بان كي مون موكدا در كنفرانس هاي خبري و ملاقات دو جانبه و چند جانبه با رهبران كشورهاي مختلف جهان بر اين گفته و باور خود اصرار ورزيد و تلاش كرد از نفوذ و ظريفت ايران براي پايان دادن به درگيريهاي خونين در سوريه استمداد بطلبد.
يكشنبه گذشته و در يك روز تعطيل بان كي مون خبرنگاران را به يك كنفرانس خبري ويژه فراخواند تا دعوت از ايران براي شركت در كنفرانس بين المللي صلح سوريه را اعلام كند كه اين خبر بلافاصله به تيتر يك رسانه هاي مختلف خبري جهان تبديل شد.
هرچند بان كي مون همزمان از 9 كشور ديگر براي دعوت در كنفرانس ژنو دو دعوت كرد اما هيچ كدام از اين كشورها مورد توجه خاص محافل رسانه هاي و ديپلماتيك جهان قرار نگرفتند، زيرا تنها دعوت از تهران بود كه به عنوان رويدادي بزرگ و يك دستاورد مهم براي بان كي مون به منظور افزايش ضريب موفقيت در كنفرانس ژنو دو به واسطه حضور ايران قلمداد شد.
بان كي مون نيك مي دانست كه دعوت از تهران به با توجه به فشارهاي آمريكا، گروههاي مخالف و برخي كشورهاي منطقه كه از ابتدا بحران در سوريه به منظور سرنگوني دولت بشار اسد از هيچ كمك و امكاني براي رسيدن به اين هدف كوتاهي نكرده اند، علم مخالفت را برخواهند داشت و كار را براي او دشوار خواهند كرد.
لذا زماني دعوت از ايران را مطرح كرد همه دعوت شدگان به كنفرانس ژنو دو حتي گروههاي مخالف هم اعلام آمادگي كردند، به گفته دبيركل سازمان ملل او 48 ساعت قبل از دعوت از تهران با بسياري از مقام هاي كشورهاي مختلف از جمله روسيه، امريكا و وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران تلفني گفت وگو كرده بود.
نكته بسياري مهمي كه در رسانه ها مغفول ماند، اظهار نظر صريح محمد جواد ظريف چند ساعت قبل از اينكه بان كي مون دعوت از تهران را رسما اعلام كند، بود. وزير خارجه كشورمان در مصاحبه اي بار ديگر بر مواضع جمهوري اسلامي ايران را براي دبيركل سازمان ملل تشريح و تاكيد كرد كه ايران هيچ پيش شرطي را براي شركت در كنفرانس ژنو دو نمي پذيريد.
اما دبيركل سازمان ملل با تاسي از مشاورات سياسي خود اطلاع كامل از اينكه هر چند تا برگزاري كنفرانس مذكور تنها 48 ساعت زمان باقي مانده بود اما مي دانست تحت فشار جريان ها و گروههاي مخالف قرار خواهد گرفت ، لذا هنگام اعلام خبر دعوت از ايران، جمله اي ظريف ، ديپلماتيك و حساب شده به كار برد.
(Iran understanding ) 'ايران مي داند كه اساس اين نشست اجراي مفاد ژنو يك است' اين جمله دبيركل سازمان ملل از چندجهت قابل واكاوي است، بالطبع مسوولان جمهوري اسلامي همچون ساير كشورها از مفاد ژنو يك مطلع بودند اما در كنار اين اطلاع بارها بر مواضع خود مبني بر نپذيرفتن هيچ گونه پيش شرطي تاكيد كردند و يكي از دلايل تاخير در دعوت از تهران به رغم درخواست بسياري از سران كشورهاي مختلف براي دعوت از ايران در همين نكته نهفته بود.
نكته مهم و اساسي اين است كه بان كي مون به رغم اطلاع از مواضع مقام هاي جمهوري اسلامي ايران مبني بر اينكه براي حضور در نشست مذكور هيچ گونه پيش شرطي را نخواهند پذيرد و اين موضع چند ساعت قبل ازدعوت رسمي او توسط دكتر ظريف بارديگر تكرار شد ، چرا از اين ايران دعوت كرد و چرا بعد از دعوت تا اين حد متزلزل برخورد نمود و مجبور به عقب نشيني شد و براي سرپوش گذاشتن بر افتضاح سياسي خود مجبور شد كه وانمود كند 'گمان مي كرده است كه آقاي ظريف اين شرط پذيرفته است.'
كارشناسان و ديپلمات هاي ارشد و با سابقه سازمان ملل به اين پرسش ها اين گونه پاسخ مي دهند كه با توجه به شخصيت تاثيرپذيري آمريكا از چند كشور به ويژه آمريكا او مقام مسوولي براي اتخاذ چنين تصميم مهم و ريسك پذيري نبود، لذا طي ماههاي گذشته جان كري وزير امور خارجه آمريكا به گونه اظهار نظر و عمل كرده كه بان كي مون به عنوان دبيركل سازمان ملل مجري وهدايت گر اصلي برگزاري كنفرانس صلح سوريه نيست.
طي ماههاي گذشته اظهار نظرها و بيانيه هاي مقام هاي آمريكايي در خصوص بحران سوريه و برگزاري كنفرانس ژنو دو و به تاسي آن اظهار نظرها و بيانيه هاي مشابه به آن به وضوح نشان مي دهد كه دبيركل سازمان ملل تا چه از مقام هاي كاخ سفيد به ويژه جان كري تاثيرپذير است واين تاثير پذيري تنها مربوط به موضوع بحران سوريه نيست بلكه دربسياري ديگر از موضوعات مهم جهاني به ويژه خاورميانه و به صورت بسيار ويژه برقراري صلح در سرزمين هاي اشغالي نمايان است.
لذا به خاطر همين نگاه مايوس آميز به دبيركل سازمان ملل بود كه روز دوشنبه در محافل ديپلماتيك در سازمان ملل با حيرت و تعجب خاصي اين اقدام دبيركل را مورد تحليل هاي موشكافانه و سياسي خود قرار و از اين تصميم متعجب شده بودند اما با اميد بيشتري در خصوص دستاوردهاي احتمالي كنفرانس ژنو دو اظهار نظر مي كردند.
تحليلگران ارشد مسايل مهم جهاني و منطقه اي در سازمان ملل معتقدند هر چند كه بان كي مون در دور دوم رياست خود بر دبيرخانه سازمان ملل قرار دارد و به طبع ديگر نيازي به حمايت برخي كشورها از جمله آمريكا به عنوان ميزبان اين نهاد بين المللي كه از نفوذ قابل ملاحظه اي در اركان تصميم گيري و تصميم سازي آن برخوردار است، ندارد، اما شخصيت تاثيرپذير و دنباله رو او اجازه اتخاذ تصميم هاي بزرگ و مهم براي مهار بسياري از بحران هاي جهاني كه به واسطه عملكرد ضعيف شوراي امنيت و تصميم شخص دبيركل هرروز بيشتر و پيجيده تر مي شود، را نخواهد داد.
آقاي ظريف در واكنش به عقب نشيني بان كي مون از موضع خود در خصوص دعوت از ايران گفت : بان‌كي‌مون درهفته گذشته چندين‌بار با من تماس گرفت، درهمه اين تماس‌ها صريحا به ايشان گفتم كه هيچگونه پيش شرطي را نمي‌پذيريم و هرگونه اظهارنظري از طرف ايشان كه متضمن اين باشد كه ايران شرطي را براي حضور در نشست پذيرفته خلاف واقع مي‌دانيم و زيرا كاملا از ديدگاه و مواضع ما اطلاع داشت.
وي با تاكيد بر اينكه دبيركل سازمان ملل بعد از اعلام دعوت از ايران تحت فشار قرار گرفت، اظهار داشت : ما از دو موضوع متاسف هستيم، اول از اين متاسفيم كه بان‌كي‌مون بر اثر فشاري كه به آن وارد شد پيشنهاد خود را پس گرفت و آنچه بيشتر باعث تاسف است نداشتن شهامت براي اعلام دليل پس گرفتن دعوت بود.
وزير خارجه با تاكيد بر اينكه بان كي مون تحت فشار آمريكا و برخي گروهها كه دستشان به خون مردم سوريه آغشته است، دعوت خود را پس گرفت،اظهار داشت من اين رفتار را در شان دبيركل سازمان ملل نمي‌دانم و باعث تاسف است كه اين رفتار را از خود بروز داده است.
اكنون يك نمونه از سياست هاي مديريتي آقاي دبيركل در عرصه بين المللي (دعوت از ايران و رد دعوت آن ظرف 48 ساعت) سوال هاي بسيار زيادي در ذهن ملت ايران و بسياري از كارشناسان مسايل سياسي و اجتماعي ايجاد كرده است، درمصاحبه اختصاصي كه قرار است آقاي بان كي مون بعد از نشست ژنو دو با خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي در مقر اصلي سازمان ملل انجام دهد، نظرات دبيركل را در خصوص برخي از اين سوال جويا خواهيم شد.
اروپام 1908/1547
نيويورك، ايرنا - بان كي مون طي ماههاي گذشته بارها و بارها بر نقش مهم و كليدي جمهوري اسلامي ايران براي كمك به حل بحران سوريه تاكيد كرده و مصرانه خواستار حضور تهران در كنفرانس بين المللي ژنو دو بود.