جنبش عدم تعهد و لزوم ايفاي نقشي قدرتمند در مناسبات بين المللي

در این اجلاس همچنین موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی در زمینه‌های سیاسی و اقتصادی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

تقویت چندجانبه گرایی، حل و فصل صلح‌آمیز مناقشات بین المللی ، اصلاح در ساختار سازمان ملل متحد و شورای امنیت، خلع سلاح بین‌المللی، مبارزه با تروریسم ، مسایل فلسطین ، افغانستان، عراق ، سوریه ، سودان و سومالی و نیز موضوعات مربوط به كشورهای آمریكای لاتین از جمله محورهای مورد توجه جنبش عدم تعهد است.

همچنین مسایل مربوط به توسعه اقتصادی، حقوق بشر، امنیت غذایی، مبارزه با قاچاق انسان و موادمخدر، فساد مالی، تغییرات اقلیمی جهان، مهاجرت و فناوری اطلاعات و ارتباطات از دیگر محورهایی است كه جنبش عدم تعهد پیگیری آنها را وظیفه خود می داند.

جنبش عدم تعهد به عنوان تشكلی سیاسی طی پنج دهه فعالیت و با بهره گیری از ظرفیت های خود به خوبی توانسته نسبت به حوادث و رویدادهای مختلف جهان واكنش نشان دهد.

اكثریت اعضای جنبش عدم تعهد با آگاهی از مسایل روز جهان و نیز بر پایه استقلال رای خود توانسته اند مواضعی صحیح در برابر تحولات جهانی داشته باشند و این نقطه قوت جنبش عدم تعهد است. اما از سوی دیگر باید اذعان داشت كه فعالیت جنبش عدم تعهد عموما در حد مواضع سیاسی باقی مانده است.

این جنبش با این تعداد عضو پس از سازمان ملل متحد بزرگترین تشكل سیاسی در جهان محسوب می شود و می تواند و باید نقش موثرتری در مناسبات بین المللی ایفا كند.

هنگامی كه در سال 1961 اولین اجلاس جنبش عدم تعهد در بلگراد برگزار شد جهان به شدت تحت تاثیر جنگ سرد بود و این جنبش با ایده عدم تعهد و وابستگی به بلوك شرق و غرب بوجود آمد.

اكنون و پس از دوران جنگ سرد بسیاری از مناسبات بین المللی تغییر كرده است. اینك كشورهای غربی و بوی‍ژه آمریكا با ابزار ناتو به كشورهایی هزاران كیلومتر دورتر از مرزهای خود لشكر كشی می كنند.

لیبی ، سومالی، افغانستان، یمن، عراق و حتی پاكستان عرصه حملات نیروهای ناتو است.

در شرایطی كه استقلال و تمامیت ارضی كشورها محترم شمرده نمی شود و برخی قدرتها بدون توجه به قوانین و مناسبات بین المللی و به بهانه های مختلف استقلال كشورها را نقض می كنند ، جنبش عدم تعهد با تكیه به ظرفیت بزرگ اعضای خود می تواند نقش موثرتری برای كنترل این حوادث ایفا كند.

جنبش عدم تعهد می تواند گامهایی بلند تر از مواضع سیاسی بردارد و با بهره مندی از توان و ابزارهایی كه در اختیار دارد به مقابله با سیاست های دو گانه برخی قدرتهای غربی در زمینه های اقتصادی و حتی نظامی بپردازد.

از محمدرضا عرفانیان

مترجمام 1583 **1446