ياد فردوسي و خيام در پايتخت روسيه گرامي داشته شد

به گزارش ایرنا، رایزنی فرهنگی سفارت ایران در روسیه روز جمعه میزبان محفل ویژه ادبی گرامیداشت فردوسی و خیام بود.

پخش نماآهنگی از دكلمه شعر آغازین شاهنامه ' به نام خداوند جان و خرد ' همراه با زیرنویس روسی و سرودی از این شعر ماندگار، آغاز گر این محفل ادبی بود.

'ابوذر ابراهیمی' رایزن فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در روسیه در این آیین به تشریح جایگاه فردوسی در شعر و ادب ایران و ارج و منزلت آن نزد علاقمندان ادبیات كشورمان در سطح جهانی پرداخت.

وی در توضیح خدماتی كه در روسیه به فردوسی و فردوسی پژوهی شده است ، به انتشار ترجمه های روسی ، گرجی ، ارمنی و آذری شاهنامه در سال 1934 میلادی و همزمان با هزاره فردوسی در اتحاد جماهیر شوروی اشاره كرد.

رایزن فرهنگی كشورمان، 'رستم علی اف' و 'باباجان غفوراف' دو ایران شناس شهیر و بزرگ شوروی سابق را به عنوان دو شخصیت برجسته كه سهم به سزایی در معرفی فردوسی و شاهنامه در آن دوره زمانی داشته اند از چهره های ماندگار در این عرصه از پژوهشهای ایران شناسی خواند.

ابراهیمی با بیان این كه تا كنون شاهنامه به بیش از سی و شش زبان ترجمه شده است ، ترجمه روسی این شاهكار ادبیات ایران و جهان را از آثار فاخر و ارزشمند در زمینه معرفی ادبیات فاخر ایران به روس زبان ها دانست.

وی با ذكر تاریخچه تدوین شاهنامه چاپ مسكو ، این اثر را یكی از نمادهای مهم و ماندگار در زمینه خدمات پژوهشگران روس به ادبیات فارسی دانست و پاسخی شایسته به اندیشه، حكمت و معارف ارائه شده از سوی شاهنامه به جهان روس از سوی روسها و نمونه ای از خدمات متقابل روس ها و حكیم ابوالقاسم فردوسی خواند.

در ادامه محفل ادبی، بخشی از باله داستان 'سیاووش شاهنامه' ساخته 'طالب شهیدی' كه در سال 2009 توسط اركستر دولتی فدراسیون روسیه اجرا شده است شد كه مورد توجه حضار قرار گرفت.

'مهدی محبتی' استاد اعزامی ادبیات فارسی كشورمان در دانشگاه های مسكو نیز در این آیین در موضوع لایه ها و ابعاد شاهنامه، به خصوصیات منحصر بفرد حكیم ابوالقاسم فردوسی اشاره كرد كه در عصر حاكمیت پول ، لذت ، مقام و توجه مردم ، همت خود را مصروف تدوین شاهكار ماندگار ادبیات ایران و جهان كرد .

وی با طرح این پرسش كه آیا داستان های شاهنامه را باید مجزا و جدا از هم در نظر گرفت یا این شاهكار كل منسجمی با روح، چارچوب و طرح واحدی است، حاضران را به تعمق در چند مساله علاوه بر سوال فوق ، پیرامون فردوسی دعوت كرد.

وی تشریح كرد: صرف سی و سه سال برای سرودن شاهنامه 60 هزار بیتی به معنای روزانه سرودن 4 تا 5 بیت است . پرسش مهم این است كه فردوسی در این مدت كه روزانه 4 تا 5 بیت بیشتر نمی سروده است و به گواهی تاریخ پست دولتی هم نداشته است، به چه كاری مشغول بوده است ؟

وی گفت: پرسش دیگر این كه همه انسان ها در جستجوی مال ، مقام و موقعیت اند ولی فردوسی همه این ها را در راه هدف بزرگ و متعالی خود از دست می دهد . چه عنصری در جان روشن این شاعر بزرگ بوده كه وی را به این حد از گذشت و فداكاری رهنمون شده است.

دكتر محبتی سخن خود را با ذكر این مهم كه ادبیات متعالی و ماندگار محصول دو عنصر عشق و ایمان است، حاضران را به تامل در این امر كه چرا عصر ما دارای فردوسی ها ، داستایوسكی ها و پوشكین ها نیست فراخواند و افزود: به گمان من آن كس كه واجد این دو گوهر نیست، توان خلق این شاهكارها را ندارد.

در ادامه محفل ادبی، كلیپ دكلمه اشعار خیام همراه با زیرنویس روسی ، حاضران در مجلس را دقایقی در فضای سرشار از اندیشه و تامل ناشی از پرسش های جاودانه خیام فروبرد.

'محسن حیدرنیا' رییس بنیاد ایرانشناسی مسكو سخنران بعدی نشست بزرگداشت فردوسی و خیام ، سخنان خود را در موضوع شان و شخصیت علمی حكیم عمرخیام نیشابوری ارائه داد.

وی با تاكید بر این مهم كه بی تردید خیام بزرگترین دانشمند قرن 12 و 13 میلادی است ، عظمت شخصیت علمی وی را در حدی دانست كه 'جرج سارتون' مورخ معروف علم ، قرن 12 میلادی را قرن خیام نامگذاری كرده است.

حیدرنیا ، آثار ریاضی خیام به ویژه در حوزه هندسه و مثلثات را برجسته و در سطح جهانی شناخته شده دانست و نبوغ علمی این دانشمند و حكیم فرزانه عالم اسلام را به حدی دانست كه در بیست سالگی كتاب معروف خود در جبر و مقابله را می نویسد و در چهل سالگی، تقویم جلالی را در اصفهان ابداع می كند كه با گذشت قرنها،در دوران قاجار، به عنوان مبدا تاریخ شمسی شناخته می شود.

وی حاضران در جلسه و علاقمندان به اشعار خیام را به تامل در این مهم فراخواند كه این اشعار، تراویده ذهن دانشمندی با این عظمت و وسعت معلومات علمی است.

در ادامه این محفل ادبی،'محمود شاه' استاد دانشگاه روابط بین الملل مسكو وابسته به وزارت خارجه روسیه در سخنانی فردوسی و خیام را دو گوهر ناب ادبیات جهان دانست كه حاملان راستین معنویت و اخلاق جهان شرق و به ویژه ایران و جهان فارسی زبان به همه عالمیان هستند.

وی پس از ذكر خاطراتی از نحوه آشنایی خود در دوران كودكی با خیام و فردوسی ، یكی از نوازندگان افغان را برای اجرای یكی از سروده های فردوسی دعوت كرد كه نوازندگی و خوانش بخش هایی از داستان سیاووش شاهنامه كه با آوای عود كاشغری نیز همراه بود ، حاضران را به شوق آورد و فضایی سرشار از آرامش نواهای اصیل شرقی فراهم ساخت.

محفل ادبی بزرگداشت فردوسی و خیام ، با دكلمه رباعیات خیام توسط 'سید حسین طباطبایی' انجام پذیرفت و همنوازی نی و تنبك دو تن از نوازندگان ایرانی و روس ادامه یافت كه این بخش نیز مورد توجه ویژه حاضران قرار گرفت .

سپس خانم 'لودمیلا آودیوا' شاعره روس دو شعر از خود در مدح و وصف خیام و فردوسی را قرائت كرد و پخش كلیپی آرام بخش از دكلمه ترجمه روسی گزیده ای از رباعیات خیام پایان بخش این محفل ادبی بود.

اروپام/2242**518