فرش دستباف ایران ، یتیم و بی سرپرست ،اما با مدعیان بسیار (قسمت اول )

فرش دستباف ایران ، یتیم و بی سرپرست ،اما با مدعیان بسیار (قسمت اول ) # اصفهان ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 28/07/81 داخلی.اقتصادی.صنایع دستی.فرش چند تن از کارشناسان اقتصادی و صنعت فرش دستباف، بی سرپرستی این صنعت را عمده ترین عامل رکود و بی برنامه بودن این صنعت عنوان کردند. " منوچهر بزرگی "، رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن استان اصفهان در این ارتباط به ایرنا گفت: فرش دستباف در کشور ما بی سرپرست و یتیم اسـت ، اما مدعیان زیادی دارد. بزرگی افزود: بیشتر مدیران صنعت فرش کشور یا از درک احساس سـالم و شفاف از منافع ایران برخوردار نیستند و یا می خواهند بر اساس نیاز روز ، خود را مدافع این حرفه جلوه دهند. وی اظهار داشت : بیش از 20 سال است که دولتمردان ، سنک فرش را بـه سینه می زنند ولی هر سال وضعیت این صنعت بدتر از سال قبل می شود. به گفته وی، افرادی که عنان صنعت فرش کشور را دردست دارند فقط در تولید فرش مهارت دارند ولی در زمینه تجارت این کالا و وضعیت بازارجهانی آن اطلاعات کافی ندارند. بزرگی افزود: بر اساس آمارهای غیر رسمی حدود 11 میلیون نفر در صنعت فرش دستباف شاغل هستند که این رقم یک پنجم جمعیت کشور را تشکیل می دهد. وی افزود: آیا این جمعیت ارزش این را ندارند که برای ساماندهـی ، دارای یک سازمان منسجم و خردمند باشند. وی گفت: البته چندی پیش سازمانی تحت عنوان فرش تشکیل شده اما طی دو سال گذشته از فعالیت آن هیچ سودی برای فرش ایران عاید نشده است. بزرگی، بکارگیری " رنک گیاهی " در فرش دستباف را از خصـوصیات فرش ایران نام برد و گفت: این رنک طی سالهای متمادی دچار تغییر نشده و ثابت می ماند.
وی افزود: متاسفانه به دلیل شرایط نامطلوب و بالا بودن هزینه،استفاده از این نوع رنک در فرش ایران کاهش یافته است. منوچهر بزرگی افزود: طرح تاسیس بزرگترین کارخانه تولید " خامه" بـا رنک گیاهی در استان اصفهان مورد مطالعه و تایید قرار گرفته است امــا هرگز یک متولی برای تامین هزینه ساخت این کارخانه پیدا نشد. به گفته وی، تولیدکنندگان فعال در استان اصفهان اکثرا تــوان مالی برای این کار را نداشتند و انتظار می رفت در این زمینه دولت اقدام کند. " محمد حسین ادیب "، استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان نیز در این باره گفت: تجارت جهانی فرش دستباف در سال گذشته حدود چهار میلیارد دلار از هـفت هزار میلیارد دلار کل تجارت جهانی را تشکیل داده است. وی افزود: این رقم نشان می دهد که تجارت فرش دارای سهم زیادی در تــجارت جهانی نیست و برای برنامه ریزیها باید این نکته را مورد توجه قرار داد. وی اظهار داشت: قیمت صادرات فرش دستباف ایران به کشور آلمان طـی 20 سال گذشته به کمتر از یک دهم کاهش یافته و به عبارت دیگر ایران هـــر سال فرش خود را ارزانتر از سال پیش به آلمان صادر کرده است. ادیب گفت: در حال حاضر حتی مسافران نیز اقدام به صادرات فرش به طور جزیی می کنند و این امر باعث تخریب فرش ایران در بازار جهانی شده است. ادیب، درباره وضعیت تولید فرش دستباف در دنیا گفت: در کشوری مانند چین فرش دستی به صورت کارخانه ای تولید می شود یعنی بر روی یک فرش در هر روز سه شیفت کارگر با نصف قیمت دستمزد ایران کار می کند. وی افزود: این امر باعث کاهش زمان خواب سرمایه تا یک سوم می شود. این استاد دانشگاه افزود: چنین روندی باعث می شود قــدرت رقابت ایران با کشورهایی مثل چین و هند در این رشته کاهش یابد و ایران بـه یک واردکننده فرش تبدیل شود. "علی ماهانی"، تولیدکننده فرش دستباف و عضو هیات رییسه اتـحادیه تولید کنندگان فرش استان اصفهان نیزگفت: باوجود مشکلات فراوان در صنعت فرش ایران ، اصالت این فرش باعث پا برجا ماندن آن بوده است. وی افزود: در سال 1355 بیش از 70 درصد صادرات فرش دستباف دنیا مربوط به ایران بود ،اما امروز به حدود 30 درصد کاهش یافته است. به گفته وی، بنا بر آمارهای غیر رسمی از سال 74 تاکنون، سیرنزولی صادرات فرش ایران از 800 میلیون دلاربه 550 میلیون دلار کاهش یافته است. وی اظهار داشت: برخی صادرکنندگان تنها به سلیقه مشتریان اروپایی تــوجه دارند و به ذوق تولیدکننده ایرانی احترام نمی گذارند. ماهانی گفت: وقتی زندانها ، بهزیستی، جهاد کشاورزی و بسیاری از نهادهای دیگر با انگیزه حمایت از قشر مستضعف دست به تولید فرش می زنند نباید بیشتر از این هم انتظار داشت. وی افزود: نهادهای دولتی اگرفرش را زیر قیمت تولید هم بفروشند،می توانند با خرید و فروش کالاهای دیگر ضرر خود را جبران کنند اما آیا تولیدکنندگان شخصی هم چنین قدرتی را دارد. ماهانی افزود: مواد اولیه هم برای بخش خصوصی گران تمام می شود اما نهادهای موازی این موارد را به راحتی وباقیمت مناسب از کشورهای خارجی وارد می کنند.
این عضو اتحادیه فرشبافان اصفهان ، گفت: تاجر فرش بـه دنبال قیمت ارزان است و توجه زیادی به کیفیت و اصالت فرش ندارد. ماهانی اظهار داشت: هم اکنون 20 درصد جمعیت استان اصفهان در بــافت فرش دستباف مشغول هستند ، اما دولت این رقم را قبول ندارد. وی گفت: دولت تنها تعداد اعضا تعاونیها و اتحادیه ها را جز آمــار فعالان در بافت فرش در استان می داند و این در حالی ایت کـــه بسیاری از افراد در خانه های خود به بافت فرش مشغول هستند. به گفته وی، بر اساس آمار دولت،حدود 120 هزار نفر در اســتان اصفهان در صنعت بافت فرش فعالیت می کنند. عضو هیات رییسه اتحادیه تولیدکنندگان فــرش دستباف اسـتان اصفهان گفت: مسوولین اقدام به تشکیل نهادی با عنوان " میز فرش" کردند اما هیچکس را از اتحادیه تولیدکنندگان دعوت نکردند و از اتحادیه صادرکنندگان نیز تنها عضو ناظر بدون حق رای پذیرفتند. به گفته وی، اتحادیه تولیدکنندگان فرش دستباف استان اصفهان برای اولین بار در کشور در مهرماه سال جاری در اصفهان تشکیل شده است. م - د 400/42/04 م ا