نگاهی به عوامل و دورنمای گسترش روابط فرهنگی ایران و روسیه
#
خبرگزاری جمهوری اسلامی 88/05/04
فرهنگی.ایران.روسیه.فرهنگی
مسکو- روابط و همکاری های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه با
توجه به نیازهای دو کشور به تقویت پیوندهای همکاری و اشتراکات فرهنگی و
وجود فرصت ها و تهدیدهای مشترک که نیاز به تعامل را برای دو کشور بوجود
می آورد، مستلزم توسعه و گسترش است .
به گزارش ایرنا از مسکو ، مناسبات فرهنگی ایران و روسیه دارای بیش از
چهار قرن سابقه است و وجود گنجینه های بزرک و نفیس آثار هنری ایرانی
متعلق به قرون گذشته شامل ظروف، لباس ها و شمشیر و خنجرها و آثار هنری
دیگر در موزه های کرملین مسکو، ارمیتاژ سنت پترزبورک و چند موزه دیگر
روسیه موید قدمت این روابط پرسابقه و دیرینه می باشد.
همکاری های فرهنگی ایران و روسیه در سال های اخیر در مقایسه با این نوع
همکاری های دو کشور در قرون شانزدهم تا بیستم که به اهدای آثار نفیس
هنری توسط شاهان دو کشور به یکدیگر یا انتقال این نوع آثار از طریق
بازرگانان ایرانی و روس به دو کشور (عمدتا انتقال آثار هنری ایرانی به
روسیه ) محدود می شد، تفاوت اساسی کرده است.
قدیمی ترین آثار هنری اهدایی ایران به روسیه مربوط به دوره پادشاهان
صفوی است و در حال حاضر دهها هدیه بزرک این شاهان ازجمله چند شمشیر
اهدایی شاه عباس کبیر به تزار روس در موزه کاخ کرملین مسکو نگهداری می
شود.
دور جدید همکاری های فرهنگی ایران و روسیه از اوایل دهه 90 آغاز شد و
تلاش های نهادهای فرهنگی ایران در هماهنگی و توسعه این نوع همکاری ها نقش
محوری ایفاء می کند و در این مقطع مبادله هیات های فرهنگی و تلاش های
مسئولان ایرانی و روس برای توسعه پیوندهای فرهنگی باعث شکوفایی همکاری های
فرهنگی، میان دو کشور دوست و همسایه در این عرصه مهم شده است .
مهمترین رویداد فرهنگی در روابط ایران و روسیه برگزاری نخستین هفته
فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در روسیه بود که اردیبهشت ماه سال گذشته با
حضور وزیر فرهنک و ارشاد اسلامی در مسکو برگزار شد.
وزیر فرهنک و ارشاد اسلامی با اشاره به روابط عمیق و گسترده ایران و
روسیه ، گفت: هفته فرهنگی ایران فرصتی فراهم ساخته تا با اجرای برنامه
های فرهنگی، مردم روسیه با فرهنک اصیل ایران بیشتر آشنا شوند.
وی ، ایران را از نظر زبان و ادبیات و اشعار شعرای بزرک برای روسها
شناخته شده خواند و گفت: شناخت متقابل نیز از پوشکین، چخوف و تولستوی
شخصیت های فرهنگی روس ، بیانگر روابط خوب فرهنگی دو ملت است.
وزیر فرهنک و ارشاد اسلامی ایران سال گذشته نیز در سفر خود به روسیه در
حاشیه اجلاس وزرای فرهنک کشورهای عضو و ناظر سازمان همکاری شانگهای در
قازان با آلکساندر آودییف وزیر فرهنک روسیه دیدار و پیرامون همکاری های
ایران و روسیه با وی تبادل نظر و مذاکره کرد.
وزیر فرهنک روسیه توسعه همکاری فرهنگی با ایران را بااهمیت دانست و
امضاء یادداشت تفاهم دو ساله در رابطه با همکاریهای فرهنگی میان روسیه و
ایران را پیشنهاد کرد که مورد استقبال طرف ایرانی قرار گرفت.
محمد جعفر بهدادمدیر عامل خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز اخیرا در دیدار از
روسیه و ملاقات با مدیر عامل خبرگزاری ایتارتاس که تفاهمنامه همکاری میان
دو خبرگزاری رسمی ایران و روسیه را به امضا رساند با آلکساندر آودییف
وزیر فرهنک روسیه نیز دیدار کرد که در آن دو طرف بر ضرورت حفاظت از فرهنک
بومی و سرمایه های تمدنی دو ملت در برابر تهاجم فرهنگی غرب تاکید کردند.
بهداد با اشاره به اهمیت روابط فرهنگی دو کشور ابراز امیدواری کرد که
توافقات دوجانبه فرهنگی، میان دو کشور بخوبی تحقق یابد.
وی با اشاره به گسترش همکاری های دو خبرگزاری رسمی و با سابقه ایران و
روسیه خاطرنشان کرد :ایرنا و ایتارتاس همواره دغدغه حفظ فرهنک بومی و ملی
کشورهایشان را داشته اند.
بهداد اضافه کرد: فرهنک بومی و ملی که پایه تمدن ما محسوب می شود
همواره دشمنان زیادی داشته است و آنها اگر بتوانند ما را از سرمایه های
تمدنی مان دور کنند، راه خود را برای پیشرفت و تسلط در سایر حوزه ها باز
می بینند.
مدیر عامل ایرنا یکی از ماموریت های مهم رسانه ملی را محافظت از فرهنک و
تمدن عنوان کرد و گفت: نخبگان ایران و روسیه نگرانند که نسل جوان از
تاریخ و تمدنش فاصله بگیرد.
مدیر عامل ایرنا با اشاره به تهاجم فرهنگی غرب علیه کشورهای مختلف از
جمله روسیه و اهداف پشت پرده این تهاجم گفت: امیدواریم مقاومت چهره های
فرهنگی روسیه، آنها را در رسیدن به اهداف خود ناکام بگذارد.
وزیر فرهنک روسیه نیز در بخشی از این دیدار گفت: فرهنک کبیر ایرانی
برای روسها قابل احترام است و کشورش نیازمند گسترش روابط فرهنگی و افزایش
همکاری ها در عرصه های مختلف با جمهوری اسلامی ایران است .
مقامها، کارشناسان و صاحبنظران فرهنگی روس چشم انداز همکاری های ایران
و روسیه در عرصه فرهنگی را روشن می دانند و بر این باورند که اشتراکات
فرهنگی ایران و روسیه، تلاش این کشور برای حفظ هویت ملی بویژه جمعیت بزرک
20 میلیونی مسلمانان روسیه از عوامل مهم ایجاد دورنمای خوب برای توسعه
تعامل فرهنگی دو کشور می باشد.
ولادیمیر ژیرینفسکی معاون دومای روسیه نیز معتقد است که ایران کشوری
مهم با تاریخی هفت هزار ساله و فرهنگی بسیار غنی است که نزدیکی با این
کشور دستاوردهای ارزشمندی برای دیگر کشورها و ملت ها خواهد داشت .
وی با بیان اینکه ایران فقط یک کشور همسایه در خزر نیست، گفت: قبلا مرزهای
گسترده ای با این کشور در مناطق آذربایجان و ترکمنستان داشتیم.
ژیرینفسکی از ایران به عنوان کشوری حفظ شده با تمدن و هنر کهن در
محدوده جغرافیایی خود یاد کرد که دارای تاثیر زیاد در فرهنک منطقه
خاورمیانه است.
ژیرینفسکی، زبان فارسی را با توجه به گنجینه های آن و شعرایی نظیر حافظ
، فردوسی و خیام ، منحصر به فرد و یکی از زیباترین زبانهای خاورمیانه و
متمایزترین آنها از نظر آوا شناسی خواند و تصریح کرد: همسایگان ایران
یعنی افغانستان، تاجیکستان و بخشهایی از پاکستان نیز به زبان فارسی سخن
می گویند.
میخاییل شویدکوی رییس آژانس فرهنک روسیه نیز ایران را دارای فرهنگی
پویا و بسیار غنی می داند که در ادوار مختلف تاریخ بر ملتهای ساکن مناطق
پیرامون خود تاثیر عمیق گذاشته که آثار آن در بسیاری نقاط کشورهای آسیای
میانه و قفقاز و پاکستان و افغانستان هنوز پابرجا است.
وی گفت: روسیه و ایران از دیرباز دارای روابط عمیق بوده و فرهنک و هنر
در پیشبرد این روابط نقش بسزایی داشته است.
یوری تاوروفسکی سر دبیر مجله دیپلمات وابسته به وزارت امور خارجه
روسیه از جمله کارشناسان روس طرفدار گسترش روابط فرهنگی با ایران است که
در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، ایران را کشور متمدن و باستانی و دارای
تمدن چند هزار ساله دانست که در شکل گیری تمدن جهانی نقش مهم و تاثیرگذار
ایفا کرده است.
وی گفت: روسیه به توسعه روابط با ایران ازجمله در امور فرهنگی و علمی
اهمیت قائل است و برای این منظور تلاش می کند.
میخاییل نناشف معاون کمیسیون امور دفاعی مجلس دومای روسیه از علاقمندان
به فرهنک ایران زمین در سرزمین روسیه است که با ابراز علاقه خود به فرهنک
و تاریخ ایران گفت: ایران دارای شاعران و اندیشمندان بزرگی است که
ادبیات این کشور را در سطح بین المللی معروف کرده است.
مقام پارلمانی روس گفت: در روسیه دیوان اشعار چند شاعر ایرانی بزبان
روسی ترجمه شده که به نظر من قطره ای از اقیانوس است که جا دارد بیشتر به
این موضوع توجه شود.
معاون دانشگاه دولتی علوم انسانی روسیه (از دانشگاه های بزرک این کشور)
نیز با بیان اینکه تمدن و فرهنک ایران زمین دارای قدمت و سابقه چند هزار
ساله است ، خواستار توسعه بیشتر پیوندهای فرهنگی ، علمی و آموزشی روسیه
با جمهوری اسلامی ایران شد.
خانم کاراپتیانس گفت: همکاری های فرهنگی زمینه ساز گسترش همکاری های
کشورها در عرصه های دیگر است و اگر در این زمینه موفقیت حاصل شود، شرایط
را برای توسعه روابط در عرصه های دیگر مساعد خواهد کرد.
به گفته دکتر ابوذر ابراهیمی ترکمان رایزن فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی
ایران در روسیه، اشتراکات فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه
زمینه خوبی برای توسعه همکاری های دو کشور دوست و همسایه در عرصه های
مختلف فراهم آورده است.
ترکمان گفت: تلاش روسیه برای جلوگیری از غربگرایی، توجه به معنویات و
ارزش های اخلاقی در این کشور، بازگشت به هویت دینی و حضور بیش از 20
میلیون مسلمان در روسیه از عوامل مهم نزدیکی و قرابت فرهنگی این کشور با
ایران است.
رایزن فرهنگی ایران، با بیان اینکه بی یندوباری فرهنک غربی نتوانسته بر
روسیه غالب شود، گفت: در سیاست فرهنگی روسیه که سال گذشته تدوین شد،
توجه ویژه ای به حفظ فرهنک خودی در مقابل تهاجم فرهنگی بیگانه شده است.
ابراهیمی با اشاره به مذهب ستیزی در دوره شوروی سابق که پایه و اساس
دیدگاه دولت را تشکیل می داد گفت: با فروپاشی شوروی این سیاست منسوخ شده
و دولت برنامه هایی را برای حاکمیت مذهب در جامعه به اجرا در آورده و با
تشکل های مذهبی همکاری نزدیک برقرار کرده است.
وی با اشاره به وجود بیش از 20 میلیون مسلمان در روسیه گفت: در روسیه
موضوع اسلام به عنوان یک واقعیت انکارناپذیر مورد توجه قرار گرفته و
مسلمانان روسیه قرابت های زیادی با ایران دارند و در ادبیات و زبان اقوام
روسیه نیز کلمات مشابه فارسی وجود دارد.
رایزن فرهنگی ایران در روسیه با توجه به این عوامل، زمینه های همکاری
جمهوری اسلامی ایران با روسیه در عرصه های فرهنگی را مساعد دانسته گفت:
برای توسعه همکاری ها تلاش می کنیم و در این راستا ، دیپلماسی فرهنگی را
راه مناسبی می دانیم.
رایزن فرهنگی ایران در روسیه با بیان اینکه تاثیر فرهنگی ایران در روسیه
زیاد است، گفت: علت این امر علاقه فراوان روسها به فرهنک ایران زمین می
باشد. به عنوان مثال از ترجمه روسی مثنوی مولوی بگونه ای استقبال شد که
نسخه های چاپ اول این کتاب پایان یافت و دفتر دوم و سوم این کتاب را هم
چاپ می کنیم تا بتوانیم به درخواست مردم روسیه پاسخ دهیم.
کارشناسان و صاحبنظران فرهنگی روس بر این باورند که روابط فرهنگی ایران و
روسیه با توجه به قرابت و نزدیکی فرهنگی مردم دو کشور همسایه گسترش
خواهد یافت و این امر زمینه ساز همکاریهای دو کشور در عرصه های مهم دیگر
همچون سیاسی، اقتصادی و بازرگانی خواهد بود.
کارشناسان روس همچنین معتقدند باروها برای حفظ و حراست از هویت های ملی
و اعتقادی ،اجازه نخواهد داد فرهنگی غربی که با شتاب بسوی کشورهای مختلف
جهان از جمله روسیه و ایران حرکت است ، منجر به نابودی سنن و آداب بومی
ملت ها شود و در این عرصه وظایف و توجه نسل جوان را برای حفاظت از ارزش
های فرهنگی و باروهای دینی بسیار مهم می دانند.
اروپام1516**1773**/2242