صنایع دستی آذربایجان شرقی به حمایت مسوولان نیاز دارد
#
تبریز ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 23/03/83
داخلی.صنایع دستی.
گزارش : احمد الهی
"صنایع دستی" تنها پیشینه و هویت اقوام و ملل درجهان است که نشان دهنده
ساختار اجتماعی ، فرهنگی و هویت ملی هرقوم می باشد.
صنایع دستی را باید به حق نماینده و نمونه بارز هنر دست انسان در دوران
ابتدایی و در عین حال هنرمندانه و زیباترین فن آوری دانست که نه تنهاتوسط
دست ، فکر و خلاقیت انسان خلق شده بلکه یادآور هویت هر انسان است.
مجموعه صنایع دستی ایران 260 رشته از جمله فرش، زیــــورآلات ، سنک های
تزیینی، تولیدات هنری چوبی و ... می باشد.
این صنایع علاوه بر اینکه به مواد اولیه وارداتی وابستگی ندارد وآلودگی
زیست محیطی ایجاد نمی کند، با سرمایه گذاری اندک و ارزش افزوده بسیاربالا ،
اشتغال مناسب ایجاد می کند.
امروزه در کشورهای کمتر توسعه یافته اهمیت چندانی به نیروی انسانی داده
نمی شود و در این خصوص به ویژه وضعیت زنان به عنوان نیمه خاموش ســــرمایه
انسانی اسف بارتر است.
از همین رو به نظر می رسد یکی از عرصه هایی که می تواند در رفع این چالش
و خلا اساسی تعیین کننده باشد و بسترلازم برای رویش و پویش استعدادهای زنان
و مشارکت آنها درزمینه های مختلف جامعه را مهیاکند، عرصه صنایع دستی است.
تشابهات جالبی بین ویژگیهای زن به عنوان یک موجود زنده و رشته های صنایع
دستی به عنوان هنرهای سنتی وجود دارد، زنان همانند رشته هـــای صنایع دستی
واجد ویژگیها و خصوصیاتی همچون زیبایی، ظرافت، لطافت و مهمتراز همه اینها
زایندگی هستند.
زن همانند صنایع دستی که از دل آن صدها هنر بدیع دیگر خلق و کشف می شود
قدرت زایندگی و افزایش نوع بشر که خود آن نیزیک نوع هنرخدایی است رادارد.
عرصه صنایع دستی به سبب تولید اندک با کیفیت بهتر ، بیشتر از هرچیز با
روحیه منظم و لطیف زن هماهنگی دارد.
درایران براساس اعلام سازمان صنایع دستی، 70 درصدفرآورده های صنایع دستی
توسط زنان هنرمند تولید می شود.
در بخش صنایع دستی سه میلیون نفربطورمستقیم مشغول بکارهستند ومیلیونها
نفر بطور غیرمستقیم با آن سروکار دارند.
به همین خاطر امروزه صنایع دستی نه تنها باید بواسطه رونق بخشیدن به تنوع
صادراتی و ایجاداشتغال موردتوجه دست اندرکاران و مسوولان قرار گیرد، بلکه
باید بواسطه امرمهمتری چون مشارکت بخشیدن زنان به عنوان نیمه پنهان جامعه
به عرصه تولید و زندگی اجتماعی مورد توجه و تکریم قرارگیرد.
به گفته مدیر صنایع دستی آذربایجان شرقی ، وضعیت صنایع دستی دراین خطه
تا حدودی مطلوب است، مخصوصا با تغییر نقش مدیریتها بعد از انحلال شرکتهای
بازرگانی ، زمینه سـازی برای رشـد بخش خصوصی و ارایه آموزشهای لازم موقعیت
سازمان را در بین مردم پررنگتر کرده است.
خداوردی کریمی نژاد می گوید صنایع دستی در بالابردن سطح اشتغال و درآمد
سرانه خانواده ها نقش قابل ملاحظه ای را ایفامی کند و در این استان قریب 600
هزار نفر از طریق تولید، تجارت و مشاغل ضمنی صنایع دستی ارتزاق می کنند.
وی گفت آذربایجان شرقی حدود چهار، پنج سال است که در کشور مقام اول را
ازنظر صادرات غیرنفتی بخود اختصاص داده و تا پایان سال 80، صادرات فرش و
صنایع دستی در ردیف های اول گروه کالاهای صادراتی قرار داشته است.
وی افزود درسال 1381 صادرات فرش وصنایع دستی 196 میلیون دلار، بخش صنعت
312 میلیون و 956 دلاروبخش کشاورزی 126 میلیون دلاربوده که بامقایسه درآمدهای
ارزی حاصله ، سهم صنایع دستی قابل ملاحظه است.
مدیر صنایع دستی آذربایجان شرقی گفت پارسال ازمحل صدور صنایع دستی این
استان به خارج 232 میلیون و 214 هزار و 196 دلار درآمد ارزی عاید کشور شد
که نسبت به سال 81 ، 5/18 درصد افزایش داشت.
کریمی نژاد افزود این رقم از محل صادرات اقلامی ازقبیل فرش، گلیم، شیشه
و سرامیک به کشورهای اروپایی و حوزه خلیج فارس بدست آمد.
به گفته وی، صنایع دستی منسوخ شده این استان شامل کاشی معرق، کاشی هفت
رنک ، قلمزنی نقره ، چاقو و قفل سازی است که برای احیای آنها، افرادی جهت
فراگیری آموزش های لازم به اصفهان ودیگرشهرهای کشوراعزام شده وپس از یادگیری
باایجاد کارگاههای مربوطه درصدد احیای این صنایع برآمده اند.
کریمی نژاد، بااشاره به اینکه 1/1 میلیارد ریال اعتبارات تخصیصی به این
اداره جوابگوی نیازنیست، ازمسوولان ودست اندرکاران ذیربط خواست برای اجرای
برنامه های درنظر گرفته شده، این رقم به دو برابر افزایش یابد.
به سبب افزایش ورودگردشگران خارجی به شهرتبریز،اشتغالزایی وکسب درآمدهای
ارزی ونوعی معرفی فرهنک وهنرایرانی، "مجتمع صنایع دستی" آذربایجان شرقی،
پارسال در تبریز به بهره برداری رسید.
این مجتمع با 10 میلیاردریال اعتبار در زمینی به مساحت 4700 مترمربع در
جوار بازار تاریخی تبریز ساخته شده و به عنوان بزرگترین بازار صنایع دستی
کشور بعد از اصفهان محسوب می شود.
مجتمع صنایع دستی تبریزدارای سه طبقه و 120 مغازه سنتی برای عرضه محصولات
صنایع دستی استان آذربایجان شرقی است ، در این بازار آثار هنرمندان شامل
قلمزنی ، چاپ کلاقه ای ، منبت کاری ، معرق کاری ، فـرش هنری ، فـرش حجمی ،
ورنی بافی ، گلیم بافی ، قلمزنی سوزنی ، کنده کاری چوب ، نقره و صنایع آلات
موسیقی ایرانی و آذری به دوستداران هنر و صنایع دستی عرضه می شود.
تاپایان امسال در فازدوم این مجتمع ، 80 مغازه دیگر به صنعتگران صنایع
دستی استان آذربایجان شرقی واگذار خواهد شد.
مدیرصنایع دستی آذربایجان شرقی می گوید درامر تولید صنایع دستی باید به
نظر مشتریان، کاربردی کردن صنایع دستی، آموزش به صنعتگران و برای به روز
کردن تولیدات برایجاد تنوع، ایجاد نهادهای مقتدر برای بازاریابی و ایجاد
سایت تبلیغات صنایع دستی از طریق بخش خصوصی با حمایت دولت همت گماشت.
کریمی نژاد گفت آذربایجان شرقی دارای مواد اولیه فراوانی شـامل سفال و
سرامیک، بافته های داری، چوب و سنگهای قیمتی است که می توان آنها را فرآوری
و در جهت صادرات مورد استفاده قرار داد.
به گفته او ، تاکنون 40 هزارنفر از هنرمندان و صنعتگران در آذربـایجان
شرقی شناسنامه دار شده اند.
وی افزود باحمایت مسوولان استان درجهت تخصیص بودجه و حرکت صنایع دستی و
کاربردی کردن آموزشها و دانشگاهی نمودن آموزشها باید این مسایل به فعلیت
در بیاید.
وی با حایز اهمیت دانستن آموزش به صنعتگران صنایع دستی گفت هم اینک در
تبریز در 16 رشته بصورت متمرکز آموزش داده می شود وهرساله حدود یک هزارنفر
آموزش های لازم را فرا می گیرند.
وی افزود نخستین هنرستانی (میرعماد) که برای برگزاری دوره نظری از مهرـ
ماه پارسال با همکاری سازمان آموزش وپرورش و مدیریت صنایع دستی آذربایجان
شرقی در تبریز تاسیس شده است 11 نفر از هنرجویان دختر را در رشته نگارگری
پذیرش نموده که پس از دو سال به آنان دیپلم نگارگری اعطا می شود.
وی ابرازامیدواری کرد در سال تحصیلی آینده در رشته های سفالگری ، تذهیب
و تشعیر، طراحی قالی و هنرهای چوب در این هنرستان کاردانش ، هنرجوی دختر
پذیرفته شود.
وی ادامه داد با تخصیص دو میلیارد ریال از اعتبارات ویژه نهاد ریاسـت
جمهوری به مدیریت صنایع دستی آذربایجان شرقی ، هنرستان پسرانه کاردانش در
رشته های صنایع دستی نیز سال آتی تاسیس و فعالیت خود را آغاز خواهد کرد.
وی افزود در دانشگاههای "هنراسلامی" و "پیام نور" تبریز از سال 81 ـ 80
در رشته صنایع دستی در مقطع کارشناسی دانشجو پذیرش شده است.
به گفته او ، استاندارد آموزشی دوره سنگهای قیمتی در مقطع کاردانی نیز
ازسوی سازمان صنایع دستی ایران برای آذربایجان شرقی تدوین شده که باتوجه
به وجود منابع غنی سنک در شهرستان میانه ، این دوره درآن شهرستان برگزار
خواهد شد.
کریمی نژاد افزود در سال تحصیلی 82ـ81 اجرای یک دوره هنرهای چوب باحضور
30 نفر دانشجوآغازشده ودرسال آتی ازطریق آزمون دانشگاه جامع علمی کاربردی
40 نفر ظرفیت پذیرش درنظر گرفته شده است که فراگیران پس از دو سال آموزش
در آموزشکده هنرهای چوب تبریز، مدرک فوق دیپلم هنرهای چوب دریافت خواهند
نمود.
وی همچنین گفت هم اینک 50 تعاونی تولید صنایع دستی و فرش در اسـتان از
قبیل تعاونیهای نقره کاران، هنرهای چوب ، چاپ باتیک (پارچه )، سوزن دوزی ،
سفال "کوزه کنان" ، سرامیک "مرند"، حصیربافی "کشک سـرای مرند" ، گلیم های
پشمی و ابریشمی و فرش راه اندازی شده است.
وی افزود پنج هزار نفر اعضای این تعاونیها ازخدماتی نظیر تسهیلات بانکی
، خدمات فنی و بازرگانی بهره مند می شوند.
(588/587/05/م - ا)
