را محكم برداشته، باید در زمینه گسترش ضوابط با احترام متقابل وعادلانه و نیز زمینه برای جذب امكانات و دانش خارجی و تكنولوژی خارجی با حفظ منافع ملی تلاش بكنیم.»

رئیس دولت اصلاحات تصریح كرد:« باید ده‌ها عسلویه در مملكت ایجاد بشود، باید در تولید بتوانیم با تكنولوژی‌های نوینی كه در دنیا هست كارایی بیشتر ایجاد بكنیم اما پیشرفت شرایطی دارد كه باید فراهم بشود. دیپلماسی خارجی باید همت خود را خرج جذب امكانات خارجی به كشور، جذب تكنولوژی خارجی و نیز حضور در بازارهای خارجی برای پیشرف بكند.»

خاتمی مساله دیگر را اتصال علم با مدیریت عنوان كرد و افزود:« این بدان معناست كه توجه ویژه‌ای به آموزش عالی به دانشگاهها ومراكز پژوهشی ما بشود وشرط اول این است دانشگاهی ما، استاد ما ،دانشجوی ما، احساس حرمت و امنیت بكند، حیات دانشگاه ما به آزادی اندیشه، بیان و فكر و اطلاعات در جامعه است كه متاسفانه وجود نداشته و باید این را ایجاد بكنیم كه حتما این فضای سال‌های اخیر، این ستاره‌داركردن‌های بی‌مورد، بی حرمتی به استاد و جایگزین گردن استادان با سابقه با كسانی كه با شرایط خاصی آمدند مانعی بر تحقق این مهم بوده است.»

وی ادامه داد:« مراكز علم ما باید تولید كننده علم و امید و چشم انداز به سوی آینده باشند و بعد دولت می‌تواند با آنها اتصال پیدا كند، در راس دولت باید اتاق های فكری با حضور اندیشمندان و متفكران تشكیل بشود و در هر دستگاهی اتاق فكر باشد.»

رئیس بنیاد باران با بیان اینكه «بخش عمده‌ای از مشكلات امروز ما ناشی از جدایی نظر از عمل است»، اظهار داشت:« از كارهایی كه ما كردیم این بود كه زمینه را برای كاراموزی و كارهای ارتباط دانشجویان و اساتید فراهم كردیم.اتصال علم با مدیریت در درجه اول حرمت نهادن به دانشگاهست و رونق بخشیدن به مراكز دانشجویی و دانشگاهی و ایجاد فضای امن و ازاد و نه دلهره اور .دولت باید خود را نیازمند به دستگاه علم و علم آفرینی و مهارت آفرینی بداند.»

رئیس دولت اصلاحات تاكید كرد:« اتصال دولت با حوزه‌های علمیه به خصوص بزرگان آن كه متاسفانه بعضی جریانات دائما در حال تخریب آن‌ها و این اتفاق مبارك هستند نكته مهم دیگری است كه دولت باید نسبت به آن اهتمام ورزد، البته بزرگان حوزه علمیه شانشان اجل بر این است كه تحت تاثیر آن قرار بگیرند ولی تزریق و دروغگویی و ذهنشان را درگیر می‌كنند كه دولت می تواند این ذهنیت ها را درست بكند.»

وی یادآور شد:« توصیه بنده ارتباط مستمر دولت با بدنه اندیشمند و روشن حوزه های علمیه هست.ما نیازمند نظرات نو هستیم در دنیای امروز نیازمند راهگشایی هستیم، در دنیای امروز با توجه به شناخت مسائل امروز و نیازها و مطالبات جامعه این ارتباط می‌تواند دولت را نیرومند كند و كارش را پیش ببرد.»

خاتمی اضافه كرد:« نكته مهم دیگر تقویت بیشتر رابطه دولت و ملت است كه در این بخش كه رسانه ملی كه از دولت ارتزاق می‌كند اگر نگوئیم خرابكاری لااقل به آقای رئیس‌جمهور و دولت، كم لطفی دارد و دولت محترم باید ارتباط خود را با ملت از طریق رسانه‌ها و تشكیلاتی كه ارتباط را با مردم دارند داشته باشند.»

وی یكی دیگر از راه‌كارها را «ارتباط مستمر با اصحاب فرهنگ، اندیشه و هنر» عنوان كرد و گفت:« این بخش جامعه تحقیر را بر نمی‌تابند، در بسیاری از مقاطع انها تحقیر شدند، به آن‌ها توهین شده، باید دولت به عنوان حامی آن‌ها در عرصه باشد و بخصوص آزادی‌های مثبت برای این بخش بسیار مهم است.»

رئیس‌جمهور اسبق كشورمان «تامین حقوق اساسی ملت» را از دیگ نكات مهم دیگری عنوان كرد كه باید دولت به آن توجه داشته باشد و اظهار داشت:« ملتی كه به این دولت رای داده است و برای پیروزی این انقلاب تلاش كرده، دلش می‌خواهد نظامی آزاد و آباد داشته باشد و البته شاهد آزادی های اساسی توام با اخلاق عدالت و معنویت كه روح دین است باش و تامین حقوق اساسی ملت و نهادینه كردن تشكل‌ها جریانات سیاسی احزاب و گروه‌ه از جمله خواسته‌های ملت است.»

وی در بخش پایانی سخنان خود اظهار داشت:« ضمن سپاس از اقدامات دولت دائما تذكر می‌دهیم ، تعهدی كه با ملت شده و بر اساس شعارها و رویكردهایی بوده كه رای مردم را گرفته شده و دولت باید به آنها پای بند باشند كه الحمدالله در مقام سخن و عمل همواره دولت به آن پای‌بند بوده و بر آن پافشاری كرده‌اند و هر موقع چنین بوده و بر تعهدات شان تكیه كردند، فشارها بر ایشان بیشتر شده، آقای رئیس‌جمهور باید متكی بر مردم باشد و روی تعهداتش بماند.»

سید محمد خاتمی خاطر نشان كرد:«باید شكیبا باشیم وتوقع نداشته باشیم مشكلات یك شبه حل بشود و با تغییر این فضا به فضای همدلی، حصرها را منتفی كنیم و همه در كنار همدیگر برویم به سوی آینده، البته راه پرسنگلاخی پیش رو است.»

تمام